پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت مالی (M.A)
تبیین رابطه بین اهرم اقتصادی و نسبت های ارزش بازار به ارزش دفتری (M/B) و قیمت به سود (P/E) در صنایع فعال بورس اوراق بهادار تهران
چکیده
از عوامل مهم در زمان تصمیم گیری سرمایهگذاران بالقوه و بالفعل برای سرمایهگذاری در شرکت ها ارزیابی عملکرد شرکت های موردنظر است . این فرایند زمانی که اطلاعات بطور برابر در بازار توزیع نمی شود ، دشوارتر می گردد. نسبت های ارزش بازار به ارزش دفتری (M/B) و قیمت به سود هر سهم (P/E) ، دو روش مهم تکنیکهای ارزشیابی نسبی بشمار می روند . درجه اهرم اقتصادی یکی از تکنیکهای جدید در تبیین و شناسایی ریسک در چهاچوب مبانی نظری اهرم ها می باشد . در اهرم های دیگر فروش به عنوان متغیر مستقل اما در درجه اهرم اقتصادی متغیر وابسته می باشد ، که متاثر از تغییرات متغیر اقتصادی است . بطوریکه در این تحقیق هزینه بهره برای سنجش متغیر اقتصادی مورد بررسی قرار می گیرد .
سرمایهگذاران عموما به نسبت ارزش بازار و ارزش دفتری (M/B) و نسبت قیمت به سود هر سهم (P/E) شرکت ها توجه داشته و برای ارزیابی سهام شرکت ها از این دو بیش از سایر عوامل استفاده می کنند . با توجه به عدم شناخت کافی سرمایه گذاران از درجه اهرم اقتصادی ، در این تحقیق سعی می شود با محاسبه درجه اهرم اقتصادی شرکت ها در سال های مختلف و پیدا کردن رابطه معنیدار تغییرات آن با تغییرات نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری (M/B) و نسبت قیمت به سود هر سهم (P/E) ، به سرمایه گذاران و سهامداران برای تصمیمگیری بهتر در خرید و فروش سهام شرکت های مختلف کمک کنیم. با توجه به محدودیت امکانات و زمان، تعداد 60 شرکت از صنایع فعال بورس اوراق بهادار تهران در طی سال های 1384-1389 به عنوان نمونه آماری این تحقیق انتخاب گردید.تحلیل داده ها با استفاده از روش رگرسیون تلفیقی ،با کمک نرم افزار Eveiws انجام و بر اساس05/0=α یعنی در سطح 95% اطمینان نتایج نهایی ذیل حاصل گردید :
1- بر اساس فرضیه یک ،بین درجه اهرم اقتصادی و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری (M/B) رابطه مثبت و معنیدار وجود دارد و ضرایب محاسبه شده نیز حاکی از قوی بودن این رابطه میباشد و بدین ترتیب فرضیه مذکور تایید می شود .
2- بر اساس نتایج حاصل از فرضیه دوم بدلیل کوچکتر بودن t استیودنت از مقدار 2 بین درجه اهرم اقتصادی و نسبت قیمت به سود هر سهم (P/E) ارتباط معناداری ملاحظه نگردید .
کلمات کلیدی: اهرم اقتصادی– ارزش بازار به ارزش دفتری (M/B) – ارزش بازار به سود هر سهم (P/E)
مقدمه
بورس بازاری است که در آن پس انداز کنندگان وجوه نقد خود را مستقیما” سرمایه گذاری می کنند . هر چند اوراق بهاداری که در بورس معامله می شوند دارای نقدینگی زیادی هستند اما در امر سرمایه گذاری مسائلی همچون ریسک و بازده اهمیت زیادی دارند. برای سرمایه گذاران به عنوان یکی از اجزای مهم بازارهای مالی این سؤال مطرح است که چه سهمی را به چه قیمتی خریداری کنند تا بازده بیشتری با ریسک کمتر نسیب آنها شود به عبارت ساده سرمایه گذاران بدنبال سهم پر سود و کم ریسک هستند . برای انتخاب سهام با بازده بیشتر و ریسک کمتر سرمایه گذار باید با استفاده از اطلاعات ارائه شده توسط شرکت ها و بکارگیری روش ها و ابزارهای لازم به بررسی و تجزیه و تحلیل هر سهم بپردازد تا سهم و یا مجموعه ای از سهم های مطلوب را انتخاب نماید.(کردستانی و امیربیگی لنگرودی ،1387).
یکی از راههای سرمایه گذاری خرید دارایی های مالی است . مزیت خرید دارایی های مالی نسبت به خرید دارایی های واقعی از دیدگاه اقتصادی این است که اولا” دارایی واقعی کالای مصرفی است نه وسیله پس انداز و سرمایه گذاری ، دوم اینکه خرید دارایی های واقعی و بلا استفاده نگه داشتن آنها به امید گرانتر شدن در آینده به معنای بلا استفاده نگه داشتن منابع کشور است و ارزش افزوده ای ایجاد نمی کند مگر اینکه از آن استفاده شود . در اقتصاد بازار مالی به مکانیزمی اطلاق می شود که امکان خرید و فروش سهام ، کالا یا هر محصول قابل تبادلی را برای مشارکت کنندگان با هزینه ای پایین فراهم می آورد .
بازارهای مالی طی چند سده اخیر رشد قابل توجهی داشته و به طور مستمر در حال تکامل و افزایش نقدینگی در جهان است . وظیفه بازار گردآوری خریداران و فروشندگان علاقمند به مشارکت در بازار است ، در واقع تمامی بازارهای مالی در پی گردآوری سرمایه و برقراری ارتباط بین جویندگان سرمایه و دارندگان هستند . بنابراین بورس اوراق بهادار تهران به عنوان یکی از این نهادهای مالی نقش مهمی در اقتصاد ایران ایفا می کند .
1-2 بیان مسأله
گسترش روز افزون فعالیت های تجاری موجب گردیده است که مناسبات مالی ، فرایندها و شیوه های مدیریت مالی علی الخصوص مدیریت مالی سازمانها ، بطور مستمر پیچیده تر شود ، چنین است که تداوم فعالیت های شرکت ها و بنگاه های اقتصادی را باید در داشتن منابع مالی کافی جستجو کرد .بدون دسترسی به منابع مالی و مدیریت صحیح این منابع که با بهره گیری از سازو کارهای مختلف میسر می گردد ،بسیاری از فعالیت ها یا به اجرا در نمی آید و یا اینکه عملیات و فعالیت ها اثر بخش نخواهد بود . و در نتیجه تحقق هدف ها میسر نمی شود. تحولات پیاپی و سریعی که در قلمرو فعالیت شرکت ها و انواع واحدهای اقتصادی رخ داده و در حال وقوع است ، اهمیت مدیریت مالی و به تبع آن آگاهی از روش های علمی در این رشته را بیش از پیش ضروری ساخته است .
به عوامل فوق الذکر باید نقش اطلاعات اقتصادی در تصمیم گیری مدیریت را اضافه نمود . زیرا اغلب تصمیمات مدیریت تبعات مالی دارد . این امر فراگیری روش های مناسب و روش هاو ابزارهای تهیه و تدارک اطلاعات مالی به شکل سازمان یافته و رسمی که در حقیقت همان آموزش فنون مدیریت مالی و به تعبیر بعضی از صاحبنظران علم مالی و اقتصادی است آنچنان اهمیتی یافته است که بی توجهی به آن سلامت اقتصادی خانواده ، بنگاه و جامعه را به خطر می اندازد .طی دهه اخیر تئوری های اقتصادی به میزان قابل توجهی ،تآکید خود را بر بنگاهها معطوف داشته اند . در نتیجه جهت گیری بررسی های اقتصادی از سطح کلان به خرد صورت گرفته و تعامل فعالیت و راهبرد شرکت ها با سیاست های کلان دولت به هسته اصلی مباحث اقتصادی تبدیل شده است. بدلیل اهمیت و حساسیت موضوع قیمت گذاری سهام تاکنون مدل های زیادی مبتنی بر دیدگاههای مختلف ارائه گردیده که با توجه به شرایط اقتصادی ،سیاسی ،منطقه ای و غیره نتایج و کاربردهای متنوع و متفاوتی داشته است. یکی از روشهای ارزیابی شرکتها نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری کل دارایی ها (M/B)[1] می باشد. این نسبت بیانگر کل ارزش بازار سرمایه (کل سهام عادی) شرکت تقسیم بر ارزش دفتری مجموع دارایی‌های شرکت می باشد. ارزش بازار مجموع سرمایه (سهام عادی )شرکت از حاصلضرب ارزش بازار سهام(در آخرین روزهای سال مالی)در تعداد سهام عادی بدست می اید.( ریموند پی،1384). مورد دیگر نسبت قیمت به سود هر سهم ( P/E )[2] می باشد . این نسبت که از آن به عنوان ضریب سودآوری نیز نام برده می شود ، حاصل تقسیم قیمت سهم به سود آن است و در واقع رابطه بین قیمت سهام و سود آن را نشان می دهد .
بنابراین با توجه به بیان مسئله پژوهش حاضر، انتخاب ساختار سرمایه[3] بهینه بر ارزش شرکتها تاثیر گذار می باشند و بعنوان یک نکته کلیدی در این پژوهش بحث خواهد شد و بدنبال پاسخ این سوالات هستیم که آیا بین اهرم اقتصادی[4] و معیارهای ارزیابی عملکرد (P/E) و (M/B) در صنایع فعال بورس اوراق بهادار تهران رابطه معناداری وجود دارد؟ درصورت وجود رابطه، شدت همبستگی بین اهرم اقتصادی و معیار های ارزیابی عملکرد نام برده تا چه اندازه می باشد؟ این تحقیق سعی دارد که با تکیه بر محاسبات در هر روش به این سوالات پاسخ دهد. از آنجا که ایران جزء کشورهای در حال توسعه بوده و از شرایط خاص سیاسی برخوردار است بنابراین بررسی و تبیین اهرم اقتصادی برای سنجش ریسک و ارتیاط آن با متغیرهای P/E,M/B حائز اهمیت است . امروزه تصمیمات بودجه بندی سرمایه ای و تامین مالی، اصلی ترین حوزه های تصمیم گیری مدیران مالی شرکتهای سهامی عام به شمار می روند. با عنایت به اینکه در اهرم عملیاتی [5] درصد تغییرات سود قبل از بهره و مالیات (EBIT)[6] به درصد تغییرات فروش سنجیده می شود و در اهرم مالی[7] ،درصد تغییر سود هر سهم ((EPS [8] به درصد تغییرات سود قبل از بهره و مالیات (EBIT)سنجیده می شود.( جهانخانی و پارسائیان ،1384).
ولی اهرم اقتصادی نشان دهنده درصد تغییر در سطح فروش به ازای درصد تغییر در نوسان اقتصادی (در این تحقیق هزینه تامین مالی به عنوان نوسان اقتصادی در نظر گرفته شده است ) است . هزینه تامین مالی به عنوان هزینه های ثابت مالی منظور می گردد و باید در زمان سررسید پرداخت گردد.(تهرانی و رهنما ، 1389،ص171).
[1] . The Ratio Market Capitalization To Book Value Of Common Stoke (M/B)
[2] .PriceTo Earnings Ratio(P/E)
[3] -Capital Structure(CS)
[4] – Economic Leverage(EL)
[5] – Operational Leverage(OL)
[6] – Earnings BeforeInterest tax(EBI)
[7] – Financial Leverage(FL)
[8] . Earnings Per share(EPS)
فهرست مطالب
عنوان……………………………………………………………………………………………………………………… صفحه
چکیده………………………………………………………………………………………………………………….. 1
فصل اول – کلیات تحقیق …………………………………………………………………………………….. 2
1-1) مقدمه……………………………………………………………………………………………………………. 3
1-2) بیان مسأله تحقیق……………………………………………………………………………………………… 3
1-3) اهمیت و ضرورت انجام تحقیق……………………………………………………………………………. 6
1-4) سوالات تحقیق………………………………………………………………………………………………… 7
1-5) فرضیههای تحقیق……………………………………………………………………………………………… 7
1-6)اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………… 7
1-7) قلمرو تحقیق…………………………………………………………………………………………………… 8
1-8) روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………… 8
1-9)جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………. 9
1-10) تعاریف وا‍ژه ها و کلمات کلیدی تحقیق……………………………………………………………….. 9
1-10-1) متغیر مستقل………………………………………………………………………………………… 10
1-10-2) متغیرهای وابسته…………………………………………………………………………………….. 10
فصل دوم – ادبیات و پیشینه تحقیق………………………………………………………………………… 11
2-1) مقدمه……………………………………………………………………………………………………………. 12
2-2) مروری بر مبانی نظری ………………………………………………………………………………………. 13
فهرست مطالب
عنوان……………………………………………………………………………………………………………………… صفحه
2-2-1) نقطه سر به سر………………………………………………………………………………………….. 13
2-2-2) اهرم و ساختار آن……………………………………………………………………………………… 14
2 -2-2-1) اهرم عملیاتی…………………………………………………………………………………… 15
2-2-2-1-1) مفروضات اصلی درجه اهرم عملیاتی………………………………………………. 17
2-2-2-1-2) کاربردهای اهرم عملیاتی…………………………………………………………….. 17
2-2-2-1-3) محاسبه ریسک تجاری……………………………………………………………….. 18
2-2-2-2) اهرم مالی ……………………………………………………………………………………….. 18
2-2-2-2-1) تفسیر درجه اهرم مالی………………………………………………………………… 19
2-2-2-2-2) مفروضات درجه اهرم مالی…………………………………………………………… 19
2-2-2-2-3) کاربردهای اهرم مالی………………………………………………………………….. 20
2-2-2-2-4) محاسبه ریسک مالی ………………………………………………………………….. 20
2-2-2-2-5) درجه اهرم مالی و سود هر سهم…………………………………………………….. 21
2-2-2-3) اهرم مرکب……………………………………………………………………………………….. 21
2-2-2-3-1) تفسیر درجه اهرم مرکب………………………………………………………………………….. 22
2-2-2-3-2) مفاهیم درجه اهرم مرکب………………………………………………………………. 22
2-2-2-3-3) محاسبه ریسک کل شرکت………………………………………………………………… 23
2-2-2-4) درجه اهرم اقتصادی………………………………………………………………………………… 23
فهرست مطالب
عنوان……………………………………………………………………………………………………………………… صفحه
2-2-2-4-1) عوامل اقتصادی………………………………………………………………………….. 26
2-2-2-4-2) ریسک…………………………………………………………………………………….. 27
2-2-3) چرخه های تجاری…………………………………………………………………………………….. 28
2-2-3-1) رشد اقتصادی و سیکل های تجاری………………………………………………………… 30
2-2-4) سرمایه گذاری………………………………………………………………………………………….. 32
2-2-4-1) اشکال سرمایه گذاری…………………………………………………………………………… 33
2-2-4-1-1) سرمایه گذاری در دارائیهای مالی……………………………………………………… 33
2-2-4-1-2) سرمایه گذاری در دارائیهای فیزیکی …………………………………………………. 34
2-2-4-1-3) سایر موارد(احشام واغنام،نفت وبورس کالا)………………………………………… 34
2-2-4-2) اهداف سرمایه گذاری………………………………………………………………………….. 35
2-2-4-3) فرایند سرمایه گذاری…………………………………………………………………………… 37
2-2-5) روش های تجزیه و تحلیل اوراق بهادار……………………………………………………………. 38
2-2-6) ارزشیابی…………………………………………………………………………………………………. 39
2-2-6-1) مفاهیم و تاریخچه ارزشیابی………………………………………………………………….. 40
2-2-6-2) رویکرد های ارزشیابی………………………………………………………………………… 41
2-2-6-2-1) تکنیکهای ارزشیابی مبتنی بر جریان نقد……………………………………………. 41
2-2-6-2-2) تکنیکهای مبتنی بر رویکردارزشیابی نسبی……………………………………………………. 42
فهرست مطالب
عنوان……………………………………………………………………………………………………………………… صفحه
2-2-6-2-2-1) روش ضریب درآمدی ………………………………………………….. 43
2-2-6-2-2-2) نسبت قیمت به جریان نقدی( )………………………………………… 45
2-2-6-2-2-2 نسبت قیمت به ارزش دفتری …………………………………………. 46
2-2-6-2-2-4) نسبت قیمت به فروش …………………………………………………. 47
2-2-7-1) تحقیقات انجام شده در داخل………………………………………………………………. 49
2-2-7-2) تحقیقات انجام شده در خارج………………………………………………………………. 51
فصل سوم – روش شناسی تحقیق……………………………………………………………………………. 55
3-1)مقدمه…………………………………………………………………………………………………………….. 56
3-2)روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………. 57
3-3)متدلوژی تحقیق………………………………………………………………………………………………… 58
3-4) جامعه آماری…………………………………………………………………………………………………… 58
3-5)انتخاب نمونه آماری…………………………………………………………………………………………… 59
3-6) روش نمونهگیری و حجم نمونه……………………………………………………………………………. 60
3-7) روش جمع آوری اطلاعات…………………………………………………………………………………. 61
3-8) فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………………………………. 61
3-9) روش های آماری مورد استفاده…………………………………………………………………………….. 62
فهرست مطالب
عنوان……………………………………………………………………………………………………………………… صفحه
3-9-1) آزمون هاسمن………………………………………………………………………………………….. 63
3-9-2) مدل رگرسیون تلفیقی…………………………………………………………………………………. 64
3-10) ضریب تعیین r2…………………………………………………………………………………………….. 64
فصل چهارم – تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها…………………………………………. 67
4-1) مقدمه……………………………………………………………………………………………………………. 68
4-2) آمار توصیفی…………………………………………………………………………………………………… 68
4-3) آزمون فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………………………… 75
4-4) آزمون مدل تحقیق……………………………………………………………………………………………. 75
4-5)تجزیه و تحیل رگرسیون سری زمانی و مقطعی………………………………………………………….. 76
4-6) آزمون هاسمن ………………………………………………………………………………………………… 76
4-6-1) آزمون ایستایی…………………………………………………………………………………………. 77
4-7)مدل رگرسیون تحقیق…………………………………………………………………………………………. 79
4-8) ضریب تعیین r2……………………………………………………………………………………………….. 79
4-9) آزمون خود همبستگی جملات اخلال (مستقل بودن)………………………………………………….. 80
4-10) آزمون معناداری مدل رگرسیون…………………………………………………………………………… 80
4-11) برآورد مقادیر ثابت و غیرثابت متغیرها در رگرسیون………………………………………………….. 81
فهرست مطالب
عنوان……………………………………………………………………………………………………………………… صفحه
4-12) نتایج برآوردی آزمون فرضیه های تحقیق……………………………………………………………….. 82
4-12-1) فرضیه اول…………………………………………………………………………………………….. 82
4-12-2) فرضیه دوم……………………………………………………………………………………………. 83
4-13) نتایج تخمین مدل رگرسیون………………………………………………………………………………. 84
فصل پنجم – نتیجه گیری و پیشنهادات……………………………………………………………………. 85
5-1) مقدمه……………………………………………………………………………………………………………. 86
5-2) مروری کلی بر چهارچوب کلی تحقیق ………………………………………………………………….. 86
5-3) نتایج برآورد فرضیه ها……………………………………………………………………………………….. 87
5-4) پیشنهادات مبتنی بر نتایج حاصل ازتحقیق……………………………………………………………….. 89
5-4-1) پیشنهادات کاربردی………………………………………………………………………………………………..89
5-4-2) پیشنهادات برای تحقیقات آتی …………………………………………………………………….. 90
منابع ومآخذ…………………………………………………………………………………………………………… 91
الف) منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………. 92
ب)منابع انگلیسی…………………………………………………………………………………………………….. 94
پیوست ها …………………………………………………………………………………………………………….. 96
جدول 1 – مشخصات شرکتهای نمونه منتخب در تحقیق …………………………………………………… 97
جدول 2- آماره های توصیفی درجه اهرم اقتصادی و نسبت های (M/B)و (P/E) برای شرکت های مورد بررسی 98
جدول 3- نتایج آزمون هاسمن برای فرضیه اول و دوم ……………………………………………………… 99
فهرست مطالب
عنوان……………………………………………………………………………………………………………………… صفحه
جدول 4- آزمون هادری برای درجه اهرم اقتصادی و نسبت های (M/B) و (P/E)…………………… 101
جدول5- آزمون (لوین ، لو و چو) برای متغیرهای درجه اهرم اقتصادی (DEL) و نسبتهای (M/B) و
(P/E) …………………………………………………………………………………………………………………. 103
جدول 6 – نتایج ،آماره Fو ضرایب برآوردی متغیرهای مورد استفاده در تحقیق ………………….. 105
| فرمت فایل: Word (قابل ویرایش) |
| تعداد صفحات: 118 |
| حجم: 2.04 مگابایت |