پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
مقدمه
در اين مقاله نگاهي اجمالي به تاثير فضاي مجازي در معماري ميگردد..
درعصر حاضر در همه زمينه ها ( علوم-سياست-تكنيك-هنر و معماري و … ) صحبت از فضاي مجازي وتاثير فضاي مجازي برآنان ميگردد فضايي كه وجود ندارد وما آن را به وجود آورديم و سخني چند در مورد شناخت سايبر و فضاي مجازي سخن گفته خواهد شد .
سخن بسيار در مورد فضاي سايبر گفته شده و ميشود و تصور مي رود كه اكثريت نمي دانند كه فضاي سايبر چيست واز چه زماني متولد شد. (منظور از تولد پا به عرصه وجود است)
فضاي سايبر چيست ؟
فضاي سايبر در سال 1984 توسط ( ويليام گيبسون ) در رمان تخيلي نورمانسر متولد شد .
در رمان ( ويليام گيبسون ) اين فضاي سايبررا به عنوان توهم مبني بررضايت طرفين معرفي مي كندكه روزانه توسط ميليارد ها نفر تجربه مي شود .
ويليام گيبسون در رمان خود اين فضا را از طريق واقعيت مجازي موجود در بازي هاي ويدئويي ايجادشده وكاربر اين فضاي خيالي را به عنوان فضاي واقعي باوركره است .
( ويليام گيبسون ) فضاي الكترونيكي خيالي را با امكان وارد شدن يه آن را سازماندهي كرد تا آنجا كه نهايتا” اين واژه به جهاني اطلاق گرديد كه تحت پوشش تكنولوژي شكل گرفته وسرانجام در دهه آخر قرن بيستم به عنوان شبكه اي به هم پيوسته ازاطلاعات وارتباطات كه انسان وماشين را به هم پيوند مي دهد موجوديت خويش را تثبيت كند . مكاني با ويژگي ايجاد ارتباط از طريق اطلاعات /ارتباطي زنده وپويا /ميان انسان وماشين كه نتيجه آن فضاي سه بعدي و ديناميك با واكنش پذيري نسبت به كنش هاي كاربر شده است در نتيجه جهان ديجيتال مفاهيم اوليه چون كالبد وساختار تغير يافته و به واسطه آن فضايي خلق گرديده است كه هر كس مي تواند آن را تجربه كند و در اين ميان مي توان به رايانه به عنوان تنها ابزار مورد نياز براي خلق چنين تجربه اي اشاره كرد .
اين جريان موضع كالبد وساختار را به موضوعي مجازي تحت وب تبديل نموده است شبكه اي كه بعد چهارم ساختار فضايي / زمان / را در هم ريخته وبشر را به سمت زندگي در محيطي مصنوعي پيش مي برد.
اين شبكه از اجتماع فضاي هستي و زيستي و معماري و فناوري اطلاعات تشكيل شده است . آنچه كه احساس مارا از واقعيت/ماديت / زمان و محصوريت به چالش مي طلبد .
دنيايي كه همزمان همه جا هست وهيچ جا نيست و اين دنياي جدبد يا همان فضاي سايبر در سالهاي اخير بيشترين تاثيررا برعلوم مختلف از قبيل علوم اجتماعي / روانشناسي / پزشكي /بيولوژي و… گذاشته است ودر عرصه هنرمعماري نيز بسيار موثر بوده است .
تاثيرات عميقي كه اين پديده به عنوان يك فضاي قابل زيست در كنار فضاي فيزيكي برمردم گذاشته است موجب گرديده تا معماران در سراسر دنيا به عنوان موضوعي قابل تعمق به آن بنگرندو اين تاثيرات به دو صورت در عرصه معماري به منصه ظهور مي رسد :
فضاي سايبر بعنوان فضاي راه حل .
فضاي سايبر به عنوان فضاي مسئله .
در اين نگرش فضاي سايبر با امكاناتي كه در اختيار معماري ميگذارد وي را در ارائه طرح وايده خود ياري مي كند . امكاناتي كه از آغاز حضور رايانه در عرصه معماري تا به امروز شكل هاي مختلفي به خود گرفته است و بنظر مي رسد اين فضا با معماري در سه لايه متفاوت ارتباط برقراركرده است .
لايه اول : در اولين لايه سايبر به مثابه ابزار با معماري پيوند ميخورد به گونه اي كه درروند طراحي از امكانات شبيه سازي ومحاسبات مديريتي در سطح گسترده بهره جسته ومي جويد . به عبارت ديگر فضاي سايبر با تاثير برفرآيندكنش معماري وامكان ايجاد تصوراتي سيال در بازار توليد واقعيت نقشي بسزا داشته است . اين فضا با توجه به موارد مذكور كارفرما و كاربررا نيز هم عرض با طراح به عنوان بازيگران اصلي عرصه طراحي معماري معاصر معرفي كرده است .
پيتر آيزنمن در اين زمينه رايانه را ابزاري مي داند كه براساس تاكتيك هاي شما كار مي كند .
به رغم وي ( رايانه براي آسان كردن كارهاي شما يراي اجراي استراتژي شما از تاكتيك هاي استفاده مي كند تاامكاناتي از طرح به شما ارايه دهدكه پيش از اين نمي دانستيد )
لايه دوم :
در لايه دوم فضاي سايبر به عنوان همكار معماررا در فرآيند طراحي ياري مي رساند در واقع اين همكاري بين انسان و رايانه به هردو كمك مي كند تا از توانايي هاي يكديگر درراستاي پيشبرد كار به خوبي استفاده كنند . رايانه ها مي توانند به آساني كارهايي را كه براي بشريت سخت يا غير ممكن است انجام دهند وانسان ها مي توانند به آساني وبه خوبي اما نه با سرعت بالا كارهايي را كه براي ماشين امكان پذيرنيست انجام بدهند . در اين ارتباط كاربر و رايانه يكي مي شوند ودر اقدامي مشترك مسيله اي معمارانه را حل مي كنند .
در حقيقت ارتباط با ماشين مستقيما” برخلق فضا تاثير ميگذارد ورايانه ها ( نه تنها در فرايند طراحي بلكه در تفكر فرايند هم به ما كمك مي كنند و) اين استفاده از فضاي سايبر امروزه بيشترين كاربرد را در سطح طراحي هاي مطرح معماري در جهان دارد .
لايه سوم :
لايه سوم اين ارتباط به مثابه فضاي اشتراكي طراحي در دانشگاه هاي معماري مورد بحث و استفاده قرار گرفته است . توجه به امكانات اينترنتي وارتباط همزمان با كاريران آن معماران را به اين فكر واداشته است كه از اين منافع در جهت طراحي بهره جويند .
باشرايطي كه شبكه جهاني فراهم كرده است معماران در همه جاي جهان مي توانند ايده هاي خود را باشتراك بگذارند .
اين فن آوري به نحو روز افزوني دسترسي به انواع منابع اطلاعاتي را ممكن مي سازد / با امكاناتي كه اين شبكه براي اتصال اذهان اشخاص در سراسر دنيا فراهم كرده و سيستم عصبي اي مانند سيستم عصبي انسان مي سازد كه قادر است در زير پوست فرهنگي جامعه تاثيرات چشمگيري برجاي گذارد به علاوه اين نگرش مي تواند تا جايي پيش رود كه ما فضاي سايبر را فضاي آتليه طراحي معماري در نظر بگيريم .
نتيجه كلام
بنابرآنچه كه ذكرشد فضاي سايبر معماري به دو صورت با يك ديگر ارتباط برقرار ميكنند :
در نگرش اول حضور فضاي سايبر به عنوان را حل در در عرصه معماري قطعي است در اين نوع نگرش فضا سايبر با معماري در سه لايه ابزار/ همكار وفضاي اشتراكي ارتباط برقرار مي كند .
در نگرش دوم فضاي سايبر به مثابه مسيله پيش روي طراحان قرارگرفته كه فرايند طراحي را بايد براي آن پي جويي كرد .
در جهاني كه در آن دنياي مجازي موازي با دنياي فيزيكي پيش مي رود و جوامع مجازي با ساختارهايي چون موزه ها / مدارس / دانشگاه ها وهزاران نمونه ديگررا به ارمغان مي اورد . اين وظيفه معماران است كه با نگرشي مسئله محور نسبت به فضاي سايبر موضوع طراحي اين فضا را مورد توجه قرارداده و در يافتن وارايه راه حل هاي مناسب براي اين مسئله تلاش لازم را به عمل آوردند در اين راستا استفاده از پارامترها كه با حضور رايانه نقش پررنگ تر نسبت به گذشته يافته است .
در چند سال اخير از سوي برخي معماران به عنوان سيستمي موثر در عرصه طراحي معماري /مجازي يا حقيقي توصيه شده است تا طراحان فضايي متناسب با ويژگي هاي محيطي كاربران خلق كنند .
نكته :
برخي از كشورهاي بزرگ جنگ كلاسيك را كنار گذارده و جنگ سايبري را پيشه نموده و با انجام اين كار باعث اخلال در سيستمهاي اطلاعاتي ومالي وفني و… كشور مقابل مي گردند.كه برخي اوقات ضرر وزيان وارده از نظر مالي واطلاعاتي بسيار زياد وقابل سنجش نيست .