اجرای سازه های چوبی

با وجود پیشرفت زیادی که در ساخت ساختمان ها با مصالح جدید بوجود آمده است، چوب یکی از مصالحی است که همچنان جهت ساخت ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرد. یکی از ابتدایی ترین مصالح ساخت خانه ها از قدیم الایام چوب بوده است زیرا نه تنها دارای دوام بالا و همچنین یک عایق حرارتی مناسب می باشد، بلکه با داشتن بافتی زیبا، روح زندگی را به خانه می بخشد. به همین دلیل معماران از این مصالح جهت پوشش نهایی روی بسیاری از خانه های امروزی بهره می گیرند.

مراحل اجرایی اسکلت های چوبی

در اینجا مراحل اجرایی برپایی یک ساختمان چوبی را به اختصار بیان می نماییم.

اجرای فونداسیون :

اسکلت های چوبی نیز مانند انواع دیگر اسکلت ها، قبل از هرچیز نیاز به بستری دارند تا مانع نشست آن گردد. لذا با توجه به نقشه های محاسباتی اقدامات لازم جهت اجرای فونداسیون صورت می پذیرد. لازم به ذکر است که در اسکلتهای چوبی بدلیل وزن کم، در صورت وجود خاک بستر با مقاومت فشاری مناسب، بجای فونداسیون های گسترده و یا نواری می توان از قطعات بتنی پیش ساخته استفاده نمود.
پس از اجرای فونداسیون در محل مورد نظر اقدام بعدی جهت ایجاد یک بستر مناسب برای ساختمان، ساخت کلافهای چوبی و متصل نمودن آن بوسیله انکر بولتهای مخصوص است. سایز این کلافها باتوجه به تعداد طبقات و وزن ساختمان توسط مهندس محاسب تعیین می گردد. در مرحله بعد، کلاف اصلی توسط قطعات چوبی با ضخامت پایین تر به یکدیگر متصل شده و بستر لازم برای برپایی ستونها را فراهم می نماید.

نصب ستونها :

پس از اتمام کلاف زیرکار و مشخص نمودن محل دقیق ستونها، الوارهای ستون بوسیله اتصالات مناسب (مشخص شده در نقشه های اجرایی) و پیچ های بلند به کلاف پایه متصل می شود. باید توجه داشت اتصال ستونها حداقل به دو الوار از الوارهای کلاف پایه صورت پذیرد. پیشنهاد میگردد پایه ستونها روی بستر مقاوم قرار گیرد تا از انتقال بارهای عمودی به کلاف تا حدودی کاسته شود.

نصب تیرهای اصلی و فرعی :

با برپایی ستونها، حال می توانیم تیرهای اصلی را به ستونها متصل نماییم. اتصال تیرهای اصلی و فرعی به ستونها مرحله ای مشابه با مرحله ساخت کلاف اصلی روی فونداسیون می باشد. باید به این نکته توجه داشت، تیرهای فرعی عموما در بیشتر اسکلتهای چوبی بصورت فاق و زبانه داخل هم قرارگرفته و بوسیله پیچ یا میخ و یا در صورت نیاز اتصال دهنده های فلزی و یا چوبی به یکدیگر متصل می شوند.

پوشش دیوارها و سقف ها :

وقتی تیرها و ستونهای ساختمان نصب شده باشد، در حقیقت اسکلت آن به اتمام رسیده و نیاز به بستری جهت پوشش های داخلی و بیرونی نهایی دارد. ایجاد این بستر خصوصا در سقفها بسیاری از مواقع بوسیله تیرهای فرعی ایجاد می شود، پس باید برای دیوارهای جانبی زیرسازی های لازم صورت پذیرد. از این رو با استفاده از الوارهای عمودی از سقف تا کف و با درنظر گرفتن محل بازشوها، زیرسازی پوشش های نهایی را انجام می دهیم و با توجه به نظر طراح، مصالح پوششی نیز نصب خواهد شد.
باید توجه داشت بدلیل ایجاد عایق حرارتی مناسب ابتدا سمت بیرونی یا داخلی دیوارها پوشیده شده، سپس بوسیله فومهای عایق (به عنوان مثال فومهای پولی اورتان) یک لایه محافظ میان دولایه پوشش داخلی و خارجی ایجاد می نماییم و در نهایت پوشش نهایی اجرا می گردد.
ناگفته نماند معمولا لوله های تاسیسات مکانیکال و الکتریکال نیز بین این دولایه دیوار قرار می گیرد.

پوشش سقف پشت بام :

در ایران بیشتر ساختمانهای چوبی با سقفهای شیبدار اجرا می گردد. از این رو می توان با مصالح متفاوتی که برای پوشش سقفهای شیبدار استفاده میگردد، آنها را پوشاند. ولی باید توجه داشت زیرسازی سقفها به شکلی صورت گیرد تا در مقابل بارهای باد و برف مقاومت لازم را داشته باشند.

نکات اجرایی :

باید به چند نکته هنگام ساخت سازه های چوبی همیشه دقت داشت. یکی از آنها توجه به جهت بارگذاری الوارهاست، زیرا تحمل باریک سازه چوبی اساساً با بارگذاری در عرض مسیر بافت یا موازی با آن تعیین می شوند که باید در نقشه های اجرایی نیز این مساله ذکر گردد.
نکته دیگر توجه به نوع چوب مصرفی است. زیرا درصورت عدم مرغوبیت و یا وجود رطوبت داخل الوارها، پایداری ساختمان زیر سوال خواهد رفت. بطور کلی الوارهای تهیه شده از درختانی که مدت زمان رشد آنها طولانی است، مرغوبیت بالاتری دارند. درخت کاج یکی از همین درختان است که دارای الوارهای مناسبی جهت بنا نمودن ساختمانهای چوبی است.
یکی دیگر از نکته های مهم، توجه به جابجایی چوبها در اثر افزایش یا کاهش حجم ناشی از انقباض و انبساط می باشد، که این مساله را بوسیله ایجاد فاصله بین الوارها و با قرار دادن گوه های کوچک (مانند پیچ و یا قطعات نازک پلاستیکی) مابین الوارها می توان برطرف نمود.