امداد در كوهستان

امداد و نجات

امداد در كوهستان

در خصوص بحث امداد در كوهستان اصلي ترين مطالبي كه به ذهن خطور مي كند دو مطلب آموزش شيوه‌هاي امدادگري و آموزش كوهنوردي است.

البته اصل مطلب هم همين است ولي با يك نگاه عميق تر به مسئله در مي يابيم كه  شيوه هاي امداد در شرايط مختلف حالتهاي متفاوتي را مي طلبدو همچنين با توجه به زمان و مكاني كه حادثه در آن اتفاق افتاده باشد (مخصوصاً اگر در كوهستان باشد) شرايط رسيدن امدادگر به صحنه حادثه و امداد رساني به افراد حادثه ديده متفاوت خواهد بود .پس مي طلبد كه يك امدادگر كوهستان ضمن آشنايي با روشهاي امداد  در شرايط مختلف، كوهنوردي زبده در تمامي يا بيشتر رشته هاي كوهنوردي باشد تا بتواند خود را به محل حادثه برساند و بتواند در آنجا اقامت داشته باشد تا در نهايت بتواند وظيفه امداد را به خوبي انجام دهد.

در ادامه به بيان سرفصلهاي آموزش امداد مي پردازيم كه خود دورههاي متعددي دارد.

كه عبارتند از :

1-آموزش مقدماتي امدادشامل كمكهاي اوليه امداد( آموزش عمومي)به مدت45ساعت.

2-آموزش تكميلي امداد كه به بحث هاي تكميلي دوره عمومي مي پردازد و يكدوره آموزش باليني نيز دارد كه مدت ان 120 ساعت است.(دوره باليني حداقل به مدت يك هفته در مراكز درماني آموزش داده مي شود.)

3- آموزشهاي تخصصي امداد كه با توجه به رئوس درسها هركدام دوره هاي خاص خود را دارند.

ازآنجا كه تمرين و ممارست در هر كاري موجب بالا رفتن توانائي فرد در آن كار مي باشد لذا صرفاً بسنده كردن به گذراندن دوره هاي فوق و عدم تمرين موجب عدم كارائي امدادگر در زمان حدثه خواهد بود .

رئوس درس و فهرست مطالب كمكهاي اوليه

1.  علائم حياتي

2.  خفگي ها و ايست قلبي

3.  خونريزي ها

4.  شوك، غش، سرع

5.  زخم ها

6.  شكستگي ها

7.  سوختگي ها

8.  مسموميت ها

9.  گرما زدگي

10. سرما زدگي

11. بانداژ

12. حمل و انتقال مصدوم

با توجه به رئوس فوق و گذراندن دوره هاي مقدماتي و تكميلي آن و حتي تخصصي، فرد آموزش ديده يك امدادگر خواهد شد كه براي فعاليت در عرصه امداد كوهستان زمان نسبتاً طولاني تري را براي يادگيري و فراگيري فنون كوهنوردي نياز خواهد داشت.

با توجه به اينكه حادثه كوهستان در چه موقعيتي اتفاق افتاده باشد حالت هاي امداد متفاوت است زيرا اگر محل حادثه؛

در دامنه يك كوه باشد يا در قلل آن و يا در يك قار يا ديواره هاي صخره اي آن و يا در قعر دره ها و چاله هاي طبيعي كوهستان و يا اينكه در چه فصلي باشد ، در تابستان يا زمستان و در چه شرايط جوي و اينكه مسير رسيدن به صحنه حادثه و وضعيت فرد يا افراد حادثه ديده ، همگي در نحوه امداد رساني كاملاً تأثير گزار مي باشند.

پس شناختن رشته هاي كوهنوردي در ابتداي امر و پرداختن به فراگيري آموزشهاي تخصصي هر رشته در مرحله بعدي قرار خواهد گرفت.

رشته هاي مختلف كوهنوردي

1.كوه پيمائي

2. صخره نوردي

3. يخ و برف

4. غار نوردي

5. دوچرخه كوهستان

6. اسكي كوهستان

7. ورزشهاي هوائي

البته در اين مبحث قصد تشريح يك به يك رشته هاي كوهنوردي نيست و مشخصاً پرداختن به اين موضوع مجال خود را مي طلبد چرا كه هر يك از اين رشته ها زير شاخه هاي تخصصي خود را دارند.

امابيان مختصري ازهر رشته براي تداعي حادثه هاي احتمالي درذهن خالي از فايده نخواهدبود

كوه پيمائي: معمولاً در فصول خوش آب و هواي سال و در ارتفاعات اطراف شهرها كه عموماً چندان هم مرتفع نيستند به دليل مفرح بودن آن علاقه مندان بسياري دارد كه خوشبختانه حادثه مهمي در آنها رخ نمي دهد ولي براي افراد مبتدي مشكلاتي را بوجود آورده كه معمولاً عدم استفاده از كفش مناسب و يا حركتهاي غلط مثل دويدن ها و پريدنها در سراشيبي مشكلاتي نظير پيچ خوردن مچ پا و يا در رفتگي هارا بوجود مي آورد.

صخره نوردي: در ديواره هاي مرتفع با درجه شيب 70 درجه كه صعود از آنها مستلزم داشتن مهارت بالا و ابزار كافي و گزراندن كلاسهاي مقدماتي و پيشرفته سنگنوردي است متاسفانه برخي مواقع افرادي براي خودنمائي اقدام به حركتهاي خطرناك بر روي اين ديواره ها مي كنند كه اكثراً حادثه ساز بوده اند و يا با كمك سنگنوردان از آن محلكه جان سالم بدر برده اند.

يخ و برف: در ديواره هاي يخي ياشيبهاي برفي با توجه به ويژگي هر كدام با ابزار و تجهيزات مخصوص به خود انجام مي شود كه نياز به آموزشهاي تخصصي هر رشته دارند.خوشبختانه در اين رشته ها خطرات كمتر از رشته هاي فوق است.زيرا پرداختن به اين رشته ها با توجه به فصل سرما و نياز به لباس و تجهيزات مناسب ، بيشتر كوهنوردان زبده را به خود جذب مي كند ولي در بعضي مواقع هم برخي افراد كم تجربه يا بي توجه ، متاسفانه تعدادي افراد مبتدي را بدون ابزار، البسه و تجهيزات مناسب به برنامه هاي زمستانه در مناطق برفگير برده و بدون در نظر گرفتن شرايط خود و گروه را دچار مشكلاتي مي كنند.

غارنوردي:با توجه به جذابيت آن براي افراد بجهت شناخت دست نيافته ها علاقه مندان زيادي دارد ولي با توجه به اينكه غارها به ندرت در برنامه كاري افراد و گروهها قرار ميگيرد نسبتاً حادثه در آنها كمتر است ولي اگر حادثه اي در آن رخ دهد امداد رساني به آن بمراتب از مواقع ديگر سخت تر خواهد بود.

دوچرخه كوهستان:ورزش مفرح و مورد علاقه جوانان كه در كشور ما هنوز جايگاه خاص خود را پيدا نكرده و به طبع حادثه هاي آن هم كمتر گزارش مي شود.

اسكي كوهستان: در اصل شاخه اي از ورزش مفرح اسكي است و لي اكثر كوهنورداني كه در زمستان به مناطق برفگير عزيمت مي كنند با آن آشنائي دارند و سعي مي كنند از آن بهره بگيرند ولي بعلت اينكه تجهيزات زمستانه حجم و وزن زيادي دارند و كوهنوردان بايد كوله پشتي هاي سنگين را باخود حمل كنند كنترل اسكي با آن بار سنگين مشگل بوده و به همين علت حادثه هائي را در اثر زمين خوردن اسكي باز بوجود مي آورد.

ورزشهاي هوائي: رشته هاي متفاوتي از قبيل گلايدر (هواپيماي بدون موتور) پاراگلايدر(چترهاي قابل هدايت) و پاراموتور و انواع كايت كه در كشور ما جزو ورزشهاي جديد هستند و به دليل هزينه هاي زياد آن فعلاً ورزشكاران آن از تعداد كمتري نسبت به ساير رشته ها برخوردارند و با توجه به آموزشهاي تخصصي و اجباري آن ، افراد مبتدي دسترسي به اين رشته نداشته و حادثه هاي احتمالي بيشتر بر اثر اشتباهات ناخود آگاه و نا خواسته و يا بد شانسي ورزشكار بوجود مي آيد كه اكثراً خطرناكند و منجر به عوارض جبران ناپذير مي شوند.

با نگاهی به مطالب مختصر فوق در رابطه با رشته های کوهنوردی در می یابیم که اکثر حادثه های بوجود آمده را افراد مبتدی بوجود آورده اند . چرا که افرادی که ابداً نسبت به کاری اطلاعات ندارند ابداً آن کار را انجام نمی دهند و در نتیجه حادثه ای هم بوجود نمی آورند و همچنین افرادی که تسلط کامل به آن کار دارند به دلیل آشنائی کامل با آن کار خود را دچار حادثه نمی کنند ولی افراد مبتدی بیشتزین ضریب خطا را در کارها به خود اختصاص می دهند.

در خاتمه این نکته را متذکر می شویم که امداد کوهستان در هر یک از حالتهای مختلف یک حادثه، روشهای مخصوص به همان رشته را نیاز دارد و دخالت افراد نا آگاه به آن رشته و افرادی که روشهای امداد رسانی به فرد سانحه دیده را نمی دانند بیشتر باعث وخیم تر شدن اوضاع می شوند و بایستی با ارائه شرح کاملی از وضعیت فرد یا افرادی که دچار مشکل شده اند و موقعیت محل حادثه و مسیر آن ، گروه امداد رسان را برای تسریع در امر امداد یاری نمود.

اصول جستجو و نجات

SEARCH AND RESCUE (SAR)

S A R مخفف کلمه Search       And     Rescue   می باشد. که تشکیل شده از 2 کلمه یا واژه کاملاً جدا از هم و هر کدام دارای معانی مختلفی می باشند.

search به معنی دنبال هر چیز یا شیئی گشتن می باشد .

rescue به معنی آزاد سازی و رها سازی مصدوم .

حال این دو کلمه در کنار هم این معنی را میدهد:

به دنبال یا جستجوی مصدومینی که در مخاطره افتاده اند و ناامیدانه منتظر کمک می باشند و تسکین آلام  و جراحات وارده بر آنها

به كليه اقداماتي كه توسط يك نجاتگر در محل حادثه به منظور نجات و امدادرساني به افرادي كه در مخاطره افتاده و جهت تسكين آلام كساني كه نا اميدانه نياز به كمك دارند ، جستجو و نجات مي نامند.

مراحل جستجو و نجات

L	LOCATE	تعيين موقعيت
A	ACCESS	دسترسي به سوژه
S	STABILIZE	تثبيت
T	TRANSPORT	حمل و نقل

اجزا متشكله يك عمليات كامل

( جستجو نجا ت )

چگونگي دسترسي به مصدوم و مجسم كردن صحنه حادثه در ذهن	پيش طراحي
چگونگي وقوع حادثه و احتمال وقوع ديگر حوادث	آكاهي از حادثه
استفاده صحيح از تجهيزات موجود و مورد نياز احتمالي	تدبير و برنامه ريزي
هدايت نيروهاي عملياتي و تقسيم وظايف برحسب توانايي و تبحر افراد در موارد خا ص	تاكتيك ها و راهبردها
مرحله ايست كه نه عمليات به پايان رسيده و نه نجاتگر از صحنه حادثه خارج شده است	تعليق
انتقاد صحيح از افراد نجا ت گر پس از اتمام عمليات به صورت عملي و منطقي براي بهبود در روند كار جستجو نجا ت	انتقاد

 مباحث تئوري عملياتهاي SAR

1- آموزش

2- توانايي جسماني

3- صلاحيت

4- تجهيزات

5- تحمل فشارهاي روحي و رواني

6- شناخت افراد گروه واگذاركردن مسووليت به آنها بر حسب نوع توان جسماني و كارآيي و دانش فني هر فرد

 توانايي و كارآيي كلي يك تيم عملياتي SAR

1- معنا شناسي

2- تكنيك جستجو و نجا ت

3- ارتباطات راديويي

4- عكس برداري

5-كمك هاي اوليه و پزشكي

6- مصاحبه

7- عمليات زمستاني

8- آموزش در مورد بلاياي طبيعي

9- غواصي و عملياتهاي دريايي

10- ارتباطات و هماهنگي گروههاي امداد رساني محلي

11- گفتار واضح ( راديويي و گزارش)

12- روانشنا سي رفتاري و حمايت های روانی

13- هماهنگي در ماموريت

14- نقشه خواني و كار با قطب نما

15- آموزش كشف جرم

16- رد يابي

17- كار با پرونده اي كه روي زمين قرار دارد

18- بهمن

19- نجات در زواياي تند

20- قابليت بقا در شرايط سخت

 آمادگي لازم يك نجاتگر در عمليات SAR

1- چابكي

2- انعطاف پذيري

3-  قدرت تحمل

4- قدرت بدني

 تعاريف :

چابكي : قابليت انجام موفقيت آميز كارها حتي در صورت تغيير مسير اجرا ( سرعت عمل بالا در تغييرات احتمالي)

انعطاف پذيري : قابليت و توانايي حركت در تمامي جهات همراه با استيل خوب بدني و قدرت كافي

تحمل : قابليت انجام كارهاي شخص با ناراحتي و فشار فيزيكي

قدرت بدني : توانايي بدني بالا براي نجاتگر در انجام امور محوله

يك نجاتگر ( امدادگر ) ايده آل جستجو نجات بايد بداند كه:

از استفاده دو واژه من و خطا بپرهيزد بدين معني كه:

1-  به جاي كلمه من از كلمه ما استفاده كند چون كار عملياتي به صورت گروهي انجام مي شود.

2-  در واقع ، خطاها اغلب پرورده يك فرآيند طولاني در زمان آموزش SAR است و خطا در افراد نجاتگر نبايد همراه با احساس سرخوردگي باشد زيرا:

باعث رفتار غير منطقي و گوشه گيري و تصميمات عجولانه در افراد نجاتگر مي شود.

پس به طور كلي( خطا به همراه احساس سرخوردگي هيچ جايگاهي در عمليات SAR ندارد)

يك امدادگر ماهر بايد در موارد زير، دانش و تبحر كا في داشته باشد.

1- مهارت

2- تواضع

3- توانايي

4- صلاحيت

5- دانش فني

6- اشتياق

7- تحمل بدني در شرايط سخت

يك نجاتگر بايد از موارد زير آگاهي داشته باشد.

1- در يك تخصص خاص بي نهايت آموزش ديده باشد.

2- به محدوديت هاي خود اعم از جسمي و عملي شناخت كامل داشته باشد.

3- تمايل و اشتياق به كار تحت مديريت دست اندركاران را داشته باشد.

4- فكر روشني داشته باشد

5- تمايل و اشتياق كار با ديگران را داشته باشد

توجه : در غير اين صورت نجاتگر نمي تواند با يك تيم SAR كار كند.

نجاتگران بايد توجه داشته باشند كه در عملياتهاي SAR سه مورد بر همه موارد مقدم است:

–  حفظ جان نجاتگر

–  حفظ جان دوستان شما يا ديگر نجاتگران ( در اولويت دوم)

– حفظ جان زخميها و مصدومين

توجه : بزرگترين خطري كه ممكن است ما را در يك عمليات SAR تهديد كند اين است كه  ” ندانيم چه چيزي را نمي دانيم”

جستجو و نجات در کوهستان

حادثه:حادثه رویدادی غیر منتظره است که بطور ناگهانی اتفاق افتاده و اجتماع کوچکی را دربرمی‌گیرد و قابل پیش بینی نمی باشد.

انواع حوادث و بلایا :

الف) طبیعی: به بلایایی اطلاق میشود که بر اثر قهر طبیعت صورت میگیرد، مانند سیل و زلزله و …

ب) تکنولوژیکی: به بلایایی گفته میشود که بر اثر اختلال در سیستم هایی که توسط پیشرفت تکنولوژی ایجاد شده اند روی خواهد داد.

ج) انسانی: به حوادثی گفته میشود که توسط انسان به وقوع می پیوندد و میتواند از قبل برنامه ریزی شده باشد ولی برای ما ناگهانی باشد ، مانند تروریسم و بمب گذاری و …

د) اکولوژیکی: حوادثی طبیعی هستند که نتیجه برخی عدم ملاحظات تکنوتوژیکی میباشند مانند گازهای گلخانه ای و …

در اثر وقوع هر کدام از این حالتها برای انسانهایی که در شعاع منطقه حادثه هستند مشکلاتی بوجود خواهد آمد که خودشان قادر به رفع آنها نخواهند بود.

امداد و جستجو در عملیاتهای نجات

جستجو و نجات: به یافتن فرد یا افرادی که دچار مشکل شده و تلاش برای تسکین آلام وی به هر شکل ممکن و کم کردن ضریب خطر جانی، میتوان جستجو و نجات گفت.

امداد و نجات: هدف از امداد ونجات در حوادث، نجات جان مصدومین است، یعنی اولویت در این است که افراد زنده از کمک ما سود برده و وخامت حادثه کمتر شود.

نجاتگر:فردی است که برای کمک به انسانهایی که نا امیدانه چشم به کمک دیگران دوخته اند و نیاز مبرم دارند اقدام مینماید، چه در قالب یک سیستم امدادی و یا بطور شخصی.

شرایط فیزیکی یک نجاتگر:

قابلیت انجام کارهای را در شرایط مختلف داشته باشد (چابک باشد)

قدرت بدنی مناسب جهت انجام وظایف محوله را داشته باشد

قدرت تحمل فشارهای فیزیکی و روانی را داشته باشد

دارای انعطاف بدنی مناسبی باشد

شرایط حضور یک نجاتگر در تیم جستجو و نجات:

در یک تخصص خاص مهارت داشته باشد

به محدودیت های خود کاملاً شناخت داشته باشد

فکر روشن و خلاقیت بالایی داشته باشد

تمایل، اشتیاق و توان کار با دیگران را داشته باشد

توانایی فعالیت در یک برنامه مدیریتی جستجو و نجات را داشته باشد.

 1) تعیین موقعیت حادثه:

این مرحله نیاز به وسایل ویژه و کسب اطلاعات کامل از خود مصدوم یا اطرافیان آنها دارد، از جمله اینکه دقیقاً مشخص گردد حادثه کی و کجا رخ داده ، مصدوم قصد چه فعالیتی داشته، وضعیت مصدوم، وضعیت جوی منطقه و مسیر حرکتی و … .

در این مرحله باید حداکثر استفاده از امکاناتی از نظیر نقشه های دقیق، قطب نما، GPS، وسایل ارتباط جمعی مانند بیسیم و تلفن همراه و هلی کوپتر و … بعمل آید.

2) دستیابی به مصدوم :

برای دستیابی به مصدوم عمدتاً باید عملیات نجات صورت پذیرد که همراه با مقداری عملیات کوهنوردی و سنگنوردی و گاهی نیز توام با فرود و صعود است و البته توسط افراد آموزش دیده و زیر نظر افراد مجرب باصلاحیت صورت میگیرد.

در تمامی عملیاتهای نجات باید ازدانش فنی و تجربیات تک تک افراد استفاده گردد ولی همیشه یک نفر تصمیم نهایی را میگیرد و مسئولیت عملیات نجات بر عهده وی خواهد بود.

3) تثبیت و رها سازی

تثبیت:بعد از دستیابی به مصدوم ابتدا ضرورت تثبیت فیزیکی نجاتگر و مصدوم پیش میآید تا از حوادث بعدی در حین انجام عملیات نجات و ارائه کمکهای اولیه جلوگیری نماید و سپس تثبیت از نظر پزشکی مصدوم میباشد که فرد مصدوم از نظر علایم حیاتی و مراحل دیگر کمکهای اولیه در وضعیت مناسبی قرار گیرد.

رها سازی :این عمل زمانی لازم است که مصدوم بعلت حادثه ای در روی ارتفاع دیواره ای و یا درفضا معلق باشد و نیاز به عملیاتهای فرود و صعود میباشد ، در این مرحله باید از ابزارهائی مانند انواع قرقره ها ، یومار ، گیری گیری و … بنحو احسن استفاده کرد.

رها سازی میتواند بصورت بالا کشیدن و یا فرود دادن مصدوم باشد.

4) انتقال مصدوم:

جابجائی و انتقال مصدوم بروش مناسب از محلی به محل دیگر را حمل گویند.

عوامل موثر درانتخاب نوع حمل درکوهستان

1-وضعیت جسمانی مصدوم ازنظر آسیب وارده

2-مسافت ومسیر پیش بینی شده

3-آمادگی جسمانی کمک کننده

4-تعددنفرات کمک کننده

5-وزن مصدوم6-وسائل وامکانات موجود

7-وضعیت روانی مصدوم

انتقال توسط سبد حمل مصدوم (بسکت )

درمواری که مصدوم دچار آسیب جدی ازقبیل انواع تروما ،شکستگی ،تشنج وبیهوشی شده باشد ،جهت حمل باید ازبسکت استفاده نود ومصدوم را در داخل آن به طور کامل بسته بندی نمود تا درحین انتقال تکان نخورده تا مقدار آسیب دیدگی وی افزایش نیابد .

روشهای ثابت کردن وبستن مصدوم به سبد حمل متفاوت می باشد ولیکن اصول پایه آن که عبارت است ازکمترین زمان ثابت ردن ،راحت بودن مصدوم وثابت کردن تمام بدن ازفرق سر تا نوک پا باید درتمامی روشها رعایت شود .

– مصدوم درداخل سبد حمل طوری باید مهار شود که تحت هیچ شرایطی ازسبد جدانشود .

– اطراف زیر مصدوم را درداخل سبد با اجسام نرم مانند پتویا لباس اضافی بپوشانید.

– مصدوم را درحین انتقال حتی الامکان درحالت افقی قراردهید.

– سعی شود که وزن برروی کارابین ها به طورمساوی بوده ودهانه کارابین ها به سمت داخل باز شود .

– اگرمصدوم صندلی فرود برتن داشت می توان توسط همان وی را به سبد حمل ثابت نمود .

– جهت انجام عملیات فرودوانتقال سبد حمل مصدوم درشیب تند ،همواره باید نجاتگر ومصدوم علاوه برثابت شدن به سبد بطورجداگانه نیز مهار وحمایت شوند.

الف)بستن مصدوم داخل برانکارد یا سبد حمل مصدوم

– یک کلاه کاسکت جهت جلوگیری ازآسیب های احتمالی برسر مصدوم قرردهید.

– ازیک تسمه 4 متری جهت ثابت کردن نیم تنه بالایی مصدوم استفاده نمائید.

– تسمه را محکم کشیده ودوانتای آزاد تسمه را به طور جداگانه به قسمت بالایی سبد حمل یا برانکارد توسط گره مس ورف ثابت نمایید .

– می توانید برای ثابت شدن سر انتهای آزاد تسمه را بعد ازگره زدن بصورت ضربدرازروی کلاه کاسکت به طوری که به سر فشار وارد نکند عبور داده ودر طرف دیگر گره بزنید .

– ازیک تسمه 6متری جهت بستن نیم تنه پایینی مصدم استفاده نمایید.

– تسمه راازناحیه کمرآورده ودرکنار پاهای مصدوم برروی سبد حمل با گره مس ورف ثابت کنید.

– انتهای آزاد تسمه رابصورت ضربدرازکف پا عبور داده ودر سمت مقابل توسط یک گره ببندید ودر انتها جهت ایمنی بیشتر بعدازهرگره مس ورف یک گره ضامن بزنید .

ب)آماده کردن سبد حمل برای فرود

دراین مرحله برای اتصال سبد به طناب اصلی احتیاج به وسائل زیر می باشد.

طناب استاتیک 2حلقه (یک حلقه طناب اصلی –یک حلقه جهت حمایت )

کارابین پیچ 5 عدد

طنابچه 3 متری 2 عدد

طنابچه پروستیک 4عدد

طنابچه 5/1 متری 1عدد

طنابچه 3متری رابصورت دومهار به دو طرف سبد به کک کارابین ها متصل کرده وتوسط یک کارابین دیگر در وسط مهارکنید.

برای یک اندازه شدن چهار ضلع این هرم از طنابچه های پروستیک استفاده نمایید .

توسط یک گره هشت کارابین اصلی رابه طناب فرود متصل نمائید .

نجاتگری که همراه سبد خواهد بود می بایست به وسیله طنابچه 5/1 متری یک خود حمایت به کارابین اصلی وطناب فرود بزند.

بهتراست جهت حمایت نجاتگر وسبد ازیک کارگاه دیگر به غیر از کارگاه اصلی استفاده کرد وطناب حمایت را به کارابین اصلی ونجاتگر طوری متصل نمایید که فشاری برروی طناب نباشد ووزن تجاتگر وسبد حمل مصدوم برروی کارگاه اصلی وطناب فرود باشد.

استرس و پیامدهای آن در عملیات امداد و نجات

الف- استرس ناشی از صحنه های حوادث غیر مترقبه :در لحظات اولیه وقوع حادثه منابعی وجود دارند که باعث ایجاد استرس و فشارهای روانی در گروههای امدادی میشود مانند شنیدن صداهای عجز و ناله، استشمام بوی اجساد، برخورد ناگهانی با اجساد و یا مشکلاتی از قبیل سرما ، کمبود آب و …

ب- استرس ناشی از کار امدادگری :احساس مسئولیت و اهمیت کار امدادگری که تعیین کننده مرگ یا نجات فرد باشد.احساس فوریت برای نجات جان فرد حادثه دیده که در خطر است.حجم بالا و سنگینی کار در حوادث بزرگ و بلایا شرایط غیراستاندارد جهت انجام کار امداد و نجات.

ج – استرس ناشی از مسائل و مشکلات سازمانی:

– کشمکش و رقابت های درون سازمانی و یا بین ارگانها

– عدم وجود یک برنامه ریزی مدون و اصولی در امر امداد رسانی

– جدال بر سر رهبری و نشان دادن توانائی های مدیران

– عدم حمایت کافی نجاتگران از طرف مسئولین ذیربط

مسئولین، نجاتگران و دست اندرکاران امداد رسانی خود از قربانیان پنهان حوادث و بلایای طبیعی میباشند و وجود این استرس ها میتواند برای خود نجاتگران نیز حادثه ساز باشد واکنش امدادگران نسبت به استرس های مختلف متفاوت میباشد و در این میان تجربیات زندگی، شغلی، جنسیت، سن و آموزشهای قبلی از عوامل تاثیر گذار میباشد.

بیماری ناشی از ارتفاع

بیماری ناسی از ارتفاع شا مل ارتفاع شامل طیف وسیعی از علائم است که در اثر صعود سریع فردی که به ارتفاع عادت نداردنمایان نمایان میشود وعموم به کوه گرفتگی یا ارتفاع زدگ معروف است.

طبق یک آمار به دست آماده مشخص شده است که 15% افرادی که کوهنوردی را شروع می کنند زمانیکه به ارتفاع بالی2500 متری از سطح دریا صعود می کنند دچار ای ن بیماری میشوند ولیکن امکان دارد علائم زیادی از این بیماری نمایان نشده وچند علامت کوچک پدیدار شود.

نکته : افرادیکه یک بار به طور نمایان دجار این عارضه شده اند برای ابتلای بعدی مستعد ترند.

مکانیزم این بیماری کاملا شناخته شده نیست ولی به نظر میرسد که فعالیت بدنی وهمچنین کاهش مقدار و فشار اکسیژن در ارتفاعات تغییراتی در بدن ایجاد کنند که در نهایت علائم بیماری ارتفاع ظاهر میگردد.

بروز اعلائم ارتفاعزدگی به عوامل زیر بستگی دارد:

1- سرعت صعود فرد ( یعنی مقدار زیاد شدن ارتفاع در یکروز

2- عادت داشتن بدن فرد به ارتفاعی که می خواهد صعود کند ( پیش برنامه های قبلی )

3- مدت زمان اقامت در ارتفاع

4- میزان وشدت فعالیت بدنی در ارتفاعی که فرار دارد

5- نحوه تغذیه قبل از رسیدنو همجنین زمان استراحت در ارتفاع

6- مصرف مایعات کافی در حین صعود وزمان استراحت

7- شرایط فیزیکی بدن وسن فرد صعود کننده

انواع بیمارهای ناشی از ارتفاع

الف : ارتفاع زدگی حاد

بین8تا ساعت پس از صعود به ارتفاع بالاتر از1900 متر از سطح دریا بروز می نماید.

علائم

1- بارزترین علامت که در عرض جند ساعت پس از صعود ظاهر می شود سردرد است.

2-سستی وسر گیجه هماه با کاهش قدرت تصمیم گیری

3-بیخوابی وبی اشتهایی ودر نهایت تهئع واستفراغ

4-اختلال در تنفس وافزایش ضربان قلب

5-کاهش حجم ادرار وگاهی دل درد همراه اسهال

ب : ادم ریوی ناشی از ارتفاع زیاد

ادم ریوی به ندرت بروز می کد ولی خطرناک است. در مدت24 تا 72 ساعت پس از سعود سریع به ارتفاع بیش از 2700متر ظاهر میشود که در افراد جوان بویژه کودکان زیر 6 سال وکسانیکه بدنشان نتواند با ارتفاع سازگار شود بیشتر شایع است . این عارضه بدین علت است که در ریه افرادی که به ارتفاع میانی صعود میکند مقدار کمی مایع اضافی جمع میشود ولی در اغلب آنها این مایع اضافی پس از چند روز جذب نشده واز فضایداخل ریه می کاهد وکل فضای ذیه را می پوشاند ودر کار تنفس اختلال به وجود می آورد.

علائم اولیه ادم ریوی

1-تشدید در تنگی نفس حتی در زمان استراحت

2-سرغه های تحریکی وخشک که در به تدریج ترشح دار شده ودر نهایت به صورت خونی در می آید.

3- کبودی رنگ پوست (سیانوز)

4-ضعف عمومی بدن وآتاکسی

5-گفتن جملات وکلمات بی ربط

نکته : در این حالت بهر است نیمه نشسته قرار گیرد چرا که دراز کشیدن برای وی خطرمرگ را به همراه خواهد داشت.

ج:ادم مغزی ناسی از ارتفاع زیاد

این عاضه به علت تورم پرده های مغزی است.این بیماری ذر مامی افرادی که دچار ارتفاع زدگی می شوند در درجات مختلف نمایان می شود .معمولا در ارتفاع بالای 3000 متر در یک درصد افراد دیده می شود.

علائم ادم مغزی

1-سردرد که همراه با علائم عصبی باشد وبا داروهای مسکن بهبود نیابد .

2-کوفیوژن (حالتی ذهتی است که تماس بیمار با واقعیت بیرون قطع شده ودچار هذیان گویی می شود )

3-خواب آلودگی , آتاکسی , دوبینی و…

4-توهمات در یدن , لمس کردن , شنیدن , احساس بو و مزه بدون وجود محرک واقعی حسی

5-عدم تواناییوکنترل در برخاستن وایستادن

6-اغماءتدریجی وبی اختیاری ادرار

که در نهایت ,ادم مغزی منجر به مرگ خواهد شد .

د:خونریزیشبکیه چشم در اثر ارتفاع زیاد

این عارضه در ارتفاعات بیش از 4000تا8000 متر بالاتر از سطح دریا به وجود می آید. بدین دلیل که در حین صعود جریان خون شبکیه چشم همانند مغز افزایش پیدا می کند .در ارتفاع 6500 متریک سوم تا نیمی ازافراد ئدر ارتفاع 7600متری از سطح دریا تقریبا تمامی افراد دچار خونریزی شبکیه چشمی شوند که این خونریزی هابدون علامت بوده وفقط ایجادتاری دید می نماید.

امکان دارد در اثر افزایش فشار به قفسه سینه درهنگام صعود سرفه ایجادشده که در زمان پائین آمدن وکاهش ارتفاعجریان خون واندازه رگها به سرعت به حالت معمولی برگشته وخونریزی به تدریج بدون برجا گذاشتن عارضه ای خود به خود جذبشده وسرفه ها نیز بهبود می یابند.

و : تورم دست و پا در اثر ارتفاع زیاد ( ادم محیطی )

ممکن است براثر صعود سریعبه ارتفاع در دست , پا صورت تورم عارض شودولیکن به ندرت به تمام بدن سرایتمی کنند.

نکته : تورم در اثر ارتفاع ذر زنان بیشتر از مردان شایع استومعمولا همراه ارتفاع زدگی حاد یاادم ریوی نمایان می شودکه این عارضه نیزبا کم کردن ارتفاع وکمی استراحت وتغذیه مناسب از بین خواهد رفت.

درمان بیماریهای ناشی از ارتفاع

-مهمترین اقدام انتقال بیمار به ارتفاع پایین تر استبهطوری که کاهش ارتفاع در حدود300متربه طور چشمگیری باعث بهبود وضعیت بیمارمی شود.

-همانطور که ذکرشدیکی از اختلالات اصلیدر بدن بیماران کاهس مقدار اکسیژن در خوناست بنابر ای تجویز اکسیژن 100%به میزان 2تا3یر در دقیقه توصیه می شود.

-در موارد خفیف تر میتوان با کمی استراحت در همان ارتفاع واستفاده از اکسیژن و مصرف مایعات وغذاهای سبک وکم کردن فعالیت بدنی علائم ارتفاع زدگی رابرطرف کرد.

نکته : بهترین راه پیشگیری از ارتفاع زدگی , کاهش سرعت صعود به ارتفاعات است به طوریکه با افزایش ارتفاع , به مدت معین وکافی دز آن منطقه اقامت کرده وسپس صعود را ادامه داد وقبل از صعود نیز می توان از داروهایی مانند استازولامید وآسپرین تحت نظر پزشک استفاده کرد.

عوارض ارتفاع زدگی

در شرایط کم اکسیژنی ارتفاعات فعالیت سیتم دفاعیبدن کاهش می یابد به همین دلیلافراد دجار عفونتهای مختلف می شوند مخصوصا بیماران مبتلا به صدنات ریوی مزمن که در ارتفاع بیماری آنها تشدید می گردد.بنابر این توصیه می شود که این افراد از صعود به ارتفاعات بالا خودداری نماید.

آشنایی با گره های کوهنوردی

گره ها وجود لاینفکی ازکوهنوردی وامداد ونجات هستند از آن گذشته گره ها قسمت از زندگی روزمره همه افراد جامعه نیز می باشند .باتوجه به این موضوع که بهم پیوستن طنابها دریک عملیات نجات وکوهنوردی خیلی مهم وگاه حیاتی می باشد همواره باید در یادگیری آن کوشید وبدانید که این کار فقط با تمرین بسیار ممکن است وتنها شرط موفقیت در یادگیری تمرین ،تمرین وتمرین می باشد.

یک گره خوب باید دارای سه خصوصیت ذیل باشد:

الف:محکم باشد .

ب:راحت بسته شود .

ج:بعدازوارد آمدن فشار راحت باز شود.

1-گره ضامن

یکی ازساده ترین وکارآمدترین گره ها می باشد معمولا درپشت گره های اصلی میزنند تا ازلغزش احتمالی گره درهنگام وارد آمدن فشار جلوگیری کند .

2-گره مس ورف:(خود حمایت )

یکی ازمهمترین گره ها در کوهنوردی وعملیا ت نجات می باشد که کاربرد بسیاری دارد مانند مهارکردن طناب درکارگاه فرود می باشد .

بدین صورت که با ایجاد دو حلقه وقراردادن روی هم دو طرف طناب را مهارنموده وازحرکت آن جلوگیری می شود .محل استفاده از این گره به تجربه نفرات بستگی دارد زیراخیلی راحت وسریع ایجاد شده وضریب اطمینان بالایی دارد وزمانی خوب عمل خواهد کرد که تحت فشار دائمی باشد.

3-گره نیم مس ورف (حمایت )

این گره برعکس گره مس ورف می باشد که دارای حرکت بوده ومی توان با آن سرعت حرکت طناب را کنترل نمود .

ازآن بیشتربرای حمایت نفرات استفاده می شودولیچون دراستفاده ازآن فشاربرسطح طناب اعمال می گردداستهلاک طناب بالا می رود،بنابراین جزدرموارد لزوم که ابزار دیگری برای حمایت نباشد ازاین گره می توانید بهره ببرید.

4-گره نفر وسط

گره های نفروسط گره ای هستندکه درحین راهپیمایی دربوران وبرف درکوهستان ودرجاهای لغزنده وخطرناک کاربرد ویژه ای دارند بطوریکه بین افراد گروه با یک رشته طناب ارتباط برقرار می شود تا درصورت بروزهر گونه حادثه ای ازیکدیگر جدا نشوند وبه هم کمک نمایند .گره پروانه را نمونه ای ازاین نوع گره میتوان معرفی کرد.

5-گره دوسرطناب دولا

گره های دوسرطناب کاربرد بسیاری در کوهنوردی وعملیات نجات دارند.بطور مثال می توان با اتصال دوتکه طناب طول مورد نیاز را آماده کرد یا اتصال دوسر یکرشته طناب یک حلقه بسته ساخت که درایجادکارگاه وموارد دیگر کاربرد فراوانی دارد.این گره ضریب اطمینان بالایی دارد ودرفشار های زیاد هم دوام دارد .ویژگی این گره دراین است که بعدازتحمل فشارهای زیاد به راحتی باز خواهد شد وبرای اتصال طنابهای هم قطر ویا حداکثر تا دو سایز اختلاف دارد .

6-گره هشت

این نوع گره کاربرد های فراوانی دارد وبه دلیل شباهت این گره به عدد8 به این اسم معروف می باشد عمده کاربرد آن ایجاد حلقه بسته درسر یا وسط طناب، ایجاد کارگاه ،…است .

این گره قادرخواهد بود تافشارزیادی را تحمل نموده وبعد ازسفت شدن به راحتی باز شود.

الف :هشت یک لا:کاربرد آن ایجادیک حلقه بسته در طناب برای اتصال به کارابین ویا کارهای دیگر است .

ب:هشت تعقیبی:این گره جهت اتصال به حلقه بسته ویا جاهایی که نتوان حلقه گره راازعبور دادمورد استفاده قرارمی گیرد .

7-گره پروستیک

ویژگی این گره دراین است که پس ازایجاد آن برروی یک رشته طناب دیگر تا زمانیکه فشاری وارد نشود به طور موازی برروی طناب حرکت می کند ولی با یک شوک ناگهانی ویا کشش به یک سمت گره دیگر حرکت نخواهد کرد وبه اصطلاح قفل می کند این گره کاربرد های مختلفی دارداز جمله حمایت فرود،حمل مجروح وصعود میمونی

8-گره دوسر تسمه

این گره برای متصل کردن دوسرتسمه که به صورت تخ می باشد جهت ایجاد کارگاه ویا ساختن صندگی فرود با تسمه کاربرد دارد .

9-گره بولین

این گره رامی توان برروی بدن جهت حمایت ویا اتصال طناب در کارگاه ایجاد کرد خاصیت این گره درثابت بودن آن می باشد به همین جهت درموارد اضطراری جهت حمایت فرد صعودکننده استفاده می شود.

1-2-ایجاد کارگاه

تعریف کارگاه : کارگاه مکانی است که سنگنورد یا نجاتگر با استفاده از کارگزاری ابراز یا عوارض طبیعی ,جه عملیات نجات اقدام به حمایت خود ونفرات دیگر میکند .کارگاه باید توان تحمل وزن نجاتگر ومصدوم همچنین احیانا سقوط ویا فشارهای ناشی از آن را داشته باشد.

انواع کارگاه

الف:کارگاه طبیعی

با استفاده از عوارض موجود در منطقه عملیات ایجاد می شود مانند منقارهای سنگی , سنگ های مطمئن , درخت و…

ب:کارگاه مصنوعی

با استفاده از ابزارهایی مانند میخ , رول , شفت و… برقرارمی شود واز عوارض طبیعی استفاده نمی شود .

ج:کارگاه مشترک

این کارگاه به صورتی است که با بهره گیری از عوارض طبیعی و وکارگزاری ابراز به طور مشترک برقرار می شود .مانند استفاده از یک منقار سنگی وقراردادن یک شفت در در یک شکاف واستفاده مشترک که آن را کارگاه مشترک ویا توام می نامند.

کارگاه رول وزنجیر

یک روش مطمئن ایجاد کارگاه می باشد وبه علت استفادهاز دورول , زنجیر میانی وحلقه های فرودیکی از کار آمد ترین کارگاهها می باشد .در این کارگاه ابتدادوعدد رول با فاصله به طوری که در یک راستای افقی نباشد برروی سنگ نصب می شود که با یک زنجیر بین صفحات رول باهم ارتباط برقرار می کند. که این کارگاه به علت فضای مناسب جهت فرود , صعود ,خود حمایت ونجات بسیار مناسب است.

کارگاه دومیخ

یکی از روشهای قدیمی ایجاد کارگاه که بسیار کاربرد دارد استفاده از میخ است که آن را می توان با زاویه وفاصله مناسب در شکاف سنگ کوبید ویک کارگاه مطمئن برقرار کرد.

این روش را با استفاده از سه میخ نیز می توان انجام داد که ضریب اطمینان بالاترینسبت به کارگاه دومیخ دارد.دراین کارگاه هر سه میخ فشار متعادلی را تحمل می نمایند.

2-2- حمایت

نظر به این که اصولا کار کوهنوردی ونجات از خطرات بالایی برخوردار است لذا برای اینکه در حین فعالیت به ورزشکار ویا نجاتگر صدمه وارد نشوداز حمایت استفاده می شود.

در کوهنوردی وعملیات های نجات به روش های ذکر شده انجام می شود.

الف : حمایت قرقره

این روش در مراحل اولیه سنگنوردی وآموزش نجات صورت می گیرد وبرای بالا بردن توان سنگنوردیوتمرین وی می باشد.

در این روش ابتداطناب از یک کارگاه در بالای مسیرعبور داده شده وبعد به نفر صعود کننده متصل می شود.از ابتدای نفر صعود کننده در حمایت به وسیله طناب می باشد ودر هنگام سقوط حالت پاند ولی برای وی به وجود نخواهد آمد.

ب :حمایت سر طناب

در این روش یک نفر اقدام به صعود کرده ونفر دوم از پایین ابتدا به صورت بدنی وپس از قرار دادن طناب در داخل حمایتهای میانی از آن به بعد به وسیله یکی از ابزارهای فرود مانند کارابین هشت یا گیری گیری صعود کننده را حمایت می کند.در این نوع حمایت به علت استفاده از حمایتهای میانی احیانا در هنگام سقوط حالت پاندولی به وجود می آید که باید قبلا به طور کامل تمرین شده باشد.

ج : حمای گرده ای

در این روش , حمایت از بالا صورت می گیرد .بدین صورت که ابتدا یک نفر یک نفر صعود کرده وبا ایجاد یک کارگاه در مکانی بالاتر اقدام به حمایت نفر دوم می کند تاوی صعود کرد وحمایت میانی قرارداده شده را در مسیر راجمع آوری نماید.

د : حمایت فرود

در عملیات های نجات هنگام پایین فرستادن مصدوم و یا فرود نجاتگران , بااستفاده از یک رشته طناب و مهار کردن آن در یک کارگاه دیگر از بالا , فرد فرود رونده را حمایت می نماید.

3-2- فرود

تعریف فرود

پس ایجاد یک کارگاه مطمئن به عنوان تکیه گاه به وسیله یک رشته طناب از شیب هاویا دیواره های سنگی ویا فضای معلق پایین آمدن را فرود می گویند که به دو صورت می توان انجام داد.

الف)بدون استفاده از وسایل فنی کوهنوردی

-فرود s

این فرود به دلیلشکل قرار گرفتن روی طناب برروی بدن فرد فرود رونده به این اسم معروف شده وتنها برای مواردی استفاده می شود , که شیبی تا حدود 60درجه باشد. به این صورت عمل میشود که پس از ثابت کردن یک سر طناب کارگاه , طناب را از میان پاها عبور داده و بعد از رد کردن از روی یک شانه ها با دست مخالف کنترل می شود.سپس اقدام به فرود می کنیم و برای ثابت کردن حرکت کافیست که با دستی که کنترل می کنیم هردو دست طناب راگرفته .طناب را ثابت کنید.

فرودsکارابین

دراین فرود ابتدا به کمک تسمه 3متری یک صندلی فرود درست کرده سپس با انداختن یک کارابین در داخل آن به همان روش فرود s طناب عبور داده با این تفاوت که به جای گذراندن طناب از میان پاها, آنرا از داخل کارابین عبور داده تا فشار کمتری برروی بدن وپاها باشد.

ب)استفاده از ابزار و وسایل فنی فرود (ابزارهای فرود درفصل یک توضیح داده شده اند)

فرود به کمک کارابین هشت : یکی از روشهای مناسب جهت فرود می باشد طناب را از هشت فرود عبور داده وسپس هشت فرود رابه وسیله یک کارابین پیچ دار به صندلی فرود متصل کردهبعد از آن میتوان اقدام به فرود رفتن کرد.

در این نوع فرود کنترل سرعت به کمک دستی است که ادامه طناب را گرفته است.به این صورت که هرجقدر سریعتر طناب داده شود سرعت فرود بیشتر شده ودر زمانی که به فرد مصدوم رسیده ویا به هر دلیلی باید ثابت ماندبه کمک برگردان طناب به روی کارابین هشت وایجاد گره در اصطلاح قفل کردن هشت می توان ثابت شد واقداماتمورد نظر را انجام دهد.

فرود با وسیله stop : یکی از مناسبترین ابزارهای موجود در بازارمی باشدکه کنترل سرعت فرود وثابت کردن طناب به کمک دستگیره ای است که در کنار آن قراردارد.اصول کار این وسیله به این صورت است که طناب از بین دوقرقره به صورت s عبور کرده وبا شکستی که به طناب می دهد حرکت را کنترل می کند.

مزیت این ابزار نسبت به شکل 8 در این است که اگر در احیانا درحین فرود مشکلی به وجود آید با رهاکردن دستگیره کنترل سرعت , دستگاه قفل کرده وفرد ثابت خواهد ماند.

لازم به یادآوری است که در هنگام فرود همواره باید یک طرف طناب که آزاد است را به کمکدست دیگر کنترل کند.

البته ابزارهای دیگری هم مانند گیری گیری , وینرسو و… جهت انجام عملیات فرود وجود دارد , که هر کدام کارایی ویژه خود را دارند ولیکن اصول کار همه آنها بر روی شکستگی می باشد که بر روی طناب ایجاد می کنند.

3-تثبیت ورها سازی :

1-3- مرحله تثبیت

بعد از دستیابی به مصدوم توسط راههای ذکر شده ابتداضرورت تثبیت فیزیکی نجاتگر ومصدوم پیش می آید تا ازحوادث بعدی در حین انجام عملیات نجات و ارائه کمکهای اولیه جلوگیری شود وسپس تثبیت از نظر وضعیت پزشکی مصدوم می باشدکه فرد باید از نظر علائم حیاتی ودیگر موارد در وضعیت مناسبی قرار گیرد.

برای تثبیت فیزیکی می توان از یک کارگاه موقت بر روی عوارض طبیعی موجود ویا کمک تکه ای طناب یک کارگاه موقت بر روی طناب فرود ایجاد کرده و وضعیت نسبی مصدوم ونجاتگر را ثابت کرد وسپس مراحل دیگر عملیات از جمله کمکهای اولیه وراههای نجات وانتقال را پیش بینی وبررسی نمود.

نکته :

اولویت بندی مرحله تثبیت از نظر فیزیکی یا پزشکی بر عهده با تجربه ترین و آگاه ترین نجاتگر شرکت کننده در عملیات خواهد بود ولزوماتثبیت فیزیکی مقدم بر تثبیت پزشکی نمی باشد.

2-3-مرحله رها سازی (نجات از دیواره)

ضرورت این مرحله زمانی است که فرد مصدوم به علت حادثه ای در روی ارتفاعت سنگی ویا در فضا به صورت معلق قرارگرفته وقادربه ادامه مسیر نباشد در این حالت برای دستیابی به مصدوم باید اقدام به صعود ویا اینکه با ایجاد یک کارگاه در مکانی بالاتر از فرد اقدام به انجام عملیات فرود نمود.

دراین مرحله باید از ابزارهای مختلف جهت نجات مانند انواع قرقره , گیری گیری , یومار وغیره به درستی استفاده کرد تا ضریب ضریب خطر پایین آمده وزمان انجام عملیات نجات به

حد اقل برسد.

روشهای مختلفی جهت نجات از دیواره وجود دارد ولیکن یکی از مطمئن ترین آنها بالا کشیدن می باشد.

الف)بالا کشیدن توسط کارگاه فلاشن زوک ( یک به سه )

اصول کار به این صورت است که پس از ایجاد کارگاه یک نجاتگر به فرد مورد نظررسیده وطناب کارگاه فلاشن زوک را به صندلی مصدوم (در صورت نداشتن صندلی به سفره نجات) متصل می کند سپس دیگر نجاتگران مستقر در بالای کارگاه به طور هماهنگ شروع به کشیدن فرد به طرف بالا می کنند.این روش می تواند به کمک حداقل 2نجاتگر وحد اکثر 6نجاتگرانجام شود.در این روش وزن مصدوم به یک سوم تقسیم می شود.

وسایل موردنیاز

تسمه 2/5سانتی متری به اندازه ایجاد کارگاه

طناب استاتیک 11میلی متر یک حلقه

قرره یک طرفه یک عدد

قرقره ساده دوعدد

کارابین پیچ دار پنج عدد

کارابین ساده چهار عدد

یومار یک عدد

سفره نجات یک عدد

کلاه کاسکت دو عدد

ب)بالا کشیدن توسط کارگاه جرثقیل :

کارگاه جرثقیل توانایی بالا کشیدن وحتی پایین دادن فرد یا شیئ را دارا میباشد ومزیت آن نسبت به فلاشن زوک در کم کردن مقدار نیروی مورد نیاز می باشد که به کمک استفاداز چند قرقره وزن تقسیم شده وبرای بالا کشیدن نیروی کمتری نسبت به وزن فرد احتیاج می باشد.

کاربرد ویژه این کارگاه در بالا کشیدن از داخل چاه است که توسط یک سه پایه درامتداد چاه قرار می گیرد.

وسایل مورد نیاز

سه پایه نجات از چاه یک دستگاه

طناب استاتیک 11میلی متری یک حلقه ( به نسبت ارتفاع مورد نیاز)

قرقره دوبل یک عدد

قرقره یک طرفه (ترمزدار) یک عدد

قرقره تکی یک عدد

کارابین پیچ دار پنج عدد

کارابین معمولی چهار عدد

کلاه کاسکت دوعدد

سفره نجات یک عدد

نکته : تنها عیب این سیستم , اتلاف طناب است. بدین صورت که به دلیل عبور طناب از قرقره های متعدد حداکثر به اندازه از طول حلقه طناب را میتوان استفاده کرد.

ج)یکی دیگر از روشهای نجات ازدیواره اقدام به پایین فرستادن مصدوم است.

1- عدم حرکت وناتوانی مصدوم در عبور از دیواره سنگی

در این موارد نجاتگران اقدام بر برپایی یک کارگاه در مکانی بالا تر از مصدوم کرده سپس یک نجاتگر خود را به فرد مورد نظر می رسان وبا کمک از کارگاه اصلی اقدام به پایین فرستادن مصدوم می کنند.

بدین ترتیب که نجاتگر پس ازرسیدن به فرد ابتداوضعیت خود ومصدوم رابه وسیله خود حمایت تثبیت کرده واگر ازنظر پزشکی مشکلی جهت انتقال نباشد اقدام به پوشاندن سفره نجات برای فرد می کند.

بعد از آماده شدن فرد وهماهنگی با نفرات مستقر در کارگاه توسط یک رشته طناب (به جزءطناب فرود نجاتگر)شروع به پایین فرستادن فرد می کنند.

نجاتگر مستقر در کارگاه اصلی توسط یک عدد راک ROCK ویا یکی دیگر از ابزارهای فرود می تواند فرد را حمایت کرده وبا سرعت مطمئن به هدایت نمائید.

نکته :

قبل ازاقدام به پایین فرستادن باید اطمینان حاصل شود که طول طناب موجود به سطح زمین ویا نقطه ای مطمئن (از نظر فیزیکی) که برای نجاتگر ومصدوم خطری وجود نداشته باشد , خواهید رسید.

2-زمانیکه فرد در میان مسیر فرود به هر دلیل قادر به ادامه حرکت نباشد

در صورتی که فرد به دلایل مختلف از جمله فشار بیش از حد یاگیر در قطعات ابزار فرود , قفل شدن خود حمایت فرود (پروسیک)ویا مواردیکه مصدوم بیهوش شده وقادر نباشد ادامه فرودرا طی نماید, برای کمک در این مواقع نجاتگر باید مراحل زیر را انجام دهد.

• طناب فرود خودرابرروی کارگاه اصلی ثابت نمایید.
• به کمک یکی از ابزار های فرود خود را به فرد مورد نظربرسانیدسپس وضعیت خود را ثابت نمایید.
• توسط یک طنابچه وگره پروسیک ویا یومار یک کارگاه موقت بر روی طناب فرود خود ایجاد کنید.
• انتهای طناب فرود خود رابه شخص متصل کرده وتوسط ROCKیا شکل هشت بر روی کارگاه موقتدنباله طناب را ثابت نموده وگره بزنید.
• جهت آزاد کردن ابزار فرود به کمک یک یک طنابچه دو متری واستفاده از کارگاه موقت (به عنوان یک قرقره جهت تغییر جهت اعمال نیرو) اقدام به بالا کشیدن فرد کرده تا فشار را از روی طناب وابزار فرود برداشته شود وبتوانید طناب اولی را آزاد نمایید.
• دراین حالت تمام وزن فرد برروی دنباله طنابچهوکارگاه موقت میبا.
• سپس به آرامی طنابچه را شل نموده تا فشار وزن فرد برروی دنباله طناب فرود شما که توسطROCKثابت شده است ,وارد شوید.
• در این زمان طنابچه را می توانید آزاد کنید.
• در حالیکه وزن فرد برروی کارگاه موقت انتقال داده شده میتوانید گره طناب را باز نموده وبا سرعت مطمئنه اقدام به پایین فرستادن نمایید.
• پس از رسیدن فرد به نقطه ای مطمئن وآزاد کردن طناب , جون فشار ازروی کارگاه موقت برداشته خواهد شد به راحتی کارگاه موقت را باز نموده و خود نجاتگر اقدام به فرود می نماید.

منابع

1. کوهنوردی از ابتدا تا امدادو نجات،حسین درخشان،آیندگان،1382
2. کمکهای اولیه در کوهستان وطبیعت،دکتر فرید عباسی دزفولی،دکتر شهرام دانش فر،حیان-اباصالح،1383