چكيده پژوهش :
با توجه به اينكه اضطراب از مهمترين اختلالات عصبي و رواني به حساب آمده و منشا بسياري از عصبيت ها و ناراحتيها مي باشد. بررسي هاي اخير نشان داده اند كه اختلالات اضطرابي بيشترين فراواني را در سطح كل جمعيت دارند.
براي رسيدن به هدف آزمون اضطراب كتل را بين دانش آموزان دختر و پسر پايه سوم راهنمايي شهرستان شهريار اجرا كرده و بعد از بررسي و تجزيه و تحليل به اين نتيجه رسيديم كه جنسيت آزمودنيها بر ميزان اضطراب آنان تاثير نداشته است.
از ميان 120 نفر دانش آموز مورد آزمون 4 دختر و 1 پسر داراي روحيه آرام و راحت و تنش زدوده و 36 دختر و 26 پسر داراي اضطراب متوسط و 14 دختر و 28 پسر روان آزرده و مضطرب و 6 دختر و 5 پسر نيز نيازمند مشاوره و يا درمانگري هستند.
فصل اول
كليات پژوهش
مقدمه
اضطراب پديده اي روان شناختي است كه تقريباًهمگان با آن آشنا هستند يا آنكه در طول عمر خود،در موقعيت هايي به آن دچار شده اند.اين تجربه رواني – فيزيولوژيك در ابعاد آسيب شناسي رواني نيز شايع ترين اختلالات رواني را شامل مي شود.(كنرلي -1382)
اضطراب يكي از شايع ترين بيماريها در جهان امروز ،مخصوصاًدر دنياي صنعت است .آن را از مهمترين اختالات عصبي ورواني به حساب آورده ودر مطالعات باليني به آن نوروز« اضطرابي» گويند. ونيز آن را منشاءبسياري از عصبيت ها وناراحتي ها ذكر نموده اند .چه بسيار ند مشاجرات ودرگيري هاي خانوادگي كه ظاهراًبرسر مسائل جزئي پديد مي آيند ولي در واقع ريشه واساس آنهاناشناخته وچه بسا كه ناشي از اضطراب .(علي قائمي -1376)
گاهي افراد در جامعه زندگي مي كنند كه حال و وضع متعادلي ندارند .با مختصر تحريكي از جاي مي جنبند وبا اندك بهانه اي فتنه وآشوب به پا مي كنند ظاهر قضيه در داوري ها اين است كه اين امر ناشي از بد اخلاقي ،كج مزاجي ،ويا سوءاخلاق افراد است در حاليكه اگر نيكو تَعمُق شود ريشه آن اضطراب است . مردم عامي از آن غافلند ودر جامعه هم روشنگري هاي مناسبي نيست تا هركس بداند در خانه ومحيط زندگي چه مي گذرد وچرا افراد در مواردي آنچنان سخت بهم در آويخته اند .(همان منبع )
برخي از روانپزشكان وروانكاوان هسته مركزي بخش اعظم بيماريهاي رواني را در اضطراب جستجو مي كنند ومدعي هستند كه هم اكنون بيشتر تخت هاي بيمارستانهاي رواني توسط مبتلايان به اين بيماري اشغال شده است وحتي برخي از صاحب نظران رابطه بين اضطراب وسرطان را مدعي شده اند.
از اين بيماري كودكان نيز بي نصيب نيستند. آنها هم كودكي خود را با چنين وضعي آغاز مي كنند تا سرانجام چه شود وكشتي لنگر شكسته آنها در كنار ساحل پهلو بگيرد. آيا جان ورواني سالم از اين قضيه به در برند يا نه ؟
واين خود سئوالي كه ذهن بسياري از والدين ومربيان را مشغول كرده است .در كل اين بيماري عامل صدمه بزرگي براي كودكان است والحّق بايد برايشان چاره اي انديشيد .(همان منبع )
اضطراب يك بيماري شايع ودامنگير همه گروها وهمه سنين از افراد انساني است .پير وجوان كودك وبزرگسال زن ومرد از آفت آن دور وبر كنار نيستند.
در هر كجا به يك نحو ويك گونه خود را نشان مي دهد وچرخ ماشين زندگي را دچار لنگي مي كند.
براساس يك بررسي 30%از مراجعين به پزشك عمومي از اضطراب در عذابند .وهم چه بسيارند افرادي كه در اثر اضطراب چون آتشفشاني طوفاني هستند،وحال وحوصله هيچ كاري ندارند و زندگي را براي خود وديگران جهنم مي كنند .(همان منبع )
اگر آدمي نيكو تأ مل كند هر شب وروز هزاران وحتي ميليونها انسان را مي يابد كه آرامش و قرار شان را از دست داده اند وشب هنگام تا به صبح بيدار مانده ودر اطاق يا حياط خانشان به قدم زني وبي تابي مي گذرانند .منتظر آنند صبح زودتر سر رسد وآنها را از اين مخمصه عظيم نجات بخشد .زماني آنها را در بستر مي يابند كه برپشت افتاده اند وغلت مي زنند نه مي توانند راحت وآسوده بخوابند ونه مي توانند به معناي واقعي بيدار وسرزنده وبا نشاط باشند.اين بيماري در درجات مختلف آن بگونه اي شايع است كه روانكاوان هربار بخواهند به منبع رواني يك بيماري توجه كنند در اثر كنكاشها وتلاشها نخست به اين امر دست مي يابند.وهنگامي كه عميق تر از پيش مسأله اي را مي نگرند به ريشه وعمق مسأله در دوران كودكي پي مي برند سرنخي از قضيه را مي يابند كه به مرحله كودكي وصل ومربوط است .(همان منبع )
در دنياي پنهان بسياري از افراد ترس هاي مبهمي از امور مجهول وجود دارد كه زمينه را براي نگراني واضطراب آنها فراهم مي آورد واين خود منشاءبسياري از حالات وتمايلات ناصواب ،موضع گيريها ورفتارهاي ويژه مي شود.تجّلي چنين حالات در همه ي افراد موجود نيست از آن بابت كه :
— گاهي ميزان واندازه آن به درجه اي نيست كه در آنان تجلي ومتظاهر شود.
— برخي از افراد سعي دارند اضطراب را مخفي نگه داشته وبه گونه اي بر ظهور آن فائق آيند واين خود مايه مشاهده حالت عادي در آنهاست .
— بعضي از افراد تدريجاًبدان عادت كرده ومتحمل آن مي شوند ودر واقع با آن سازگار شده اند بدين سان اين حالات در افراد وجود دارد ولي به گونه اي است كه ديگران كمتر مي توانندبدان پي ببرند .افرادي كه بدان عادت كرده اند تدريجاًممكن است خودشان نيزاز آن غفلت كنند وندانند آنها را چه مي شود ويا چگونه بايد با آن برخورد نمايند .(همان منبع )
مساله اضطراب و بررسي آن يكي از مسائل مهم در نظام پرورش مي باشد كه كمتر مورد توجه صاحب نظران قرار گرفته است.
فهرست
عنوان صفحه
چكيده پژوهش 1
فصل اول : كليات پژوهش……………………………………………….2
مقدمه 3
بيان مسأله 6
اهميت وضرورت موضوع تحقيق 6
تعريف اضطراب 7
دسته بندي ها از اضطراب 11
اضطراب در دوران كودكي 26
علل اضطراب 21
ويژگي اضطراب در كودكان 26
پژوهشها وتحقيقات انجام شده در ايران 33
پژوهشها وتحقيقات در ساير نقاط جهان 34
اهداف پژوهش 35
فرضيه هاي پژوهش 35
فصل دوم : تاريخچه پژوهش……………………………37
تاريخچه 38
نظريه هاي بيولوژيكي اضطراب 39
نظريه هاي رفتاري اضطراب 42
نظريه هاي شناختي اضطراب 45
اضطراب در قرآن 46
ماهيت اضطراب 52
تعاريف عملياتي متغييرها 52
فصل سوم : روش انجام تحقیق………………………………………………………………………………………………………………..54
جامعه آماري 55
نمونه آماری ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 55
روش انجام کار …………………………………………………………………………………………………………………………………….55
روش تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………………..55
روش های آماری …………………………………………………………………………………………………………………………………55
ابزار پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………..56
معرفی پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………………56
ملاحظات اخلاقي 56
فصل چهارم : تجزيه و تحليل داده ها……………………………………………………………………………………………………….57
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….57
یافته های توصیفی ……………………………………………………………………………………………………………………………….58
یافته های مربوط به فرضیه ……………………………………………………………………………………………………………………67
تجزيه وتحليل نتايج پژوهش 70
فصل پنجم : نتيجه گيري…………………………………………………………………………………………………………………………71
بحث و نتيجه گيري 72
محدوديتها 73
پيشنهادات 74
پرسش نامه 75
منابع 77