دانلود وندافزایی به ستاکهای ساده فعلی در زبان فارسی نوشتاری و گفتاری معیار (طبق نظریه حاکمیت و مرجع گزینی)


رشته زبانشناسی همگانی

وندافزایی به ستاکهای ساده فعلی در زبان فارسی نوشتاری و گفتاری معیار (طبق نظریه حاکمیت و مرجع گزینی)

چکیده

به منظور بیان و توصیف مفاهیم و حفظ و غنای زبان می توان با استفاده از فرایند وندافزایی اقدام به واژه سازی و واژه پردازی کرد. این پژوهش بر آن است تا انواع وندها و ستاکهای ساده فعلی را که طی وندافزایی در گونه های مختلف زبان فارسی معیار از آنها استفاده می شود، تعیین نماید. علاوه بر آن ویژگیهای انواع مختلف وندافزایی به همراه تغییرات حاصل از این فرایند درهر یک از بخشهای نظام زبان بررسی خواهد شد. عواملی که مانع انواع وندافزایی می شوند، مطالعه خواهند شد و به تفاوت دو گونه نوشتاری و گفتاری زبان فارسی معیار که در نتیجه اعمال وندافزایی مشاهده می شوند، اشاره می شود. با توجه به نظریه حاکمیت و مرجع گزینی و طبق نتایج به دست آمده از بررسی داده های پیکره، در زبان فارسی معیار که دارای دو نوع وندافزایی آشکار و غیرآشکار است، از 49 پیشوند و پسوند تصریفی و اشتقاقی و 352 ستاک ساده فعلی طی وندافزایی تصریفی و اشتقاقی استفاده می شود. ستاکهای ساده فعلی، حاصل اتصال پسوند تصریفی زمان به ریشه انتزاعی فعل هستند. ریشه فعل، در هسته گروه فعلی و عناصر تصریفی فعل در هسته گروه تصریفی قرار دارند و وندهای اشتقاقی نیز دارای هیچ سطحی در سلسله مراتب ایکس تیره نیستند. در وندافزایی  به ستاک فعل گذر از وندافزایی غیر آشکار تصریفی الزامی است. هر یک از انواع وندافزایی شامل ویژگیهای آوایی، معنایی، ساختواژی و نحوی خاصی است و در نتیجه اعمال آن تغییراتی در بخشهای نظام زبان به وجود می آید. علاوه بر آن، گاه عواملی دستوری و غیردستوری مانع این فرایند می شوند. همچنین در نتیجه وندافزایی تغییراتی در گونه های مختلف زبان مشاهده می شود. نوع ستاک، نوع وندها، تعداد وند و بر چسب گونه ای (نوشتاری و گفتاری) وندها و ستاکها در وندافزایی حائز اهمیت است.

کلید واژه ها: وند، وندافزایی، ستاک ساده فعلی، نظریه حاکمیت و مرجع گزینی، زبان فارسی نوشتاری و گفتاری معیار

1ـ1ـ پیش گفتار

در میان ابزارهای ارتباطی بشر، زبان به عنوان مؤثرترین و آسانترین ابزار و در عین حال پیچیده‌ترین پدیدهٴ ارتباطی در قالب قواعد و اصولی خاص به منظور بیان اندیشه‌ها به تلفظ در می‌آید. واژه‌های[1] مختلف با استفاده از قواعد زبانی به یکدیگر می پیوندند و مفاهیم و اندیشه‌ها را منتقل می‌کنند.

حال اگر برخی از واژه‌های لازم برای بیان مفاهیم در زبانی موجود نباشند، نمی توان فقط به وام‌گیری[2] آنها از زبانهای بیگانه متوسل شد؛ این شیوه زمانی مناسب است که چاره ای جز آن نباشد. در بسیاری از موارد با استفاده از عناصر موجود در زبان، حتی گاهی با احیاء عناصر متروک و مرده می‌توان نیاز زبانی را برای انتقال مفاهیم برآورده ساخت و این مهم جز با کسب آگاهی از عناصر موجود در زبان امکان‌پذیر نمی‌باشد. علمی که بیش از همه در این زمینه به کار می‌آید، ساختواژه[3] است. در چارچوب این علم، طی فرایند وندافزایی[4]، عناصر زبانی از جمله ستاکهای فعلی با عناصر دیگری که آنها را وند[5] می‌نامیم، ترکیب می‌شوند و واژه‌ای را می‌سازند و یا می‌پردازند.
 

1ـ2ـ تعریف موضوع
زبان ابزار بیان و انتقال مفاهیم و اندیشه های افراد بشر است. هر چقدر این ابزار، غنی تر و منظم‌تر باشد، مفاهیم و اندیشه ها صحیحتر و آسانتر منتقل می‌شوند. زبان، این پدیدهٴ اجتماعی ِ بدیهی و در عین حال پیچیده، همراه با دیگر تحولات جامعه دچار تغییر می‌شود. در دنیای امروز با گسترش تکنولوژی و پیشرفت و تحول علوم مختلف، برای بیان و توصیف مفاهیم نیاز به ساختن و پرداختن واژه ها بیش از پیش احساس می‌شود. در چنین موقعیتی بهتر می‌نماید که هر زبانی به جای وام گیری و جایگزینی واژه های بیگانه و تأثیر پذیری از زبانهای دیگر و در نتیجه آن فراموشی واژه های بومی، استعدادهای درونی خود را بروز دهد و با به کارگیری علم ساختواژه ،از طبیعی ترین فرایندهای ساخت و پرداخت واژه ها در زبان خود، یعنی اشتقاق[6] (وندافزایی اشتقاقی )و تصریف[7](وندافزایی تصریفی) سود بجوید. مادهٴ اصلی اشتقاق و تصریف در اکثر زبانها ستاکهای[8] فعلی اند که با افزودن وندهای مختلف به آنها
می توان مقولات و مفاهیم جدیدی ساخت. هر چقدر از تعداد ستاکهای فعلی و وندهای کمتری استفاده شود، از دو فرایند اشتقاق و تصریف سود کمتری می‌توان برد. خوشبختانه در زبان فارسی از لحاظ تعداد افعال و وندها مشکلی نداریم اما از فرایند اشتقاق به خوبی استفاده نکرده ایم و فرایند تصریف نیز به خوبی معرفی نشده است. با این حال برای حفظ و غنای زبان فارسی می‌توان ساختار آن را در قالب قواعد و اصولی منظم تدوین نمود تا از آفتهای مختلف دور نگه داشته شود.

 

عنوان                                                                                                        صفحه

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1-        پیش گفتار…………………………………………………………………………………………………………… 2

1-2-        تعریف موضوع………………………………………………………………………………………………… 3-2

1-3-        ضرورت و سابقه پژوهش………………………………………………………………………………… 4-3

1-4-        هدفهای پژوهش………………………………………………………………………………………………….. 4

1-5-        پرسشهای اصلی پژوهش…………………………………………………………………………………….. 4

1-6-        فرضیه ها………………………………………………………………………………………………………… 5-4

1-7-        روش انجام پژوهش…………………………………………………………………………………………….. 5

1-8-        چارچوب نظری……………………………………………………………………………………………………. 5

1-8-1- نظریه حاکمیت و مرجع گزینی……………………………………………………… 9-6

1-8-1-1- نظریه ایکس تیره…………………………………………………………………… 10

1-8-1-1-1- برخی از مزایای نحو ایکس تیره…………………………………… 10

1-8-1-1-2- قواعد نظریه ایکس تیره………………………………………… 12-10

1-8-2- گروه تصریفی……………………………………………………………………………… 19-10

1-9-        تعریف اصطلاحات…………………………………………………………………………………………….. 19

1-9-1- وند……………………………………………………………………………………………………… 20

1-9-2- وند افزایی………………………………………………………………………………………….. 20

1-9-3- ستاک فعلی……………………………………………………………………………………….. 20

1-9-4- زبان فارسی معیار……………………………………………………………………………… 20

ده

1-9-4-1- زبان فارسی نوشتاری معیار………………………………………………… 20

1-9-4-2- زبان فارسی گفتاری معیار………………………………………………….. 21

1-10-   ساختار پژوهش…………………………………………………………………………………………. 22-21

 

فصل دوم: پیشینه پژوهش

2-1- پیش گفتار……………………………………………………………………………………………………………. 24

2-2- تاریخ مباحث ساختواژی در غرب………………………………………………………………… 25-24

2-2-1- ساختواژه در مکتب ساختگرایی…………………………………………………………. 26-25

2-2-2-ساختواژه در مکتب زایشی…………………………………………………………………… 27-26

2-2-2-1- ساختواژه در نظریه حاکمیت و مرجع گزینی…………………………. 28-27

2-3- مطالعات زبانشناسان غیر ایرانی در زمینه ساختواژه………………………………………….. 28

2-3-1- چامسکی (1970)………………………………………………………………………………. 29-28

2-3-2-هله (1973)…………………………………………………………………………………………. 30-29

2-3-3-لیبر (1980)………………………………………………………………………………………… 31-30

2-3-4-ویلیامز (1981)…………………………………………………………………………………………… 31

2-3-5-کیپارسکی (1982)…………………………………………………………………………………….. 31

2-3-6-سلکرک (1982)………………………………………………………………………………….. 34-32

2-3-7-بائر (1983)…………………………………………………………………………………………. 35-34

2-3-8-متیوس (1991)…………………………………………………………………………………… 36-35

2-3-9-کریستال (1992)………………………………………………………………………………………… 36

2-3-10-کاتامبا (1993)………………………………………………………………………………….. 37-36

2-3-11-کریستال (1997)…………………………………………………………………………………….. 37

یازده

2-4- مطالعات ایرانیان در زمینه ساختواژه………………………………………………………………….. 37

2-4-1- پژوهشهای سنتی……………………………………………………………………………………… 37

2-4-1-1- ابن سینا (قرن چهارم)…………………………………………………………….. 38-37

2-4-1-2- شمس قیس رازی (قرن هفتم)……………………………………………………… 38

2-4-1-3- میرزاحبیب اصفهانی (اوایل قرن چهاردهم)………………………………….. 38

2-4-1-4-  پنج استاد (1363)………………………………………………………………………… 38

2-4-1-5- خانلری (1363)……………………………………………………………………………… 39

2-4-1-6- انوری و گیوی (1363)…………………………………………………………………… 39

2-4-1-7- خلیلی (1371)………………………………………………………………………………. 39

2-4-1-8- نوبهار (1372)…………………………………………………………………………. 40-39

2-4-1-9- میرزایی (1372)…………………………………………………………………………….. 40

2-4-1-10- مقربی (1372)…………………………………………………………………………….. 40

2-4-1-11- شریعت (1375)…………………………………………………………………… 41-40

2-4-2- پژوهشهای نوین……………………………………………………………………………………….. 41

2-4-2-1- پیرشفیعی (1361)…………………………………………………………………………. 41

2-4-2-2- فری (1370)………………………………………………………………………………….. 42

2-4-2-3- صادقی (72-1370)………………………………………………………………………. 42

2-4-2-4- کشانی (1371)……………………………………………………………………….. 43-42

2-4-2-5- سامعی (1375)………………………………………………………………………. 44-43

2-4-2-6- اسحاقی (1375)…………………………………………………………………………….. 44

2-4-2-7- طباطبایی (1376)………………………………………………………………….. 45-44

2-4-2-8- هاجری (1377)……………………………………………………………………………… 45

دوازده

2-4-2-9- مدرس خیابانی (1378)………………………………………………………………… 45

2-4-2-10- کمالی نفر (1378)……………………………………………………………….. 46-45

2-4-2-11- قطره (1379)……………………………………………………………………………….. 46

2-4-2-12- کلباسی (1380)…………………………………………………………………… 47-46

2-4-2-13- شریف (1381)…………………………………………………………………………….. 47

2-4-2-14- طباطبایی (1382)………………………………………………………………………. 47

2-5- معایب دستورهای سنتی……………………………………………………………………………………… 48

2-6- اشتقاق در زبان عربی…………………………………………………………………………………………… 48

2-7- اشتقاق در زبان فارسی از دیدگاه سنتی……………………………………………………… 50-48

 

فصل سوم: فهرست افعال ساده و مشتقات

3-1- پیش گفتار……………………………………………………………………………………………………………. 52

3-2- واژه……………………………………………………………………………………………………………………….. 52………..

3-2-1-واژه از نظر آوایی………………………………………………………………………………… 53

3-2-2-واژه از نظر ساختواژی………………………………………………………………………… 53

3-2-3- واژه از نظر معنایی……………………………………………………………………………. 53

3-3- انواع واژه از نظر ساخت درونی…………………………………………………………………………….. 53

3-3-1- واژه بسیط…………………………………………………………………………………………. 53

3-3-2-واژه غیربسیط…………………………………………………………………………………….. 54

3-3-2-1-واژه مرکب………………………………………………………………………………… 54

3-3-2-2- واژه مشتق………………………………………………………………………………. 54

3-3-2-3- واژه مشتق – مرکب  / مرکب – مشتق…………………………………. 54

سیزده

3-4- تکواژ ……………………………………………………………………………………………………………………. 55

3-5- گونه تکواژ…………………………………………………………………………………………………………….. 55

3-6- تکواژ گونه ……………………………………………………………………………………………………………. 55

3-7- انواع تکواژ در زبان فارسی……………………………………………………………………………………. 56

3-7-1- انواع تکواژ از لحاظ توزیع…………………………………………………………………. 56

3-7-1-1-تکواژ آزاد………………………………………………………………………………….. 57

3-7-1-2- تکواژ وابسته……………………………………………………………………………. 57

3-7-2-انواع تکواژ آزاد و وابسته از لحاظ معنایی………………………………………….. 57

3-7-2-1-تکواژ آزاد واژگانی (قاموسی)…………………………………………………… 57

3-7-2-2-تکواژ آزاد دستوری (نقشی)…………………………………………………….. 57

3-7-2-3- تکواژ وابسته واژگانی………………………………………………………………. 58

3-7-2-4-تکواژ وابسته دستوری……………………………………………………………… 58

3-7-3-انواع تکواژهای وابسته دستوری از لحاظ نقش…………………………………. 58

3-7-3-1- وندهای تصریفی……………………………………………………………… 59-58

3-7-3-2-وندهای اشتقاقی………………………………………………………………………. 59

3-7-3-3- واژه بستها………………………………………………………………………… 60-59

3-7-3-3-1- واژه بستهای زبان فارسی……………………………………… 61-60

3-7-4- انواع وندها از لحاظ جایگاه……………………………………………………………….. 61

3-7-4-1- پیشوند…………………………………………………………………………………….. 61

3-7-4-2-پسوند……………………………………………………………………………………….. 61

3-7-4-3-میانوند……………………………………………………………………………….. 62-61

3-7-4-4-پیراوند………………………………………………………………………………………. 62

چهارده

3-7-5- انواع وند از لحاظ میزان زایایی…………………………………………………………. 62

3-7-5-1- وندهای مرده…………………………………………………………………………… 62

3-7-5-2- وندهای سترون……………………………………………………………………….. 62

3-7-5-3-وندهای زایا……………………………………………………………………………….. 62

3-8- وندافزایی………………………………………………………………………………………………………………. 63

3-8-1- وندافزایی تصریفی………………………………………………………………………………………. 63

3-8-2- وندافزایی اشتقاقی………………………………………………………………………………………. 64

3-9- انواع فعل در زبان فارسی از لحاظ ساختمان………………………………………………………. 64

3-9-1- افعال بسیط……………………………………………………………………………………………….. 65

3-9-2- افعال غیربسیط…………………………………………………………………………………………. 65

3-9-2-1- افعال مرکب…………………………………………………………………………………….. 65

3-9-3-2- افعال پیشوندی………………………………………………………………………………. 65

3-10- وند به چه افزوده می شود…………………………………………………………………………………. 65

3-10-1- ریشه……………………………………………………………………………………………………….. 65

3-10-2- ستاک……………………………………………………………………………………………………… 66

3-10-3- پایه………………………………………………………………………………………………………….. 66

3-11- تفاوت ریشه و پایه……………………………………………………………………………………………… 66

3-12- مبنای اشتقاق و تصریف……………………………………………………………………………… 67-66

3-13- ریشه فعل…………………………………………………………………………………………………………… 67

3-14- نکاتی درباره فهرست افعال ساده………………………………………………………………………. 68

– فهرست افعال ساده

 

پانزده

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4-1- پیش گفتار…………………………………………………………………………………………………………. 125

4-2- وندافزایی در زبان فارسی معیار………………………………………………………………. 126-125

4-2-1- وندافزایی آشکار………………………………………………………………………………………. 128

4-2-1-1- پیشوندافزایی…………………………………………………………………………………. 128

4-2-1-2- پسوند افزایی………………………………………………………………………………….. 128

4-2-2-وندافزایی غیر آشکار……………………………………………………………………….. 129-128

4-3-وندافزایی تصریفی و اشتقاقی در زبان فارسی معیار…………………………………………. 129

بخش اول: وندافزایی تصریفی

4-4- وندافزایی تصریفی در زبان فارسی معیار………………………………………………………….. 131

4-4-1- وندافزایی غیرآشکار تصریفی………………………………………………………… 132-131

4-4-2-وندافزایی آشکار تصریفی………………………………………………………………………….. 132

4-4-2-1-پیشوند افزایی تصریفی……………………………………………………………………. 132

4-4-2-2-پسوند افزایی تصریفی……………………………………………………………………… 133

4-5- وندهای تصریفی زبان فارسی معیار که به ستاکهای ساده فعلی می پیوندند… 133

4-5-1-پیشوندهای تصریفی زبان فارسی معیار که به ستاکهای ساده فعلی
می پیوندند…………………………………………………………………………………………………………………… 133

4-5-1-1- /na-/ پیشوند تصریفی منفی ساز…………………………………………….. 134

4-5-1-2- /be-/ پیشوند تصریفی وجه ساز……………………………………………….. 135

4-5-1-3- /mi-/ پیشوند تصریفی وجه ساز………………………………………………. 136

4-5-1-3-1- استفاده از افعال کمکی برای بیان وجه…………………………….. 137

شانزده

4-5-1-4- /mi-/ پیشوند تصریفی نمود ساز……………………………………. 138-137

4-5-2- پسوندهای تصریفی زبان فارسی معیار که به ستاکهای ساده فعلی
می پیوندند…………………………………………………………………………………………………………………… 138

4-5-2-1- /-e/ پسوند تصریفی نمود ساز…………………………………………………… 139

4-5-2-2-/-ân/ پسوند تصریفی سببی ساز……………………………………… 142-140

4-5-2-3-/-id/ پسوند تصریفی گذشته ساز…………………………………….. 143-142

4-5-2-4-پسوندهای تصریفی مطابقت……………………………………………….. 145-143

4-6- پسوندهای تصریفی زبان فارسی که به پایه های غیرفعلی می پیوندند… 146-145

4-6-1- /-ân , -hâ/ پسوندهای تصریفی جمع ساز……………………………………….. 146

4-6-2-/-tar/  پسوند تصریفی صفت تفضیلی…………………………………………………… 146

4-6-3-/-om/ پسوند تصریفی اعداد ………………………………………………………………… 146

4-7- ستاکهای حال بدون صورت تصریفی……………………………………………………… 148-146

4-8- جدول وندهای تصریفی ستاکهای ساده فعلی………………………………………………….. 148

4-9- تلفیق انواع وندافزایی تصریفی و ستاکهای ساده فعلی………………………….. 149-148

4-10- ویژگیها و تغییرات حاصل از وندافزایی تصریفی……………………………………………. 149

4-10-1- ویژگیهای آوایی وندافزایی تصریفی……………………………………………………. 150

4-10-1-1-تکواژ گونگی………………………………………………………………………………. 150

4-10-1-2-توزیع تکمیلی……………………………………………………………………………. 150

4-10-1-3-همگونی……………………………………………………………………………………… 151

4-10-1-4-درج همخوان……………………………………………………………………………… 151

4-10-1-5- حذف………………………………………………………………………………………… 152

هفده

4-10-1-5-1-حذف آخرین همخوان پسوند مطابقت………………………….. 152………..

4-10-1-5-2-حذف بخشی از ستاک فعلی………………………………………….. 152………..

4-10-1-5-3-حذف همخوان میانجی………………………………………………….. 152………..

4-10-1-5-4-حذف واکه و همخوان ستاک………………………………………… 153………..

4-10-1-6- تغییر همخوان…………………………………………………………………………. 153………..

4-10-1-6-1- تغییر همخوان پسوند تصریفی مطابقت……………………… 153

4-10-1-6-2- تغییر همخوان ستاک………………………………………………….. 153

4-10-1-7- تغییر جایگاه تکیه ستاک………………………………………………………… 153

4-10-2-ویژگیهای معنایی وندافزایی تصریفی…………………………………………………. 154

4-10-2-1- معنی قاعده مند و پیش بینی پذیر………………………………………….. 154

4-10-2-2-نشانداری معنایی………………………………………………………………. 155-154

4-10-3-ویژگیهای ساختواژی وندافزایی تصریفی……………………………………………… 155

4-10-3-1- زایایی………………………………………………………………………………………… 155

4-10-3-2-نبودن خلاء اتفاقی…………………………………………………………………….. 156

4-10-3-3-قاعده مندی………………………………………………………………………………. 157

4-10-3-4-عدم قابلیت جایگزینی………………………………………………………………. 157

4-10-3-5-وند آرایی………………………………………………………………………….. 158-157

4-10-3-6- وندافزایی چندگانه……………………………………………………………………. 158

4-10-3-7- همنشینی و جانشینی وندها…………………………………………. 159-158

4-10-3-8- افزایش تعداد مدخلهای واژگانی……………………………………………… 159

4-10-4- ویژگیهای نحوی وندافزایی تصریفی…………………………………………………. 160

4-10-4-1-وند به عنوان هسته نحوی و تراوش ویژگی آن …………….. 162-160

هجده

4-10-4-2-ساخت موضوعی………………………………………………………………. 165-162

4-10-4-3- هسته گروه فعلی…………………………………………………………….. 166-165

4-10-4-4-عنصر تصریفی INFL…………………………………………………… 168-166

4-10-4-4-1-اتصال وندهای زمان و مطابقت……………………………………… 168

4-10-4-4-2-اتصال پیشوند منفی ساز……………………………………… 170-169

4-10-4-5- وندهای تصریفی وجه ساز، نمود ساز و سببی ساز…………………. 170

4-10-4-6- جایگاه افعال کمکی…………………………………………………………………. 171

4-11- محدودیتهای وندافزایی تصریفی……………………………………………………………………. 171

4-11-1- محدودیتهای آوایی……………………………………………………………………………….. 171

4-11-2- محدودیتهای معنایی……………………………………………………………………………. 172

4-11-3- محدودیتهای ساختواژی………………………………………………………………………. 172

4-11-3-1- ممانعت………………………………………………………………………………………. 172

4-11-3-2- نوع ستاک فعلی………………………………………………………………. 173-172

4-11-4- محدودیتهای نحوی………………………………………………………………………………. 173

بخش دوم: وندافزایی اشتقاقی

4-12- وندافزایی اشتقاقی در زبان فارسی معیار……………………………………………………….. 175

4-13- وندافزایی غیر آشکار اشتقاقی………………………………………………………………………… 175

4-13-1- تبدیل ستاک فعلی به اسم…………………………………………………………………… 176………..

4-13-1-1- تبدیل ستاک حال به اسم………………………………………………………….. 176

4-13-1-2-تبدیل ستاک گذشته به اسم……………………………………………………….. 176

4-13-2- تبدیل اسم به ریشه فعلی…………………………………………………………………….. 176

4-13-3-تبدیل فعل تصریف شده به پایه غیرفعلی…………………………………………….. 177………..

نوزده

4-13-3-1- تبدل فعل مضارع به اسم……………………………………………………………. 177

4-13-3-2- تبدیل فعل ماضی به اسم…………………………………………………………… 178

4-13-3-3- تبدیل فعل امر به مقوله غیر فعلی…………………………………………….. 178………..

4-13-3-4-تبدیل فعل نهی به مقوله غیر فعلی…………………………………………….. 178

4-13-4-تبدیل صفت به اسم…………………………………………………………………….. 179-178

4-14- اهمیت وندافزایی غیر آشکار اشتقاقی………………………………………………….. 180-179

4-15- پیشوندهای اشتقاقی زبان فارسی معیار که به ستاکهای ساده فعلی می پیوندند 180

4-15-1- پیشوند اشتقاقی نفی /na-, nâ-/………………………………………….. 181-180

4-15-2- پیشوندهای فعلی………………………………………………………………………… 183-181

– تفاوت فعلهای مرکب و پیشوندی………………………………………………………. 183

تفاوت قیدها و پیشوندهای فعلی………………………………………………………… 183

4-15-2-1- باز – /bâz-/………………………………………………………………………………. 184

4-15-2-2- سر – /sar-/……………………………………………………………………………….. 184

4-15-2-3- پیش – /piš-/……………………………………………………………………………. 184………..

4-15-2-4- بر – /bar-/………………………………………………………………………………… 185

4-15-2-5- در – /dar-/……………………………………………………………………………….. 185

4-15-2-6- وا- /vâ-/……………………………………………………………………………………. 185

4-15-2-7- پس – /pas-/…………………………………………………………………………….. 185

4-15-2-8- فرا- /farâ-/………………………………………………………………………………. 186

4-15-2-9- فرو- /foru-/…………………………………………………………………………….. 186

4-15-2-10- ور – /var-/……………………………………………………………………………… 186

بیست

4-16- فهرست مشتقات حاصل از پیوند پیشوندهای فعلی با ستاکهای فعلی. 188-186

4-17- جدول بسامدی پیشوندهای فعلی………………………………………………………………….. 188

4-18- پسوندهای اشتقاقی زبان فارسی معیار که به ستاکهای فعلی می پیوندند….. 189

4-18-1- پسوندهای اشتقاقی ستاک حال…………………………………………………………. 189

4-18-1-1- -َنده /-ande/………………………………………………………………. 190-189

4-18-1-1-1- ستاکهیا حال بدون پسوند /-ande/…………………. 191-190

4-18-1-2- -ِش /-eš/…………………………………………………………………………………. 191

4-18-1-3- تکواژ صفر / /…………………………………………………………………………… 191

4-18-1-4- -ه، ـه /-e/……………………………………………………………………… 192-191

4-18-1-5- -ان /-ân/……………………………………………….. 192

4-18-1-6- -ا /-â/ ………………………………………………….. 192

4-18-1-7- -َک /-ak/ ……………………………………………………………………………….. 192

4-18-1-8- مان /-mân/ ………………………………………………………………………….. 192

4-18-1-9- -َند /-and/ …………………………………………………………………………….. 193

4-18-1-10- ناک /-nâk/ …………………………………………………………………………. 193

4-18-1-11- گار/-gâr/  ……………………………………………………………………………. 193

4-18-1-12- – و /-u/………………………………………………………………………………….. 193

4-18-1-13- – انه /-âne/…………………………………………… 193

4-18-1-14-  اک  /-âk/…………………………………………………………………………….. 193

4-18-1-15- – ون /-un/ ………………………………………………………………………….. 194

4-18-1-16- – ال /-âl/ ……………………………………………………………………………… 194

بیست و یک

4-18-1-17- گاه  /-gâh/…………………………………………………………………………… 194

4-18-1-18-چه /-če/…………………………………………………………………………………. 194

4-18-1-19—ار /-âr/ ……………………………………………………………………………….. 194

4-18-2- پسوندهای اشتقاقی ستاک گذشته……………………………………………………….. 194

4-18-2-1- -َن /-an/…………………………………………………………………………. 195-194

4-18-2-2- -ه، ـه /-e/………………………………………………………………………………….. 195

4-18-2-2-1- ستاکهای گذشته بدون پسوند اشتقاقی /-e/………… 196-195

4-18-2-3-تکواژ صفر / /-……………………………………………………………………………. 196

4-18-2-4- -ار /-âr/ ……………………………………………………………………………………. 196

4-18-2-5-گار  /-gâr/…………………………………………………………………………………. 196

4-18-2-6-مان /-mân/……………………………………………………………………………….. 197

4-19- ستاکهای حال بدون مشتق……………………………………………………………………………. 197

4-20- نکته ای درباره پسوندهای /-i, -gar, -gâh, -kâr/………………….. 198-197

4-21- جدول بسامدی پسوندهای ستاک حال……………………………………………….. 199-198

4-22-جدول بسامدی پسوندهای ستاک گذشته……………………………………………. 200-199

4-23- تعداد وندهای اشتقاقی زبان فارسی که معیار که به ستاکهای  ساده فعلی
می پیوندند…………………………………………………………………………………………………………………… 200

4-24- تعداد مشتقات وندهای اشتقاقی زبان فارسی معیار که به ستاکهای ساده فعلی می پیوندند       201

4-25- تلفیق انواع وندافزایی اشتقاقی و ستاکهای ساده فعلی…………………………………. 202

4-26- ویژگیها و تغییرات حاصل از وندافزایی اشتقاقی……………………………………………. 202

بیست و دو

4-26-1- ویژگیهای آوایی وندافزایی اشتقاقی……………………………………………………… 203………..

 

4-26-1-1-درج واکه…………………………………………………………………………………. 204

4-26-1-2-حذف واکه…………………………………………………………………………………….. 204

4-26-1-3-تغییر جایگاه تکیه………………………………………………………………………… 205

4-26-1-4-هم آوایی…………………………………………………………………………….. 206-205

4-26-2-ویژگیهای معنایی وندافزایی اشتقاقی…………………………………………………….. 206

4-26-2-1-تغییر معنا……………………………………………………………………………………… 206

4-26-2-2-هسته معنایی……………………………………………………………………… 207-206

4-26-2-3-بی قاعدگی و پیش بینی ناپذیر بودن معنا…………………………………. 207

4-26-2-4-چندمعنایی…………………………………………………………………………………… 207

4-26-2-5- نشانداری معنایی………………………………………………………………. 208-207

4-26-3- ویژگیهای ساختواژی وندافزایی اشتقاقی………………………………………………… 208

4-26-3-1- زایایی…………………………………………………………………………………………… 208

4-26-3-1-1- زایایی فرایند……………………………………………………………. 209-208

4-26-3-1-2- زایایی وند………………………………………………………………………….. 209

4-26-3-1-3- زایایی بر حسب نوع پایه………………………………………… 210-209

4-26-3-2- واژگانی شدگی……………………………………………………………………………… 210

4-26-3-3-شفافیت و تیرگی…………………………………………………………………. 211-210

4-26-3-4-ممانعت………………………………………………………………………………… 212-211

4-26-3-5-خلاء اتفاقی……………………………………………………………………………………. 212

4-26-3-6-بی قاعدگی…………………………………………………………………………………….. 213

بیست و سه

4-26-3-7-انحصار………………………………………………………………………………….. 214-213

4-26-3-8-قابلیت جایگزینی ………………………………………………………………………….. 214

4-26-3-9-وندافزایی چندگانه……………………………………………………………….. 216-215

4-26-3-10-جانشینی وندها……………………………………………………………………………. 216

4-26-3-11-وندآرایی…………………………………………………………………………….. 217-216

4-26-4- ویژگیهای نحوی وندافزایی اشتقاقی……………………………………………………… 218

4-26-4-1-تعبیر مقوله پایه…………………………………………………………………………….. 218

4-26-4-2-وند به عنوان هسته نحوی و تراوش ویژگی آن………………….. 221-218

4-26-4-3- جایگاه وند اشتقاقی……………………………………………………………………… 222

4-26-4-4- چارچوب زیر مقوله ای وند………………………………………………… 223-222

4-26-4-5- ساخت موضوعی…………………………………………………………………………… 223

4-27- محدودیتهای وندافزایی اشتقاقی……………………………………………………………………. 224

4-27-1- محدودیتهای دستوری………………………………………………………………………… 224

4-27-1-1-محدودیتهای آوایی…………………………………………………………. 225-224

4-27-1-2- محدودیتهای معنایی……………………………………………………………….. 225

4-27-1-2-1-ابهام معنایی………………………………………………………………….. 225

4-27-1-2-2-نشانداری معنایی………………………………………………………….. 225

4-27-1-3- محدودیتهای ساختواژی………………………………………………………………. 225

4-27-1-3-1-ممانعت……………………………………………………………………………….. 226

4-27-1-3-2-عدم تناسب گونه ای وند و ستاک فعلی……………………………. 226

4-27-1-3-3-تعداد وندهای اشتقاقی…………………………………………….. 227-226

4-27-1-3-4-زایا نبودن وند…………………………………………………………………….. 227

بیست و چهار

4-27-1-4–محدودیتهای نحوی…………………………………………………………………….. 227

4-27-1-4-1-واژه بست……………………………………………………………………………. 227

4-27-1-4-2-پسوند تصریفی مطابقت…………………………………………………….. 228

4-27-2- محدودیتهای غیر دستوری…………………………………………………………………… 228

4-27-2-1- محدودیتهای زیباشناختی…………………………………………………………… 228

 

فصل پنجم: یافته ها و پیامدها

5-1- پیش گفتار…………………………………………………………………………………………………………. 230

5-2- یافته های پژوهش…………………………………………………………………………………………….. 230

5-2-1- زبان فارسی معیار از چه وندها و ستاکهای ساده فعلی در وند افزایی استفاده می کند؟       232-230

5-2-2-ویژگیهای انواع مختلف وندافزایی چیست؟……………………………………………… 232

5-2-3- تغییرات حاصل از انواع وندافزایی چیست؟…………………………………………… 232

5-2-4-وندافزایی تابع چه محدودیتهایی است؟………………………………………………….. 232

5-2-5-چه تفاوتهایی در نتیجه وندافزایی در گونه های مختلف زبان فارسی معیار دیده می شود؟    234-233

5-3- پیامدهای نظری و کاربردی پژوهش………………………………………………………………… 234

5-3-1-وندهای تصریفی…………………………………………………………………………………………. 235

5-3-2- وندهای اشتقاقی……………………………………………………………………………… 236-235

5-3-3- ستاکها…………………………………………………………………………………………….. 237-236

5-3-4- فرایندها…………………………………………………………………………………………. 238-237

5-4- پیشنهادهایی برای پژوهشهای بیشتر……………………………………………………………….. 238

بیست و پنج

– واژه نامه

واژه نامه فارسی – انگلیسی…………………………………………………………………………. 248-240

واژه نامهٴ انگلیسی – فارسی…………………………………………………………………………. 257-249

– کتابنامه

– کتابنامه فارسی…………………………………………………………………………………………… 263-259

– کتابنامه انگلیسی……………………………………………………………………………………….. 265-264

چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………… 267-265

این محصول در قالب فایل ورد می باشد

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *