تاریخچه والیبال در جهان

تاریخچه والیبال در جهان

والیبال در سال 1895 میلادی مطابق با سال 1274 شمسی، یعنی 105 سال قبل توسط ویلیام. ج. مورگان مدیر Y.M.C.A در هولیوک ایالت ماساچوست آمریکا ابداع شد.در ابتدا این ورزش مینتونت نام‌گذاری شده بود و دلیل انتخاب این نام برای همگان نامعلوم بود. تحت تاثیر محبوبیت فراوان بسکتبال در بین عامه، مورگان تصمیم گرفت برای دانشجویان خود، ورزشی را به وجود آورد که بازی از روی تور انجام گیرد و لذت بخش باشد. مورگان با استفاده از تور تنیس روی چمن که به دو طرف دیوار سالن ورزش بسته می شد و با استفاده از نوعی توپ بسکتبال که به دلیل سبکی وزن به دستها آسیب نمی رساند، بازی را شروع کرد. با وجود اینکه به طور آهسته و کند از Y.M.C.A آغاز شد ولی طولی نکشید که در کلیه شهرهای ماساچوست و نیوانگلاند عمومیت یافت.

در اسپرینگ فیلد، دکترت- آ هالستید با مشاهده بازی، مینتونت را به والیبال تغییر نام داد، زیرا قصد اساسی از بازی کردن، فرستادن و برگشت دادن(رد و بدل کردن) توپ از روی تور است که کلمه والیبال در معنا این نیت را مشخص می سازد. با اینکه والیبال در آغاز ورزش سالنی بود و در محل های سر پوشیده بازی آن انجام می شد، و اساساً برای فعالیت های سرگرم کننده پیشه‌وران و تجار اختصاص یافته بود، ولی کم‌کم به زمین های رو باز کشیده شد و بعنوان یکی از فعالیت های جالب توجه تابستانی در آمد و به شدت تعقیب شد.

در آغاز برای بازی والیبال قوانین خاصی تدوین نشده بود، هر فرد و در هر کشوری بمیل خود و به طریق مختلف با توپ بازی می کردند. رفته رفته والیبال در مناطق و نواحی مختلف جهان گسترش می یافت. همچنانکه هر ابداع یا اختراعی در آغاز با نواقص همراه بوده و به مرور زمان تکمیل و رفع نواقص می شود، والیبال نیز از این قائده مستثنی نبود و کم‌کم قوانین برای این بازی وضع شد و روش ها و حرکات تکنیکی جایگزین حرکات قبلی گردید.

در سال 1900 پذیرفته شد که امتیازات هر ست بازی 21 پوان باشد.

در سال 1912 سیستم چرخش به تصویب رسید.

در سال 1917 پذیرفته شد که هر ست بازی 15 پوان (امتیاز) باشد.

به سبب بیگانه بودن این ورزش برای اروپائیان، در ابتدای امر قبول آن به کندی صورت می پذیرفت. فرانسه، چکسلواکی و لهستان سه کشوری بودند که قبل از دیگران اقدام به تشکیل فدراسیون ملی والیبال در کشور خود نمودند.

کشور شوروی که در سال 1923 اقدام به تاسیس انجمن ملی والیبال نمود، برای پیشرفت و دگرگونی آن فعالیت زیادی به عمل آورد. اصولاً شوروی از کشورهائی است که در پیشرفت تکنیک و تاکتیک والیبال و تنظیم قوانین در جهان سهم بسزائی دارد و برای قهرمانی در مسابقات است که قدرت بزرگ جهانی به حساب می آید. کشورهای فرانسه، چکسلواکی و لهستان پس از تشکیل فدراسیون ملی، مصمم شدند که با کمک کشورهای دیگر فدراسیون بین المللی را تاسیس نمایند و در یال 1936 بهنگام بازی های المپیک در برلین آلمان، در این زمینه فعالیت زیادی نمودند ولی با آغاز جنگ بین المللی دوم و طغیان آن در اروپا، اقدامات آنان متوقف شد.

بطور کلی تغییرات و پیشرفت والیبال را می توان به سه دوره تقسیم نمود. دوره اول از سال آغاز تا 1918، دوره دوم از سال 1919 تا سال 1946 و دوره سوم از سال 1947 به بعد که تغییرات و پیشرفت اساسی والیبال در دوره سوم صورت پذیرفته است.

در تاریخچه والیبان جهان باید کشور ژاپن را بعنوان دگرگون کننده تکنیک ها، تاکتیک ها و آمادگی جسمانی در والیال معرفی نمود ( دگرگون کننده در سرویس، ساعد، انواع پاس ها، توپ گیری ها و انواع آبشارهای سرعتی با پاس های کوتاه الف و ب و ترکیبی و بویژه بدنسازی ). انجمن والیبال ژاپن از سال 1961 فعالیت های بین المللی خود را افزایش داد و و تیم های ملی زنان و مردان این کشور در کلیه مسابقات رسمی تحت نظر فدراسیون بین المللی و کنفدراسیون آسیائی شرکت نموده اند. مربی تیم ملی والیبال مردان ژاپن آقای یاسوتاکاماتسودایرا با تنظیم یک برنامه 8 ساله و منطقی از سال 1965 تا 1972 توانست مدال طلای المپیک مونیخ را به سال 1972 برای کشور خود بدست آورد. ماتسودایرا یکی از بزرگترین مرادن والیبال جهان بحساب می آید و سمت هایی را به عنوان رئیس فدراسیون والیبال ژاپن، رئیس کنفدراسیون آسیا و نائب رئیس فدراسیون بین المللی و رئیس کمیته لیگ جهانی والیبال داشته است. ایشان سهم بسزایی در پیشرفت والیبال جهان دارد.

تیم های صاحب نام زنان و مردان دنیا از اولین مسابقات جهانی و المپیک و جام جهانی تاکنون توانسته اند مقام های اول تا ششم را در جهان بدست آورند عبارتند از:

کشورهای شوروی سابق، ایتالیا، ژاپن، چکسلواکی، آمریکا، لهستان، بلغارستان، رومانی، مجارستان، آلمان شرقی، کوبا، برزیل، آرژانتین، کره جنوبی، چین، پرو، فرانسه، کره شمالی، هلند، سوئد و کانادا.

 

 

 

 

مسابقات رسمی که تاکنون (سال1379) تیم های ملی والیبال زنان و مردان و سایر تیم های والیبال نهادها و ارگانهای ایران شرکت نموده اند و توانسته اند مقام قابل معرفی را در آسیا یا جهان بدست آورند به ترتیب زیر اعلام می شود:

• مقام دوم بازی های آسیایی 1958 میلادی در توکیو مردان، مدال نقره.
• کسب مقام قهرمانی (اول) ارتش های جهان (سیزم) و مدال طلا در تهران سال 1347 شمسی (مردان).
• رتبه سوم در مسابقات والیبال بازیهای آسیایی بانکوک به سال 1966 (زنان و مردان).
•  رتبه پنجم در مسابقات والیبال بازیهای آسیایی تهران سال 1974 (زنان).
• رتبه چهارم در مسابقات والیبال بازیهای آسیایی تهران سال 1974 (مردان).
• مقام قهرمانی ناشنوایان جهان سال 1976 مدال طلا (مردان).
• مقام قهرمانی ارتش های جهان (سیزم) سال 1979 مدال طلا (مردان).
• مقام قهرمانی معلولین جهان سال 1985 مدال طلا (مردان).
• مقام قهرمانی مسابقات والیبال معلولین جهان در سال در تهران1989 مدال طلا.

 

 

والیبال بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران

در سال های اول پیروزی انقلاب اسلامی ایران، بعلت تعویض های پی در پی رئیس فدراسیون و تغییرات وسیع در کادر هیئت رئیسه، برنامه های والیبال شکل پایداری نداشت و مسابقات بین المللی چه در داخل و چه در خارج از کشور متوقف گردید و و فقط کوشش می شد در زمینه ورزش عمومی گسترش وسیع تری بوجود آید و مسابقات قهرمانی کشور نیز همه ساله انجام گردد. اعزام داوران به کلاس های داوری بین المللی تقریباً شکل منظمی داشت، اما اعزام مربیان به کلاس های بین المللی قطع گردید. کم کم برنامه و مسابقات والیبال در سراسر کشور شکل بهتری بدست آورد. از لحاظ کیفیت تعداد تیم های بیشتری در مسابقات شرکت نمودند، ولی تماس های بین المللی به ویژه تیم های قدرتمند به همان ترتیب متوقف باقی مانده بود. با فعالیتی که طی ده سال اخیر از سال 1368 تا کنون آغاز شده است و با استعدادی که جوانان کشور در این زمینه از خود نشان داده اند، به ویژه در مسابقات قهرمانی نوجوانان جهان که در دوبی برگزار شد، و تیم ملی نوجوانان کشورمان با سربلندی کامل مقام چهارم این مسابقات را بدست آورد. و همچنین مقام چهارمی قهرمانی جوانان آسیایی در تهران و کسب مقام اول در مسابقات انتخابی جوانان جهان در تایلند که انعکاس جهانی فراوانی داشت و از همه مهمتر طی سه سال گذشته (سال های 78-77و76) موفقیت های چشم گیری نسیب تیم های ملی ما شد به ویژه کسب مقام قهرمانی تیم ملی والیبال جوانان در مسابقات والیبال قهرمانی جوانان آسیا که در سال 1377 در تهران برگزار شد علاقمندان این رشته چند برابر نمود.

طرح و آغاز برنامه مسابقات والیبال بین المللی دهه فجر انقلاب اسلامی از سال 1365 تا کنون سال 1379 از دیگر رویدادهای ارزنده والیبال بعد از پیروزی انقلاب اسلامی شکوهمند اسلامی است که دگرگونی والیبال فراوانی در والیبال کشورمان بوجود آورده است. امید می رود که آینده بهتر و روشن تری در انتظار والیبال کشورمان باشد که باید به حساب برنامه ریزی صحیح و دقیق فدراسیون والیبال گذارده شود، به ویژه حضور مستمر و ارائه کننده ی خط مشی های صحیح و کمک های بسیار ارزنده آقای محمد رضا یزدانی خرم رئیس فدراسیون والیبال جمهوری اسلامی ایران که در همه زمینه ها در کسب موفقیت های یاد شده سهم اصلی و گرانبهایی داشته است. آقای یزدانی از اواخر سال 1368 به ریاست فدراسیون والیبال منصوب شده اند.

در رویدادهای داخلی، برگزاری مسابقات لیگ های داخلی سراسری برتر (سوپر لیگ)، دسته اول، دسته دوم، دسته سوم بزرگسالان و جوانان به شکل نوین و با همکاری مدیران کل تربیت بدنی و روسای هیئت های والیبال استان ها که زحمات آنها قابل تقدیر است و با همیاری صمیمانه مدیران و روسای باشگاههای شرکت کننده در لیگ ها و سایر مسابقات قهرمانی کشور از اهمیت خاصی برخوردار بوده و اثرات قابل توجهی را به همراه داشته که در سال 1378 این اثرات کاملاً محسوس و نتیجه بخش بوده است (کسب مقام قهرمانی توسط تیم ملی جوانان کشورمان و شرکت تیم های ملی جوانان و بزرگسالان کشورمان در قهرمانی های جهان).

امید است که برگزاری اینگونه مسابقات موجب درخشش بیشتر والیبال کشورمان در آینده در جهان گردد.

تشکیل کلاس های داوری و مربیگری بین المللی در طول 10 سال و سال های قبل از آن ثمرات نیکوئی برای والیبال دربر داشته است.

 

 

 

 

 

تیم ملی نوجوانان جمهوری اسلامی ایران در سال 1989 میلادی مقام چهارم اولین مسابقات قهرمانی نوجوانان جهان را که در دوبی برگزار شد کسب نمود. این اولین موفقیت در صحنه قهرمانی جهان بود که نوجوانان ما توانستد برای والیبال کشور جمهوری اسلامی ایران افتخار بزرگی را به ارمغان آورند.

1. سرپرست: حسین بهرام صفت
2. سرمربی: حسین مهرانپور
3. مربی: جعفر هوتهم
4. ابراهیم سن سبیلی: بازیکن (ابراهیم سن سبیلی در مسابقات قهرمانی نوجوانان جهان در دوبی به عنوان کامل ترین بازیکن نوجوانان جهان انتخاب شد).

اعضای تیم ملی والیبال جوانان جمهوری اسلامی ایران که مقام چهارم قهرمانی آسیا را در سال 1371 شمسی (1992میلادی) در تهران کسب نمودند:

1. سرپرست کل: حسین حسینی
2. سرمربی: ایوان بوگا ینکوف (از کشور لتونی)
3. سرمربی: یداله کارگرپیشه
4. مربی: علیرضا معمری

تیم ملی جوانان ایرن در سال 1993 میلادی (مطابق با 1372 شمسی) مسابقات انتخابی قهرمانی جوانان جهان (منطقه آسیا در تایلند) مقام نخست مسابقات را بدست آورده و بر افتخارات والیبال کشور در آسیا و جهان افزود.

1. کاوه سرحدی: سرپرست کل
2. حسین حسینی: سرپرست تیم
3. سرمربی: حسین مهرانپور
4. مربی: علیرضا معمری

تیم ملی والیبال کشورمان در شهریور ماه 1372 در مسابقات جوانان جهان که در آرژانتین برگزار شد شرکت نموده و در بین 16 تیم جهان مقام اهم را کسب نمود.

برگزاری مسابقات والیبال قهرمانی نوجوانان جهان در تهران به سال 1376 از رویدادهایی است که برای اولین بار کشور ما و فدراسیون والیبال ما با شایستگی آن را انجام داد که 16 تیم از سراسر جهان در این رویداد مهم حضور داشتند.

 

 

تیم ملی والیبال جوانان کشورمان در نهمین دوره مسابقات والیبال قهرمانی آسیا که در سال 1988 (1377شمسی) در تهران برگزار شد به مقام قهرمانی آسیا دست یافت که این مهم در بالاترین رده امتیازات فدراسیون به شمار می رود.

1. سرپرست: غفار درخشنده
2. سرمربی: مصطفی کارخانه
3. مربی: فرهاد اعرابی
4. مربی: عباس برقی
5. پزشک: دکتر آشتیانی

ابراهیم نعمتی اولین مربی بین المللی – دارای کاتاگوری 1 و 2 از کلاس های بین المللی والیبال در کشورهای ژاپن و چکسلواکی

داوران بین المللی کشورمان از شروع والیبال تاکنون (سال 1379)

در سال 1339 ابراهیم نعمتی به عنوان داور والیبال از ایران به کلاس بین المللی داوری که در ترکیه تشکیل شده بود اعزام شد و موفقیت کامل بدست آورد که نام ایشان به عنوان اولین داور بین المللی از ایران به ثبت رسیده است.

 

نام داوران والیبال کشورمان که به ترتیب، عنوان داوری بین المللی بدست آورده اند عبارتند از آقایان:

• ابراهیم نعمتی اولین داور بین المللی
• داریوش جمالی
• کاظم کدخدا زاده
• مصطفی جابری
•  مصطفی کدخدا زاده
• کاظم نفر
• رضا هدایتی
• عباس مقدس زاده
•        محمد سید جعفر کشفی
• محمود رسالت زاده
• کاوه سرحدی
• حاج حیدر دهقانی
• سید محمد باقر زاده
• حسین علائی
• عباس جلایر
• غلامرضا عناصری
• امیدوار حاتمی
• شهباز صدری
• اسمعیل صباغ
• منوچهر پور حسن
• محمد حسن خوشدل
• محمد حسین شفقی
• حمید فاضلی
• جمال رضوان
• مجید مصباحی
• حاجی امیر صداقت
• احمد بندری
• حمید راهجردیان
• حمید حق بین
• احمد گلچی
• علی یاوری
• رضا خالصی
• علی پروین
• محمد شاهمیری
• حسین پور کاشیان
• محمد علی نژاد کاندیدای بین المللی
• اصغر کاظمی کاندیدای بین المللی
• احمد دامغانی نژاد کاندیدای بین المللی
• حسین خوئینی کاندیدای بین المللی

 

 

 

 

 

 

 

از سال 1348 تا سال 1379 جمعاً هشت مربی خارجی از کشورهای چکسلواکی، ژاپن دو نفر، کره جنوبی، شوروی سه نفر و کوبا در استخدام فدراسیون والیبال ایران قرار گرفته و اینان هر یک به سهم خود در مدت توقف در ایران خدماتی در زمینه تمرینات تیم های ملی و تشکیل کلاس های آموزش مربیگری انجام داده و تأثیر فراوانی برجای نهاده اند. بعلاوه مدت دو سال یک مربی و داور پاکستانی بنام سردار نصرالله خان برای تشکیل کلاس های داوری و مربیگری از سوی فدراسیون والیبال استخدام شد. از مربیان خارجی که مدت زمان طولانی در ایران به سر برده اند می توان از ایوان بوگاینکف نام برد که ایشان علاوه بر مربیگری در کشور ما، در زمان بازیگری خود از بازیکنان برجسته جهان بوده است و اثراتی فراوان در کار سازندگی بازیکنان تیم های ملی ما داشته است. ضمناً آقای میلوسلاواییم مربی سابق تیم ملی ما، در سال 1996الی1998 به عنوان رئیس کمیته مربیان فدراسیون جهانی والیبال انتخاب شده است.

در دسامبر 1993 (آذر 1372) اجلاس کنفدراسیون والیبال آسیا با شرکت 29 کشور عضو در کشور بحرین تشکیل شد. مهم ترین مسئله انتخاب اعضاء هیئت رئیسه، روسا و اعضاء کمیته های وابسته بود. در این اجلاس آقای محمد رضا یزدانی خرم رئیس فدراسیون والیبال جمهوری اسلامی ایران با 28 رأی (از جمع 29 رأی)، با رأی با ارزش برای چهار سال به عضویت هیئت رئیسه کنفدراسیون والیبال آسیا انتخاب شدند که برای کشور ما حائز اهمیت فراوان است. در این اجلاس اعضاء هیئت رئیسه کنفدراسیون، آقای کاوه سرحدی را به عضویت کمیته مسابقات و آقای محمود عدل را به عضویت کمیته والیبال ساحلی (والیبال روی ماسه) انتخاب نمودند.

همچنین اعضاء رئیسه کنفدراسیون، ادامه عضویت آقای امیدوار حاتمی رئیس کمیته داوری والیبال کشورمان را در کمیته قوانین کنفدراسیون آسیا برای یک دوره چهار ساله (تا سال 1376) تمدید و مورد تأیید قرار داد.

انتخاب چهار عضو هیئت رئیسه والیبال ایران در کنفدراسیون والیبال آسیا از رویدادهای مهم سال ورزشی 1372 می باشد که معرف فعالیت های فدراسیون والیبال ایران را در صحنه های جهانی و ثمره مدیریت ارزشمند آقای یزدانی خرم است.