روابط عمومی بینالمللی
مقدمه
توسعه روزافزون اهمیت، جایگاه و توانمندیها و ظرفیت های روابط عمومی بین الملل در جهان کنونی و افزایش روند پویندگان این رشته مستلزم ایجاد امکانات، تسهیلات و تجهیزات مناسب خصوصاً از لحاظ منابع و مآخذ علمی به روز میباشد.
این رسالتی است بسیار عظیم که دبیرخانه دایمی کنفرانس بین المللی روابط عمومی در پی جامه عمل پوشیدن به آن است.
پویایی ابعاد مختلف تخصصی روابط عمومی در بعد بین المللی آن با آشنا بودن به ادبیات بین الملل در بین جوامع مختلف امکان پذیر میباشد در غیر این صورت فرهنگ روابط عمومی در این ورطه و ایجاد ارتباط سالم و پویا در هالهای از ابهام فرو خواهد رفت.
با توجه به این رسالت عظیم من معتقدم که منابع و مآخذ علوم ارتباطی و روابط عمومی در محدودهای فراتر از روابط عمومی منطقهای، با فقر شدید مواجه است. ما محتاج آنیم که نه تنها با اصطلاحات و واژههای روابط عمومی و امور بین الملل بلکه با طیف وسیعی از مفاهیم، روشها و نظریههای عصر حاضر آشنا گردیم و در این وادی به سیر و سفر بپردازیم.
گـرچـه ایـن عـلم علمـی جدیـد اســت ولی مجـموعه سازمان یافـتهای از دانــش در اطـراف آن ایجاد شده است. دانشی که از تعلـیم و تربیت برمـیخیزد، مهـارتـهایی کـه از تجـربه و آموزش حاصـل میگردد و عوامـل محیطی و منطقهای و در نهایت جهانی، همـگی در تعـامل با ایـن حرفهاند.
چکیده
سخن از ارتباط انسان در پیکره جهان است در علوم ارتباطات که سرچشمه هنر و علم است. ارتباطی پویاتر با نسل جدید تبادلات.
سخن از انسان است که ارتباط را با سنگی بر سنگی دیگر آغاز کرد و سخن را پا نهاد و اینک قصد برقراری ارتباط با کرات دیگر را دارد.
سخن از حرکت جهان به سمت و سوی دهکده کوچک جهانی است.
سخن از ایجاد دنیایی بزرگ در قالب ارتباطات نزدیک با تمامی دول، ملل و جوامع است که امری است اجتناب ناپذیر.
گذشته از چشمان و دستان حریص مصرف کنندگان برای به دست آوردن کالاهایی جدید، وجود رقابتی عظیم در کسب بازارها، تلاش در جهت افزایش کیفیت، کمیت و کاهش قیمت کالاها، انگیزشی شدید برای ایجاد ارتباط را برای رشد و توسعه اقتصادی، افزایش توانمندیها در تبدیل پتانسیلهای بالقوه و بالفعل دنیای ارتباطی و سراسر مشارکتی را در تمامی جهات به وجود آورد.
و مفتخریم که مردمان ایران اسلامی بعنوان مردمانی هوشمند، این مهم را درک نموده و تلاشی روزافزون را برای دستیابی به این مهم در قالب تشکیل کنگرههای پیشرو علوم ارتباطی و علوم بین الملل دائر نمودهاند و دبیرخانه کنفرانس بین المللی روابط عمومی پل ارتباطی و راهی نو و گسترده را در این راستا فراسوی خود قرار داده است.
و امـید که این حرکتها پایـهای باشد بر تـداوم رشـد و بالندگی توسـعه علـم روابـط عمومی و روابط انسانی برای ایجاد ارتباطات انسانی و مطلوبتر با کشورهایی دیگر و در نهایت رشد و توسعه کشور اسلامی با سایرکشورها.
و اینک کارگزاران روابط عمومی در پی بسط علم روابط عمومی و امور بین الملل یا نمایشگاهی از تجلیگاه علوم انسانی یا ارتباط انسانی و تلاشی در جهت ارتباطی نهادینه هستند.
روابط عمومی بین الملل علمی نوپا اما پویا برای ادامه مسیر.
روابط عمومی بین الملل علمی گسترده اما دارای نظمی در تمامی ابعاد.
روابط عمومی بین الملل علمی که مردمانی مختلف ، رنگ پوستهایی متفاوت، علائق و سلیقههای متنوع را با هر نژاد و رستهای ارتباطی جهانی میبخشد.
روابط عمومی بین الملل ترکیبی از دانش و هنر مردمداری و انسان محوری که بی توجه به رنگ پوست، نژاد و کشور با زبانی بین المللی به نمایش شاخصهای هر کشور می پردازد.
طــرح هـــدف
روابط عمومی چیست و منشا آن از کجاست؟ تفاوت روابط عمومی با روابط بین الملل چیست؟
روابط عمومی از دید پیشگامان این رشته سلسله مجموعهای از راه و روشهای کسب اطلاعات، ارتباطات، تبلیغات در جهت تبیین سیاستهای هر سازمان، شرکت، نهاد و ….. برای ارائه تصویری شفاف و مناسب و زدودن هر گونه سوء اعتبار میباشد.
روابط عمومی به روابط مردم با یکدیگر، سازمانها با مردم، مردم با سازمانها، شرکتها و …. برمیگردد.
پیشینه روابط عمومی به تاریخ قدیم برمیگردد. به دربار خلفای عباسی یا شاید قدیمتر از آن، در ترسیم چهره مطلوب از حاکمان وقت که در اوج تبحر توسط مردان دربار صورت میپذیرفت یا در امپراتوری سزار روسیه در ساخت قصبات مصنوعی برای ارائه چهره مطلوب در ذهن میهمانان خارجی از دولت وقت.
روابط بین الملل از روابط بین دولتها، ملتها با فرهنگهای مختلف، ملیتهای متفاوت سخن به میان می آورد.
در مقدمه مباحثی در ارتباط با ارتباطات و علوم ارتباطی، بازارهای رقابتی، دیدگاههای جدید توسعه و رشد روابط انسانی و روابط بین الملل ارائه گردید و مسلماً هدف از طرح این نوع از مقالات نگرشی بر تازه ترین دیدگاه ها در زمینه ارتباطات و پیروی از نظریات پیش کسوتان در زمینه علوم ارتباطات در راستای توسعه و ترویج فرهنگ دوستی، برابری، برادری در آیین و کیش اسلامی ماست.
اما آنچه مسلم است در این حرکت پیش رونده نکاتی همچون برنامهریزی کاربردی ، دقت در ظرافت عملکرد همراه با حرکتی پرشتاب و توجه به نتایج حاصله مطرح و بر این اساس موارد ذیل بایستی مدنظر قرار گیرد. در این مقاله هدف از ذکر عبارت شرکت جهانی همان شهرها، سازمان ها، نهادها، موسسات و یا شرکتهایی میباشند که در راستای جهانی شدن فعالیت مینمایند بنابراین گاهاً از کلمه شرکت به صورت اختصار به جای کلمات ذکر شده استفاده گردیده است.
– تعیین برنامه اجرائی مناسب در خصوص پیگیری نظریات
– چگونگی ایجاد ارتباطات و تعاملات
– تعیین فضا و زمینه سنجی رشد و توسعه
– تعیین توانمندی های فعلی مملکت اسلامی
– بستر سازی مناسب راهکارهای اجرایی رفع نقائص
بی شک تعیین و اجرای هر یک از بندهای فوق لازمه سیر در حرکت صعودی و پیش رونده علم ارتباط و نیازمند نگرشی بر وضعیت روابط عمومی در کشور ماست تا با تطابق ملتها و آیین ها و تعیین نقاط ضعف و قوت و الگو برداری از عملکردهای مثبت اقدامات موثرتری صورت پذیرد.
اصولاً مشی رسانه های ملی و روابط عمومی ها در جهت اهداف مطرح شده در فرهنگ انسانی و اسلامی است و ما مفتخریم که پیروان راستین رسول الله و سلالههای پاک رسول الله که از ارکان و اساس خلق نیکو و سعه صدر و دوستی با مردم است و در اثبات مستندات آن همین آیه کریمه بس که میفرماید:
” ای پیامبر تو بر خلقیات والا قرار داری” و این ضرورت توجه و الگوبرداری از اسوه حسنات را در جامعه اسلامی و برخورد حسنه در ارتباطات را بیش از پیش نمایان میسازد.
ارتباط روابط عمومی بین المللی با مسئولیتهای اجتماعی
مسئولیت اجتماعی یک سازمان، نهاد یا ارگان در واقع معرف و توصیفی از مدیریت و حفظ و حراست از کیان و ارزشهای مادی یا معنوی آن سازمان، نهاد یا شرکت است. در بحث مسولیت اجتماعی و بعد روابطی که آن سازمان در ایفاء و عرضه جایگاه خود در محیط ارتباطی ایجاد مینماید مواردی همچون
- ایجاد احساس امنیت در مخاطبان و وفای به عهد سازمان
- ارائه محصولات با کیفیتی برتر و روند رو به رشد کیفی محصولات
- شناخت بازارهای جهانی و تقاضا برای ورود به عرصه فعالیت گستردهتر
- شهرت و اعتبار و نشان خاص آن سازمان یا شرکت
- تلاش در جهت پیش بینی نیازهای آتی مخاطبان
و در نهایت برخورد درست و متعهدانه شرکت، روابط عمومی انگیخته، شایسته و بایسته رخ مینماید.
از دید جناب آقای عاملی جهانی شدن ارتباطات نتیجه توسعه و بهبود دو صنعت پیشرو یعنی صنعت حمل و نقل و صنعت ارتباطات بود و شاخص شناخت شهر جهانی تعامل و پیوند آن شهر با گستره جهان است ولی اگر آن شهر یا سازمان، در ایجاد محیط رقابتی بتواند میان ارزشهایی که سازمان، نهاد و ….. با خود یدک میکشد و میان مسولیتهای اجتماعی خود بتواند سازگاری و انطباق به وجود آورد و یا روندهای جهانی و حرکتهایی که منشا تحول و دگرگونی سوق به سوی مسئولیت اجتماعی بیشتر میباشد را شناسایی نماید میتواند در گستره جهانی شدن حرفهایی برای گفتن داشته باشد.
چگونگی ایجاد ارتباط موثر در گستره ژرفتر ارتباط بین الملل علم و دانشی به روز را میطلبد که ضریب امنیت ارتقاء سازمان، شرکت و ….. را افزایش دهد.
برای افزایش ارزش و اعتبار سازمان، نهاد، شرکت، درک عوامل و فاکتورهای موفقیت عامل پیش رونده مسئولیت اجتماعی است.
نقش روابط عمومی بین الملل در جذب مخاطبان
هدایت ظرفیتها و پتانسیلهای بالقوهای که در هر سازمان وجود دارد و تبدیل این نقشها و بالفعل رساندن قابلیتهای اجرایی مستلـزم هدایت قابلیتهای ارتباطی سازمان با گروه مخاطبان است.
برنامـهریزی بـرای برقـراری ارتبـاط با گروههای مرتبـط و مخاطبان و حفظ روابـط دوستـانه در راستـای کسب اعتـماد عمـومی به ظرفیتها، پتانسیلها معـنا میبخـشد. ایـن برنامهریزی بــر اسـاس نیـاز مخـاطبـان( داخـلی و خارجی ) و افکار عمومی است که در نهایت هدف، اجرای برنـامههای ارتباطی شرکت میباشد.
با اجرای مدلهای مختلف اطلاع رسانی، مجاب کنندگی مخاطب و ارتباطی اجتماعی همراه با مشروعیت است که فرآیند بهینه سازی معناآفرینی فعالیتهای شرکت رو به رشد و توسعه و به اصطلاح امروزی جهانی شدن پیش میرود( هدف از فعالیتهای اجتماعی مشروع یعنی ارائه رفتار مناسب با روش طبیعی انجام کار بر پایه ارزشهای فرهنگ اجتماعی). در حقیقت معناآفرینی در یک سازمان یا شرکت جهانی، انطباق حقایق در چارچوبهای متفاوت است که به افزایش اعتماد مخاطبان در سطح گسترده بینجامد.
“توماس تئورم” اشاره به این مطلب دارد که این تعبیر واقعیات هستند که بر مردم اثر دارد نه خود واقعیات. در این تئوری تلفیق حقایق و واقعیات است که مخاطبان را به سوی خود میکشاند.
ما در مواجهه با تصویرسازی شفاف در رابطه با عملکرد سازمان و…. و جذب مخاطبان با دو دیدگاه( متقارن و نامتقارن) مواجهیم.
کارگزاران دیدگاه متقارن منافع سازمان را بر جوامع عمومی، گروه مخاطبان یا مصرف کنندگان مقدم میدانند اما طرفداران دیدگاه نامتقارن سعی در ایجاد توازن و تعادل میان منافع سازمان و منافع مخاطبان دارند اما چه در دیدگاه متقارن و چه در دیدگاه نامتقارن “اخلاقیات” رکن اساسی توسعه و پیشرفت است.
روابط عمومی بین الملل در سیطره جهانی شدن
صاحب نظران علم روابط عمومی در نظریات خود نقش حساس و کلیدی روابط عمومی را در پدیده جهانی شدن مورد ارزیابی قرار دادهاند و به این نکته اذعان دارند که آنجا که گستره جغرافیایی از محدوده زمان و زمین فراتر رفته است و انگیزش نژادهای مختلف از هر فرهنگ، نژاد و با هر ملیتی به پیچیدگی موضوع انجامیده است و مدیریت این جوامع، جوامع چند فرهنگی دچار بحران روزمرگز میشود جهانی شدن بر تمامی ابعاد فرهنگی، اجتماعی ، قانونی، دینی، سیاسی و …. را تحت الشعاع خود قرار داده است.
آیا میتوان از این منظر به مقوله روابط عمومی و امور بین الملل برای دستیابی به اتحاد، انسجام، صلحی پایدارتر نگریست؟
برای اعتلای حرفه روابط عمومی در مدیریت بحران و تبادل اطلاعات در رویارویی با تهدیدات پیش روی زمین در عصر حاضر چه تدابیری اتخاذ شده است؟
“بیل گیتس” دو اصل اساسی پیش روی رسالت روابط عمومی را گردآوری درست اطلاعات و پردازش درستتر آن مطرح نموده است.
بسیار تلاش کردم در زمینه نگرشی فنیتر به مقوله روابط عمومی و ارتباط آن با ادبیات بین الملل به منابع و مآخذی دست یابم ولی یا بخت با من یار نبود و یا اینکه پیش فرضیات به دلیل عدم وجود متخصصین با اطلاعات علمی عجین نبود.
پروفسور مولانا از پیشگامان عرصه تجارت جهانی روابط عمومی در سطح بین الملل را مرهون سه جنبه کنترلی 1) تکنولوژی و فنآوری 2) ثروت و سرمایه 3) بازاریابی و کسب اطلاعات از طریق ارتباط میداند.
وی معتقد است آنچه به ارتباطات و چشم اندازها بها میبخشد ارزشها، باورها و اخلاق انسانی است.
پدیده جهانی شدن شرکتها و بنگاهها و یا از منطقهای بودن به جهانی شدن، مستلزم کاهش موانع مختلف فنی، حقوقی، فرهنگی و … میباشد. دنیای جهانی شدن مرز نمیطلبد.این پدیده فراسوی مرزهای جغرافیایی حرکت میکند. در چنین سیستمی اصلاً فرهنگ جهانی شدن روز به روز در حال بسط و گسترش میباشد.
بی اهمیت نیست از این منظر گریزی به اظهارات” جان پاورز” مدیرعامل موفق شرکت جهانی داروسازی فایز بزنیم.
در اظهاراتش او به دنبال نوعی فلسفه وجودی و راهکار عملی در تبیین شعارهای شرکتش درمبحث جهانی شدن است.
“ژاک نرون روژ” مدیر موفقی دیگر در عرصه تجارت جهانی هدف از باورهای سازمانش را چنین بیان مینماید: ساختار هدفی یک بنگاه یا شرکت جلب بازارهای هدف در سطح گسترده بین المللی میباشد.
ولی آیا جلب بازار بین المللی بدون ایجاد یک سلسله شبکههای اطلاعاتی، ارتباطی و حمایت مقتدرانه دولت مبدا امکان پذیر است؟ و آیا دولتهای ملی آمادگی رویارویی با چالشهای بازارهای جهانی را دارند؟ آیا جهانی شدن شرکتهایی به حمایت دول آنان به منافع و یا خواستههای دیگران در قالب چارچوب ایدئولوژی فرهنگها آسیبی نمیرساند؟ و آیا بسط فرهنگ ارتباطات به معنای گسترش فرهنگ مستعمراتی نیست؟!
نتیجه گیری
در دهکده جهانی افکار، اعمال انسانها و جمعیتها تحت الشعاع شرکتهای پیش رونده و جهانی قرار میگیرد و از دید و نظر پنهان نیست. در این بحبوحه تبادل اطلاعات، افکار، دانش و هنر با سرعت فزایندهای در جریان است.
پیچیدگی امور، فعالیتهای اجتماعی، بازرگانی، صنعتی و ….ارتباطات ذهنی و عاطفی را الزام آور کرده است و اینجاست که نقش و اهمیت روابط عمومی بین الملل نمایان میگردد. نقشی که مبتنی بر زدودن موانع و حجاب غربت و بیگانگی و افشاندن عطر خوش آشنایی است.
اگر تلاش در جهت جهانی شدن و نوآوری و اینهمه بوق و کرناها برای بهگشتی و بهروزی و کامیابی انسانهاست پس روز به روز دور شدن از مقصد نهایی، غایت خلقت، غربت ذهنی و سوء تفاهم و عدم اطمینان چرا؟!
در این میان بر رسالت روابط عمومی چه در معنای عام و چه در سطح بین المللی آن هدفی محتوم و مقدس نقش بربسته و بر جبینش چنین نگاشته شده که آشناساز دلها باشد و تبسم تفاهم و دوستی،برادری و برابری و معرفت را در خاطرها بنشاند و دیدارهای ذهنی را فراهم کند پس رسالت شما کارگزاران اندکی سنگین و وزین است.
منابع و مآخذ:
Intrenational public relation
Patricia A.curtin
The public relation handbook
Aliso Theaker
Careers in public relation
Institute for career
کتاب تکنولوژی های جدید ارتباطی و کشورهای در حال توسعه/ داوود حیدری
جزوه آموزشی مدیریت و ارتباطات بحران/ پروفسور حسام الدین بیان
مقاله جهانی شدن/ دکتر سعیدرضا عاملی
دایره المعارف روابط عمومی