پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
دانلود پژوهش بودجه‌بندي سرمايه‌اي در شركت ملي گاز ايران با استفاده از برنامه‌ريزي آرماني
کارشناسي ارشد رشته مديريت مالي
صنعت گاز کشور از مهمترين شرکتهاي مادر تخصصي به عنوان يکي از کليدي ترين اهرم‌هاي توسعه اقتصادي کشور مي‌باشد که نقش عمده‌اي را در رونق و توسعه روابط تجاري در بعد ملي و بين المللي به عهده دارد. در واقع اين شرکت بزرگ منابع عظيمي را در اختيار دارد که جهت تحقق اهداف بلند مدت نيازمند تخصيص منابع سرمايه‌اي خود در سطوح مختلفي از قبيل پالايشگاهها, شرکتهاي گاز استاني, شرکتهاي ذخيره سازي گاز طبيعي و بخش صادرات مي‌باشد. بنابراين جهت افزايش ارزش افزوده فعاليتهاي فوق نياز است که بودجه‌بندي پروژه‌هاي سرمايه‌اي به صورت بهينه انجام پذيرد تا ضمن دستيابي به اهداف و تحقق آنها، انحرافات اين فعاليت‌ها به حداقل برسد.هدف از انجام اين تحقيق بودجه‌بندي پروژه‌هاي سرمايه‌اي شرکت ملي گاز ايران با استفاده از برنامه‌ريزي آرماني است. بدليل وجود اهداف متعدد و بعضا عدم همسو بودن اين اهداف با يكديگر، حل اين مسئله با استفاده از روش برنامه‌ريزي آرماني انجام شده است. تابع هدف اين مسئله بهينه سازي, حداقل کردن انحرافات مثبت و منفي ناشي از هر فعاليت از قبيل ظرفيت اسمي توليد, مدت زمان اتمام پروژه, بودجه اختصاص يافته به هر پروژه و ريسك ناشي از عدم انجام پروژه‌ها مي‌باشد ومحدوديت‌هاي آن ميزان بودجه اختصاص يافته به هر پروژه، زمان اتمام و… مي‌باشد. براي تعيين اولويت اهداف اين مسئله در تابع هدف ابزار تحليل سلسله مراتبي مورد استفاده قرار گرفته است که شامل پايداري اقتصادي, فني و منابع مي‌باشد. اين مسئله به صورت يک مسئله برنامه‌ريزي خطي چند هدفه مدل شده و براي حل آن از تکنيک برنامه‌ريزي آرماني استفاده شده است.
کلمات کليدي: برنامه‌ريزي آرماني, بودجه‌بندي سرمايه اي, فرايند تحليل سلسله مراتبي, صنعت گاز
پروژه‌هاي سرمايه‌اي پروژه‌هايي هستند که انجام آنها نياز به بيش از يکسال مي‌باشد. به عبارت ديگر بودجه‌بندي سرمايه‌اي شامل جريان كل برنامه‌ريزي براي آن دسته از هزينه‌هاي سرمايه‌اي است كه بازده آنها از يك سال تجاوز مي‌كند. نظر به اين كه مبالغي كه صرف خريد دارايي‌هاي سرمايه‌اي مي‌شود، عموماً قابل توجه است، واحدهاي تجاري معمولاً اين گونه مخارج را قبل از انجام به دقت طرح ريزي و ارزيابي مي‌كنند.
براي دستيابي به بالاترين بازده ممكن بر روي سرمايهگذاريها، بايد آن دسته از طرح‌ها و پروژه‌هايي انتخاب و اجرا شوند كه واقعاً توجيه مالي اقتصادي داشته باشند. انتخاب و اجراي بهترين پروژه‌هاي سرمايه‌اي در شرکت ملي گاز ايران، باعث مي‌شود ثروت ملي حداكثر شود.
براي شناخت و تعيين كارآمدترين سيستم تخصيص منابع شركت و به منظور نشان دادن مكانيسم‌هاي كنترل و برنامه‌ريزي جريانهاي وجوه از «بودجه و فرايند بودجه‌بندي» استفاده مي‌شود. مديران اجرايي شركت ملي گاز براي برنامه‌ريزي و عمليات شركت از انواع مختلف بودجه استفاده مي‌كنند. مديران توليد در پالايشگاهها و شركتهاي تابعه مقادير و جدول زمانبندي وجوه مورد نياز پروژه‌هاي مختلف را به طور دقيق و به تفصيل مشخص مي‌كنند. در شركت جهت بودجه‌بندي هر سال صورتهاي مالي تخميني تهيه و بر اساس آنها منابع تامين سرمايه به پروژه‌ها و طرح‌هاي مختلف تخصيص داده مي‌شود. جهت تهيه صورتهاي تخميني لازم است كه نوسانات تاثيرگذار بر جريانات نقدي هر پروژه را در نظر گرفت و ريسك ناشي از آن را در تهيه صورتهاي تخميني لحاظ كرد.
با توجه به مرتبط بودن صنايع نفت و گاز كشور به بازارهاي بين المللي و همچنين فروش و صادرات محصولات پالايشگاههاي گاز از قبيل ميعانات گازي، گوگرد، اتان، بوتان و پروپان در حجم بسيار بالا, لازم است كه با استفاده از تكنيك مديريت سبد سرمايه‌گذاري درطرح‌ها و پروژه‌ها، تركيبي از سرمايهگذاريها را انتخاب كنيم كه نسبت به تمام سبدهاي موجود با بازده يكسان از ريسك كمتري برخوردار باشد. با توجه به مشترك بودن برخي از ميادين گازي با كشورهاي همسايه بويژه قطر و برداشت بالاي آن كشورها از اين ميادين، اهميت استفاده از اين تكنيك را بيش از پيش نمايان مي‌سازد.
تصميماتي كه مديران اجرايي شركت ملي گاز ايران در زمينه سرمايه‌گذاري و بهره‌برداري از طرح‌ها و پروژه‌ها مي‌گيرند تا حدي در گرو پيش‌بيني‌هايي است كه از وقايع آينده مي‌كنند. آنان با پيش‌بيني‌هاي كوتاه مدت و بلند مدت برنامه‌هاي تامين مالي و اهداف كمي شركت را تهيه مي‌كنند. بديهي است شركت ملي گاز ايران پس از تهيه و تدوين برنامه‌ها، آنها را از طريق پالايشگاهها و شركتهاي تابعه به اجرا در مي‌آورد و در صورت روبرو شدن با وقايع جديد، در آن برنامه‌ها تجديد نظر كرده (از طريق تصويب در هيئت مديره) و مجددا آنها را ارزيابي مي‌كنند.
براي شناخت و تعيين كارآمدترين سيستم تخصيص منابع شركت و به منظور نشان دادن مكانيسم‌هاي كنترل و برنامه‌ريزي جريانهاي وجوه از «بودجه و فرايند بودجه‌بندي» استفاده مي‌شود. مديران اجرايي شركت ملي گاز براي برنامه‌ريزي و عمليات شركت از انواع مختلف بودجه استفاده مي‌كنند. مديران توليد در پالايشگاهها و شركتهاي تابعه مقادير و جدول زمانبندي وجوه مورد نياز پروژه‌هاي مختلف را به طور دقيق و به تفصيل مشخص مي‌كنند. در شركت جهت بودجه‌بندي هر سال صورتهاي مالي تخميني تهيه و بر اساس آنها منابع تامين سرمايه به پروژه‌ها و طرح‌هاي مختلف تخصيص داده مي‌شود. جهت تهيه صورتهاي تخميني لازم است كه نوسانات تاثير گذار بر جريانات نقدي هر پروژه را در نظر گرفت و ريسك ناشي از آن را در تهيه صورتهاي تخميني لحاظ كرد.
با توجه به مرتبط بودن صنايع نفت و گاز كشور به بازارهاي بين المللي و همچنين فروش و صادرات محصولات پالايشگاههاي گاز از قبيل ميعانات گازي، گوگرد، اتان، بوتان و پروپان در حجم بسيار بالا, شركت ملي گاز ايران جهت بودجه‌بندي سرمايه‌اي اهداف مختلفي را دنبال مي‌كند. جهت بهينه كردن اين اهداف و با توجه به محدوديتهاي موجود در اين مطالعه سعي شده است كه با توجه به يكي از روشهاي تصميم گيري چند هدفه به نام «برنامه‌ريزي آرماني» مدلي از اهداف و محدوديتهاي بودجه‌بندي سرمايه‌اي ارائه و آن را حل نمود.
1-3) اهميت و ضرورت انجام تحقيق
با توجه به اينكه منابع مالي كه در اختيار داريم منابعي اقتصادي و به عبارتي منابعي محدود هستند لذا با بودجه‌بندي مناسب امکان تخصيص منابع محدود را براساس اولويتهاي برنامه‌ريزي‌شده فراهم مي‌سازيم. اين موضوع زماني از اهميت فوق‌العاده‌اي برخوردار است كه به دلايل مشترك بودن برخي از منابع گازي كشور با ديگر كشورهاي همسايه لزوم اجراي صحيح طرح‌ها پروژه‌ها با توجه به برنامه زمانبندي شده و اهداف از قبل پيش‌بيني شده حياتي بوده و نظارت و كنترل بيشتر روي پروژ‌هاي مزبور لازم است. در اين مطالعه از مفهوم مديريت دارايي استفاده شده است. مديريت دارائي و بدهي دربرگيرنده مجموعه‌اي از ابزارها و روشهاي فني است كه خلق ارزش براي ذينفعان و كنترل ريسك را مدنظر قرار مي‌دهد. از آنجا كه يكي از وظايف اصلي مديريت (در شركت ملي گاز اين وظيفه به عهده مديريت برنامه‌ريزي است) مديريت دارايي و بدهي است، از اين رو شركت به منظور افزايش سودآوري خود به ويژه در پالايشگاهها با نظارت بر اجراي طرح‌ها و نوسانات موثر بر جريانات نقدي (ريسک) به منظور حداقل نمودن ضرر و زيان ناشي از معاملات و اجراي طرح‌ها و پروژه‌ها، بايدانحراف موجود در اهداف چندگانه را كنترل و آنها را حداقل كند. يكي از راه‌حل‌هاي كارا در تخصيص بهينه منابع اولويت بندي و زمانبندي فعاليت‌ها براساس ديدگاه برنامه‌ريزي آرماني است.
ارزيابي مناسب از وضعيت مديريت دارائي و بدهي، وضعيت شركت مستلزم درك صحيح از ماهيت دارائي‌ها و بدهي‌ها، پروژه‌ها، اقتصاد و محيط رقابتي حاكم (در ميادين گازي مشترك) خواهد بود. لازمه دستيابي به مينيمم كردن انحرافات در تابع هدف مدل، شناخت اولويتهاي توسعه ميادين گازي و گازرساني به شهرها و روستاها و تعيين چارچوب زمانبندي مناسب جهت اجراي آنهاست. مديريت بايد با تشكيل پرتفويي مناسب از پروژه‌ها و طرح‌ها با توجه به محدوديت بودجه ريسك خود را كه همان عدم جذب بودجه و انحراف از برنامه پيش‌بيني شده است حداقل و بازده خود را با توجه به درآمد پيش‌بيني شده حداكثر نمايد.
در مدل‌سازي با استفاده از فرمت برنامه‌ريزي آرماني، سه عنصر اصلي مورد نياز است:
- محدوديتهاي اقتصادي؛ اين محدوديت شامل محدوديت منابع يا به عبارت ديگر اعتبار اختصاص داده شده به هر پروژه طي سال مالي مي‌باشد. اين محدوديت تحميل شده از جانب محيط تصميم است و نمي تواند تغيير يابد.
- محدوديتهاي هدف؛ اين عنصر بيانگر سياستهاي مديريتي و سطوح مورد نظر اهداف گوناگون كه از طريق تصميم گيرنده جستجو مي‌شوند، مي‌باشند.
- تابع هدف؛ كه انحرافات موزون از سطوح مورد نظر اهداف را بر طبق رتبه بندي معين حداقل مي‌كند.
هدف بودجه‌بندي سرمايه‌اي شناسايي و تعيين فرصتها و طرح‌هايي است كه ارزش آنها بيش از هزينه آنهاست. در شركت ملي گاز ايران بودجه‌بندي سرمايه‌اي فرايند مستمر و پويايي است كه از آن در اجراي وظايف مختلف مديريت و در سطوح مختلف شركت استفاده مي‌شود. در اين مطالعه – با توجه به روند جذب بودجه و پيشرفت طرح‌ها و پروژه‌ها در چند سال اخير- اهداف مختلفي به شرح زير دنبال مي‌شوند:
هدف اصلي:
هدف اساسي در اين تحقيق دستيابي به مدلي است تا بتواند با حداقل كردن انحرافات در اهداف مختلف بودجه‌بندي و با توجه به محدوديتها موجود، اعتبار سرمايه‌اي بهينه‌اي به پروژه‌هاي شركت ملي گاز تخصيص داده شود. اين هدف با استفاده از مدل برنامه‌ريزي آرماني پيگيري مي‌شود.
اهداف فرعي:
- بررسي روند تخصيص بودجه سرمايه‌اي به پروژه‌ها در چهار سال اخير
- بررسي روش تامين مالي پروژه‌ها در حال حاضر و بررسي كارآمد بودن آن
- بررسي وجودرابطه بين عدم جذب بودجه با متغيرهاي مستقل مذكور درشركت ملي گاز ايران
- بررسي روند اجراي پروژه‌ها در چهار سال اخير
- بررسي اقتصادي بودن پروژه‌ها با به تاخير افتادن اجراي آنها از زمان پيش‌بيني شده
فهرست مطالب
چكيده 1
فصل اول: کليات… 2
1-1) مقدمه. 3
1-2) بيان مسئله. 3
1-3) اهميت و ضرورت انجام تحقيق.. 4
1-4) اهداف تحقيق.. 5
1-5) متغيرهاي تحقيق.. 6
1-6) سؤال تحقيق.. 6
1-7) تعريف واژهها و اصطلاحات فني و تخصصي (به صورت مفهومي و عملياتي) 6
1-8) روش شناسي تحقيق.. 7
فصل دوم: مطالعات نظري (ادبيات تحقيق و مستندات، چارچوب‌ها و مباني، سابقه و پيشينه). 9
2-1) بودجه‌بندي سرمايه اي.. 10
2-1-1) مقدمه. 10
2-1-2) مباني بودجه‌بندي سرمايه اي.. 11
2-1-3) فرآيند بودجه‌بندي سرمايه اي.. 12
2-1-5) نقش مديريت مالي در بودجه‌بندي سرمايه اي.. 14
2-1-6) مراحل اجرايي بودجه‌بندي سرمايه اي.. 14
2-1-7) مفروضات بودجه‌بندي سرمايه اي.. 15
2-1-8) فروش داراييها 16
2-2) راه حل‌هاي نوين در بودجه‌بندي سرمايه اي.. 16
2-2-1) نظريه بازي‌ها 16
2-2-1-1) انواع بازي.. 17
2-2-1-2) کاربردهايي از نظريه بازي‌ها 17
2-2-2) شبيه سازي (APPLIED SIMULATION) 18
2-2-2-1) تعريف شبيه سازي.. 19
2-2-2-2) چه موقع از شبيه سازي استفاده كنيم ؟. 20
2-2-2-3) فرايند شبيه سازي.. 21
2-2-2-4) انواع شبيه سازي.. 21
3- آيا از شبيه سازي استفاده شود؟. 23
2-2-3) درخت تصميم. 25
2-2-4) داده کاوي (Data Mining) 27
2-2-5) عناصر داده کاوي.. 29
2-3) تاريخچه شرکت ملي گاز ايران. 29
2-3-1) معرفي شركتهاي پالايش گاز. 30
2-3-1-1) شرکت پالايش گاز ايلام. 32
2-3-1-2) شرکت پالايش گاز بيد بلند. 32
2-3-1-3) شرکت پالايش گاز پارسيان. 33
2-3-1-4) شرکت پالايش گاز سرخون و قشم. 34
2-3-1-5) شرکت پالايش گاز شهيد‌هاشمي نژاد (خانگيران) 34
2-3-1-6) شرکت پالايش گاز فجر جم. 34
2-3-1-7) مجتمع گاز پارس جنوبي.. 35
2-4) ادبيات تحقيق.. 39
2-5) پيشينه تحقيق.. 41
2-5-1) تحقيقات داخلي برنامه‌ريزي آرماني: 41
2-5-2) تحقيقات خارجي برنامه‌ريزي آرماني.. 43
2-5-3) تحقيقات داخلي بودجه‌بندي سرمايه اي: 44
2-5-4) تحقيقات خارجي در ارتباط با بودجه‌بندي سرمايه اي.. 47
2-6) نگاهي به بودجه‌بندي سرمايه‌اي شرکت ملي گاز ايران از ديدگاه ريسک شهرت.. 48
2-6-1) مقدمه. 48
2-6-2) شهرت و مديريت ريسك شهرت (Reputation &Risk Reputation Management ) 49
2-6-3) ريسك شهرت در شركت ملي گاز ايران. 54
فصل سوم: متدولوژي تحقيق.. 61
تحليل بهينه سازي بودجه‌بندي سرمايه اي.. 61
3-1) فرآيند تحليل سلسله مراتبي (AHP) 62
3-2) مدل فرايند تحليل سلسله مراتبي.. 63
3-3) تعريف مجموعه‌ها و‌انديس‌ها 71
3-4) تعريف پارامترها 71
3-5) تعريف متغيرهاي تصميم. 72
3-6) مدل اقتصادي پيشنهادي.. 72
3-7) مدل برنامه‌ريزي آرماني.. 73
فصل چهارم: تجزيه و تحليل و بيان نتايج حاصل از تحقيق.. 74
«حل مدل» 74
4-1) لينگو. 75
4-2) فرموله كردن مدل. 76
4-3) مفروضات مدل. 80
5-3) حل مدل با استفاده از نرم افزار. 81
فصل پنجم: پيشنهادات و نتيجه‌گيري.. 85
5-1) مقدمه. 86
5-2) نتايج حاصل از تحقيق.. 86
5-3) پيشنهادات بر اساس يافته‌هاي تحقيق: 87
5-4) پيشنهاد به محققان آتي: 88
5-5) موانع و محدوديتها 88
منابع و مآخذ. 90
چكيده انگليسي…92
| فرمت فایل: Word (قابل ویرایش) |
| تعداد صفحات: 101 |
| حجم: 907 کیلوبایت |