پروژه تکمیلی ساختمان – قسمت اول

فصل اول:

مقدمه:

دانشجويان رشته عمران در دوره تحصیلی با درسهاي تئوري آشنا ميشوند وتا حدودي با مسائل مختلف ساختمان سازي آشنا ميشوند ولي باز نياز به كسب تجربه دارند وكسب اين تجربه ميسرنيست مگر انكه دانشجويان درسر كارمطالبي راكه در كتابها خوانده اند لمس كردكارها راببينند وبه همين دليل چهار واحد رابه همين امر اختصاص داده اند كه اين واحدها جزو مهمترين واحدهاي اين دوره مي باشد.همچنین این پروژه درباره چگونگی ساخت کامل یک ساختمان بتنی از ابتدا تا انتها میباشد.

فصل دوم:

1) تخريب:

زمين احداث اين منزل مسكوني يك زمين صاف وهموارشده نبود بلكه يك ساختمان فرسوده وكلنگي بود كه بايد تخريب ميشد. تخريب اين ساختمان در دومرحله صورت گرفت كه ابتدا سقف ان توسط كارگران تخريب شداما ديوارها وكف ان توسط لودرتخريب گرديد وپس ازآن اقدام به خروج همه نخاله ها از محل كارگاه شد. قبل از اين مرحله اقدام به بريدن همه تيراهنهاي سقف توسط هوا برش شد و همه درب وپنجره ها و تمام كابينتها وشيرآلات ولوله هاي آب از محل كارگاه خارج شد. دو حلقه چاه نيزدرمحل وجود داشت كه با شفته آهك وقلوه سنگ پر شد.

2) رعايت اصول ايمني در تخريب:

قبل از هر چيز بايد روش تخريب مشخص شود و كار براي عوامل اجرايي شرح داده شود. تخريب در معابر عمومي بايد درمحوطه اي محصور با نرده هاي حفاظتي به ارتفاع دو متري انجام شود. كليه كارگران ميبايست مجهزبه كلاه ايمني باشند ودر ساعات غير كاري به هيچ عنوان نبايد اقدام به برداشتن حصار كرد. تمامي راههاي عبورومرور افراد غير مسؤل به كارگاه بايد مسدود شود. به هيچ عنوان نبايد مسير ريزش آوار به عنوان مسيراصلي انتخاب شود ودر هنگام عمليات تخريب از اب براي ته نشين كردن غبار در محيط جلو گيري شود.

البته در اجراي اصول ايمني درعمليات تخريب اين پروژه ازحصار و نرده به علت خلوت بودن محيط استفاده نشد اما براي ايمني و اطمينان بيشترراههاي ورودي به صورت موقت مسدود شد وهمچنين از آب پاشي براي كم كردن گرد وخاك استفاده شد.

فصل سوم

1) تجهيز كارگاه:

براي تجهيز كارگاه بايد مصالح وابزار مورد نيازبه كارگاه آورده شود. مصالحي مانند سيمان كه به دو صورت فله وپاكتي موجود ميباشددر كارگاه ميبايست به نحوي درست انبار شود كه البته در اين پروژه بيشتر از سيمان پاكتي استفاده شد.روش نگهداري ازسيمان در قسمت بعد توضيح داده خواهد شد براي جلوگيري از شلوغ شدن كارگاه معمولا موارد مصرف شن وماسه ازقبل پيش بيني ميشد وبه صورت روزانه به گارگاه منتقل ميشد.

2) انباركردن سيمان:

درموقع انبار كردن سيمان بايد دقت شود كه رطوبت هوا وزمين باعث فاسد شدن سيمان نشود.در اين پروژه براي انبار كردن پاكتهاي سيمان ابتدا تمامي پاكتها برروي قطعات تخته كه بازمين حدود ده سانتيمتر فاصله داشت قرار داده شد وكيسه ها در رديفهاي ده تايي روي هم چيده شد.

علت اين كار اين است كه اگربيش ازده كيسه را روي هم قرار دهيم كيسه هاي زيرين دراثر فشار زياد سخت شده ودرصورت نگهداري دراز مدت غير قابل مصرف خواهند شد واستفاده ازانها منوط به آزمايش سيمان خواهد بود.

چنانچه سيمانهاي سخت شده به راحتي با دست پودرشوند قابل مصرف در قطعات بتني ميباشند درغير اينصورت سيمان فاسد شده وبراي اطمينان بيشترازفاسد شدن ان از آزمايشهايي استفاده ميكنند.

بتني كه باسيمان فاسد شده ساخته ميشود باربر نبوده و نميتوان از ان در قطعات اصلي ساختمان مانند تيرهاو ستونها وسقف استفاده كرد. چنانچه اين سيمانها كاملا فاسد نشده باشند ميتوان ازانها به عنوان ملات براي فرش موزاييك ويا اجراي بتن مگر استفاده نمود. اگر بخواهيم سيمان را براي مدت طولاني انبار كنيم بايد تا انجا كه امكان دارد با ديوارهاي خارجي انبارفاصله داشته با البته چون در اين پروژه از سيمان پاكتي استفاده شد براي نگهداري پاكتها در فضاي بازپس از اينكه انها را بر روي چوبهاي تراورس قرار دادند روي انها را با ورقه هاي پلاستيكي پوشانيدند تا از نفوظ رطوبت به انها جلوگيري شود. اگرسيمان به طرزصحيح انبارشود حتي تا يك سال بعد نيزقابل استفاده خواهد بود البته فقط ممكن است زمان گيرش آن قدري به تاخير بيافتد ولي درمقاومت 28 روزه ان تاثيري نخواهد داشت.

3) پياده كردن نقشه:

پس از بازديد از محل اولين قدم در ساخت يك ساختمان پياده كردن نقشه ميباشد منظور از پياده كردن نقشه انتقال نقشه ساختمان از روي كاغذ برروي زمين با ابعاداصلي است.بطوري كه محل دقيق پي ها وستونها وديوارها وزيرزمينهاو عرض پي ها روي زمين بخوبي مشخص باشد. همزمان با ريشه كني وبازديد ازمحل بايد قسمتهاي مختلف نقشه ساختمان مخصوصا نقشه پي كني كاملا مورد مطالعه قرارگرفته بطوري كه در هيچ قسمت نقطه ابهامي وجود نداشته باشد وبعدا اقدام به پياده كردن نقشه بشود. بايد سعي شود حتما در موقع پياده كردن نقشه از نقشه پي كني استفاده شود.

در انجام پياده كردن نقشه اين ساختمان كه پروژه من بود با توجه به كوچك بودن ساختمان از متر وريسمان استفاده شد. ابتدا محل كلي ساختمان روي زمين مشخص شدو بعد با كشيدن ريسمان در يكي ازامتدادهاي تعيين شده وريختن گچ يكي ازخطوط اصلي ساختمان تعيين شد .بعد از ان خط ديگر ساختمان را كه عمود بر خط اول ميباشد رسم شد. در اصطلاح بنايي استفاده از اين روش را 3-4-5- ميگويند. درصورت قناس بودن زمين ممكن است دوخط كناري نقشه برهم عمود نباشند در اين صورت يكي از خطوط مياني نقشه را كه حتما بر خط اول عمود است انتخاب ورسم مينماييم. ممكن است براي عمود كردن خطوط از گونياي بنايي استفاده شود دراين صورت دقت كار كار كمتر ميشود. در موقع پياده كردن نقشه براي جلوگيري از جمع شدن خطاهها بهتر است اندازه ها را هميشه از يك نقطه اصلي كه آن را مبداء مي ناميم شروع وروي زمين منتقل مي نماييم . بعد ازاتمام كار پياده كردن نقشه بايد حتما مجددا اندازه گذاري هاي نقشه پياده شده را كنترل نماييم.

علت اين كار اين است كه حتي المقدوراز وقوع اشتباهات احتمالي جلوگيري شود. براي اينكه مطمئن شويم زوا ياي بدست آمده اطاق ها قائمه مي باشد بايد دوقطر هراتاق را اندازه گيري كنيم چنانچه مساوي بودند آن اتاق گونيا است . به اين كار اصطلاحا چپ وراست مي گويند.البته چنانچه در اين مرحله اطاقها 3 الي 4سانتيمترنا گونيا باشد اشكالي ندارد زيرا با توجه به اينكه پي ها هميشه قدري پهن ترازديوارهاي روي آن مي باشد لذا در موقع چيد ن ديوار مي توان ناگونيايي ها را برطرف نمود. بطور كلي بايد هميشه توجه داشت كه پياده كردن نقشه يكي از حساسترين ومهمترين قسمت اجراي يك طرح بوده وكوچكترين اشتباه درآن موجب خسارتهاي فراوان مي شود .

4)پي كني :

اصولا پي كني به دو دليل انجام مي شود .1-دسترسي به زمين بكروبراي محافظت ازپي ساختمان . با توجه به اينكه كليه بار ساختمان به وسيله ديوارها ياستونها به زمين منتقل مي شود در نتيجه ساختمان بايد روي زميني كه قابل اعتماد بوده و قابليت تحمل بار ساختمان داشته باشد بنا گردد. براي براي دسترسي به چنين زميني ناچار به ايجاد پي براي ساختمان مي باشيم . براي محافظت پايه ساختمان وجلوگيري از تاثير عوامل جوي در پايه ساختمان بايد پي سازي كنيم در اين صورت حتما در بهترين زمينها بايد حداقل پي هايي به عمق 40تا50 سانتيمترحفر كنيم.طول وعرض وعمق پي ها كاملا بستگي به وزن ساختمان وقدرت تحمل خاك محل ساختمان دارد. در ساختمانهاي بزرگ قبل از شروع كاربوسيله ازمايشهاي مكانيك خاك قدرت مجاز تحملي زمين را تعيين نموده وازروي ان مهندس محاسب ابعاد پي را تعيين ميكند. ولي در ساختمانهاي كوچك كه ازمايشات مكانيك خاك در دسترس نيست بايد از مقاومت زمين در مقابل بار ساختمان مطمئن شويم.

اغلب مواقع قدرت مجازتحملي زمين براي ساختمانهاي كوچك با مشاهده خاك پي وديدن طبقات ان وطرز قرار گرفتن دانه ها به روي همديگرو با ضربه زدن بوسيله كلنگ به محل پي قابل تشخيص است. البته قبل از ان بايد مهندس محاسب وزن ساختمان و ميزان باري كه ازطرف ساختمان به زمين وارد ميشود اگاه باشد. بايد متذكر شد كه نوع پي استفاده شده در اين ساختمان پي نواري ميباشد. با توجه به تشخيص مهندس محاسب ساختمان وبررسي نوع خاك محل حداقل عمق پي در اين پروژه 50 سانتيمتردر نظر گرفته واجرا شد. البته بايد در نظر داشت كه اگر در اين عمق به زمين بكرنرسيديم بايد عمق پي را تا زمين بكر ادامه داده ويااز روشهايي ديگراز جمله شمع كوبي ويا تسطيع اقدام به اصلاح مقاومت زمين كرد.

5) كرسي چيني:

معمولا در طبقه همكف ساختمانها سطح اتاقها را چند سانتيمتراز كف حياط يا كوچه بلندتر ميسازند كه به اين اختلاف ارتفاع كرسي چيني . معمولا كرسي چيني به سرعت انجام ميشود.هدف از ساخت كرسي در ساختمان اين است كه درابتدااز قديم بشر تمايل بيشتر داشت قدري بلندتر از كف زمين سكونت كند وبدين ترتيب احساس امنيت بيشتري ميكرد درثاني ارتفاع طبقه همكف با سطح زمين مانع ورود برف وباران وغيره به داخل اطاقها ميگردد. وسوم اينكه چون اغلب زمينهايي كه ما براي ساختمان انتخاب ميكنيم كاملا مسطح نبوده وداراي شيب ميباشند واز طرفي اتاقها وسالنهاي ساختمان بايد كاملا در يك سطح ساخته شوند لذا براي مسطح كردن اطاقها قسمتهاي پايين را بوسيله كرسي چيني با قسمتهاي ديگرهم سطح ميكنند.

عرض كرسي چيني بايد قدري از ديوار اصلي وقدري كمتر از پي زير ان باشد اگر ارتفاع كرسي چيني فقط در حدود 10الي 15 سانتيمتر باشد ميتواند پهناي ان مساوي ديوار روي ان باشد اماهميشه بايددر نظر داشت براي كليه ديوارهاي اعم از حمال ويا تيغه اي و پارتيشنها پي سازي و كرسي چيني انجام شود.

 

6) نحوه كرسي چيني يا ساخت پي سنگي:

روز قبل از اجراي كرسي چيني چند كمپرسي سنگ معدني(لاشه) و چند كمپرسي ماسه شسته به دستور مهندس گارگاه به محل آورده شد. پس از اماده شدن ملات سيمان انرا بوسيله فرغون در كنار پي براي شروع اجراي پي مياوردند. ملات ماسه وسيمان را به نسبت 1به4 با پيمانه مخلوط وبه ان اب دادند.اب دادن به اين طريق بود كه مخلوط ماسه وسيمان رابصورت دپو در آوردند سپس شروع به ساختن حوضچه كوچكي با اين دپو كردند. بعد از ان اب را به اندازه كافي وبا نظر مهندس كارگاه درون اين حوضچه ريختن به اين كاردر اصطلاح آبخور كردن ميگويند. سپس دو كارگر شروع به مخلوط كردن ان شدند. پس از ساخت ملات ماسه سيمان براي حمل كردن ان به محل از فرغون استفاده شد وبعد ازاوردن ملات به محل ايجاد پي يك نفر كارگر با بيل ملات را در پي ميريخت و استاد كار بوسيله كمچه ملات را درون پي پخش ميكرد وسنگهاي لاشه را روي ان ميچيد. از اين ملات هم به عنوان بتن مگر وهم به عنوان ماده چسباننده بين سنگها استفاده ميشد. در موقع چيدن سنگها اگر سنگي وجود داشت كه نسبتا بزرگ بود يكي ازكارگرهابوسيله پتك اقدام به شكستن انها ميكرد واز قطعات كوچكترمعمولا استفاده ميشد. اين كاررادر سرتاسرپي انجام ميدادند تااينكه كار بعد از3 روز به پايان رسيد. استاد كارساختمان با وسيله اي بنام شيلنگ ترازسطح پي ها راترازنمود و ريسمان كشي كرد وملات صافي را روي ان كشيد. بعد از خشك شدن پي ها تا چند روز سطح پي ها را اب ميدادند تا ملات سيراب شود وبه مقاومت خوبي برسد ودر اين مدت زمان كه سطح پي ها را اب ميدادند كار تعطيل بود.