تاریخچه ورزش دوچرخه سواری
تاریخچه
دوچرخه وسیله ی نقلیه ای سبک و داری دو چرخ که به کمک پا زدن حرکت بکند . تاریخچه ی دوچرخه سواری ، به عنوان یک رشته از ورزش با تاریخچه ی اختراع و تکمیل خود دوچرخه ، ارتباط کامل دارد .
اسب چوبی
اولین نفر در تاریخ که سوار بر دوچرخه شد یک فرانسوی به نام سیوراک بود. سیوراک در سال 1690 میلادی دوچرخه ی چوبی ساخت که شاخه هایی عمودی بر روی جرخهای آن قرار داشت و هر دو چرخ به وسیله ی یک چوب افقی به هم متصل می شد . این دستگاه ، پنجه رکاب نداشت و حرکت آن به کمک فشار دادن پاها بر روی زمین صورت می گرفت .
اهالی پاریس دوچرخه سیوراک را اسب چوبی عنوان داده بودند ، اسب چوبی گرچه تعجب مردم پاریس را برانگیخته بود ، چندان مورد استقبال قرار نگرفت و فقط فروشندگان دوره گرد بودند که برای حمل بار از آن استفاده می کردند . در سال 1817 در شهر کارلسروهه آلمان شخصی به نام بارون فون دریاس وچرخه ی پایی کاملتری ساخت و یک زین کوچک هم بر روی آن قرار داد .
دوچرخه های فون ریاس به زود ی در چند پایتخت اروپایی به مردم معرفی شد و شخصی به نام دنیس جانسون یکی از آنها را با خود به انگلستان برد تا از روی آن بسازد و بفروشد ، دنیس جانسون کلاسهایی برای آموزش فن دوچرخه سواری ترتیب داد و با این کار مشتاقان بسیاری برای کالای خود بوجود آورد به این ترتیب ، کاروباردنیس جانسون به قدری گرفت که دوچرخه سسواری تبدیل به یکی از تفریحات محبوب و متداول روز شد .
در سال 1818 شخصی با نام بارون ساوربرن در فرانسه دوچرخه ای ساخت که دارای چرخ بسیار بزرگی در جلو وچرخ کوچکی در عقب بود . به چرخ جلو این دوچرخه ی عجیب و غریب ، طنابی دایره وار به صورت حلقه بسته می شد که راننده باید آن را با دست بکشد تا چرخ جلو به حرکت درآید ودستگاه را به جلو ببرد چنین کاری فقط از عهده ی بند بازها و دوچرخه سوارهای بسیار ماهر بر می آمد . از روی این دستگاه عده ی زیادی افتادند و مجروح و معلول شدند!
د رسال 1821 لوئیس گومبر موفق به ساختن دوجرخه ای شد که طناب آن مانند زنجیرهای امروزی کارمی کرد و به حرکت درآوردن دوجرخه با آن آسانتر بود .
د ر سال 1834 آهنگری اسکاتلندی به نام مک میلان برای دوچرخه پنجه رکاب اختراع کرد تا دیگر احتیاجی به فشار پا بر روی زمین نباشد . مک میلان دوچرخه خود را بتدریج و طی چند سال چنان کامل کرد که می توانست تا 22 کیلومتر در ساعت سرعت بگیرد .
خود مک میلان نمایشگاههایی هم برپا داشت تا به مردم ثابت کنند که وسله نقلیه او چه اندازه مطمئن و بیخطر است .
در سال 1360 در فرانسه کارخانه داری به نام میشو به دوچرخه علاقه مند شد وتصمیم گرفت تغیراتی در ان به وجود بیاورد برای این کار میشو مهندس جوان و مبتکری به نام پی یر لا لمنت را به استخدام کارخانه ی خود در اورد.
لالمنت قسمت هایی از دوچرخه را که قبلا از جنس چوب بود ‘با لوله های اهنی ساخت وسپس سطح خارجی چرخ های چوبی را با نوارهای لاستیکی پوشانید ودر سال 1862 پی یرلالمنت دوچرخه ای ساخت که دارای رکاب بر روی چرخ جلو بود وقتی لالمنت به امریکا مهاجرت کرد دوچرخه ی ابداعی خود را هم انجا ساخت وبه بازار فرستاد دوچرخه های لالمنت در امریکا به بون شیکر معروف شدند
در سال 1871 در انگلستان دوچرخه ای به بازار امد که کم وبیش شبیه بون شیکر بود این دوچرخه را شخصی به نام جیمزاستانلی چنان ساخته بود که چرخی بزرگ در جلو وچرخی کوچک در عقب داشت وبا یک پدال که در مرکز چرخ جلو کار گذاشته شده بودحرکت می کرد در سال 1873 مهندسی به نام هاری لاوسون برای نخستین بار زنجیر چرخ را به دوچرخه افزود این زنجیر به چرخ عقب وصل می شد وبا گردش ان توسط فشار پا دوچرخه به حرکت در می امد بااین همه چون تایر دوچرخه سنگین بود واز لاستیک تو پر ساخته می شد سرعت دوچرخه چندان زیاد نبود اما در سال 1879 در مرکز چرخها بلبرینگ قرار گرفت واین ابداع که توسط شخصی به نام تاماس صورت پذیرفت وبر سرعت دوچرخه بسیار افزود
ودر سال 1881 یک شرکت سازنده ی چرخ خیاطی دوچرخهای تولید کرد که هر دو چرخ جلو وعقب ان به یک اندازه بود
تایرهای هوادار
در سال 1888 میلادی دانلپ از تایرهای هوادار برای دوچرخه استفاده کرد نخستین تایری که دانپ ساخت اکنون در موزه ی ادینبورو انگلستان نگهداری می شود این تایر پیش از انکه بازنشسته شود حدودپنج هزار کیلومتر کارکرده بود
در اواخر سال 1888 گروهبان بلفست برای کمپانی دانپ لاستیک توپی و رویی دوچرخه را سخت واز ان تاریخ تاکنون دوچرخه را به صورتی که امروز معمول است می سازد در سال 1896 با شروع بازیهایی المپیک مسابقات دوچرخه سواری هم به عنوان یک رشته ی ورزشی مستقل و پرطرفدار در شمار ورزشهای المپیکی قرار گرفت
در این سالها دوچرخه سواری به صورت یک تفریح همگانی در امریکا در امده بود واین ورزش و سرگرمی جدید به قدری مورد استقبال مردم قرار گرفته بود که روزهای تعطیل ویکشنبه ها به جای حضور در مراسم دعا ونیایش کلیسا پیر وجوان سوار بر دوچرخه رهسپار خارج از شهر می شدند نوشته اند که کشیش یک کلیسا برای مقابله با این وضع سوار بر کالسکه به میان جمع دوچرخه سواران می رفت وخطاب به انها با اعتراض می گفت ای غفلت زدگان روی زین دوچرخه نشستن ورکاب زدن شیوه ای درست برای رسیدن به خداوند نیست
در سال 1883یک امرکایی به نام کورتیس نخستین رکورد دوچرخه سواری استقامت را بر پا داشت او به مدت یک شبانه روز کامل رکاب زد ودر این مدت مسافتی معادل 320کیلومتر را پیمود در همان سال یک امریکائی دیگر به نام تاماس استیون تصمیم گرفت با دوچرخه ی خود دنیا را دور بزند این دوچرخه سوارپس ازدو سال به وطن خود بازگشت وادعا کرد که هر جا برروی کره ی زمین جاده ی بوده ان را پیموده است
در سال 1878اولین اتحادیه ملی دوچرخه سواران در انگلستان تاسیس شد واین اتحادیه مقررات خاصی برای مسابقات دوچرخه سواری در جاده وپیست برقرار کرد
در سال 1891 دوچرخه سواری به نام پاگربیل موفق شد 142ساعت پیوسته رکاب بزند این رکورد گیری در مکانی که امروز مجموعه های بسیار بزرگ مدسیون اسکوئرگاردن (نیویورک) بر پا شده صورت گرفت
در سال 1895 لوتر.اچ.پورتر کتابی منتشر کرد با این عنوان دوچرخه سواری برای تندرستی وتفریح پورتر در کتاب خود خاصیت دوچرخه سواری را در کم کردن وزن افزایش قدرت بدن وبهبود تنفس شرح داده بود
پایه های فدراسیون بین المللی دوچرخه سواری در سال 1900 با تاسیس اتحادیه ی بین المللی دوچرخه سواری ریخته شد مرکز این اتحادیه شهر پاریس بود در حال حاضر فدراسیون دوچرخه سواری اماتور که ان را به اختصار فیاک می نامند واز طرف کمیته ی بین المللی نیز به رسمیت شناخته می شود به کار توسعه هدایت وایجاد مقررات جدید می پردازد فیاک عضو اصلی اتحادیه ی بین المللی المپیک نیز به رسمیت شناخته می شود به کار توسعه هدایت وایجاد مقررات جدید می پردازد فیاک عضو اصلی اتحادیه ی بین المللی دوچرخه سواری نیز هست. محل دفتر مرکزی فیاک شهر رم ایتالیا است
مسابقات رسمی دوچرخه سواری
در زبان انگلیسی دوچرخه را با بای سیکل BICY CLE می نامند این واژه تشکیل یافته از دو بخش BI به معنی دوو CYCLE برگرفته از لغت یونانی kyklosبه معنی دایره است
در دنیا کمتر کسی است که دوچرخه وطرز کار ان را نشناسد وکه هدف اصلی صدها میلیون دوچرخه سوار در سراسر جهان کردن تامین تندرستی ونشاط جسمی وروحی یا رفت امد است اما دوچرخه سواری از ورزشهای محبوب ورایج در همه ی کشورها نیز هست ورزش دوچرخه سواری ورزشی سرعتی استقامتی است که مسابقات ان در رشته های مختلف در جاده وپیست برگزار می شود
الف)مسابقات جاده ای
جاده هایی راکه برای برگزاری مسابقات دوچرخه سواری در نظر می گیرند به طور معمول از نظر فنی چنان است که به اندازه ی کافی عرض دارد وفاقد پیچ های بسیار تند یا شیب های خطر ناک است. از جمله مسابقات جاده مسابقات تور است
مسابقاتی که در جاده برگزار می شوند عبارت اند از:
150تا200 کیلومتر انفرادی(تعقیبی)
100کیلومتر تایم تریل تیمی
180کیلومتر تیمی
دور امتیازی
70کیلومتر زنان
ب)مسابقات پیست
منظور از مسابقات پیست رشته هایی از مسابقات دوچرخه سواری است که در استادیوم های مخصوص برگزار میشود اندیشه ی ایجاد چنین استادیوم هایی از انجا بروز کرد که مردم از تماشای مسابقاتی که در جاده برگزار می شود ودوچرخه سواران به سرعت از مقابل انها می گذشتند احساس رضایت نمی کردند انها می خواستند این مکان را داشته باشند که در مکان بنشیند وبه تماشای رقابت گروهها دوچرخه سوار بپردازند استادیوم های مخصوص دوچرخه سواری را ولودروم می گویند
پیست ولدروم سطحی است که نسبت به سطح افق 33درجه شیب دارد ولودروم دوچرخه سواری درایران در ورزشگاه بزرگ ازادی تهران از نظر فنی یکی از بهترینها در دنیاست
در پیست این رشته از مسابقات اجرا می شود
– یک کیلومتر تریل (انفرادی)
– 200 متر سرعت (انفرادی)
– یک کیلومتر سرعت(انفرادی)
– 4کیلومتر تعقیبی(تیمی)
– 4کیلومتر تعقیبی(انفرادی)
– دو وامتیازی (انفرادی)
– 200متر سرعت بانوان (انفرادی)
لباس دوچرخه سوارها:
دوچرخه سوارهایی که در مسابقه شرکت می کنند لباس مخصوص می پوشند این لباس شامل کلاه ایمنی بلوز شلوار کوتاه دستکش وجوراب وکفش مخصوص است
داوران
مسابقات دوچرخه سواری را تعداد زیادی داور به قضاوت می پردازند وبه امور مختلف ان نظارت دقیق دارند این داوران عبارت اند از:
داور دور شمار داور زنگ داوران پیچ وطول ها داورخط پایان و وقت نگه دار
برخی از کارهای که هنگام مسابقه خطا محسوب می شود وبرای هر خطا نیز جریمه هایی در نظر می گیرند که به شرح زیر است:
هل دادن یاکشیدن دوچرخه سوار توسط دیگری به منظور برهم زدن تعادل او قرار گرفتن در باد دوچرخه یکدیگر تا مسافت 50متر توقف کوتاه مدت به میل دوچرخه سوار ویا به منظور تعویض باد دوچرخه سوار دیگر توقف ناگهانی وایجاد حادثه اعمال خشونت ورفتار ناشایست ترک بدون دلیل مسابقه دریافت مواد غذایی در خارج ازمحوطه ی تعیین شده توجه نکردن به علائم نصب شده سدکردن راه دوچرخه سواران دیگر گرفتن فرمان هنگام عبور از خط پایان مسابقه
مسابقات دوچرخه سواری از ورزشها عمومی ومورد توجه در کشورهای اروپا وامریکاست کشورهای پیشرفته وصاحب نام در این ورزش عبارتند از :فرانسه. دانمارک. المان. هلند. لهستان. ایتالیا وشوروی از دوچرخه سواران سرشناس جهان نیز می توان به این نام ها اشاره کرد :
ادی مرکس(بلژیک) برنارهینو(فرانسه) یوپزوتملک(هلند) برنارترونه(فرانسه)
از قهرمان دوچرخه سواری ایرانی که در میدان های بین المللی پیروزیهای داشته اند:
جعفر گل طالب. امین سرور. اکبر پوده. داووداخلاقی. خسروحق گشا. حسن خرد. اسماعیل زینعلی. غلامحسین کوهی . منوچهر دانشمند. منوچهر روشن پوروعلی زنگی ابادی
در ایران
دوچرخه را اولین بار کارکنان سفارت انگلستان به ایران اوردند به نظر مردم ساده دل ان زمان انهایی که بر دوچرخه می نشستند بچه شیطان نمایی بودند که از طرف جن وپری وشیطان کمک می شدند مردم می گفتند اگر غیر از این باشد کسی نمی تواند خودش را روی دوچرخه نگه دارد
با این وجود شخصی به نام حسین اقا شیخ چند دستگاه دوچرخه را خرید ودر شمس العماره تهران اولین مغازه ی دوچرخه سازی وکرایه ی دو چرخ را در ایران تاسیس کرد. این کار به شدت مورد استقبال نوجوانها و جوان ها قرار گرفت و به زودی یک نفر ارمنی به نام دادیک دومین مغازه ی دوچرخه سازی را در ابتدای خیابان منوچهری تهران باز کرد وطی چند سال کم کم دکان های دیگر به انها اضافه شودن ودوچرخه سواری عمومیت یافت
قوانین ومقررات :
از ابتدای تاریخ انسان همواره در این ارزو بوده که هرجه سریع تر بتواند از نقطه ای به نقطه ی دیگر برود اختراع چرخ وبه وجود امدن انواع گاری ارابه ها وکالسکه ها توانست این ارزوی دیرینه را تا حدی براورد سازی دوچرخه وسیله ساده وسبک وانفرادی است که هم برای رفت امد سریع تر وهم به منظور تفریح وسرگرمی وورزش به کار می اید
از همان سال های ابتدایی اختراع دوچرخه دوچرخه سوارهایی که به تدریج در کار خود مهارت یافتند پی بردند که با این وسیله می توانند به رقابت بپردازند و مسابقاتی برای ان برگزار کنند
اولین مسابقات دوچرخه سواری به صورت طبیعی وخود جوش بین دوچرخه سوارها برگزار می شد وبیشتر به خاطر تفریح بود تا یک وسیله ی واقعی وجدی ولی باشگاه های دوچرخه سواری که دایر شدند مسابقات هم شکل بهتر شکل گرفتند
نخستین مسابقه دوچرخه سواری در سال 1868 در محلی به نام هندون در انگلستان انجام شد
در همین سال یک کارخانه سازنده ی دوچرخه در فرانسه مسابقه ای نمایشی به مسافت 1200 کیلومتر (دور فرانسه) ترتیب دادند تابرای محصولات خود تبلیغ کند در سال 1868 نخستین مسابقه ی بین المللی دوچرخه سواری در جاده بین دو جاده پاریس و روان برگزار شد نقطه ی شروع این مسابقه طاق پیروزی در پاریس بود واز میان 323 شرکت کننده در این مسابقه ی تاریخی یک انگلیسی به نام جیمز مور به مقام نخست رسید در سال 1876 شخصی به نام اف. ال دادز در دانشگاه کمبریج لندن توانست 25 کیلومتر را در زمانی کمتر از یک ساعت رکاب بزند ونخستین رکورد دار سرعت در دوچرخه سواری باشد