پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
عکس 7-2 : مناظر طبیعی و مصنوع درون سایت
عناصر طبیعی با کادر قرمز رنگ و عناصر مصنوع با کادر زرد رنگ در عکس ها مشخص شده اند.
8-2- شناسایی محدودیت ها و امکانات (swot) در زمینه های مختلف برای استفاده بهینه از فضا و زمین
ابعاد هشت گانه:
1- کاربری اراضی
2- جمعیت و اجتماع
3- فعالیت و اشتغال و اقتصاد
4- نظام حرکت و دسترسی
5- ساختار طبیعی و محیط زیست شهری
6- ساختار فضایی شهری
7- مدیریت و مشارکت مردمی
8- کیفیت محیط شهری
برای این ابعاد هشت گانه به طور مجزا جدولی برای بررسی نقاط ضعف و قدرت و تهدید و فرصت طراحی میشود، که در نهایت با جمع آوری این جداول به راحتی میتوان ماتریس سوات را ترسیم کرد.
جدول 1-8-2 : شناسایی محدودیت ها و امکانات در زمینه کاربری اراضی
| عوامل داخلی | عوامل خارجی | ||
| نقاط قوت | نقاط ضعف | فرصت ها | تهدید ها |
| – قرارگیری باغ یعقوب در داخل زمین
– قرارگیری صنایع در داخل محدوده |
– وجود اراضی خالی برای توسعه
– نزدیکی به شهرک خاوران – نزدیکی به کوه های سهند – ارائه سرانه های معیار توسط طرح جامع تبریز – فرصت طراحی مبتنی بر برنامه و ضابطه – مناسب بودن زمین و خاک برای ساخت و ساز |
– وجود برخی صنایع و گاوداری ها در زمین و پیرامون آن | |
جدول 2-8-2 : شناسایی محدودیت ها و امکانات در زمینه جمعیت و اجتماع
| عوامل داخلی | عوامل خارجی | ||
| نقاط قوت | نقاط ضعف | فرصت ها | تهدید ها |
| – بیش از 85 درصد جمعیت باغ یعقوب را افراد باسواد تشکیل می دهند. | – توان طراحی فضا با تراکم جمعیتی پایین و متوسط | – افزایش مهاجرت از روستاهای اطراف به این زمان با ایجاد شهر جدید | |
جدول 3-8-2 : شناسایی محدودیت ها و امکانات در زمینه اشتغال و اقتصاد
| عوامل داخلی | عوامل خارجی | ||
| نقاط قوت | نقاط ضعف | فرصت ها | تهدید ها |
| – اشتغال ساکنان باغ یعقوب به کشاورزی و زراعت در زمین خود | – اختصاص یافتن تمام درصد بیکاری به قشر جوان در روستای باغ یعقوب
– عدم مشارکت مردم در پرداخت عوارض شهری |
– توزیع مناسب کاربری ها
– ایجاد دسترسی ها برای همه از نظر اقتصادی – تدوین قوانین مربوط به درآمد پایدار شهری – جذب سرمایه های داخلی و خارجی در پروژه های شهری |
– نزدیکی به روستاها و مهاجرت پذیری بالا
– عدم درآمد پایدار شهری – توجه ناکافی به تأمین منابع درآمدی پایدار و متنوع – رشد مشاغل کاذب |
جدول 4-8-2 : شناسایی محدودیت ها و امکانات در زمینه حرکت و دسترسی
| عوامل داخلی | عوامل خارجی | ||
| نقاط قوت | نقاط ضعف | فرصت ها | تهدید ها |
| – رعایت سلسله مراتب نظام حرکت و دسترسی در اکثر موارد
– دسترسی به باسمنج از طریق جاده باسمنج – دسترسی به روستاهای شادآباد و زرنق از طریق جاده زرنق |
– عدم وجود امنیت در جاده باسمنج | – عبور انوبان تبریز- زنجان
– نزدیکی به راه آهن تبریز-میانه – پرداخت طرح تفصیلی منطقه به مسأله تردد و سیمای شهری |
– عدم عبور مسیر قطار شهری از نزدیکی محدوده
– عدم دسترسی سریع به وسایل نقلیه عمومی |
جدول 5-8-2 : شناسایی محدودیتها و امکانات در زمینه ساختار طبیعی و محیط زیست شهری
| عوامل داخلی | عوامل خارجی | ||
| نقاط قوت | نقاط ضعف | فرصت ها | تهدید ها |
| – وضعیت مناسب شیب معابر | – وجود سگ های ولگرد در محدوده
– وجود تعدادی صنایع و گاوداری و مرغداری در زمین طرح – عدم مقاوم سازی ساختمان ها و خانه باغ های باغ یعقوب در برابر زلزله – دفع زباله ها با سوزاندن |
– فرصت انجام پروژه های مقاوم سازی و تدوین ضوابط ایمن سازی | – تراکم بالا صنایع و کارگاه ها در شمال زمین
– عبور گسل های اصلی از شمال زمین – استفاده از باغات به ساختمان سازی و کاهش نفوذ پذیری زمین و امکان آمدن سیل در زمان بارندگی و اضافه شدن بر حجم آبهای سطحی |
جدول 6-8-2 : شناسایی محدودیتها و امکانات در زمینه ساختار فضایی شهری
| عوامل داخلی | عوامل خارجی | ||
| نقاط قوت | نقاط ضعف | فرصت ها | تهدید ها |
| – وجود مزارع فراوان برای کشاورزی | – عدم تحقق پیشبینی های طرح های مربوط به منطقه در خصوص ساختار شهری | – فرصت اجرای طرح های مبتنی بر برنامه
– وجود نگرش توسعه ای ساختار فضایی در برنامه ریزی و طراحی – بهره برداری از ساختار فضایی شهر تبریز در برنامه ریزی – وجود کاربری عمده نظیر آموزش عالی (دانشکده کشاورزی و دامپزشکی) |
– عدم توجه به زیرساخت های مناسب
– عدم توجه به آب های سطحی – از بین بردن قنات ها – از بین بردن باغات و مزارع – تغییر سیاست های پیشبینی طرح های بالادست در خصوص ساختار فضایی منطقه |
جدول 7-8-2 : شناسایی محدودیتها و امکانات در زمینه مدیریت و مشارکت مردمی
| عوامل داخلی | عوامل خارجی | ||
| نقاط قوت | نقاط ضعف | فرصت ها | تهدید ها |
| – اکثر ساکنان محدوه حاضر به همکاری در تهیه طرح شهری برای ایجاد شهرک جدید هستند.
– رضایت اکثر ساکنان محدوده از سکونت در این مکان به دلیل نزدیکی محل کار و سکونت |
– تعدادی از افراد محله حاضر به همکاری در تهیه طرح شهری برای زمین نیستند. | – آگاهی مردم، شهروندان و مدیریت شهری از اهمیت مشارکت پروژه ها
– فرصت برای آموزش جمعیت – مدیریت واحد در مورد آب، برق و گاز |
– عدم توجه به فرهنگ سازی
– عدم توجه به نیاز ها جهت طراحی – عدم بهره برداری مناسب از توان ها و پتاسیل های موجود در منطقه – بی توجهی به مشارکت و دخالت دادن آن در پروژه ها |
جدول 8-8-2 : شناسایی محدودیتها و امکانات در زمینه کیفیت محیط شهری
| عوامل داخلی | عوامل خارجی | ||
| نقاط قوت | نقاط ضعف | فرصت ها | تهدید ها |
| – وجود چشم انداز کوه های سهند
– وجود باغات خصوصی در محدوده |
– عدم وجود نورپردازی شب در جاده ها و دسترسی های زمین | – تبدیل اراضی بایر جنوب محدوده به فضای سبز
– وجود رود ها و مسیل ها در زمین، فرصتی برای منظر سازی |
– عدم توجه به چشم انداز عمومی و مناظر کوه سهند به وسیله ساخت و ساز با تراکم بالا |
3- تنظیم برنامه فیزیکی طرح
چشم انداز شهرک خاوران 2
– شهری است سبز و زیبا، با اهمیت زیاد به فضاهای سبز و پارک ها.
– شهری است پویا و روان و با امنیت زیاد.
– شهری است با مدیریت واحد شهری و ارائه دهنده خدمات برتر.
– شهری است که بتواند تعاملات مناسب بیرون و داخل خود ایفا کند.
– شهری است با اختصاص اهمیت و توجه زیاد به چشم انداز کوه های سهند.
– شهری است انسان محور با توجه فراوان به پیاده ها و پیاده راه ها.
– شهری است با نورپردازی مناسب و زیبا در شب و روز.
– شهری است با فضاهای همگانی دارای امکانات تفریحی، آموزشی و فضایی مناسب جهت حضور و مشارکت افراد.
1-3- تدوین اهداف کلی و عملیاتی طرح
هدف : مقصد و مقصود نهایی است. اهداف خود به 2 نوع کلان و خرد تقسیم میشوند.
اهداف کلان : در برنامه ریزی آن مقصد و وضعیت نهایی مطلوب است که از ارزش ها و آمال جامعه نشأت گیرد و تمام فرایند برنامه ریزی به سمت تحقق و وصول به آن سازمان داده می شود. اهداف کلان معمولاً جنبه کلی،کیفی و بلند مدت دارد که بیانگر ارزش ها و خواسته های اساسی جامعه است. از اهداف کلان اهداف خرد استنتاج می شود.
اهداف خرد: اهداف خرد در واقع اهداف عملیاتی و کاربردی هستند که برای دستیابی به اهداف کلان و در مسیر رسیدن به آنها تعیین میشود. بنابراین اهداف خرد بیشتر جنبه مشخص، کوتاه مدت و کمی دارند. از این نظر اهدافی ملموس، قابل دستیابی و اندازه گیری هستند.
راهبردها: آن تصمیماتی هستند که اهداف یک برنامه یا طرح را هماهنگ نموده و راههای اصلی وصول به آنها را تعیین می کنند. در واقع راهبردها، جهت گیری و شرایط مناسب برای حرکت به سمت اهداف را نشان می دهد.
سیاست ها: نوعی از تصمیمات برنامه ریزی هستند که در یک سطح پائین تر از راهبردها قرار می گیرد. سیاست هدایت کننده تصمیمات اجرائی و اقدامات کوتاه مدت است که اهداف خرد مورد نظر را تعقیب می کند.
میتوان رابطه بین اهداف، راهبردها و سیاست ها را تحت دیاگرام زیر نشان داد:
اهداف
اهداف کلان ……………………………………………. اهداف خرد
راهبردها ……………………………………………. سیاست ها
راهکارهای اجرائی
برنامه
طرح
پروژه
1-1-3- تدوین اهداف و راهبردها و سیاست ها برای ابعاد هشت گانه
ابعاد هشت گانه به قرار زیرند :
1- جمعیت و اجتماع 2- فعالیت و اشتغال و اقتصاد 3- حرکت و دسترسی 4- ساختار طبیعی و زیست محیطی 5- کاربری اراضی 6- ساختار فضایی شهری 7- مدیریت و مشارکت مردمی
8- کیفیت محیط شهری
1-1-1-3- جمعیت و اجتماع
هدف:
مکانی برای پذیرش سرریز جمعیتی شهر تبریز و سکونتگاه های پیرامون
راهبرد:
فراهم کردن شرایط مناسب زندگی و فعالیت برای جذب جمعیتی
سیاست:
تشکیل مراکز آموزشی برای آگاهی افراد جامعه و شناخت حقوق دیگران و اشاعه فرهنگ
فراهم کردن امکاناتی خاص برای منطقه
2-1-1-3- فعالیت و اشتغال و اقتصاد
هدف:
مدیریت مناسب شهرک از بعد اقتصادی
راهبردها:
تدوین قوانین مربوط به درآمد پایدار شهری
جذب سرمایه های داخلی و خارجی در اجرای پروژه
توسعه اشتغال زائی
توزیع مناسب کاربری ها برای رفاه عمومی
گسترش روابط اقتصادی با مناطق اطراف نظیر تبریز، باسمنج و …
سیاست ها:
اقتصادی کردن عملیات آماده سازی و زیر ساخت های شهری
تأمین شغل برای کارگران و مهندسان در اجرای پروژه
جلوگیری از رشد مشاغل کاذب
جلوگیری از نفوذ اقتصاد غیر رسمی
جایگزینی نیروی جوان به جای نیروهای کار سابق
ایجاد بازارچه های محلی
3-1-1-3- نظام حرکت و دسترسی
هدف:
ایجاد شهرکی پیاده محور
ایجاد نظام حرکتی مناسب برای حرکت راحت و ایمن
تأمین دسترسی آسان به نقاط مهم اطراف و مرکز شهر تبریز
راهبردها:
اهمیت و توجه بیشتر به افراد پیاده و امنیت آنها
تأمین حرکتی ایمن و روان در شهرک
رعایت سلسله مراتب و روانی شبکه معابر درون محدوده
طراحی توام شبکه معابر و کاربری ها
ایجاد مسیر هایی خاص برای دسترسی ساکنان محدوده به مناطق مهم و مراکز شهرهای پیرامون
سیاست ها:
ایجاد پیاده راه های عریض برای افراد پیاده
پیوند مناسب معابر با شبکه شهری
توزیع بهینه ترافیک
طراحی میدان ها و تقاطع های اصولی
ايجاد فضاهاي مسقف به عنوان نقاط مكث كوتاه براي بروز انواع قرارگاههاي رفتاري،تنوع و اختلاط كاربريها
نورپردازی مناسب در شب
توجه و اهمیت به کف سازی معابر و پیاده راه ها
ايجاد جذابيتهاي بصري در ابتدا و انتهاي خيابان