پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
دانلود سنجش اضطراب كتابخانه‌اي دانشجويان دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه قم براساس مقياس اضطراب كتابخانه‌اي باستيك
چکیده:
هدف از انجام این تحقیق، تعیین و تشریح وضعیت اضطراب کتابخانه‌ای دانشجویان دانشکده ادبيات و علوم انساني دانشگاه قم است. این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی به بررسی وضعیت اضطراب کتابخانه‌ای و معیارهای فرعی آن با توجه به جنسیت، مقطع تحصیلی و پایه‌های تحصیلی مختلف در دانشجویان مورد بررسی می‌پردازد. نمونه مور نظر تحقیق به روش تصادفی طبقه‌ای انتخاب شده است که شامل 300 نفر از دانشجویان زن و مرد دوره‌های روزانه و شبانه مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشکده ادبيات و علوم انساني می‌باشد.
برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شده است که این پرسشنامه برگرفته از مقیاس اضطراب کتابخانه‌ای باستیک می‌باشد و پس از ترجمه و ویرایش مقیاس، پایایی و روایی آن مورد آزمون قرار گرفته است. در راستای پاسخگویی به سوالات تحقیق، روشهای آماری تحلیل واریانس آزمون تی.T آزمون کای دو مورد استفاده قرار گرفت.
کلید واژه‌ها:
اضطراب کتابخانه‌ای، کتابخانه‌های دانشگاهی، دانشجویان، دانشکده علوم انسانی دانشگاه قم
- مقدمه
انسان برای شناخت پدیده‌ها و دستیابی به حقایق نیازمند سازماندهی و برقراری ارتباط بین معلومات و اطلاعات خویشتن است (مزینانی، 1379). تنگناهای اقتصادی، تحولات اجتماعی، نقش مهم اطلاعات در توسعه پایدار و در زندگی روزمره افراد به منظور هماهنگی آنان با تحولات صنعتی و اجتماعی دنیا، اهمیت اطلاعات را بیش از پیش جلوه‌گر ساخته است. به همین دلیل اهمیت سرعت در ارایه خدمات کتابخانه‌ای و تامین نیازهای اطلاعاتی مراجعین کاملا بدیهی به نظر می‌رسد (لارج، تد و هارتلی[1]، 1382).
گنجینه علم وهنر، تکنولوژی، اختراعات و اکتشافات بشری به خودی خود قابل بهره‌برداری نیست و نمی‌تواند در تولید نقش داشته باشد. بهره‌برداری از اینها مستلزم نظام اداری است و مدیریت صحیح پایه و اساس این نظام اداری است (علومی، 1377). روابط انسانی در مدیریت در دهه‌های اخیر جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است و پژوهشگران زیادی به تحقیق در این باره پرداخته‌اند. از آنجا که انسان موجودی عاطفی ودارای احساسات، درک، فهم، خلاقیت، شخصیت مستقل و هویت انسانی است (براتی علویجه،1380). اهمیت موضوع روابط انسانی در مدیریت نیز بیشتر مطرح می‌شود.
این امر در محیط‌های دانشگاهی اهمیت ویژه‌ای دارد زیرا در این محیط‌ها، تمرکز بیشتری روی فعالیت‌های ذهنی است که جایگاه والاتری نسبت به بقیه امور عادی وروزمره دارند. در این گونه فعالیت‌ها جنبه‌های عاطفی و انسانی بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیرد و باید مورد توجه باشد .در مدیریت کتابخانه‌ها، امر روابط انسانی در عین شباهت با دیگر محیط‌ها، ویژگی کاملا متمایزی دارد و آن ویژگی استفاده‌ای است که کاربران از کتابخانه می‌نمایند: بهره‌گیری از دانش موجود (خدیوی، 1382). اين بهره‌گيري از كتابخانه در صورتي امكان‌پذير است كه كاربر و مراجعه‌كننده در موقعيتي قرار گيرد كه بتواند به راحتي ذهن خود را متمركز سازد و به انجام موضوع تحقيق خود بپردازد و اگر كتابخانه‌هاي دانشگاهي اين موقعيت را براي كاربران به وجود نياورند، نتيجه‌اي غير از سردرگمي و اتلاف وقت مراجعه‌كننده ندارد و باعت مي‌شود كه زمينه‌هاي بروز اضطراب كتابخانه‌اي در كاربران كتابخانه ايجاد گردد.
- بیان مساله
در دانشگاههاي امروز كتابخانه نقش اساسي و جايگاه ويژه‌اي دارد كه اين نهاد علمي و فرهنگي را به عنوان سنگ بناي اصلي و آموزش و تحقيق مطرح مي كند. از طرف ديگر استفاده بهينه از كتابخانه‌هاي دانشگاهي عامل تعيين كننده‌اي است كه مي‌تواند بر كيفيت آموزش و پرورش در دانشگاهها به نحو شاخصي اثرگذار باشد (حريري، 1388). دانشجويان در ابتداي ورودشان به دانشگاه با مسائل و مشكلات جديدي روبرو مي شوند كه از ميان آن به نياز به استقلال در پژوهش و اجبار به يافتن منابع مورد نياز در كتابخانه‌ها اشاره كرد. حضور در اين محيط‌هاي علمي و آموزشي همواره براي بسياري از دانشجويان، با تجربه سطوح گوناگوني از اضطراب همراه بوده است كه به اضطراب‌هاي آكادميك معروف مي‌باشند. از جمله مهمترين اين اضطراب‌ها در محيط‌هاي دانشگاهي مي‌توان به اضطراب رايانه‌اي، اضطراب اينترنتي، اضطراب اطلاعاتي، اضطراب كتابخانه‌اي، اضطراب پژوهش كتابخانه‌اي، اضطراب پژوهش، اضطراب رياضي و آمار و اضطراب امتحان نام برد در اين ميان اضطراب كتابخانه‌اي به عنوان يكي از مهمترين و شايع‌ترين اضطراب‌ها در محيط‌هاي علمي محسوب مي‌شود (باستيك[2]، 1992).
كتابخانه‌هاي دانشگاهي در عين حال كه براي برخي از دانشجويان محل امني براي تحقيق و مطالعه به شمار مي رود براي برخي ديگر منشاء ايجاد زمينه‌هاي اضطراب مي‌گردند و به گونه‌اي است كه استفاده بهينه آنها از كتابخانه‌ها را به نحوي مخرب تحت تاثير قرار مي دهد. ابن اضطراب اوليه در استفاده از كتابخانه مي تواند منشاء ايجاد اضطراب‌هاي بيشتري براي دانشجويان باشد و در نهايت منجر به استفاده غير مفيد آنها از كتابخانه‌هاي دانشگاهي شود. اين گونه احساسات منفي و ناخوشايند در رابطه با استفاده از كتابخانه‌هاي دانشگاهي از همان ابتدا به صورت غيررسمي به عنوان اضطراب كتابخانه‌اي خوانده شد اما علي رغم پذيرش عمومي اين اصطلاح در حرفه كتابداري تلاش چنداني براي مطالعه دقيق و سنجش آن صورت نگرفته است. ملون اولين شخصي بود كه مفهوم اضطراب كتابخانه‌اي را در سال 1986 به صورت نظريه‌اي رسمي مطرح كرد. و با اجراي يك پژوهش كيفي در طي دو سال افكار و احساسات نمونه‌اي از دانشجويان را در رابطه با استفاده از كتابخانه مورد مطالعه قرار داد نتيجه پژوهش او منجر به تحقق نظريه اضطراب كتابخانه‌اي شد (باستيك، 1992).
اضطراب كتابخانه‌اي احساسي عمومي از تنش و ترس است كه توسط دانشجويان در هنگام استفاده واقعي يا زماني كه قصد استفاده از كتابخانه‌هاي دانشگاهي را دارند تجربه مي‌شود. اضطراب كتابخانه‌اي را مي توان ترس از احساسات منفي هنگام استفاده از كتابخانه، آماده شدن براي استفاده و حتي گاهي فكركردن در مورد استفاده از كتابخانه تعريف كرد (ملون[3]، 1986).
اين پژوهش بر آن است كه اضطراب كتابخانه‌اي را در طي مطالعه‌اي بر روي 300 نفر از دانشجويان دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه قم مورد بررسي و تجزيه و تحليل قرار دهد.
- اهمیت پژوهش
اطلاعات همه ابعاد زندگی بشر را تحت تاثیر قرار داده و ماهیت آنچه که پیرامون ما قرار دارد دگرگون ساخته است. تفکرات انسانها، عقاید و نظرات آنها پیوسته به واسطه دریافت اطلاعات جدید تغییر می‌یابد. امروزه حجم روزافزون اطلاعات سبب شده که دسترسی به اطلاعات مورد نیاز برای نیازمندان اطلاعاتی با موانع زیادی از جمله: انبوه اطلاعات در موضوعات مختلف، ریزش کاذب، ترکیب اطلاعات واقعی با غیر واقعی روبرو می‌باشد دسترسی به انبوهی از منابع اطلاعاتی متنوع همواره به معنی تامین نیازهای اطلاعاتی افراد و استفاده بهینه از اطلاعات نیست. با گسترده شدن دامنه تولید و عرضه اطلاعات گرچه امکانات ارزشمند و نوین در اختیار استفاده کنندگان منابع اطلاعاتی قرار گرفته، اما در عین حال آنان را نیز با چالش‌هایی در زمینه بهره‌مندی از اطلاعات موجود روبرو ساخته است (حافظی، 1383).
آموزش وپژوهش دو کارکرد اصلی دانشگاهها هستند که پرداختن شایسته به آنها مستلزم بهره‌برداری صحیح واصولی از دانش و اطلاعات موجود است. پیشرفت فناوری ارتباطات و اطلاعات در چند دهه گذشته، ابزارها وشیوه‌های نوینی را فراروی متخصصان دانش شناسی و اطلاع‌رسانی قرار داده و آنان را در مدیریت اطلاعات وسرمایه‌های فکری توانمندتر نموده است.
[1] .Large and ted and Hartly
[2] .Bostick
[3] Mellon
فهرست مطالب
عنوان ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. صفحه
1-1- چکیده…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
فصل اول: کلیات تحقیق
1-2– مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………….
1-3- مساله …………………………………………………………………………………………………………………………………
1-4- بيان مساله……………………………………………………………………………………………………………………………..
1-5- موضوع ……………………………………………………………………………………………………………………………….
1-6- تعاريف مفهومي و عملياتي………………………………………………………………………………………………………
1-6-1- اضطراب ………………………………………………………………………………………………………………………
1-6-2- اضطراب كتابخانه‌اي………………………………………………………………………………………………………..
1-6-3- مقياس اضطراب كتابخانه‌اي باستيك …………………………………………………………………………………
1-6-4- سطوح اضطراب كتابخانه‌اي …………………………………………………………………………………………….
1-6-5- معيارهاي فرعي اضطراب كتابخانه‌اي ………………………………………………………………………………..
1-6-6- كتابخانه دانشكده‌اي…………………………………………………………………………………………………………
1-6-7- دانشجويان دانشكده علوم انساني…………………………………………………………………………………………………….
1-8- فرضيه ………………………………………………………………………………………………………………………………….
1-9- اهميت پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………….
1-10- اهداف پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………….
1-10-1- هدف كلي پژوهش ……………………………………………………………………………………………………..
1-10-2- اهداف فرعي پژوهش …………………………………………………………………………………………………..
1-11- پرسش‌هاي اساسي پژوهش…………………………………………………………………………………………………..
1-12- فايده ………………………………………………………………………………………………………………………………….
1-13- متغيرهاي پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………
1-14- روش تحقيق ……………………………………………………………………………………………………………………..
فصل دوم: مروري بر ادبيات تحقيق و پيشينه پژوهش
2-1– مباني نظري پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………
2-1-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………
2-1-2- مفهوم اضطراب عمومي……………………………………………………………………………………………………
2-1-2-1- مقياس ارزيابي اضطراب عمومي ……………………………………………………………………………….
2-1-3- مفاهيم مرتبط با اضطراب ……………………………………………………………………………………………………
2-1-3-1- اضطراب اطلاعات ……………………………………………………………………………………………………..
2-1-3-2- اضطراب رايانه‌اي………………………………………………………………………………………………………..
2-1-3-2-1- نگرش‌هاي اضطراب ……………………………………………………………………………………………
2-1-3-2-2- جنسيت و اضطراب رايانه‌اي………………………………………………………………………………….
2-1-3-2-3- مقياس‌هاي ارزيابي اضطراب راايانه‌اي…………………………………………………………………….
2-1-3-3- اضطراب رياضي…………………………………………………………………………………………………………
2-1-3-3-1- مقياس‌هاي ارزيابي اضطراب رياضي……………………………………………………………………….
2-1-3-4- اضطراب امتحان……………………………………………………………………………………………………….
2 -1-3-4-1- مقياس‌هاي اضطراب امتحان………………………………………………………………………………….
2-1-3-5- اضطراب كتابخانه‌اي……………………………………………………………………………………………………
2-1-3-5-1- نظريه اضطراب كتابخانه‌اي ملون…………………………………………………………………………….
2-1-3-5-2-عوامل مرتبط با اضطراب كتببخانه‌اي………………………………………………………………………..
2-1-3-5-3- ويژگي‌هاي دانشجويان مضطرب كتابخانه‌اي…………………………………………………………….
2-1-3-5-4- عوامل موثر در بروز اضطراب كتابخانه‌اي………………………………………………………………..
2-1-3-5-5- مقياس سنجش اضطراب كتابخانه‌اي ……………………………………………………………………..
2-1-3-5-6- نمودار فرايند توسعه مقياس اضطراب كتابخانه‌اي…………………………………………………….
2-2- مروري بر پژوهش‌هاي انجام شده ……………………………………………………………………………………………
2-2-1- پژوهش‌هاي انجام شده در ايران ………………………………………………………………………………………
2-2-2- پژوهش‌هاي انجام شده در خارج كشور ……………………………………………………………………………
| فرمت فایل: Word (قابل ویرایش) |
| تعداد صفحات: 43 |
| حجم: 1.14 مگابایت |