پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
4-3-3-3- بررسی وسعت و سرانه کاربری های محدوده برای تراکم ویژه
مساحت کل این تراکم 108028 مترمربع می باشد که 5 هکتار به مسکونی اختصاص دارد. از آنجا که مجموع سرانه سایر کاربری ها به جز شبکه معابر 13 متر مربع برای هر نفر می باشد، مساحت اختصاص داده شده به آنها 34398 متر مربع است و بقیه یعنی 15602 متر مربع به شبکه معابر اختصاص یافته است.
جدول 4-3-3-3 : بررسی وسعت و سرانه کاربری های محدوده برای تراکم ویژه
| نام کاربری | جمعیت
(نفر) |
وسعت
(متر مربع) |
سرانه | درصد |
| مسکونی | 2646 | 50000 | 18.9 | 50 |
| تجاری | 2646 | 1323 | 0.5 | 1.32 |
| کودکستان | 2646 | 661.5 | 0.25 | 0.66 |
| دبستان | 2646 | 2646 | 1 | 2.65 |
| راهنمایی | 2646 | 1984.5 | 0.75 | 1.98 |
| مذهبی | 2646 | 1323 | 0.5 | 1.32 |
| فرهنگی | 2646 | 1323 | 0.5 | 1.32 |
| فضای سبز | 2646 | 19845 | 7.5 | 19.84 |
| ورزشی | 2646 | 2646 | 1 | 2.65 |
| بهداشتی و درمانی | 2646 | 1323 | 0.5 | 1.32 |
| تأسیسات و تجهیزات | 2646 | 661.5 | 0.25 | 0.66 |
| پارکینگ | 2646 | 661.5 | 0.25 | 0.66 |
| شبکه معابر | 2646 | 15602 | 5.9 | 15.6 |
| جمع کل | 2646 | 108028 | 40.83 | 100 |
5-3-3-3- بررسی وسعت و سرانه کاربری های محدوده به طور کلی
مساحت کل محدوده 550757 مترمربع می باشد که 24 هکتار به مسکونی اختصاص دارد. از آنجا که مجموع سرانه سایر کاربری ها به جز شبکه معابر 13 متر مربع برای هر نفر می باشد، مساحت اختصاص داده شده به آنها 113932 متر مربع است و بقیه یعنی 146068 متر مربع به شبکه معابر اختصاص یافته است.
جدول 5-3-3-3 : بررسی وسعت و سرانه کاربری های محدوده به طور کلی
| نام کاربری | جمعیت
(نفر) |
وسعت
(متر مربع) |
سرانه | درصد |
| مسکونی | 8764 | 240000 | 18.9 | 48 |
| تجاری | 8764 | 4382 | 0.5 | 0.88 |
| کودکستان | 8764 | 2191 | 0.25 | 0.44 |
| دبستان | 8764 | 8764 | 1 | 1.75 |
| راهنمایی | 8764 | 6573 | 0.75 | 1.31 |
| مذهبی | 8764 | 4382 | 0.5 | 0.88 |
| فرهنگی | 8764 | 4382 | 0.5 | 0.88 |
| فضای سبز | 8764 | 65730 | 7.5 | 13.15 |
| ورزشی | 8764 | 8764 | 1 | 1.75 |
| بهداشتی و درمانی | 8764 | 4382 | 0.5 | 0.88 |
| تأسیسات و تجهیزات | 8764 | 2191 | 0.25 | 0.44 |
| پارکینگ | 8764 | 2191 | 0.25 | 0.44 |
| شبکه معابر | 8764 | 146068 | 16.67 | 29.21 |
| جمع کل | 8764 | 550757 | 62.84 | 100 |
4-3- ارائه گزینه های مختلف
برای محدوده 55 هکتاری دو آلترناتیو ارائه شده است که یکی به نوع شطرنجی و دیگری شعاعی است.
این دو آلترناتیو از 4 دید زیر مورد بررسی قرار گرفته اند.
1-4-3- توزیع کاربری ها
توزیع کاربری ها در آلترناتیوهای ارائه شده نشان داده شده است، که پراکندگی کاربری ها و قرارگرفتن آنها کنار هم را به طور واضح نشان می دهد.
نقشه 1-4-3: توزیع کاربری ها در آلترناتیوها 
آلترناتیو اول آلترناتیو دوم
2-4-3- شبکه معابر
در محدوده تعدادی معابر از نوع درجه 2 فرعی، محلی شهری، محلی ناحیه ای و محلی محله ای پیشنهاد شده است که در هر 2 آلترناتیو سلسله مراتب شبکه معابر رعایت شده است.
نقشه 2-4-3: شبکه معابر آلترناتیوها 
آلترناتیو اول آلترناتیو دوم
3-4-3- تقسیمات کالبدی
تقسیمات محلات با خطوطی در هر دو آلترناتیو به گونه زیر نشان داده شده است.
نقشه 3-4-3: تقسیمات کالبدی آلترناتیوها
آلترناتیو اول آلترناتیو دوم
4-4-3- مراکز محلات
مراکز محلات و در واقع محل تجمع کاربری های مهم و مراکز با تعاملات اجتماعی بالا در آلترناتیوها نشان داده شده است.
نقشه 4-4-3: مراکز محلات آلترناتیوها
آلترناتیو اول آلترناتیو دوم
5-3- تدوین معیارهای ارزیابی گزینه ها
جهت ارزیابی، لازم است معیارهایی تدوین گردد و هر آلترناتیو به صورتی جداگانه ارزشگذاری شود. ارزشگذاری مدلی است برای ارزشیابی.
معیارهایی که هر یک از طرح ها بر اساس آنها ارزشگذاری می شوند به قرار زیراند:
– توزیع کاربری ها
– شبکه معابر
– تقسیمات کالبدی یا سازمان فضایی
– مراکز محلات یا کانون های خدماتی
هر معیار شامل شاخص هایی است، که بر اساس اهمیتی که در طراحی دارند، در قالب اعدادی بین 1 تا 5 ارزشگذاری می شود. 5 بیشترین ارزش و 1 کمترین ارزش را در ارزیابی دارد.
1-5-3- توزیع کاربری ها
– رعایت سازگاری کاربری های همجوار
– رعایت مطلوبیت کاربری ها و شبکه معابر
– رعایت ظرفیت کاربری ها
– رعایت وابستگی کاربری ها
– رعایت همسنگی کاربریها با شبکه معابر
2-5-3- شبکه معابر
– رعایت سلسله مراتب
– توجه به نقش و عملکرد شبکه معابر(6 گانه)
– امنیت و آسایش شهروندان
– طراحی پیاده راه ها در محدوده
– داشتن حداقل تقاطع ها
– نحوه ارتباط دسترسی ها
– طراحی بر اساس اقلیم و توپوگرافی
3-5-3- تقسیمات کالبدی یا سازمان فضایی
– توزیع بهینه تراکم جمعیتی و ساختمانی در سطح تقسیمات کالبدی
– رعایت همبستگی شبکه معابر با تقسیمات کالبدی
– رعایت سلسله مراتب تقسیمات کالبدی
– توزیع بهینه جمعیت در سطح محلات و نواحی
– توزیع خدمات رفاهی در گستره شهرک به منظور دستیابی به عدالت اجتماعی
4-5-3- مراکز محلات
– طراحی محلی برای تعاملات اجتماعی در مراکز محلات
– توزیع متناسب کاربری ها در مراکز محلات
– قرارگیری کاربری متناسب با مقیاس محله (توجه به عناصر مربوطه)
6-3- ارزیابی گزینه ها و انتخاب گزینه های بهینه در رابطه با عناصر راهبردی
همان طور که گفته شد، بعد از تدوین معیارها و شاخص های مربوط به معیارها، نوبت به ارزشگذاری و امتیازدهی برای هر طرح می رسد.
ارزشگذاری ها در درجه های ضعیف، متوسط، خوب، بسیار خوب و عالی تقسیم بندی می شوند که هر کدام به ترتیب امتیازات 1 تا 5 را شامل می شوند.
بعد از ارزشگذاری هر طرح بر اساس معیارها و شاخص های آنها، با مقایسه مجموع امتیازات کسب شده در هر طرح، طرحی که بیشترین امتیاز را داراست به عنوان طرح بهینه و نهایی انتخاب می شود.
بعد از ارزشگذاری طرح ها بر اساس معیارها و شاخص های مربوطه، امتیاز طرح اول 76 و امتیاز طرح دوم 58 خواهد بود که طرح اول به عنوان طرح بهینه انتخاب می شود.
جدول 6-3 : بررسی ارزشگذاری طرح ها بر اساس معیارها و شاخص های مربوطه
| معیارها | شاخص های مورد بررسی | ارزشگذاری | |||||||||
| آلترناتیو اول | آلترناتیو دوم | ||||||||||
| عالی | بسیار خوب | خوب | متوسط | ضعیف | عالی | بسیار خوب | خوب | متوسط | ضعیف | ||
| 5 | 4 | 3 | 2 | 1 | 5 | 4 | 3 | 2 | 1 | ||
| توزیع کاربری ها | رعایت سازگاری کاربری های همجوار | 4 | 3 | ||||||||
| رعایت مطلوبیت کاربریها و شبکه معابر | 4 | 4 | |||||||||
| رعایت ظرفیت کاربری ها | 5 | 3 | |||||||||
| رعایت وابستگی کاربری ها | 5 | 3 | |||||||||
| شبکه معابر | رعایت سلسله مراتب | 4 | 3 | ||||||||
| توجه به نقش و عملکرد شبکه معابر (6گانه) | 3 | 3 | |||||||||
| امنیت و آسایش شهروندان | 4 | 2 | |||||||||
| طراحی پیاده راه ها در محدوده | 5 | 1 | |||||||||
| داشتن حداقل تقاطع ها | 4 | 1 | |||||||||
| نحوه ارتباط دسترسی ها | 3 | 3 | |||||||||
| طراحی بر اساس اقلیم و توپوگرافی | 3 | 3 | |||||||||
| تقسیمات کالبدی | توزیع بهینه تراکم جمعیتی و ساختمانی در سطح تقسیمات کالبدی | 2 | 2 | ||||||||
| رعایت همبستگی شبکه معابر با تقسیمات کالبدی | 4 | 4 | |||||||||
| رعایت سلسله مراتب تقسیمات کالبدی | 5 | 5 | |||||||||
| توزیع بهینه جمعیت در سطح محلات و نواحی | 3 | 3 | |||||||||
| توزیع خدمات رفاهی در گستره شهرک به منظور دستیابی به عدالت اجتماعی | 4 | 3 | |||||||||
| مراکز محلات | طراحی محلی برای تعاملات اجتماعی در مراکز محلات | 5 | 3 | ||||||||
| توزیع متناسب کاربری ها در مراکز محلات | 4 | 4 | |||||||||
| قرارگیری کاربری متناسب با مقیاس محله | 5 | 5 | |||||||||
| نمره نهایی | 76 | 58 | |||||||||
7-3- تدوین طرح نهایی (پیشنهادی) برپایه گزینه طرح
طرح 1 به عنوان گزینه بهینه انتخاب شده و کاربری مسکونی با تراکم های کم، متوسط، زیاد و ویژه در طرح نهایی ارائه شده است.
1-7-3- بررسی وضعیت قطعات و جمعیت در محدوده مورد مطالعه
جمعیت محدوده از طریق گونه های قطعات و تعداد واحدها و طبقات هر قطعه، با بعد خانوار 3.5 نفر به دست می آید. که بررسی این الگوهای مسکونی در محلات به تفکیک و در نهایت در کل محدوده در جداولی مشخص شده است.
1-1-7-3- بررسی وضعیت قطعات و جمعیت در محله با تراکم کم
در محله با تراکم کم فقط الگوی A با مساحت تفکیک 200 متر مربع وجود دارد که ابعاد هر قطعه 20×10 متر میباشد. از آنجا که سطح اشغال تراکم کم 60 درصد است، 120 متر مربع از زمین برای ساخت و ساز در نظر گرفته می شود و 80 مترمربع بقیه با 40 درصد از زمین به فضای باز اختصاص می یابد. تراکم ساختمانی برای این تفکیک و الگو 120 درصد با زیربنای 240 متر مربع می باشد. این الگو 2 طبقه در نظر گرفته شده است که در هر طبقه یک واحد به مساحت 120 متر مربع استقرار می یابد. پس تعداد واحدها در هر قطعه 2 واحد خواهد بود. سرانه فضای باز برای هر واحد 40 متر مربع می باشد. تعداد قطعات با این الگو در محله با تراکم کم 271 قطعه است که با ضرب شدن در تعداد واحدهای هر قطعه، تعداد کل واحدها در تمام قطعات با الگوی A برابر 542 واحد خواهد بود. با در نظر گرفتن بعد خانوار 3.5 نفر، جمعیت پذیری الگوی A با تراکم کم 1897 نفر می باشد.
پلان و مقطع الگوی A به صورت شماتیک اینگونه خواهد بود.
الگویA با مساحت 200 مترمربع
جدول 1-1-7-3: بررسی وضعیت قطعات و جمعیت در محله با تراکم کم
| الگوها | ابعاد تیپ ها | مساحت قطعات | سطح اشغال | فضای باز | تراکم ساختمانی | تعداد طبقات | تعداد واحد در هر طبقه | تعداد واحدها در قطعات | مساحت هر واحد | سرانه فضای باز به ازای هر واحد | تعداد کل قطعات (الگوها) | تعداد کل واحدها در تمام قطعات | جمعیت پذیری | |||
| درصد | مترمربع | درصد | مترمربع | درصد | مترمربع | |||||||||||
| A | 20×10 | 200 | 60 | 120 | 40 | 80 | 120 | 240 | 2 | 1 | 2 | 120 | 40 | 271 | 542 | 1897 |
| جمع | 271 | 542 | 1897 | |||||||||||||
2-1-7-3- بررسی وضعیت قطعات و جمعیت در محله با تراکم متوسط
در محله با تراکم متوسط الگوهای B,C,D موجود می باشد.
الگوی B با مساحت تفکیک 242 متر مربع و ابعاد 22×11 متر طراحی شده است. از آنجا که سطح اشغال تراکم متوسط 55 درصد است، 133 متر مربع از زمین برای ساخت و ساز در نظر گرفته می شود و 109 مترمربع بقیه با 45 درصد از زمین به فضای باز اختصاص می یابد. تراکم ساختمانی برای این تفکیک و الگو 165 درصد با زیربنای 399 متر مربع می باشد. این الگو 3 طبقه در نظر گرفته شده است که در هر طبقه یک واحد به مساحت 133 متر مربع استقرار می یابد. پس تعداد واحدها در هر قطعه 3 واحد خواهد بود. سرانه فضای باز برای هر واحد 36.33 متر مربع می باشد. تعداد قطعات با این الگو در محله با تراکم متوسط 163 قطعه است که با ضرب شدن در تعداد واحدهای هر قطعه، تعداد کل واحدها در تمام قطعات با الگوی B برابر 489 واحد خواهد بود. با در نظر گرفتن بعد خانوار 3.5 نفر، جمعیت پذیری الگوی B با تراکم متوسط 1711 نفر می باشد.
پلان و مقطع الگوی B به صورت شماتیک اینگونه خواهد بود.
الگویB با مساحت 242 مترمربع
الگوی C با مساحت تفکیک 288 متر مربع و ابعاد 24×12 متر طراحی شده است. از آنجا که سطح اشغال تراکم متوسط 55 درصد است، 158 متر مربع از زمین برای ساخت و ساز در نظر گرفته می شود و 130 مترمربع بقیه با 45 درصد از زمین به فضای باز اختصاص می یابد. تراکم ساختمانی برای این تفکیک و الگو 165 درصد با زیربنای 474 متر مربع می باشد. این الگو 3 طبقه در نظر گرفته شده است که در هر طبقه یک واحد به مساحت 158 متر مربع استقرار می یابد. پس تعداد واحدها در هر قطعه 3 واحد خواهد بود. سرانه فضای باز برای هر واحد 43.33 متر مربع می باشد. تعداد قطعات با این الگو در محله با تراکم متوسط 24 قطعه است که با ضرب شدن در تعداد واحدهای هر قطعه، تعداد کل واحدها در تمام قطعات با الگوی C برابر 72 واحد خواهد بود. با در نظر گرفتن بعد خانوار 3.5 نفر، جمعیت پذیری الگوی C با تراکم متوسط 252 نفر می باشد.
پلان و مقطع الگوی C به صورت شماتیک اینگونه خواهد بود.
الگویC با مساحت 288 مترمربع
الگوی D با مساحت تفکیک 384 متر مربع و ابعاد 32×12 متر طراحی شده است. از آنجا که سطح اشغال تراکم متوسط 55 درصد است، 211 متر مربع از زمین برای ساخت و ساز در نظر گرفته می شود و 173 مترمربع بقیه با 45 درصد از زمین به فضای باز اختصاص می یابد. تراکم ساختمانی برای این تفکیک و الگو 165 درصد با زیربنای 633 متر مربع می باشد. این الگو 3 طبقه در نظر گرفته شده است که در هر طبقه دو واحد به مساحت 105 متر مربع استقرار می یابد. پس تعداد واحدها در هر قطعه 6 واحد خواهد بود. سرانه فضای باز برای هر واحد 28.83 متر مربع می باشد. تعداد قطعات با این الگو در محله با تراکم متوسط 3 قطعه است که با ضرب شدن در تعداد واحدهای هر قطعه، تعداد کل واحدها در تمام قطعات با الگوی D برابر 18 واحد خواهد بود. با در نظر گرفتن بعد خانوار 3.5 نفر، جمعیت پذیری الگوی D با تراکم متوسط 63 نفر می باشد.
پلان و مقطع الگوی D به صورت شماتیک اینگونه خواهد بود.
الگویD با مساحت 384 مترمربع
جدول 2-1-7-3: بررسی وضعیت قطعات و جمعیت در محله با تراکم متوسط
| الگوها | ابعاد تیپ ها | مساحت قطعات | سطح اشغال | فضای باز | تراکم ساختمانی | تعداد طبقات | تعداد واحد در هر طبقه | تعداد واحدها در قطعات | مساحت هر واحد | سرانه فضای باز به ازای هر واحد | تعداد کل قطعات (الگوها) | تعداد کل واحدها در تمام قطعات | جمعیت پذیری | |||
| درصد | مترمربع | درصد | مترمربع | درصد | مترمربع | |||||||||||
| B | 22×11 | 242 | 55 | 133 | 45 | 109 | 165 | 399 | 3 | 1 | 3 | 133 | 36.33 | 163 | 489 | 1711 |
| C | 24×12 | 288 | 55 | 158 | 45 | 130 | 165 | 474 | 3 | 1 | 3 | 158 | 43.33 | 24 | 72 | 252 |
| D | 32×12 | 384 | 55 | 211 | 45 | 173 | 165 | 633 | 3 | 2 | 6 | 105 | 28.83 | 3 | 18 | 63 |
| جمع | 190 | 579 | 2026 | |||||||||||||