پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
مقايسه جرايم آدم‌ربايي و قاچاق انسان
جرايم آدم‌ربايي و قاچاق انسان با وجود شباهت‌هايي كه دارند و ليكن كاملاً دو جرم متفاوت هستند كه از جهات بسياري از يكديگر متمايز مي‌شوند. اين جهات گاه در مسايل جزيي و گاه در مسايل كلي به چشم مي‌خورند. در اين مبحث به برخي از تفاوتها اشاره شده و به طور كوتاه و مجملي بررسي مي‌گردند.
1- تفاوت در عنصر قانوني
جرم آدم‌ربايي از لحاظ عنصر قانوني به موجب ماده 621 قانون مجازات اسلامي قابل مجازات است. البته قبل از تصويب ماده مذكور جرم آدم‌ربايي در قانون تشديد مجازات ربايندگان پيش‌بيني شده بود كه مقررات آن، غالباً به موجب ماده 621 قانون مجازات اسلامي نسخ شده است. همچنين آدم‌ربايي با وسيله نقليه در قانون تشديد مجازات رانندگان متخلف مصوب 1335 مورد توجه قرار گرفته بود كه منسوخ گرديده است. ليكن در مورد جرم قاچاق انسان– چنانكه قبلاً گفته شد- تا زمان تصويب قانون مبارزه با قاچاق انسان، براي جرم قاچاق انسان عنصر قانوني وجود نداشت و جرم مذكور قابل مجازات نبود، ولي با تصويب اين قانون «ماده يك» آن عنصر قانوني جرم قاچاق انسان را تشكيل داد.
2- تفاوت در اعمال مادي فيزيكي
با دقت در عنصر قانوني جرايم آدم‌ربايي و قاچاق انسان مشخص مي‌گردد كه عنصر مادي در جرم آدم‌ربايي، ربودن يا مخفي كردن اشخاص از هر طريقي مي‌باشد حال آنكه فعل فيزيكي و مادي منجر به جرم قاچاق انسان طبق ماده يك قانون مبارزه با قاچاق انسان عبارت از خارج يا وارد ساختن يا ترانزيت مجاز يا غيرمجاز افراد و تحويل گرفتن يا انتقال دادن يا مخفي نمودن يا فراهم ساختن موجبات اخفاء فرد يا افراد پس از عبور از مرز مي‌باشد.
3- تفاوت در شرايط تحقق جرم
الف) رضايت مجني‌عليه: در جرم آدم‌ربايي رضايت مجني‌عليه سبب زوال جرم مذكور مي‌گردد چه آنكه فقدان رضايت مجني‌عليه از عناصر متشكله جرم آدم‌ربايي است، به طوري كه با وجود رضايت قبلي يا همزمان با وقوع جرم تحقق جرم آدم‌ربايي منتفي است.بر خلاف آن، در جرم قاچاق انسان به دليل جنبه عمومي آن رضايت مجني‌عليه هيچ تأثيري در ماهيت مجرمانه فعل قاچاق ندارد و اين موضوع با تصريح قانونگذار در بند «ب» و«ج» ماده‌ي 2 قانون مبارزه با قاچاق انسان كاملاً مشخص است. قانونگذار در بندهاي مذكور قاچاق انسان را، حتي در صورت وجود رضايت قربانيان جرم، در «حكم قاچاق انسان» محسوب كرده و قابل مجازات مي‌داند.
ب) عبور از مرز: از تفاوت كاملاً بارز بين جرايم آدم‌ربايي و قاچاق انسان، عبور فرد يا افراد از مرز كشورها است. در جرم آدم‌ربايي، تحقق جرم منوط به عبور از مرز نيست حال آنكه در جرم قاچاق انسان عبور دادن انسان از مرز يكي از شرايط تحقق جرم مي‌باشد و اين امر از الفاظ مربوطه در بندهاي مختلف قانون مبارزه با قاچاق انسان، كه توسط قانونگذار تصريح شده، كاملاً مشخص است. پس در جرم آدم‌ربايي به صرف اينكه فردي شخصاً يا توسط ديگري، انساني را بدون رضايت وي بربايد و يا مخفي كند جرم محقق مي‌شود.
بنابراين به عنوان يك نتيجه كلي مي‌توان اذعان داشت هر چند اين جرايم تفاوت‌هايي با يكديگر دارند و ليكن ممكن است قاچاق انسان و آدم‌ربايي تحت عنوان تعدد جرايم با يكديگر مرتبط باشند؛ يعني ممكن است جرم آدم‌ربايي در نهايت منجر به قاچاق انسان گردد و يا قاچاق انسان در عين حال آدم‌ربايي نيز محسوب شود.