بازی های بومی محلی ایران

1) ميله بازي

اهداف بازي:

افزايش دقت، تمركز در نشانه گيري، هماهنگي عصبي –  عضلاني

تعداد بازيكنان:

10-3 نفر

ابزار بازي :

تعداد 5 حلقه به قطر 10 الي 50 سانتي متر، يك ميله به طول 50 سانتي متر

محوطه بازي :

فضاي بازي

شرح بازي :

در اين بازي همه بازيكنان در يك گروه قرار مي گيرند. قبل از بازي، بين بازيكنان نوبت  بندي مي شود. بعد از آن ميله را در زمين مي كارند. همه بازيكنان  پشت خطي با فاصله 10-4 متري ( با توجه به گروه سني ) مي ايستند. بازيكنان به ترتيب 5 حلقه را به سوي ميله مي اندازند. تعداد حلقه هايي كه در ميله قرار مي گيرد، مي شمارند. براي هر مورد يك امتياز در نظر مي گيرند. اين بازي در دورهاي بعدي به همين شيوه بيان شده ي، ادامه مي يابد. فرد برنده را به دو شيوه تعيين مي كنند، يكي اينكه هر بازيكني به امتياز از قبل تعيين شده برسد ، برنده است. دوم اينكه در چند دور بازي، با امتياز شماري هر كس بيشترين امتياز را داشته باشد ، برنده بازي است ومورد تشويق ديگران قرار مي گيرد.

2) بازی يك قدم فيلي

اهداف بازي:

سرگرمي و نشاط ، افزايش دقت، تمركز، سرعت عمل

تعداد بازيكنان:

12-4 نفر

ابزار بازي:

نيازي به ابزار ندارد

محوطه بازي:

فضاي باز و بسته

شرح بازي:

بازيكنان بايكي از روشهاي انتخاب، يك نفر را انتخاب مي كنند و فرد انتخاب شده در فاصله تقريبي 4 متري بازيكنان مي ايستند. بقيه بازيكنان در پشت خط آغاز با صف و منظم مي ايستند. اوستا تك تك بازيكنان را مورد خطاب قرار مي دهد. بطور مثال به يك نفر مي گويد: ( 3 قدم خرگوش ) او نيز 3 قدم خرگوش به جلو مي پرد. به نفر دوم مي گويد: (يك قدم فيلي) او نيز يك قدم بزرگ فيلي برمي دارد. به نفر سوم مي گويد: (10 قدم مورچه اي) او نيز 10 قدم كوچك مثل مورچه به طرف جلو برمي دارد. زماني كه تمام بازيكنان به رسيد، اوستا با فاصله هاي مختلف پشتش را به بچه ها مي كند و دوباره برمي گردد. در اين مدت زمان، بچه ها مي توانند به طرف او حركت كنند و در هنگام برگشتن اوستا بايد ثابت بايستند. اگر اوستا در هنگام برگشتن، حركت هر كدام از بازيكنان را ببيند به او مي گويد و او نيز بايد دوباره به خط آغاز برگردد و از خط شروع، حركت را آغاز كند.بازيكنان سعي مي كنند به اوستا نزديك شوند. هر كسي بتواند به پشت او دست بزند، برنده است و جاي اوستا را مي گيرد. اوستاي قبلي به بازيكنان ملحق مي شود و بازي دوباره آغاز مي شود. هر بازيكني در پايان كل بازي، بيشتر از همه نقش اوستا را بازي كند امتياز بيشتري گرفته و برنده كل بازي معرفي مي شود وبوسيله بقيه افراد مورد تشويق قرار مي گيرد.

3) بازی سنگ داغ

اهداف بازي:

افزايش دقت و تمركز (براي پيدا كردن سنگ)، استقامت عضلاني، تقويت عضلات كمربند شانه

تعداد بازيكنان:

10-4 نفر

ابزار بازي:

يك عدد سنگ مشخص شده

محوطه بازي:

فضاي باز

 

 

شرح بازي:

بازيكنان به روش قرعه كشي، يك سرگروه انتخاب مي كنند. سرگروه سنگ گردي را حرارت مي دهد و گرم مي كند و بازيكنان در يك رديف روبروي سرگروه مي ايستند و سرگروه كه در فاصله

2 الي3 متري بازيكنان ايستاده است، سنگ را با قدرت تمام از بالاي سر بازيكنان به پشت آنها پرتاب مي كند. بعد از پرتاب و سقوط سنگ به زمين، با اجازه سرگروه، بازيكنان برمي گردند و به دنبال سنگ مي گردند تا سنگ داغ را پيدا كنند. و هر كس بتواند، سنگ مورد نظر را پيدا كند، به اولين نفري كه در نزديكي اش باشد، سوار مي شود و به سمت نقطه شروع باز مي گردند.

در دور بعدي شخصي كه سنگ را پيدا كرده است، علاوه بر سواري گرفتن، سرگروه نيز مي شود و بازي به همين شيوه ادامه پيدا مي كند.

پايان بازي با توافق گروه و خسته  شدنشان خواهد بود.

4) بازی كارت بازي

اهداف بازي:

سرگرمي و نشاط، افزايش دقت

تعداد بازيكنان:

2نفر به بالا

ابزار بازي:

10كارت به ازاي هر نفر

محوطه بازي:

فضاي بسته

شرح بازي:

در اين بازي بازيكنان به دور يك بالشت جمع مي شوند و يك نفر كارت هاي بازيكنان را پخش مي كند و به هر نفر 10 كارت مي دهد براي شروع بازي اگر تعداد بازيكن كم باشد نفري 2 كارت ولي اگر تعداد بازيكنان زياد باشد نفري يك كارت مي گذارند، نفر اول كارت ها را جمع مي كند وروي هم مي گذارد و دست خود را به حالت نيمه مشت كرده ويك بار به كارت ها ضربه مي زند و هر كارتي كه به پشت برگردد از آن فرد و باقيمانده را نفر بعدي ضربه مي زند واين عمل تكرار مي شود، در پايان بازي تعداد كارت هاي هر فردي كه بيشتر باشد برنده بازي است.

5) بازی چند نقطه،  بي نقطه

اهداف بازي :

سرگرمي، افزايش تمركز ودامنه لغات اسمي

تعداد بازيكنان:

2 نفر به بالا

ابزار بازي:
كاغذ وقلم
محوطه بازي:
فضاي بسته
شرح بازي:
در اين بازي همه بازيكنان با همديگر به رقابت مي پردازند و امتياز شماري براي هر بازيكن به طور جداگانه انجام مي شود. قبل از آغاز بازي يك نفر را به عنوان داور انتخاب مي كنند و عددي را نيز در نظر ميگيرند كه اگر كسي به ان عدد رسيد كلمه “استپ” را بيان مي كند .
بازي با دستور داورآغاز مي شود. به طور مثال داور مي گويد: “اسامي دو نقطه يا بي نقطه يا يك نقطه و…”
و با. زيكنان بايد اسم هايي كه مثلا بي نقطه است در برگه هايشان بنويسند.
مثل :”احمد،محمود،موسي و…”هر كس زودتر بتواند به عدد مورد نظر {مثلا 10} برسد،
كلمه “استپ” را مي گويد وبازيكنان بايد از نوشتن دست كشيده وامتياز شماري آغاز شود.
در اين بازي ،اسم هاي مشترك هيچ امتيازي ندارد وبايد حذف شوند، ولي براي اسم هاي غير مشترك يك امتياز در نظر مي گيرند.
پس از امتياز دهي جمع امتيازات نوشته مي شود و دور بعدي شروع مي شود.
6) بازی چشمک بازی
اهداف بازی :
سرگرمی ونشاط ،افزایش دقت ،تمرکز، تیز بینی ،و شجاعت
تعداد بازیکنان:
10-2 نفر*ابزار بازی:چند ورق کاغذ وقلم
محوطه بازی:
فضای بسته
شرح بازی :
قبل از اغاز بازی ، بازیکنان از بین خودشان یک استا انتخاب می کنند واستا یک کاغذ را به تعداد بازیکنان تکه می کند . روی هر برگ اسم یک نفر از بازیکنان را می نویسد .در ضمن روی اسم یک بازیکن علامت ستاره میگذارد . بعد بچه ها به صورت دایره می نشینند واستا برگه ها را به دور از چشم بازیکنان تا میزند وضمن به هم زدن برگه ها انها را وسط دایره می ریزد . به اشاره استا ،هر بازیکن یک بر گه تا شده بر میدارد وپنهانی ان را باز می کند . اسم ستاره دار به دست هر کس افتاد او باید به صورت پنهانی به صاحب اسم ستاره دار چشمک بزند . گیرنده چشمک شاهد قلمداد میشود ،که در این وضعیت چشمک زننده وشاهد هر دو سکوت میکنند وچیزی نمی گویند . در هنگام چشمک زدن وتعیین شاهد ،بقیه بازیکنان باید بسیار حواس جمع وتیز باشند تا بتوانند چشمک زننده وشاهد را شناسایی کنند. اگر کسی بتواند چشمک زننده وشاهد راحدس بزند و حدسش نیز درست باشد برای هر مورد یک امتیاز میگیرد وحتی اگر یکی از انها را حدس بزند یک امتیاز کسب می کند. این بازی با شناسایی چشمک زننده وشاهد ،دوباره به همان شیوه ی قبلی اغاز میشود.
7) بازی خر سوز

افراد بازی دو گروه می شوند و با انداختن سنگ که یک روی آن تر شده است تر یا خشک انجام می دهند تا آغازگر بازی مشخص شود. سپس با کشیدن دایره ای میدانی درست می کنند . گروهی در داخل میدان قرار می دهند .  گروهی در داخل میدان قرار می گیرند ،گروه داخل میدان باید دستهایشان را به گردن یکدسگر انداخته حلقه ای را درست کنند، گروه عقب از عقب دورخیز کرده به پشت نفرات ایستاده داخل حلقه پریده و سوار می شوند و یک نفر از افراد داخل خود را به عنوان نگهبان انتخاب می کنند تا زمانی که هرکسی که خسته شده و پایین آمد با پا داخل حلقه به او می زند و نوبت عوض می شود .

8) بازی تاشه بازی

در این بازی دوگروه شش نفره هستند .نخست یارگیری می کنند . آن وقت با انداختن سنگ تر یا خشک بازی را شروع می کنند . گروه اول سنگی و چیزی را پنهان می کند و گروه دوم باید آن را پیدا کند . اگر گروه دوم پیدا نکردند باید گروه اول را به پشت سوار کند و یک دور ، دور میدان بچرخند و یا به همین حالت حرکت کنند تا به هریکی از بازیگران برسند و بلند بپرسند : سواره یا پیاده ؟اگر گفت :سواره بر پشت سواری ادامه می دهند و اگر گفت: پیاده ، سواری را زمین میگذارند . تمام سه نفر بازی باخته باید حریف خود را سواری دهند . با پایان سواری ، بازی از سر گرفته می شود . گاهی اندازه سواری را به دور میدان تعیین می کنند . معمولا دو دور چرخیدن برای هر باخت کافی است . پس از چند دور بازی ،بازی گروهی پایان می یابد .

9) بازی گرگ و گوسپو(گوسپند)گرگ و بره

تعداد بازیکنان این بازی باید زوج و از 20 نفر بیشتر نباشد . افراد در داخل دایره (که قبلا  با چوب یا گچ روی زمین کشیده شده است ) و گرگ و گوسپند با قید قرعه در خارج از دایره قرار می گیرند . افراد داخل دایره مرتب در حالت حرکت و راه رفتن هستند و گرگ و گوسپند خارج از دایره در حالی که آماده حمله و فرار هستند ، متناوبا به داخل دایره حمله برده و درصدد گرفتن گوسپند است . گوسپند درون دایره است . وقتی گرگ به اخل دایره حمله می برد ، افرادی که دایره شده اند مانع می شوند . وقتی با فشار وارد دایره شد ، راه برای فرار گوسپند باز می شود و گرگ در درون دایره گیر می افتد . سرانجام باید گرگ گوسپند را بگیرد اگر نه بازی پایان می یابد . بازی برنده و بازنده ندارد و با توافق پایان می یابد.

 

 

این بازی 8 نفره یا بیشتر اجرا می شود و در ان ابتدا بازیکنان پشت سر هم صفی را تشکیل می دهند و یک نفر را به عنوان سر دسته انتخاب می نمایند سر دسته تکه چوبی را در کف دست افراد می گزارد کسی که در بغل دست فردی که سر دسته تکه چوب کف دستش نهاده است باشد باید زود متوجه شده به محض حرکت او با پا از پشت به او بزند در این موقع آن فرد مجبور است تکه چوب را به سر دسته برساند تا سر دسته نیز این تکه چوب را در کف دست بازیکن دیگری بگزارد هرگاه هنگام گزاشتن تکه چوب در کف دست یکی از بازیکنان نفر بغل دستی او متوجه این کار نشود شخص تکه چوب را برداشته و فرار می کند و این بار بازیکن بغل دست او باید به د نبال او دویده و تکه چوب را از دستش بگیرد اگر شخص تکه چوب بدست بتواند فرار کند و خود را به مقصد( محلی که قبل از شروع بازی به عنوان محل مورد قرار داد انتخاب می شود ) برساند شخص تعقیب کننده بایستی بر کول خود سوار نموده و تا محل قرار گرفتن صف بازیکنان سواری دهد در صورتی که شخص تعقیب کننده موفق به گرفتن تکه چوب شود ان دیگری ان را بر دوش خود سوار نموده و به صف بازیکنان می رساند و بازی به همین ترتیب تا اخر ادامه می یابد .

10) بازی پا بازی

اهداف بازی :

افزایش سرعت ،چابکی ،عکس العمل و قدرت پا ، تقویت چهار سر و دیگر عضلات پا ، د قت و تمرکز

تعداد بازیکنان :

5 تا 12 نفر

محوطه بازی:

فضای باز

این بازی به بازی پا بازی شباهت دارد وای از نظر اجرا تفاوت هایی دارد ،به همین دلیل آن را به طور جداگانه بررسی می کنیم . در این بازی یک نفر را به عنوان اوستا انتخاب می کنند و بقیه بازیکنان به طور دایره وار و با فاصله از هم می ایستند ، ولی دست یکدیگر را نمی گیرند و اوستا هم در میان بازیکنان  و کنار انها می ایستد . آغاز بازی با اوستا است . اوستا در بین دو بازیکنی که قرار گرفته تلاش می کند به طور ناگهانی روی پای بازیکن مجاور بپرد و بازیکن هم باید با عقب کشیدن پاهایش مانع از پریدن اوستا روی پایش شود. اگر اوستا موفق شود پای بازیکن مجاور را بزند بازیکن می شود و باید از بازی اخراج شود ، ولی اگر اوستا موفق نشود و بازیکن پایش را عقب بکشد ، نقش اوستا به بازیکن مذ کور داده می شود . بازیکن می تواند به طور ناگهانی روی پای بازیکن کناری یا اوستای قبلی که کنارش ایستاده است بپرد . این بازی به همین شیوه ادامه پیدا می کند تا زمانی که همه بازیکنان بسوزند و فقط یک نفر باقی بماند. نفر باقی مانده به عنون برنده کل بازی شناخته می شود و مورد تشویق دوستان قرار می گیرد .

11) نام بازی: آغول شیطونک

تعداد بازیکنان:

5 نفر به بالا

سن بازیکنان:

مقطع راهنمایی و دبیرستان

محوطه بازی:

یک فضای باز بزرگ

اندازه زمین:زمینی با طول و عرض 50 متر به بالا

وسایل مورد نیاز:

یک توپ کوچک

شرح و نحوه بازی:

در یک گوشه از زمین به تعداد افراد شرکت کننده در بازی سوراخ های کوچکی کنده می شود به طوری که توپ در داخل آن ها به راحتی جای گیرد. هر سوراخ باید به نام یکی از بازیکنان باشد. در سه متری سوراخ ها یک خط کشیده می شود که هر کدام از بازیکنان به نوبت پشت آن ایستاده و توپ را به داخل خانه ها پرت میکنند. بعد از پرتاپ همه فرار کرده و سعی می کنند دست خود را به دیوار یا هر نشانه دیگری که در فاصله دوری از خانه ها قرار دارد زده و همان مسیر را دوباره بر گردند و سر خانه خود بایستند . بازیکنی هم که توپ در داخل خانه او افتاده سریعا توپ را بر می دارد و پس از این که دست خود را به دیوار زد باید تمام سعی خود را به کار گیرد که توپ را به یکی از بازیکنان که در حال فرار است بزند. اگر نتوانست این کار را بکند بازنده است و یک سنگ کوچک در داخل خانه اش قرار می گیرد، اما اگر توپ به یکی از بازیکنان خورد او بازنده است و سنگ در داخل خانه او قرار می گیرد. هر گاه تعداد سنگها در خانه یکی از بازیکنان به پنج تا یا هر تعداد که قبلا توافق شده باشد،برسد، آن بازیکن بازنده است و با توافق دیگر بازیکنان مجازات می شود.

12) نام بازی: پادشاه بازی

تعداد بازیکنان:

6 نفر به بالا

سن بازیکنان:

مقطع ابتدایی و راهنمایی و دبیرستان

محوطه بازی:

حیاط ، کوچه، محله و…

ابعاد زمین:

یک دایره که قطر آن با توجه به تعداد بازیکنان متغیر است.

هدف بازی:

سرعت عمل ، تیز بینی، سرگرمی

 

شرح و نحوه بازی:

ابتدا با فرعه کشی یا تر یا خشک ویا با توافق بازیکنان، یکی از بازیکنان به عنوان پادشاه انتخاب می شود، سپس همه بازیکنان حلقه وار ایستاده و دست های هم را می گیرند. پادشاه که بین دو نفر واقع شده باید بدون این که افراد دیگر متوجه شوند، دست یکی از بازیکنان کناری خود را فشار دهد. همزمان با این کار بازیکنی که پادشاه دستش را فشار داده باید سعی کند که پای یکی از بازیکنان دیگر (غیر از پادشاه) را فشار دهد. بازیکنان دیگر هم که پای آنها جفت است باید قبل از این که بازیکن مهاجم پای آنها را لگد کند، پای خود را از هم باز کنند. اگر مهاجم بتواند پای یکی از بازیکنان را قبل از باز شدن لگد کند، جای پادشاه را می گیرد و بازیکن دیگر از دور بازی خارج می شود. اما چنانچه نتواند این کار را بکند، خودش از دور بازی خارج شده و بازیکن دیگر جای پادشاه را می گیرد. بازی به همین صورت ادامه پیدا می کند تا در آخر پادشاه به همراه یکی از بازیکنان بماند. حال در این مرحله برای تعیین برنده پادشاه با بازیکنی که مانده در داخل یک دایره به قطر 1 متر قرار میگیرند و در حالی که یک پای خود را بالا برده و دست به سینه اند، سعی میکنند با زدن ضربه به طرف مقابل او را به زمین زده یا از داخل دایره خارج کنند. کسی که در این مرحله هم برنده شود، مقام اول را کسب می کند.

13 ) نام بازي :خرپليس

زمين بازي:

زمين مربع يا مستطيل كه حداقل يك ديوار داشته باشد

وسيله:

ندارد

تعداد بازيكن:

6 نفر به بالا

محوطه بازي:

حياط مدرسه،خانه ،كوچه و محله

هدف بازي:

چابكي، استقامت،سرعت عمل، تيز بيني

 

شروع و نحوه بازي:

ابتدا كنار يك ديوارنيم دايره اي به شعاع 5/1 متر رسم ميشود .پس يكي از بازيكنان به قيد قرعه يا توافق طرفين به عنوان خر و يكي ديگر به عنوان پليس انتخاب ميشود.اكنون بازيكني كه به عنوان خر انتخاب شده است در داخل نيم دايره قرار گرفته و كنار ديوار وسط قطر نيم دايره ،پشت به ديوار تا حدي كه دستهايش به زانوهايش برسد خم ميشود(در حالي كه به ديوار تكيه دارد). پليس نيز در داخل نيم دايره مستقر ميشود و وظيفه نگهباني از خر را به عهده دارد. ديگر بازيكنان در خارج نيم دايره پراكنده مي شوند و سعي ميكنند كه بدون اينكه پليس بتواند با آنها تماسي داشته باشد سوار خر شوند. هر كدام از بازيكنان كه توانست سوار خر شود بايد دوباره بدون اينكه پليس با او تماسي داشته باشد از نيم دايره خارج شود و تا زماني كه او نخواهد از خر پياده شود وظيفه خر است كه از خود استقامت نشان دهد. درطول بازي ممكن است دو يا چند نفر هم سوار خر شوند. حال اگر بازيكني قبل از سوار شدن يا هنگام پياده شدن توسط پليس زده شود جاي خر را مي گيرد و پليس به بازيكنان آزاد مي پيوندد و خر قبلي نيز جاي پليس را مي گيرد. و اين رويه تا زماني كه همه بازيكنان به جز يك نفر خر شوند ادامه مي يابد و بعد اتمام بازي كسي كه از همه بيشتر خر شده است به بازيكن برنده كه اصلا خر نشده است كولي مي دهد و چنانچه چند نفر تعداد دفعات خر شدنشان با هم برابر بود همه آنها به نوبت به برنده كولي مي دهند.