پایاننامه برای دریافت درجه ی کارشناسی ارشد«M. A» رشته الهیات و معارف اسلامی گرایش: فقه و حقوق اسلامی
عنوان:آیات الاحکام شرب خمر
چکیده
خمر مهمترین این مشروبات بوده که نجس و نوشیدن آن حرام است. شناخت احکام مربوط به سایر مشروبات الکلی نیاز به شناخت حکم خمر دارد، از این رو عموم مردم مسلمان و همه کسانی که به نحوی با این مواد سر و کار دارند، نیازمند شناخت احکام شرعی مربوط به خمر می باشند، لذا هدف این تحقیق«آیات الاحکام شرب خمر» بیان ادله فقهی حکم حرمت و نجاست مسکرات بوده، در این راستا ابتدا در فصل اول به مفهوم شناسی آیات الاحکام پرداخته سپس با استفاده از منابع موجود، به تحقیق در این مورد پرداختیم و معلوم گردید که یکى از معجزات علمى قرآن،تحریم شرب خـمر اسـت.بررسى آثار عظیم تحولهاى مذهبى موجود در جوامع انسانى نشان مىدهد که هیچ قدرتى به اندازه دین و مذهب نتوانسته است در جامعه تحول و دگرگونى پدید آورد.همانطور که امام على(ع)درباره این تأثیر مىفرماید: «دین نیرومندترین نگهبان و قوىترین تـکیهگاه اسـت.آثار و پیامدهای نوشابههای الکلی را میتوان در جنبههای مختلف اجتماعی، اخـلاقی،فرهنگی،اقتصادی،بهداشتی،سیاسی و…مـورد بـررسی قرار داد.پدیدههایی چون تزلزل نظام خانواده،عدم امنیت و آرامش در جامعه،دوری از یاد خدا و نماز،رکود عقل،از بین رفـتن سرمایههای ملی و نیروی انسانی،فقر،خودکشی،اختلالات روانی و جسمی،ضعف حکومتی و هزاران پیامد دیگر.تحقیقات انجامشده در جوامع غربى نیز مؤید این نکته است که هرچه دستورات مذهبى قوىترى در جامعه وجود داشته باشد،احتمال گرایش به مصرف مواد مخدر کمتر مىشود. در عصر حاضر که معضل مـواد مـخدر و مسکرات دامنگیر بشریت شده،با کمک دستورات دین اسلام و بازخوانى مدارک اسلامى-مبنى بر تحریم مسکرات-براساس باورهاى جامعه مىتوان پایگاه عظیمى در مقابل این مشکل بشرى فراهم کرد.
واژگان کلیدی: شرب، خمر، تحریم، آیات الاحکام
فهرست مطالب:
چکیده. 1
مقدمه. 2
الف: بیان مساله. 3
ب: سؤالات تحقیق: 5
ج: پیشینهی تحقیق: 5
د: فرضیّه ها 8
هـ: اهداف پژوهش…. 8
اهداف کاربردی: 8
و: روش کار: 9
– روش پژوهش : 9
–روش گردآوری اطلاعات : 9
–ابزارگردآوری اطلاعات: 9
– روش تجزیه وتحلیل اطلاعات : 9
– روش ساماندهی.. 9
فصل اول: کلیات ومفاهیم.. 10
1-1- مفهوم شناسی.. 11
1-1-1- تعریف آیات الاحکام. 11
1-1-1-1- آیات… 13
الف: آیه درلغت… 13
1-1-2- زمینه های کاربردی شناخت آیه در فقه. 19
1-1-2-1- محدوده آیه. 20
الف. نقد و بررسی نظرات… 25
1-1-3- احکام. 28
1-1-3-1- حکم در لغت… 28
1-1-3-2- حکم در اصطلاح.. 29
1-1-3-3- اقسام حکم.. 32
1-1-3-4- مراتب حکم.. 32
1-1-4- جمعبندی.. 34
1-2- تاریخچه وتهیه مصرف شراب… 35
1-2-1- انواع مشروبات الکلی.. 35
1-2-3- سم بودن الکل.. 36
1-2-4- راههای جذب ورفع الکل.. 37
1-2-5- اثرات الکلروی برخی دستگاههای بدن. 39
1-2-6-1- مرحله تحریک…. 39
1-2-6-2- مرحله بیتعادلیواغماء. 40
1-2-7- راههایتشخیصمصرفالکل.. 41
1-2-7-1- استفادهازعلائمبالینی.. 41
1-2-7-2- اندازهگیریالکلخون. 41
1-2-8- تعریفوانواعالکلیسموعوارضناشیازاعتیادنبهالکل.. 44
1-2-8-1- تعریفالکلیسم.. 44
1-2-8-2- انواعالکلیسم.. 46
الف – الکلیسمحاد. 46
ب – الکلیسممزمن.. 46
1-2-8-3- عوارضروانیناشیازاعتیادبهالکل.. 47
1-2-8-4- معیارواستانداردجنونعارضی.. 49
1-2-8-5- تشخیصجنونعارضی.. 49
1-2-8-6- معیارجنونعارضی.. 50
1-2-8-7- آزمایشوضرورتکارشناسی.. 52
فصلدوم:تحریمونجاستخمردرآیاتالاحکامقرآن.. 54
2-1- تحریمخمر. 55
2-1-1- « قُلْإِنَّمَاحَرَّمَرَبِّیالْفَوَاحِشَمَاظَهَرَمِنْهَاوَمَابَطَنَوَالْإِثْمَوَالْبَغْیبِغَیرِالْحَقِّ» 58
2-1-2- «وَمِنْثَمَرَاتِالنَّخِیلِوَالْأَعْنَابِتَتَّخِذُونَمِنْهُسَکَرًا» 60
2-1-3- «یسْأَلُونَکَعَنِالْخَمْرِوَالْمَیسِرِقُلْفِیهِمَاإِثْمٌکَبِیرٌوَمَنَافِعُلِلنَّاسِوَإِثْمُهُمَاأَکْبَرُمِنْنَفْعِهِمَا» 61
2-1-4- «یاأَیهَاالَّذِینَآمَنُواإِنَّمَاالْخَمْرُوَالْمَیسِرُوَالْأَنْصَابُوَالْأَزْلَامُرِجْسٌمِنْعَمَلِالشَّیطَانِ». 66
2-2- نجاستخمرودیگرمشروباتالکلی.. 79
2-2-1- نجاستخمر. 79
2-2-1-1- دلایلنظریهنجاستخمروارزیابیآنها 80
الف:اجماع. 80
ب:کتابمجید. 83
ج: سنت (دلیلروایی) 85
2-2-2- دلایلطهارتخمروارزیابیآنها 88
2-2-2-1- راههایحلتعارضمیانروایات… 90
الف: جمععرفی.. 90
ب: اعراضمشهورازروایاتطهارت… 92
ج: مخالفبودنروایاتطهارتباکتابمجید. 93
د: وجودتقیهدرروایاتطهارت (مرجحعلاجی) 94
هـ: حکومتمکاتبهعلیبنمهزیار. 96
و: وجودعامفوقدرروایاتنجاست… 102
2-2-3- الکلوکاربردهایآنازنظرشرع. 107
2-2-3-1- تولید،فروشومصرفالکلازنظرشرع. 108
الف. تولیدوخریدوفروشخمرجهتساختالکل.. 108
ب. استفادهازالکلدرضدعفونیکردنپوست… 110
ج. استنشاقبخاراتالکلدرآزمایشگاه. 111
د. مخلوطکردنالکلباآب… 112
فصلسوم:آثارشربخمر. 114
3-1- آثاراجتماعیشربخمر. 115
3-1-1- براندازینظامخانواده: 116
3-1-2- طردشدنفردالکلیکازجامعه: 117
3-1-3- عدمامنیتدرجامعه: 118
3-2- آثارسوءالکلبراخلاقومعنویت: 119
3-2-1- مانعیادخداونماز: 119
3-2-2- توسعهراهدینگریزی،لاابالیگریوجنایت: 121
3-2- زیانهایاقتصادی.. 123
3-2-1- ازبـینرفـتنسرمایههایملیونیرویانسانی.. 123
3-2-2- شیوعفقروفلاکت: 125
3-2-3- عوارضسوءبـهداشتیشربخمر: 126
3-2-3-1- اختلالاتروانی.. 128
3-2-4- بیماریهایجسمی.. 130
نتیجهگیری… 135
فهرستمنابعومآخذ.. 137
الف: فارسی.. 137
ب: منابععربی.. 139
فرمت فایل: Word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 153
حجم: 336 کیلوبایت