پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
پوشش‌های کاذب و جدا کننده
با توجه به اینکه پوشش‌های کاذب و جدا کنندهها دارای ماهیت جداگانه‌ای هستند، به دو قسمت متمایز به ترتیب زیر تقسیم می‌شوند.
پوشش‌های کاذب
مهمترین پوشش‌های کاذب عبارتند از:
- سقف‌های کاذب
- کف‌های کاذب
سقف کاذب
سقف کاذب سقفی است که به اسکلت ساختمان متصل بوده و بار آن به سازه اصلی، ساختمان وارد میشود. بدین ترتیب بین سقف مذکور و قسمت زیرین سازه اصلی، فضای خالی به وجود می‌آید. این سقف‌ها می‌توانند، صاف یا به شکل‌های مختلف ساخته شوند. سقف کاذب باید با مصالح سبک ساخته شده و قاب بندی آن به نحو مناسبی به اسکلت و کلاف بندی ساختمان متصل شود تا ضربه تکان‌های ناشی از زلزله در آنها، موجب خرابی دیوارهای مجاور نشود.
کف‌های کاذب
کف کاذب کفی است که در سالن‌ها، مراکز کامپیوتر و مخابرات، اطاق‌های فرمان، برج مراقبت، دیسپاچینگ، ماهواره، رادار و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد و برابر مشخصات خصوصی هر پروژه اجرا میشود.
انواع جدا کنندهها
مهمترین جدا کنندهها عبارتند از:
- دیوارهای جدا کننده با آجر توپر
- دیوارهای ساخته شده با آجر توخالی سفالی یا بلوک‌های سیمانی
- دیوارهای ساخته شده با قطعات پیش ساخته گچی
گستره کاربرد سقف کاذب
مهمترین دلایل استفاده از سیستم سقف کاذب را می‌توان به ترتیب زیر برشمرد.
- ایجاد رویه‌ای برای پوشش قسمت زیرین سقف ساختمان
- ایجاد فضایی برای جاسازی تأسیسات و تجهیزات سبک وزن
- بهبود عایق‌بندی صوتی یا حرارتی سقف هر طبقه از ساختمان
- حفاظت از اسکلت ساختمان و بخصوص اسکلت‌های فولادی در برابر حریق
- ایجاد امکاناتی برای کنترل صوت و جذب آن
- ایجاد سقفی کوتاه‌تر برای فضاهای داخلی ساختمان
انواع سقف‌های کاذب
به طور کلی مهمترین سقف‌های کاذب را از لحاظ پوشش می‌توان به شرح زیر تقسیم‌بندی کرد.
- سقف کاذب با رابیتس و اندود
- سقف کاذب از نی فشرده شده (کانتکس)
- سقف کاذب با لمبه آلومینیوم
- سقف کاذب با لمبه چوبی
- سقف کاذب با قطعات پیش ساخته گچی
- سقف کاذب با ورق‌های آزبست و سیمان صاف
- سقف کاذب با انواع آکوستیک
اجرای سقف‌های کاذب
سقف‌های کاذب از آویزهای فلزی قائم، پروفیل‌های اصلی افقی و در برخی از موارد پروفیل‌های فرعی افقی و پوشش زیرین تشکیل میشود که این پوشش می‌تواند از یک نوع مصالح مانند لمبه چوبی یا دو نوع مختلف مانند رابیتس و اندود گچ ساخته شده باشد. آویزها در سقف‌های با اسکلت فلزی اعم از خرپا، طاق ضربی و یا غیر از اینها به سازه اصلی ساختمان متصل می‌شوند.
در مورد سقف‌های بتن آرمه باید در موقع بتن ریزی پیش بینی‌های لازم برای جاگذاری آویزها صورت پذیرد. در سقف‌های بتنی چنانچه هنگام بتن ریزی آویزهای قائم تعبیه نشده باشند، می‌توان از چکش‌های فشنگی برای نصب آویزها استفاده نمود. در این صورت باید نحوه عمل و نوع فشنگ مورد استفاده به تصویب دستگاه نظارت برسد.
آویزهایی که بموقع پیش بینی شده‌اند
برای آویزهای قائم می‌توان از مصالح زیر استفاده کرد.
- میلگردهای فولادی (آرماتور) به قطر حداقل ۶ میلیمتر.
- سیم‌های فولادی گالوانیزه که قطر آنها حداقل ۱/۳ میلیمتر است.
- تسمه‌های فولادی زنگ نزن که سطح مقطع آنها حداقل ۱۰ میلیمترمربع و ضخامت آنها حداقل ۱/۵ میلیمتر باشد.
- اگر از آویزهای فلزی دیگری به جز آویزهای مذکور در فوق استفاده شود، این آویزها از لحاظ مقاومت و ضد زنگ بودن، باید مشابه آویزهای مذکور در بندهای الف و ب و پ باشند.
تعداد آویزهای قائم در هر مترمربع و فاصله آنها از یکدیگر بستگی به نوع پوشش سقف کاذب بخصوص قابلیت تحمل و تغییر شکل آنها دارد. تعداد این آویزها متناسب با نوع سقف مشخص خواهد شد. آویزها حتی المقدور باید به فواصل مساوی از یکدیگر قرار گرفته، شاقولی و صاف باشند. برای اتصال آویزها به سقف‌های با اسکلت فلزی، باید از پیچ و مهره یا جوش استفاده شود. اتصال به غیر از پیچ و مهره یا جوش، موقعی قابل قبول است که به تأیید دستگاه نظارت برسد. پس از جوشکاری، محل جوش باید به وسیله مواد ضد زنگ پوشانیده شود. در سقف‌هایی که اسکلت چوبی دارند، اتصال آویزهای قائم به وسیله پیچ یا قلاب انجام میشود. پیچ و قلاب باید حداقل ۵۰ میلیمتر در چوب وارد شوند. از وارد کردن پیچ‌ها با ضربه چکش، باید خودداری شود.
آویزهایی که پس از ساختن سقف بتن فولادی به وسیله اتصالات فلزی یا مفتول‌های فلزی به سقف متصل می‌شوند.
رعایت برخی از نکات زیر در مورد این آویزها الزامی است.
- مقاومت ۲۸ روزه بتن باید حداقل برابر ۳۰ مگاپاسکال و ضخامت آن دست کم یکصد میلیمتر باشد.
- بارهای وارد بر سقف بتن آرمه نباید از بار مجازی که سقف بر اساس آن محاسبه و اجرا شده است، تجاوز نماید.
- قطر میله هایی که به کار می‌روند، باید حداقل ۳/۴ میلیمتر باشد و آویزها حداقل ۲۵ میلیمتر در بتن وارد شوند.
- تمام اتصالات باید مورد بازرسی واقع شوند تا از استحکام آنها اطمینان حاصل شود.
پروفیل‌های اصلی و فرعی افقی
بسته به اینکه پروفیل‌های اصلی و فرعی از چه مصالحی باشند، دو حالت متمایز مشخص میشود.
- چنانچه جنس پروفیل‌های اصلی و فرعی افقی از فولاد یا فولاد گالوانیزه باشد. سطح مقطع این پروفیل‌ها توسط دستگاه نظارت تعیین شود ، ولی حداقل مقاومت این مقاطع برای پروفیل‌های اصلی و فرعی به ترتیب نباید از مقاومت آرماتور به قطر ۱۰ و ۶ میلیمتر کمتر باشد.
- چنانچه جنس پروفیل‌های اصلی و فرعی از آلومینیوم، چوب یا سایر مصالح باشد، در صورتی که در مورد پروفیل‌های اصلی و فرعی به جای فولاد از چهارتراش چوبی استفاده میشود، چوب مورد نظر باید از نوع چوب نراد خارجی (روسی یا مشابه) باشد.
در خصوص استفاده از آلومینیوم و سایر مصالح نیز ابعاد پروفیل‌ها بستگی به محاسبات انجام شده دارد، ولی به هر حال مقاومت پروفیل‌های اصلی و فرعی از هر لحاظ، نباید به ترتیب از مقاومت میلگردهای فولادی نمره ۱۰ و ۶ کمتر باشد.
پوشش زیرین سقف کاذب
رابیتس
در مورد رابیتس چنانچه در ملات ماسه سیمان استفاده میشود. رابیتس از نوع فولاد سیاه و اگر از ملات گچ استفاده میشود، بهتر است رابیتس از نوع گالوانیزه باشد. رابیتس باید در فواصل معین به وسیله مفتول مناسب به آهن بندی بسته شود، به قسمی که هیچ گونه برجستگی یا فرورفتگی در سطوح تمام شده دیده نشود.
کانتکس
تمام نکات فنی ذکر شده در مورد رابیتس از لحاظ آویزها، پروفیل‌های اصلی و فرعی افقی، فواصل و حداقل ابعاد، در مورد کانتکس نیز صادق است . چنانچه در نقشه‌های اجرایی طریقه خاصی برای جلوگیری از آسیب رسانی موریانه و یا سایر حشرات مزاحم به کانتکس پیش بینی نشده باشد ، در این صورت باید روی حصیر کانتکس، دوغاب گچ و یا آهک بریزند، به قسمی که این دوغاب تمام سطح را پوشانده و قشر نازکی بر روی کانتکس تشکیل دهد.
لمبه آلومینیوم
پروفیل‌های ناودانی آلومینیوم را در ارتفاع سقف کاذب به دیوارها وصل می‌کنند. تسمه‌های آویز را که از جنس فولاد گالوانیزه است ، به سقف متصل می‌نمایند.
لمبه چوبی
اجرای کار در مورد این پوشش به شرح زیر است.
- قبل از اجرای لمبه کوبی، باید دور سقف را با چهارتراش مناسب، کلاف کشی و تراز کرد.
- قطعات باربر افقی فرعی را باید از چوب و قطعات باربر اصلی را از پروفیل فولادی یا چهارتراش چوبی، تهیه و به آویزهای از پیش نصب شده متصل نمود.
- لمبه‌ها را که از قبل تهیه شده است، باید با چسب و میخ به چهارتراش‌ها متصل کرد.
قطعات پیش ساخته گچی
ابتدا باید در کنار دیوار در ارتفاع تعیین شده برای سقف کاذب نبشی‌های آلومینیوم را نصب کرده و پس از نصب سیم‌های آویز گالوانیزه به سقف و وصل قطعات سپری آلومینیوم، قطعات سقف پیش ساخته گچی را در داخل آنها قرار داد.
انواع آکوستیک
آکوستیک‌ها به دو گروه معمولی و نسوز تقسیم می‌شوند.
آکوستیک معمولی
در مورد این آکوستیک قطعات باربر افقی از چوب نراد خارجی (روسی یا مشابه) بوده و قطعات باربر اصلی می‌توانند از پروفیل فولادی یا چهارتراش چوبی باشند . برای نصب آکوستیک باید میخ همرنگ با آکوستیک و چسب مناسب به کار برده شود . در پیرامون سقف کاذب اجرا شده، یک نبشی آلومینیوم به دیوار نصب میشود.
آکوستیک نسوز
قطعات باربر اصلی و فرعی افقی در مورد آکوستیک نسوز، پروفیل آلومینیوم است. در تمام انواع آکوستیک در هر مترمربع، حداقل ۳ عدد آویز مورد نیاز است.
اجرای انواع جدا کنندهها
اجرای جدا کنندهها با آجر توپر
در مورد این جدا کنندهها مصالح مورد مصرف عبارتند از آجر فشاری، آجر ماسه آهکی، آجر ماشینی و آجر سیمانی به ابعاد آجر فشاری، که به طور اختصار آ ن را آجر سیمانی می‌نامیم. دیوارهای جدا کننده با آجر توپر داخل ساختمان دارای دو نامگذاری مختلف هستند.
- تیغه‌ها
- دیوارهای نیم آجره توپر (ده سانتیمتر ضخامت)
قبل از اجرای آجرکاری باید آجر را زنجاب نمود تا ضمن از بین رفتگی گرد و غبار روی آن پس از مصرف نیز باعث جذب آب ملات نشود . باید توجه داشت که سطح جدا کننده‌های داخلی کاملاً افقی و تراز بوده و آجرها کاملاً قفل و بست شوند و درزهای قائم روی هم قرار نگیرند.
رعایت برخی از نکات زیر در مورد جدا کنندهها الزامی است.
الف: حداکثر طول مجاز دیوار جدا کننده بین دو پشت‌بند، کوچکترین دو مقدار زیر است.
- چهل برابر ضخامت دیوار یا تیغه
- شش متر
ب: تیغه‌هایی که در تمام ارتفاع طبقه ادامه دارند ، باید کاملاً به زیر پوشش سقف مهر شوند ، یعنی رگ آجر تیغه با فشار و ملات کافی در زیر سقف جای داده شود.
ث: لبه فوقانی تیغه‌هایی که در تمام ارتفاع طبقه ادامه ندارند، باید با کلاف فولادی، بتن آرمه و یا چوبی که به سازه ساختمان و یا کلاف‌های احاطه کننده تیغه متصل است، کلاف بندی شود.
جدا کنندهها با بلوک‌های توخالی سفالی یا سیمانی
با توجه به اینکه در بلوک‌های توخالی سفالی ، طرز اجرا به نحوی است که حفره‌ها به طور افقی دنبال یکدیگر قرار می‌گیرند و طبعاً پر کردن آنها میسر نیست، برای اینکه فضای خالی این قبیل بلوک‌ها به مرکز رشد حشرات مزاحم و میکروب‌ها بدل نشود ، توصیه میشود که مصرف آنها در نقاط مرطوب با احتیاط صورت گیرد. بدیهی است بندکشی این بلوک‌ها باید با نهایت دقت صورت گیرد.
تیغه‌های ساخته شده از دیوار گچی
قبل از نصب دیوار گچی در ساختمان باید کف آن تراز باشد، نصب دیوار گچی با اتصال صفحات به وسیله کام و زبانه و افزودن گچ مخصوص درزبندی انجام میشود و به علت گیرش سریع این گچ می‌توان دیوارها را تا ارتفاع مجاز بالا برد.
در صورتی که لوله‌ها ، ضخیم و یا تعدادشان زیاد باشد، باید از دیوارهای گچی دوجداره، استفاده و لوله‌ها بین دو جدار واقع شوند . اشیاء سبک و کوچک از قبیل قاب عکس، جالباسی و غیره را می‌توان با وسایل محکم کننده معمولی مثل قلاب و پیچ و غیره به دیوار نصب کرد ، لیکن اشیاء سنگین باید به وسیله قطعات متصل کننده که در پشت دیوار تعبیه می‌گردند، نصب شوند.