پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
چکیده:
ازدواج یا پیوند زناشویی پیوندی آیینی‌است که طی احکام یا رسومی خاص بین زن و مرد در مذاهب و کشورهای مختلف برقرار میشود تا به تشکیل خانواده منجر گردد و از تبعات آن زایش فرزند است. در برخی از کشورهای جهان، ازدواج همجنس‌گرایان، یعنی ازدواج دو مرد یا دو زن با یکدیگر، تنها به منظور برقراری روابط جنسی و تشکیل خانواده نیز وجود دارد.
در زمان ساسانی نوع اصلی ازدواج ایرانی «زنی پادِخشای» خوانده می‌شد که در واقع انتقال قیمومیت دختر از پدر به شوهر بود. انواع دیگری هم از ازدواج بود از جمله «چَگَر» که هنگامی بود که شوهر توانایی فرزندآوری نداشت و زن خود را به عنوان همسر موقت به یکی از نزدیکان می‌داد تا فرزند آورد. چگر را به صورت چَکَر هم نوشته‌اند. نوع دیگر که باعث بحث و جدل‌های زیادی میان امروزیان شده‌است خویدوده بود که ازدواج با محارم است.
از دیدگاه اسلام، ماهیت ازدواج یک قرارداد و پیمان با شرایطی ویژه‌است. و بسیار پسندیده و مطلوب است و از منظر فقه اسلامی، عملی مستحب و چه بسا مستحب موکد و در برخی موارد واجب شمرده میشود عفت و حیا از جملهٔ این صفات می‌باشند که یکی از راه‌های تأمین این صفات و سجایا، ازدواج است. اسلام با تشریع ازدواج، مسیر رسیدن به عفت و حیا را هموار می‌سازد بدین صورت که ازدواج را بهترین و طبیعی‌ترین راه تأمین نیازهای جنسی معرفی می‌کند. طبق قوانین اسلامی تنها خواندن صیغه عقد توسط زن و تایید توسط مرد صحیح است و الزامی به وجود شاهد یا نماینده دینی نیست. البته می‌توان برای خواندن این جمله کسی را وکیل کرد که لازم هم نیست که نماینده دینی باشد. شیعیان نوع دیگری از ازدواج (معروف به ازدواج موقت) را دارند که در آن عقد ازدواج برای مدت معین و محدودی بین دو طرف بسته میشود.
بنابر نظر بعضی از مراجع شیعه «برای دختر رشیده اذن پدر در ازدواج موقت ضرورتی ندارد» پس از تعیین مدت زمان عقد و مهریه با خواندن صیغه عقد زن و مرد به یکدیگر محرم می‌شوند.
کلمه موقت به معنای، چیزی که وقتش معین شده و آنچه که در مدتی محدود و معین بجا می‌ماند و سپس زایل میشود و در مقابل دائم و پایدار.
با توجه به معانی کلمات مذکور، می‌توان بیان نمود روابط زوجین در ازدواج موقت عبارتست از: «رابطه حقوقی که برای مدت معین بین زن و مرد به وسیله عقد ایجاد میشود و حق تمتع جنسی را به آنان می‌دهد و وظایف وتکالیفی را برای طرفین بوجود می‌آورد.«
واژگان کلیدی: ازدواج، موقت، مهریه، ارث، طلاق، نفقه
مقدمه:
ازدواج موقت که عقد منقطع و متعه هم نامیده می شود یک نهاد حقوقی است که از فقه امامیه گرفته شده و عامه بر آن توافق ندارند، این آیه می فرماید : « بسم الله الرحمن الرحیم فما استمتعم به منهنّ فآتوهنّ اجورهنّ فریضه »،« زنانی که از آنها برخوردار شده اید مهر مقررشان را بپردازید » . [1]
فقهای امامیه این آیه را مربوط به ازدواج موقت می دانند و از آن به جواز نکاح منقطع استدلال می کنند. لیکن فقهای عامه می گویند استمتاع بر ازدواج موقت دلالت نمی کند ، بلکه مقصود تمتع حاصل از ازدواج دائم است. قانون مدنی ایران مواد ، 1075-1076-1077 از فصل ششم کتاب هفتم ( در نکاح و طلاق )، در نکاح منقطع و ماده ی 1095 از فصل هفتم کتاب هفتم در مهر، ماده ی 1120 از باب دوم ِ کتاب هفتم ، در انحلال عقد نکاح ؛ مواد 1152- 1153-1154 در عده و استنباط از ماده 940 در میراث زوج و زوجه ؛ بر ازدواج موقت می پردازد.
همانطور که ذکر شد فقه امامیه ازدواج موقت را پذیرفته امّا این نهاد در فقه عامه جایگاهی ندارد و کشورهای بسیاری از جمله ، مصر – سوریه – عراق – تونس – مراکش آنرا نپذیرفته اند . مدافعان ازدواج منقطع ، جلوگیری از ترویج فساد و قاعده مند کردن روبط افرادی که قادر به ازدواج دائم نیستند، را هدف برقراری این نهاد می دانند. در این جا ممکن است بتوان این نکته را بیان کرد که برقراری رابطه چه از طریق غیر شرعی و چه از طریق شرعی ( ازدواج منقطع ) در نهایت باعث ازدیاد روابطی که در آن پایبندی به تعهدات کمتر است ، می شود و ممکن است در دراز مدت این مشکل پیش روی جامعه به وجود آید که افراد برای گریز از تعهدات زناشویی در ازدواج دائم خود را به ازدواج منقطع بسپارند چرا که برقراری رابطه و رهایی از آن به مراتب سهل تر از ازدواج دائم است و به راحتی از زیر بار مسئولیت آن رها می شوند که این با هدف تشکیل خانواده در دین اسلام سازگاری ندارد . با ضعیف شدن پایه های دینی افراد در جامعه کنونی که مردم به ازدواج دائم که هم در دین اسلام و هم در قانون اثرات محکمی بر آن بار شده ، نسبت به قبل کمتر پایبند هستند چه برسد به وضعیت متزلزل ازدواج موقت . در نهایت ازدواج موقت به جای خواهد رسید که جزء ترویج ازدواج های راحت و انحلال بی دردسر آن چیز دیگری عاید افراد نخواهد شد و این درست همان نتیجه یعنی سست شدن پایه های تشکیل خانواده و ترویج رابطه ها را در بر دارد که روابط آزاد در پی داشت . برای چاره جویی از این مشکل بهتر است فرهنگ ازدواج های آسان و تقویت بنیه اقتصادی جوانان در جامعه به وجو آید تا جوانان که نا امید از تشکیل خانواده شده اند به جای اینکه به فکر رابطه های ناسالم شوند به فکر تشکیل خانواده باشند.
[1]- آیه ی 24 سوره نساء منبع پذیرفتن نکاح منقطع از سوی امامیه است.
فهرست
چکیده………………………………………………………………………………………………………………………1
واژگان کلیدی……………………………………………………………………………………………………………1
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………….2
فصل اول:
کـلیـات
مبحث اول: تعاریف و مفاهیم………………………………………………………………………………………5
گفتار اول: تعریف “روابط “……………………………………………………………………………………….. 5
گفتار دوم: تعریف زوجین ،ازدواج ، موقت………………………………………………………………….. 5
فصل دوم:
روابط مالی و غیرمالی زوجین در ازدواج موقت
مبحث اول:روابط غیر مالی…………………………………………………………………………………………..8
گفتار اول: قابلیت صحی برای ازدواج (قابلیت جسمی و بلوغ)………………………………………..8
بند اول: ازدواج موقت قبل از بلوغ………………………………………………………………………………..8
بند دوم: ازدواج موقت صغیر توسط ولی………………………………………………………………………..9
بند سوم: اجازه پدر یا جد پدری در ازدواج موقت دختر بالغ……………………………………………10
بند چهارم: طلاق بار سوم و نهم……………………………………………………………………………………14
گفتار دوم: ازدواج موقت مرد مسلمان با زن غیرمسلمان غیر اهل کتاب ……………………………..17
بند اول: ارتداد زن یا شوهر بعد از ازدواج موقت……………………………………………………………17
بند دوم: احرام………………………………………………………………………………………………………..17
مبحث دوم:روابط مالی در ازدواج موقت……………………………………………………………………..18
گفتار اول: شروط ضمن عقد در ازدواج موقت……………………………………………………………..18
بند اول: مهر در ازدواج موقت…………………………………………………………………………………….19
بند دوم: تراضی مقدار مهر در ازدواج موقت )مهرالمسمی)……………………………………………..21
بند سوم :شرط بطلان ازدواج موقت در صورت عدم تأدیه مهر………………………………………..22
گفتار دوم: اقسام مهر…………………………………………………………………………………………………24
بند اول: کدام عنوان مهر، مربوط به ازدواج موقت است………………………………………………….26
بند دوم: تعیین مهر المثل به جای مهر المسمی………………………………………………………………26
بند سوم:وضعیت مهریه در ازدواج موقت……………………………………………………………………..27
بند چهارم: فسخ عقد ازدواج موقت قبل از نزدیکی………………………………………………………31
بند پنجم: فسخ عقد ازدواج موقت بعد از نزدیکی………………………………………………………….31
گفتار سوم : حق امتناع زن از تمکین در ازدواج موقت…………………………………………………….33
بند اول: تمکین عام و تمکین خاص……………………………………………………………………………..34
بند دوم: ساقط شدن حق امتناع زن در ازدواج موقت………………………………………………………35
فصل سوم:
شرایط قانونی و شرعی صحت ازدواج موقت
مبحث اول: شرایط صحت ازدواج موقت…………………………………………………………………………38
گفتار اول: قصد انشاء در ازدواج موقت……………………………………………………………………………38
بند اول: الفاظ در ازدواج موقت……………………………………………………………………………………….39
بند دوم: ایجاب و قبول…………………………………………………………………………………………………..39
بند سوم: ایجاب و قبول توسط ولی در ازدواج موقت…………………………………………………………39
گفتار دوم:تعیین زن و شوهر در ازدواج موقت……………………………………………………………………41
بند اول: تعلیق در ازدواج موقت……………………………………………………………………………………….41
بند دوم: شرط خیار در ازدواج موقت………………………………………………………………………………..42
بند سوم: وکالت در ازدواج موقت……………………………………………………………………………………..43
بند چهارم: حدود اختیارات وکیل در ازدواج موقت……………………………………………………………..43
بند پنجم: نحوه خواندن صیغه ازدواج موقت……………………………………………………………………….44
بند ششم: تعیین مدت در ازدواج موقت………………………………………………………………………………45
گفتار سوم: محدودیت عددی در ازدواج موقت…………………………………………………………………….46
بند اول: حقوق و تکالیف زوجین نسبت به یکدیگر در ازدواج موقت………………………………………47
فصل چهارم:
حقوق قانونی ناشی از ازدواج موقت
مبحث اول: حق نفقه زن با شروط درعقد موقت …………………………………………………………………..50
گفتار اول: شرط حق نفقه در ضمن عقد ازدواج موقت…………………………………………………………….50
بند اول: نفقه برای تمام مدت……………………………………………………………………………………………….50
بند دوم: نفقه برای قسمتی از مدت………………………………………………………………………………………..51
بند سوم: نفقه بیش از مدت………………………………………………………………………………………………….51
بند چهارم: تعیین نفقه بعد از عقد………………………………………………………………………………………….51
بند پنجم: عدم شرط نفقه و مدت طولانی………………………………………………………………………………52
گفتار د وم: شرایط حق نفقه در ازدواج موقت…………………………………………………………………………52
بند اول: استنکاف شوهر از پرداخت حق نفقه در ازدواج موقت………………………………………………..53
گفتار سوم: ارث در ازدواج موقت………………………………………………………………………………………….54
بند اول: شرط ارث در ازدواج موقت……………………………………………………………………………………..55
بنددوم : نحوه ارث بردن زن و شوهر در ازدواج موقت…………………………………………………………….56
بند سوم: نکاح منقطع و تعدد زوجات …………………………………………………………………………………..56
گفتار چهارم: سرنوشت فرزندان در ازدواج موقت …………………………………………………………………..57
نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………………………59
انتقادات و پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………..59
منبع و مآخذ……………………………………………………………………………………………………………………….61
این فایل ورد در 62 صفحه به خدمتتون ارائه میشود.