سینوزیت و راههای پیشگیری
معنی ساده سینوزیت این است که سینوسهای شما عفونی یا ملتهب شده اند، اما این فقط اندکی از درد و گرفتاری را که در این شرایط تحمل می کنید، نشان می دهد. متخصصین معمولاً موارد سینوزیت را به سه دسته تقسیم می کنند:
- سینوزیت حاد که 3 هفته یا کمتر به طول می انجامد.
- سینوزیت مزمن که معمولاً 3 تا 8 هفته طول می کشد اما ممکن است ماه ها یا حتی سال ها ادامه یابد.
- سینوزیت راجعه که چندین حمله حاد در طول یک سال را شامل می شود.
علائم
محل درد بستگی به سینوسی دارد که گرفتار شده است:
اگر سردرد شما، صبح ها در زمان بیدار شدن از خواب بروز کند، به صورت کاملاً مشخص به وجود مشکلی در سینوس اشاره دارد.
درد در پیشانی، در محل سینوس های پیشانی در زمان لمس، نشان می دهد که سینوس های پیشانی التهاب دارند.
عفونت سینوس های فک بالا می تواند سبب درد در فک و دندان های بالایی و دردناکی گونه ها در زمان لمس کردن شود. تورم پلک ها و بافت های اطراف چشم ها و درد در بین دو چشم می گردد. سایر علائم سینوزیت می تواند شامل تب، ضعف، خستگی، سرفه ای که احتمالاً شب ها شدیدتر می شود، آبریزش یا احتقان بینی باشد. به علاوه، تخلیه ترشحات مخاطی در پشت حلق می تواند گلودرد ایجاد کند. در موارد نادر، سینوزیت حاد می تواند عفونت مغز و سایر عوارض جدی را به دنبال داشته باشد.
پیشگیری
برای اینکه در هنگام ابتلا به سرماخوردگی و یا حملات حساسیت به سینوزیت دچار نشوید باید سینوسهای خود را در این مواقع مرتب پاک کنید و برای اینکار:
1- از داروهای ضد احتقان خوراکی و یا قطره یا اسپری ضد احتقان بینی (برای دوره کوتاه) استفاده کنید.
2- بینی خود را از ترشحات پاکیزه کنید.
3- مقادیر زیادی آب بنوشید تا ترشحات بینی شما رقیق بماند.
4- از مسافرتهای هوایی در مواقع ابتلا به سرماخوردگی و حساسیت پرهیز کنید و اگر مجبور به این کار هستید از اسپریهای ضد احتقان قبل از بلند شدن هواپیما استفاده کنید تا از انسداد سینوس و عدم تخلیه ترشحات آن جلوگیری شود.
5- اگر مبتلا به حساسیت هستید، از مواردی که باعث تحریک شما و شروع حساسیت و علائم آن میشود، اجتناب کنید و در صورت ابتلا به حساسیت از آنتی هیستامین و اسپری بینی برای کنترل آن استفاده کنید.
میتوان با استفاده از روشهایی خطر ابتلای به سینوزیت را کاهش داد. این موارد میتواند بخصوص در افرادی که مستعد سینوزیت هستند کمک کننده باشد.
هوای منزل را مرطوب نگهدارید.
از جارو برقیهایی که فیلتر کننده هوا دارند استفاده کنید.
از حیوانات خانگی دوری کنید.
در صورت داشتن آلرژی، یک دوره درمان ضد آلرژی بصورت تزریقی استفاده شود .
مصرف سیگار را قطع کنید.
الکل مصرف نکنید.
قبل از شنا یا غواصی از اسپریهای ضد احتقان استفاده کنید.
درمان سینوزیت
درمان سینوزیت باکتریایی باید با آنتی بیوتیک مناسب صورت گیرد. علاوه بر آنتی بیوتیک گاهی اسپرهای دهان و یا بینی یا قطرههای ضد احتقان ممکن است برای رفع احتقان تجویز شود، گرچه باید از مصرف اسپری بینی و قطره بدون تجویز پزشک به مدت طولانی خودداری کرد. همچنین تنفس در هوای مرطوب و شستشوی بینی با محلولهای استریل نیز میتواند مفید باشد. گاهی بیمار به یک آنتی بیوتیک جواب نمیدهد. این به علت مقاومت باکتری به این آنتی بیوتیک است که این پدیده درمان سینوزیت را مشکل میکند. بیماران میتوانند با توجه به توصیههای پزشک از بروز این حالت جلوگیری کنند. اگر به هر دلیل برای شما توسط پزشک آنتی بیوتیکی تجویز شد، توجه داشته باشید که در تمام طول مدت تعیین شده باید آنتی بیوتیک را مصرف کنید و اگر پس از چند روز احساس بهبودی کردید، هرگز درمان خود را قطع نکنید چون این کار باعث ایجاد باکتریهای مقاوم میشود.
اما درمان سینوزیت مزمن کمی متفاوت است. گرچه گاهی آنتی بیوتیک درمانی شدید، برای آن انجام میشود ولی گاهی برای درمان نیاز به جراحی است تا انسداد ایجاد شده در مسیر سینوس رفع شود. علاوه بر جراحی باز، امروزه جراحی سینوس با کمک اندوسکوپ نیز میسر شده است. با این وسیله، جراح میتواند مستقیماً داخل سینوس را مشاهده کند و همزمان هر عاملی که غیر طبیعی به نظر میرسد مثل بافت بیمار و یا پولیپ را برداشته و یا کانالهای باریک بین سینوسها را پاک کند.
در سینوزیت حاد درمانهای خانگی کمک کننده است، این درمانها شامل استراحت، تنفس بخار آب (بخور) و داروهای خانگی که به طور معمول از داروخانهها میتوان تهیه کرد، میشود. بروفن، ابیوبروفن و استامینوفن برای تسکین تب استفاده شده، و داروهای ضد احتقان مثل پسودوافدرین یا منتول باعث کاهش تورم و پرخونی در بینی شده و اجازه تخلیه سینوسها را میدهند. ترکیبات ضد احتقان را نباید بیشتر از یک هفته استفاده کرد چون مصرف طولانی مدت این داروها تورم مخاط و انسداد را تشدید میکند. و در صورتی که علائم در عرض یک هفته برطرف نشد و بهبودی ایجاد نشد باید به پزشک مراحعه نمود و ممکن است توسط پزشک یک دوره آنتی بیوتیک تجویز گردد.