دانلود مقاله مخاطب شناسی – ضرورتها، ویژگیها، روشها


دانلود مقاله مخاطب شناسی – ضرورتها، ویژگیها، روشها

اساساً آگاهی از فرایندهای شناختی فراگیران، از ضروری‌ترین وظایف معلمان و استادان است؛ چرا که فرایند رشد فراگیر، علایق، میزان انگیزش،‌بلوغ عاطفی، سوابق اجتماعی و تجارب گذشته او از عواملی هستند که همواره بر روش کار استاد اثر می‌گذارند. لذا هرگاه استادی تصور کند بدون آگاهی از فرایند رشد ذهنی، عاطفی و اجتماعی فراگیران می‌تواند در انجام وظایف آموزشی خویش موفق باشد دچار اشتباه شده است.[1] یکی از شاخه‌های مهم علم روان‌شناسی، روان‌شناسی تربیتی است که رسالت اصلی آن به کار بستن قواعد و یافته‌های مختلف روان‌شناختی در فرایند تعلیم و تربیت بوده و از محورهای اساسی آن بحث از «ویژگی‌های یادگیرنده» یا تربیت شونده است. این محور که ما از آن به «مخاطب شناخت» یا مخاطب شناسی» یاد می‌کنیم، ارتباط مؤثر با فراگیر و یادگیرنده را سهل و آسان می‌سازد و از دشواری‌های آموزش و یادگیری می‌کاهد.

این مقاله در پی تأکید بر شناخت مخاطبان از ابعاد مختلف قبل از تدریس و آموزش است به این امید که استادان محترم بر اساس ظرفیت و ظرافت آنان آموزش و تدریس را پی ریزی نمایند.

1- ضرورت و فواید شناخت مخاطب

شناخت مخاطب به ما کمک می‌کند تا بر اساس نیازها، علایق و خواست‌های فراگیران به تدریس و آموزش همت گمارد. این شناخت، ضرورت و اهمیت دارد؛ زیرا:

  1. شناخت مخاطب، باعث می‌شود که انتقال مفاهیم از معلم به فراگیر، آسانتر شود.
  2. مخاطبان، متنوع و متفاوت‌اند؛ سلیقه‌های متفاوت، گرایش‌های مختلف، تفاوت‌های فردی، ذهنیت‌ها و ظرفیت‌های ویژه، هر کدام معلم را ناگزیر می‌سازد تا در اولین، گام، به شناخت مخاطب دست یا زد و با آگاهی از مخاطب،‌مطالب را آماده نماید.
  3. مخاطب،‌رکن فراموش نشدنی و پایه استوار تدریس و آموزش است. بهبود و تحکیم این پایه، در صورتی میسر است که معلمان، نسبت به توانایی، میزان دانایی، خصوصیات اخلاقیو عاطفی و خصلت‌های اجتماعی مخاطبان آگاه باشند.

4.فواید بسیار بر شناخت مخاطب استوار است که برای دستیابی به نتایج درخشان مخاطب‌شناسی، باید آن را جدی گرفت که به برخی از فواید اشاره می‌شود.

الف) ایجاد نگرش‌های مثبت و پویا در فراگیران؛

ب) تقویت انگیزه تلاش و تحصیل در فراگیران؛

ج) کاهش دغدغه، اضطراب، تردید و زدودن نگرانی‌های درسی مخاطبان

د) برقراری ارتباط مؤثر با مخاطبان؛

ه) انطباق درس با نیازها و توانایی‌های فراگیران.

2- قلمروهای مخاطب شناسی

شناخت مخاطب، در حوزه‌ها و قلمروهای متفاوت انجام می‌پذیرد. باید از جنبه‌های مختلف نسبت به شناسایی مخاطب همت نمود و بر اساس نتایج شناخت و متناسب با حوزه‌ها و قلمروهای آن در رفع کاستی‌ها کوشید، برخی از مهمترین حوزه‌های آن را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

1ـ2ـ ویژگی‌های زیستن، ذهنی، عاطفی و روانی فراگیران

فراگیران در سنین متفاوت، ویژگی‌های زیستی، ذهنی و عاطفی متفاوتی دارند از این رو مواجهه درست با آنان، بدون آگاهی از این ویژگی‌ها، دشوار است. برای نمونه کودکان ابتدایی دارای روحی لطیف و از نظر عاطفی، ظریف و شکننده هستند؛ بنابراین نوع برخورد با آنان، باید حساب شده و دقیق باشد.

 

فرمت فایل: Word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 16
حجم: 43 کیلوبایت

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *