نگاهي مختصر به روستا

سیستم با فشار آب شهر: در این سیستم ، لوله کشی آب ساختمان مستقیما به لوله شی های آب شهر متصل شده و براساس فشار آب شهر تعدد طبقات تحت پوشش تعیین میشود . این سیستم برای خانه های ویلایی مناسب است تست شبکه لوله کشی آب شهری در فشار 10 بار در مدت یک ساعت صورت میگیرد.

سیستم با مخزن تحت فشار: در این سیستم یک مخزن بسته هوابندی شده وجود دارد که حدود دو سوم یا سه چهارم آن از آب و بقیه از هوا پر شده است. چون فشار آب در این مخازن تسط بالشتک هوا ایجاد میشود میتوان آن را در هر جای موتور خانه و یا ساختمان به کار برد . در این سیستم هوا توسط کمپرسور و آب توسط پمپ یا فشار آب به داخل مخزن ارسال میگردد. فشار مخزن همواره ثابت نگه داشته میشود. کاهش ویا افزایش فشارهوای داخل مخزن تا حد تعیین شده( کاهش یا افزایش سطح آب درون مخزن) موجب روشن شدن پمپ و تزریق آب به سیستم میگردد باید دقت داشت تماس مستقیم آب با هوا باعث انحلال هوا در اب میشود. که این مشکل توسط کمپرسور قابل حل میباشد. در ورود لوله تغذیه اب به هر مخزن آب تحت فشار باید یک شیر قطع و وصل و یک شیر یک طرفه نصب شود.

لوازم بهداشتی فاضلاب:

فاضلاب ساختمان را میتوان به سه دسته کلی سبک، سنگین، و نزولات جوی به همراه فاضلاب خاکستری تقسیم کرد.

فاضلاب سبک، فاضلابی است که از آب خالص با محتویات سبک تشکیل شده باشد مانند سینک ظرفشویی، فاضلاب سنگین فاضلابی است که محتوی فضولات انسانی یا حیوانی و مواد سنگین باشد مانند فاضلاب توالت، فاضلاب نزولات جوی نیز بطور جداگانه برای انتقال آب جمع شده ناشی از باران و ذوب برف به چاه جذبی استفاده می شود. لوله کشی فاضلاب باید در برابر فشار 3/0 بار ( سه متر ستون آب) از داخل به خارج بطور دائم آب بند و گاز بند باشد.

آزمایش لوله فاضلاب با استفاده از آب ، استفاده از هوا و استفاده از آب و هوا انجام میگیرد. در آزمایش با آب تمامی خروجی های مسیر لوله کشی فاضلاب بسته شده و سپس لوله ها از آب پر میشود. فشار سیستم حد اقل 3 متر اب بوده که به مدت 15 دقیقه پر از آب می ماند. سپس کلیه اتصالات بررسی میشود تا نشت آب وجود نداشته باشد.

در آزمایش با هوا به جای آب کلیه مسیر لوله کشی با راندن هوای فشرده با فشار 5/34 کیلو پاسکال پر شده و به مدت 15 دقیقه نباید کاهش فشاری در فشار سنج مشاهده شود. در این آزمایش تمامی لوله کشی باید از آب خالی باشند

در آزمایش نهایی یعنی آزمایش هوا با آب پس از نصب تمامی لوازم بهداشتی کلیه سیفون ها پر از آب شده و سپس هوا بافشار 25 میلیمتر آب به سیستم تزریق میگردد. پس از گذشت 15 دقیقه نباید افت فشار مشاهده گردد. در بررسی ها در صورت مشاهده اتصال معیوب که نشتی داشته باشد آن قطعه باید تعویض گردد. برای لوله کشی آب باران میتوان از لوله های چدنی PVC پلی اتیلن و فولادی گالوانیزه استفاده کرد.لوله های آب باران باید به موازات سطوح دیواره و کف و سقف ساختمان و با فاصله حداقل یک اینچ از آنها نسب شوند. ازمایش لوله های آب باران با مسدود کردن موقتی خروجی و پر کردن لوله ها با آب انجام میگیرد.پس از مدت 15 ذقیقه نیاید کاهشی در سطح اب مشاهده گردد

حداقل شیب لوله های افقی آب باران در داخل ساختمان یک درصد است . لوله های حامل فاضلاب سنگین دارای قطر بیشتر و شیب کمتری (1به96) نسبت به لوله های حامل فاضلاب سبک (1به 48) خواهند بود. بطور کلی شیب لوله های افقی فاضلاب باید به اندازه ای باشد که سرعت جریان فاضلاب در داخل لوله حداقل برابر 70سانتی متر بر ثانیه باشد تا شستشوی لوله ها خودبه خود انجام شودو هیچ رسوبی در لوله باقی نماند. دقت داشته باشید که هیچ یک از لوله کشی ها و دیگر اجزای تاسیسات بهداشتی جز کفشوی یا حوضچه و پمپ کف چاه آسانسور نباید داخل چاه آسانسور یا اتاق ماشین های آن نصب شود.

فاضلاب خاکستری ، فاضلاب خروجی از دستشویی، وان، زیردوشی، لگن،یا ماشین لباسشویی را میتوان به جای تخلیه به شکل لوله کشی فاضلاب بهداشتی ساختمان با رعایت الزامی برای استفاده مجدد جهت شستشوی توالت ( تغذیه فلاش تانک یا شیر فشاری) پیسوار، یا ابیاری فضای سبزمورد استفاده قرار داد. حداقل گنجایش مخزن فاضلاب خاکستری باید دو برابر حجم آب مورد نیاز در هر روز برای شستشوی لوازم بهداشتی ساختمان بوده و در هر صورت نباید از 190 لیتر کمتر باشد این منبع را جهت جلوگیری از استفاده های دیگر باید با رنگ آبی یا سبز رنگ نمود.روی سطوح خارجی لوله کشی فاضلاب خاکستری باید با رنگ و حروف علامت گذاری کرد.

. چاه فاضلاب: فاضلاب جمع آوری شده یا باید سیستم فاضلاب شهری هدایت شود یا به چاه فاضلاب ساختمان تخلیه شود.شرط لازم برای حفر چاه در یک محل مناسب بودن جنس زمین برای جذب آن است.چاه فاضلاب باید در محلی حفر شود که زمین آن شنی بوده قابلیت جذب داشته باشد.

انواع چاه
فاضلاب:

چاه فاضلاب آشپز خانه که بعلت وجود چربی ها و غیر قابل نفوذ شدن دیواره چاه در اثر چربی باید بصورت فاضلاب دستشویی حفر شود.

• چاه فاضلاب دستشویی و مستراح و حمام که دارای میله وانباره است.
  
• چاه مخصوص آب باران و نزولات جوی که فقط دارای میله بوده و به چاه جذبیی معروف است.
  

اجزای چاه فاضلاب: معمولاً چاههای فاضلاب دارای میله و انباره می باشند. میله چاه سوراخی است که به قطر حدود 75 سانتی متر که تا رسیدن به قشری که قابلیت جذب بالای داشته باشد.ادامه می یابد. طول ان حدود 9 تا 10 متر میباشد. وقتی میله چاه به منطقه آب کش رسید زیر و اطراف میله را به صورت قوس خاک برداری میکنند که به محتویات غیر قابل جذب انجا ذخیره شود. به این قسمت انباره گویند که حجم آن باید حداقل 55 متر مکعب باشد.

سپتیک تانک: در مناطقی که زمین آن ابکش نبوده یا قابلیت جذب آن کم باشد برای حفر چاه از سپتیک تانک اتفاده میشود. سپتیک تانک به معنی انباره های تعفن یک سیستم ساده دفع فاضلاب است که در آن بطور همزمان تصفیه فیزیکی ( ته نشینی) و تصفیه بیولوژیکی( تصفیه زیستی) با کمک باترهای بی هوازی صورت می گیرد.توقف در هر محفظه سپتیک تانک باعث تصفیه طبیعی بیولوژیکی می شود. زمان توقف یا دوره ماند فاضلاب بسته به نوع فاضلاب بین 12 ساعت تا 3 روز می باشد. پساب خروجی از سپتیک تانک باید در محلی تخلیه شود که به اندازه کافی از محل چاه یا نهر آب شرب فاصله داشته باشد . معمولاً پساب حاصل از تصفیه سپتیک تانک قابل استفاده برای مصارف کشاورزی و آبیاری می باشد.

سیفون سیفوناژ: سیفون که در اصطلاح عام به شتر گلو نیز معروف است یک وسیله آب بندی شده است که در محل اتصال وسیله بهداشتی به لوله فاضلاب قرار میگیرد و وظیفه اش جلوگیری از ورود گازهای متعفن سیستم فاضلاب به فضای داخل ساختمان است. سیفوناژ عبارت اند از اثر اتمسفر در تخلیه مایع در نتیجه پیدایش خلاء نسبی در لوله. سیفوناژ می تواند ناشی از جریان آب ناگهانی یا سقوط فاضلاب باشد.جهت رفع این مشکل بعداز سیفون توسط لوله های تهویه هوا گیر و هوابر مرتبط با محیط تعدیل فشار ایجاد می شود. در تجهیزات بهداشتی آب در دو سمت سیفون در ارتفاع برابر قرار می گیرد که مانع از عبور گاز از چاه فاضلاب به وسیله بهداشتی می شود.

دریچه بازدید و لوله تهویه: دریچه بازدید دریچه ای است که در مواقع گرفتن سیفون ، لوله ها، زانویی ها و غیره برای رفع گرفتگی و تمیز کردن بدون نیاز به شکافتن مورد استفاده قرار میگیرند.

دریچه بازدید باید طوری روی لوله فاضلاب قرار گیرد که دهانه آن در خلاف جهت جریان فاضلاب یا عمود بر آن باشد. فاصله درچه بازدید از دیوار مقابلش حداقل 45 سانتی متر باشد

لوله های تهویه در نزدیک ترین نقطه بعد از سیفون هر وسیله بهداشتی متصل میشود تا آنها را با هوای آزاد ارتباط دهند . انتهای بالای لوله کش روی بام باید حداقل 30 سانتی متر از کف تمام شده بام در نقطه خروج لوله هواکش بالاتر باشد. این ارتفاع در نقاط سرد سیر باید با توجه به حد اکثر ارتفاع برف افزایش یابد.

گازر سانی

گاز رسانی: امروزه گاز بعوان یکی از حامل های ضروری انرژی در ساختمان ها بکار میرود و زندگی شهری بدون گاز کاملاً فلج خواهد شد. در طراحی یک شبکه گاز با توجه به فاصله دور ترین مصرف کننده از کنتور و دبی مصرفی تجهیزات گاز سوز مبادرت به تعیین سایز لوله می کنیم. بدین ترتیب که طولانی ترین مسیر از کنتور تا تجهیزات گاز سوز طول مبنا بوده و کافی است.

کنتور و رگلاتور: رگلاتور و کنتور نصب شده برای ساختمان ، ظرفیت معینی دارد و بیش از حد تعیین شده نمی توانند جوابگوی مصرف باشند

رگلاتور مجهز به وسایل ایمنی خاصی است که در صورت بروز مشکل در سیستم لوله کشی شهر به طور اتوماتیک جریان گاز را قطع می کند تا مصرف کنندگان در معرض خطر قرار نگیرند.

دقت کنید که هرگز جهت حفاظت رگلاتور در کوچه از توری سیمی اتفاده نشود. چون موجب خسارت به دستگاه می شود.

د ر این بخش نکاتی در مورد سیستم گاز رسانی مسکونی ارائه می گردد.

در همه ساختمان هایی که دارای لوله کشی گاز میباشند.علاوه بر نصب یک عدد شیر اصلی در نزدیکی درب ورودی ، در نزدیکی هر دستگاه گاز سوز نیز یک شیر مصرف قرار داردتا در مواقع ضروری بتوان با بستن شیر از ورود گاز به همان دستگاه جلوگیری نمود. وظیفه شیر اصلی نیز در وصل و قطع جریان ساختمان می باشد.

اگر به بعضی از شیر های مصرف فعلاً هیچگونه وسیله گاز سوز وصل نشده و مورد استفاده قرار نمی گیرد لازم است حتماً با در پوش مسدود شود.

شیلنگهای لاستیکی در برابر مواد نفتی و گازی به سرعت فاسد می شوند به همین دلیل برای وسایل گاز سوز باید از شیلنگها یلاستیکی تقویت شده که مخصوص لوله های گاز ساخته شده است استفاده نمود طول شیلنگ گاز هرگز نباید بیشتر از یک و نیم متر بیشتر باشد.

برای محکم کردن شیلنگ های گازی که از یک طرف به وصایل گاز سوز و از طرفی دیگر به لوله کشی گاز وصل هستند حتما باید از بستهای فلزی استفاده شود. پیچاندن سیم یا هر چیز دیگری به جای بست، باعث بریده شدن و یا جدا شدن شیلنگ می شود و به خوبی و به طور محکم نمیتواند شیلنگ را نگه دارد که در هر دو صورت باعث نشت گاز خواهد شد. آزمون نشت گاز با استفاده از آب و کف صابون ویا مایع ظرفشویی صورت می پذیرد.

از تبدیل بخاری وسایر وسایلی که با سوخت های دیگر مورد استفاده قرار می گیرند به نوع گاز سوز جداً خود داری شود. بخاری آبگرمکن شومینه باید مجزا و مجهز به کلاهک در پشت بام متصل باشند. بطور کلی هر وسیله گاز سوز باید دارای یک دود کش مجزا و مجهز به کلاهک باشد. دود کش وسایل گاز سوز در محل عبور از شیشه پنجره ها نباید مستقیما با شیشه در تماس باشند زیرا در چنین صورتی امکان شکستن شیشه بر اثر حرارت و افتادن دود کش وجود دارد. در صورتی که بعد از فصل سرما، بخاری جمع آوری میشود، حتما انتهای شیر با در پوش مسدود گردد.

دود کش تک جداره از جنس ورق فولاد گالوانیزه می باشد. در صورتی که دود کش از پنجره به بیرون هدایت شده است باید دارای حد اقل یک متر ارتفاع از محل خروج از پنجره باشد. وجود زانوی اضافی در مسیر دود کش موجب کندی حرکت محصولات احتراق شده و نهایتاً موجب پس زدگی و خفگی ساکنان منزل می گردد.

در زمستان میتوان از نور و انرژی خورشید جهت روشنایی و گرم کردن منزل استفاده کرد و با این کار از اتلاف گاز جلو گیری نمود.

در هنگام پخت و پز ، میزان شعله با اندازه ظرف روی آن اید متناسب باشد . اگر پخت غذا به زمان طولانی تری نیاز دارد از زود پز استفاده شود.

حدود 40 درصد از اتلاف انرژِی ساختمان از طریق پنجره ها صورت می گیرد، برای جلو گیری از هدر رفتن انرژی توصیه میشود از پنجره های دو جداره استفاده شود. به عنوان راهکار دیگر میتوان در فصل سرما برای گرم شدن محل سکونت از پرده های ضخیم استفاده گردد.

یکی از موثر ترین راه های صرفه جویی، خاموش بودن بخاری یا مشعل شوفاژ هنگام مسافرت است.

معمولاً کاربری گاز طبیعی تحویلی به ساختمان ها با فشار 176 میلیمتر ستون آب و مصارف حداکثر تا 160 متر مکعب در ساعت و قطر لوله حداکثر 100 میلیمتر می باشد. حد اکثر افت فشار در لوله گاز خانگی 7/12 میلی متر ستون آب است.

شیر اصلی گاز از نوع ربع گرد توپکی است. شیر قبل از رگلاتور اصلی شیر سماوری گوشواره ای است . شیر گازکه در ابتدای لوله کشی ورودی هر واحد نصب می شود شیر فرعی نام دارد.

جایگزین کردن هوای درون دستگاه ها یا لوله کشی ها با گاز یا برعکس ، جایگزین کردن گاز درون دستگاه یا لوله کشی با هوا یا گاز دیگر مانند گاز های بی اثر ، هوا گیری نام دارد.

برای آزمایش نشتی گاز از هوا یا نیتروژن استفاده میشود.

حد خطر ناک گاز مونوکسید کربن برای اتاق حدودPPm 50 میباشد. تمامی شیر های گاز باید افقی نصب شود اما میتوان شیر روشنایی را عمودی نصب نمود. در شیر های استاندارد دسته شیر در حالت باز بودن در امتداد جریان گاز ودر حالت بسته عمود بر جریان گاز است. برای گاز کشی از لوله های فولادی ، لوله های مسی و لوله های انعطاف پذیر استفاده میشود. حداکثر طول مجاز لوله های مسی و لاستیکی به ترتیب 150 و120 سانتی متر است. فاصله لوله های روکار گاز تا لوله های آب باید حداقل 5 سانتیمتر باشد.

نصب وسایل گاز سوز در حمام ، رختکن، سرویس های بهداشتی ، و محوطه های سونا، استخر، جکوزی ممنوع است. نقاط انتهایی لوله گاز نباید در پشت دربها و یا پشت دستگاه ها گاز سوز قرار گیرد.

برای عایق کاری لوله های روکار به ترتیب مراحل چربی زدایی ، ضد زنگ و رنگ روغن، و برای عایق کاری لوله های توکار به ترتیب باید چربی زدای، زنگ زدای، پرایمر زدن( رنگ اولیه مخصوص نوار پیچی) و نوار پیچی صورت می گیرد.

حد اقل فاصله مجاز دود کش و لوله های رابط از اشیاء و مواد قابل اشتغال 50 سانتی متر است. انتهای دود کش های تو کار باید حداقل یک متر از سطح پشت بام بالاتر باشد. استفاده از لوله های قابل انعطاف به عنوان دودکش ممنوع است. حداقل فاصله کلاهک دودکش با کولر های آبی و دریچه تامین هوای ساختمان 3 متر است.

حداقل قطر لوله دود کش 10 سانتی متر است.عبور دودکش از فضاهای داخلی و سقف کاذب حمام مجاز نیست. جهت استفاده از بخاری دیواری باید دهانه دودکش حداقل در ارتفاع 120 سانتی متر از کف تعبیه شده باشد. انتهای کلیه دودکش ها باید حداقل یک متر از سطح پشت بام بالاتر بوده و از دیوار جانبی نیز حداقل سه متر فاصله داشته باشد. در صورتی که فاصله کمتراز سه متر باشد انتهای دود کش باید حداقل 60 سانتی متر از بلندترین دیوار مجاور بالاتر قرار گیرد . استفاده از قطعات لوله های سیمانی پیش ساخته سر صاف(لب به لب) به عنوان دود کش ممنوع است و باید از نوع نر و ماده استفاده شود.

منبع: احمد نادری