کتیبه خشایارشا به خط میخی (فارسی باستان)

کتیبه خشایارشا به خط میخی (فارسی باستان)

محل و تاریخ اکتشاف: اطراف تخت جمشید به سال 1345

“خدای بزرگ است اهورا مزدا که این شکوه را که دیده می شود آفرید. که شادی را برای انسان آفرید. که خرد و توانایی را به خشایارشا بخشید. خشایارشاشاه گوید:به خواست اهورامزدا من چنانم که راستی را دوست دارم و از دروغ بیزارم. من نمی خواهم که قوی بر ضعیف ستم کند و نه مرا کام است که به قوی از سوی ضعیف ظلم کرده شود، آنچه را که راست است، آن را می پسندم.

خواست خدا در زمین آشوب نیست بلکه صلح نعمت و حکومت خوب است. من دوست دروغگو نیستم، تند خو نیستم، هر آنچه مرابه خشم آورد با نیروی خرد بر آن چیره ام و سخت بر امیال خود مسلط هستم.

هر که همکاری و همیاری پیشه کند در خور کوششش او را پاداش می دهم و آنکه آسیب رساند او را متناسب با گزندش مجازات می کنم. نه مرا کام است که مردی آسیب برساند و نه مرا کامی است که اگر آسیب رساند مجازات نشود. آنچه کسی بر ضد کس دیگری بگوید مرا باور نیاید مگر آنکه بنا به قانون نیک گواه آورد و داوری ببیند. اگر مردی فراخور توانایی طبیعی خویش کاری را انجام دهد و بجای آورد شادمان و خرسند می شوم و خشنودی ام را کرانه ای نیست. چنین است هوش و اراده من.

مپندار که زمزمه های پنهانی و در گوشی بهترین سخن است، بیشتر به آنی گوش فرادار که پس پرده می شنوی. تو بهترین کار را از توانمندان مدان و بیشتر به چیزی بنگر که از نا توان سر باز زند. چون آنچه از سوی من انجام شد ببینی یا بشنوی چه در زادگاهم و چه در آوردگاه رزم، بدان که این توانایی من است، علاوه بر قدرت اندیشه و هوشم. این است کاردانی من.

تا جایی که تن من توان دارد در جنگجویی هماوردی خوبم، چون در آوردگاه باشم کسی را که از دور می بینم به نیروی ادراک و خرد می دانم که بدخواه است یا که دژ اندیش نیست. به نیروی ادراک و اراده خویش همواره نخستین کسی هستم که تصمیم می گیرد کار شایسته را. چون نافرمانی را ببینم و چون دوستداری را.

مردی هستم آزموده هم با دستها و هم با پاها. به هنگام سوار کاری سواری خوبم به عنوان کمانور تیراندازی چیره دستم چه بر اسب باشم چه با پای پیاده. در نیزه وری نیزه وری نیکم، خواه از روی اسب خواه از روی خاک. اینها هنر هایی است که اهورا مزدا مرا بخشیده است و توانایی بکار بردن آن را داشتم، آنچه بر دستم رفته است به یاری یزدان همه را با هنرهای خویش که ارزانی اهورا مزدا بوده است به انجام رسانده ام. اهورا مزدا مرا و کار های مرا بپایاد.”