بررسی صلاحیت تکمیلی دیوان بین المللی دادگستری در توسعه حقوق بین الملل

چکیده:

با توجه به صلاحیت عام دیوان بین‌المللی دادگستری، تاکنون حقوق بشر موضوع تعدادی از دعاوی مطرح شده در این مرجع قضایی بین‌المللی بوده است. با این حال در مفهوم امروزین حقوق بشر و در معنای خاص این اصطلاح، دیوان را نمی‌توان یک دادگاه حقوق بشر نامید، زیرا ماده 34 اساسنامه آن مقرر می‌دارد که فقط کشورها می‌توانند طرف دعوا نزد آن باشند. بنابراین افراد، شرکتها، سازمانهای غیردولتی و حتی سازمانهای دولتی نمی‌توانند طرف دعاوی ترافعی مطروحه در دیوان باشند. به علاوه در نگاهی اجمالی و تفسیری مضیّق اکثریت قریب به اتفاق آراء مشورتی دیوان نیز در مورد حقوق بشر نبوده است. گرچه در میان حقوقدانان، گرایش نسبت به توسعه صلاحیت دیوان همچنان وجود دارد، ولی این کار فقط در صورت اصلاح اساسنامه ممکن است. در این مقاله رویه ی قضائی دیوان به اجمال مورد تجزیه و تحلیل حقوقی قرار گرفته است. نویسنده معتقد است، بر خلاف ماده فوق الذکر، دیوان با نظرات خود، تاکنون نقش غیر قابل انکاری را در توسعه حقوق بین‌الملل بشر ایفا نموده است. علی رغم تکثّر و تنوع مردم، جوامع، فرهنگها و ایدئولوژیها در سطح جهانی، دیوان حداقل در موارد محدودی که تاکنون نظر داده است، قائل به جهانشمولی حقوق بشر است.در این کار تحقیقی با موضوع صلاحیت تکمیلی دیوان بین المللی دادگستری در توسعه حقوق بین الملل سعی شده است در فصل اول به بیان کلیات بپردازیم و در فصل های بعد به بیان حقوقی تر و دقیقتری دست پیدا کنیم و در فصل دوم مثال هایی از عملکرد این دیوان بیان می کنیم.

فهرست مطالب:

چکیده1

واژگان کلیدی1

مقدمه2

اهمیت و ضرورت تحقیق4

سابقه تحقیق4

اهداف تحقیق7

ساماندهی تحقیق7

روش تحقیق7

فصل اول:

کلیات

مبحث اول:تاریخچه و بررسی صلاحیت ها9

گفتار اول :سازمان دیوان بین‌المللی دادگستری 9

بند اول :اعضای دیوان 10

گفتار دوم :صلاحیت دیوان10

بند اول :صلاحیت شخصی دیوان 10

بند دوم :صلاحیت ترافعی دیوان 11

بند سوم :قضات دیوان13

بند چهارم :آرای دیوان14

بند پنجم :اعاده دادرسی 15

بند ششم :آیین دادرسی دیوان 15

مبحث دوم :اساسنامه دیوان بین‌المللی دادگستری16

گفتار اول: بررسی فصل دوم اساسنامه 16

فصل دوم:

بررسی صلاحیت تکمیلی دیوان بین المللی دادگستری در توسعه حقوق بین الملل و بیان چند مثال

مبحث اول:بین کلیات و ضروریات مسئله21

گفتار اول :اهداف سازمان ملل متحد21

گفتار دوم :نقش دیوان بین‌المللی دادگستری22

گفتار سوم :رویه قضایی دیوان بین‌المللی دادگستری در مورد حقوق بین المللل24

بند اول :حقوق بشر در دیوان دائمی دادگستری بین‌المللی25

بند دوم :حقوق بشر در دیوان بین‌المللی دادگستری 27

بند سوم :تفسیر دیوان از جهانی بودن حقوق بشر32

مبحث دوم :نقش دیوان بین‌المللی دادگستری در توسعه‌ حقوق بین الملل محیط زیست و  قضیه دیوار حائل فلسطین33

گفتار اول:محیط زیست33

بند اول :تکامل حقوق بین‌الملل محیط زیست36

بند دوم : نظم عمومی بین‌المللی و حقوق بین‌الملل محیط زیست39

بند سوم : تکامل ویژگی حل و فصل اختلافات42

گفتار دوم :دعاوی مربوط به محیط زیست در نزد دیوان بین‌المللی دادگستری46

بند اول: صلاحیت سرزمینی کمیسیون بین‌المللی رودخانه ادر47

بند دوم: کانال کورفو48

گفتار سوم :احداث دیوار حائل49

گفتار چهارم :واکنش های بین المللی به ساخت دیوار 52

بند اول :تقاضای رای مشورتی 53

نتیجه گیری59

منابع62