تحقیق کلاهبرداری اینترنتی در ایران و انگلیس

مقدمه

پیشرفت علم و فناوری در سالهای اخیر نسبت به سایر ادوار تاریخ بی سابقه است.انقلاب صنعتی که دنیا را از تاریکی نجات داده بود اکنون در مواجه با پیشرفتها و تغیرات ناشی از پدیده جدیدی به نام فناوری اطلاعات رنگ باخته است. با کمک فناوری اطلاعات بسیاری از اموری که تا کنون غیر ممکن بوده ممکن شده به عنوان مثال حجم زیادی از داده ها که برای انسان غیرقابل درک است در یک حافظه فشرده بسیار کوچک ذخیره می شوند . یکی از موضوعات مورد بحث این تحقیق بررسی تاریخچه پیدایش و تحول جرائم فناوری است. در مورد تاریخچه و تحول جرایم فناوری است. در مورد تاریخچه و تحول جرایم اطلاعات ذخیره می شوند . یکی از موضوعات مورد بحث این تحقیق بررسی تاریخچه پیدایش و تحول جرائم فناوری است.در مورد تاریخچه و تحول جرایم اطلاعات بین حقوقدانان اختلاف نظر وجود دارد برخی معتقدند اولین مواردی که جرایم رایانه ای نامیده شدند در دهه 1960میلادی در دهه بعد از پیدایش رایانه ظاهر شدند و برخی دیگر معتقدند که تاریخ تولد واقعی جرایم رایانه ای دهه 1970 میلادی است.

از زمان پیدایش اولین جرم فناوری اطلاعات تا کنون اطلاعات متعددی برای نام گذاری این پدیده به کار رفته که بهترین آنها عبارتند از جرم رایانه ای ،جرم مرتبط با رایانه ،جرم اینترنتی،جرم رایانه ای و اینترنتی، جرم سایبر،جرم رایانه ای سایبر که در حال حاضر بین اصلاحات فوق اصلاحات جرم رایانه ای و جرم سایبر بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. قانونگذار ایران تاکنون قانون جامعی در مورد جرائم فناوری اطلاعات وضع ننموده اما از سال 1379 قانون حمایت از حقوق پدید آورندگان نرم افزارهای رایانه ای مصوب سال 1379 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب سال 1382تنها قوانینی هستند که موادی از آنها به طور صریح یا فتحی به جرائم فناوری اطلاعات اقتصاص داده شده است.[1]

جرم کلاهبرداری رایانه ای

گفتار اول: تعریف جرم کلاهبرداری رایانه ای در ایران

شباهت کلاهبرداری رایانه ای از جهت جرم به کلاهبرداری کلاسیک و تفاوت آن از جهت فرآیند ارتکاب با نوع کلاسیک خود بحث شده است.که تعریف جرم کلاهبرداری کلاسیک باشد .سازمان همکاری اقتصادی و توسعه در گزارشات سال 1986 خود تحت عنوان جرائم مرتبط با رایانه تحمیل سیاست های اقتصادی کلاهبرداری رایانه ای را به شرح زیر تعریف کرده است ک کلاهبرداری رایانه ای عبارت است از وارد کردن ، تغییر دادن ، پاک کردن ، متوقف کردن داده های رایانه ای و یا برنامه های رایانه ای که به طور ارادی و با قصد انتقال غیر قانونی وجوه و یا هر چیز با ارزش دیگری صورت گرفته است. با توجه به ماده 8کنوانسیون سایبر تعریف کلاهبرداری رایانه ای را می توان به شرح زیر خلاصه کرد : هرگونه وارد کردن ف تغیر، حذف ،متوقف کردن داده های رایانه ای و یا اخلال در عملکرد یک سیستم رایانه ای که به صورت عمدی و بدون حق و به قصد تحصیل متعلبانه یا ناروا و بدون حق یک صنف اقتصادی برای خود یا دیگری انجام گرفته و موجب وارد شدن ضرر مالی به دیگری شود کلاهبرداری رایانه ای نامیده می شود.

سوال: آیا با توجه به تعاریفی که سازمان بین المللی برای کلاهبرداریرایانه ای ارائه کرده اند میتوان قوانین مربوط به کلاهبرداری کلاسیک را در مورد آنچه که کلاهبرداری نامیده می شود اعمال کرد…؟[2]ماده 1 ق تشدید مجازات مرتکبین اختلاص وارث فمصوب مجمع تشخیص مصلت نظام که اجزای تشکیل دهنده جرم کلاهبرداری کلاسیک : 1-توسل به وسایل 2-اعقال دیگری 3-تحصیل سند یا وجه یا مال 4-بردن مال دیگری براساس ماده 8 کنواسیون جرائم سایبر اجزایی تشکیل دهنده جرم کلاهبرداری رایانه ای:1-مداخله بدون حق در داده ها یا سیستم رایانه ای 2-وارد کردن ضرر به دیگری.

گفتار دوم : جرم کلاهبرداری رایانه ای در انگلستان

سومین کشوری که تا کنون مقرراتی در خصوص جرایم اقتصادی مربوط به رایانه تصویب نموده ، انگلستان است.در این کشور ، قانون جعل و تقلب ، در 28 اکتبر سال 1981 لازم الاجرا شد. این قانون ، ضمن تبیین جرایم متعدد جعل در قانون موضوعه و کتمن لا ، در بخش (1) کواد 1 تا 4 ، به شرخ و توضیح جرایم جعل نسخه برداری از سند مجعول و کپی سند تقلبی می پردازد . بند (د) از پاراگراف (1) ماده (8) بخش اول ، مشتمل بر یک قسمت ویژه است که سند جعلی را بدین صورت تعریف می کند :

هر گونه دیسک ، نوار ، تراک صوتی یا هر وسیله دیگری که بر آن یا درون آن اطلاعاتی به شیوه مکانیکی ، الکترونیکی یا به هر روش دیگری ذخیره یا ضبط می شود.

علاوه بر این در بند 3 ماده 10 این قانون چنین آمده است : این بخش از قانون ارجاعات مربوط به اغوای یک شخص برای پذیرش سند جعلی به عنوان سند واقعی یا کپی از آن را نیز شامل می شود . مواد 1 و 3 این قانون ، به تازگی در انگلستان ف در تعقیب افرادی که ادعا می شود با هویت جعلی به یک سیستم رایانه ای دسترسی یافته اند ، مورد استناد قرار گرفته است . با این حال پرونده های مزبور هنوز مفتوح هستند این سوال که آیا انجام اصلاحات دیگر در قوانین انگلیس امری ضروری است یا خیر ، توسط کمیسیون حقوقی ، به عنوان بخشی از برنامه این کمیسیون در تدوین قانون جزا تحت بررسی است.

بخش اول قانون جعل و کلاهبرداری ، در اسکاتلند قابل اعمال نیست آنچه در خصوص قانون اسکاتلند قابل ذکر است این است که کمیسیون حقوقی اسکاتلند در سال 1986 که با مسایل مربوط به جرایم رایانه ای از سال 1984 درگیر بود ، تجزیه و تحلیل مفصل از قانون اسکاتلند منتشر کرد که برای اظهار نظر ابلاغ گردید. کمیسیون معتقد بود ضرورت ویژه ای برای اصلاح مقررات کلاهبرداری و رواج پول تقلبی وجود ندارد. همچنین جرم انگاری دسترسی غیر مجاز به سیستم های پردازش داده را پیشنهاد نمود و در عین حال ، توجه خود را به پاره ای از ابهانات معطوف نموده که نسبت به ابهانات مربوط به جرایم رایانه ای ، از دامنه بسیار گسترده تری برخوردار هستند.[3]

نتیجه گیری:

بررسی های انجام شده در مورد جرائم فناوری اطلاعات در ایران بین این واقعیت است که قوانینی که تا کنون راجع به جرائم فناوری اصلاعات در کشور ما به تصویب رسیده اند . علاوه بر نقایصی که از نظر به روز نبودن دارند صرفا در چارچوب موضوع خاص خود قابل اجرا بوده و دارای دایره محدود هستند در نتیجه به لحاظ فقدان قانون جامع بسیاری از اعمالی که اسناد بین المللی تاکید بر جرم انگاری آنها به عنوان جرم رایانه ای دارند در کش.ر ما یا جرم محسوب نمی شوند یا اگر محسوب می شوندبا قوانین مربوط به جرائم کلاسیک قابل مجازات بوده و با شرایط روز و پیشرفتها و قضیات فناوری اطلاعات هماهنگ نیستند . فناوری اصلاعات شاخه های مختلف حقوق کیفری مانند حقوق جزای عمومی- حقوق جزای اختصاصی – حقوق جزای بین المللی و آئین دادرسی کیفری را از جهات مختلف تحت تاثیر خود قرار داده است و آن را با چالشهای جدی مواجه ساخته است.

1- اینتر پول یکی از سازمانهای بین المللی است که در مبارزه با جرائم مرتبط با فناوری اطلاعات فعال می باشد این سازمان با بهره گیری از کارشناسان و متخصصین کشورها عصو اقدام به تشکیل چهار گروه کاری در زمینه مبارزه با جرائم مرتبط با فناوری اطلاعات کرده است گروه کاری اینترپول با حضور کارشناسان هلند – اسپانیا – بلژیک – فنلاند – فرانسه – آلمان – ایتالیا – سوئد – انگلیس در سال 1990 تشکیل شده است . این گروه هر سه سال بار تشکیل میشود.[4]

منابع و ماخذ

1- رضا – پرویزی- مجموعه مقالات اولین همایش تخصصی بررسی جرایم رایانه ای نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران سال 80

2- زیبر – پرفسور الریش –پیدایش بین الملل حقوق کیفری اظلاعاتی – ترجمه محمد حسن دریانی

3- عبد الحمد-خرم آبادی-جرائم فناوری اطلاعات –پایان نامه دکتری –انتشارات دانشگاه تهران تیر 84

4- جزوه جرائم کامپیوتری –جلد سوم –انتشارات دبیرخانه شورای عالی –انفورماتیک چاپ محدود سال 76

 

[1] خرم آبادی،عبدالحمید،تاریخچه و تعریف و جرم بندی جرائم فناوری اطلاعات،مجموعه مقالات همایش بررسی ابعاد حقوق فناوری اطلاعات خرداد 83

[2] قانون تشدید مجازات اختلاص و ارتشا و کلاهبرداری 15/9/1367 مصوب مجمع تشخیص مصلت نظام

[3]زیبر پر پرفسور الویش_پیدایش بین المللی حقوق کیفری اطلاعاتی _ترجمه محمد حسن دریابی _جلد سوم سال 76

[4]پرویزی رضا_مجموعه مقالات اولین همایش تخصصی برای جرائم رایانه ای نیروی انتظامی ایران 22/10/80