پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
دانشکده علوم قرآنی …..
پروژه تحقیقاتی کارشناسی رشته
رشته تفسیر قرآن کریم
چکیده
نماز به عنوان عالیترین شکل عبودیّت و کاملترین صورت تعظیم و پرستش پروردگار یکی از مهمترین اعمال عبادی است که در شریعت اسلام وجود دارد و مسلمانان موظّفند که روزانه حدّاقل پنج بار آنرا به جای آورند. هدف از این تحقیق بیان اعجاز علمی نماز می باشد. بنابراین در این تحقیق ابتدا به بیان جایگاه و اهمیت نماز پرداخته شده است، سپس به بیان اعجاز علمی نماز.
شیوه جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای است زیرا در این تحقیق از مدارک معتبر و مستند استفاده شده است. قرآن و کتب مختلف تفسیری از جمله تفسیر نمونه آیت اله مکارم شیرازی و نیز تفسیر نور حجه الاسلام محسن قرائتی و کتب روایی از جمله نهج البلاغه ترجمه محمد دشتی و نیز نهج الفصاحه ترجمه ابوالقاسم پاینده و همچنین کتب علمی از جمله آثار شگفت انگیز نماز در پیشگیری و درمان بیماری ها تالیف حسن کریمی یزدی و درمان بیماری ها با نماز تالیف مجید حاتمی ورزنه استفاده شده است. همانطور که گذشت نماز چون یک فریضه الهی است همه جنبه ها و ابعاد زندگی انسان را دربرمی گیرد.
این تحقیق از سه فصل تشکیل شده است فصل اول در مورد اهمیت و جایگاه نماز از طریق آیات و روایات اسلامی می باشد فصل دوم: در مورد یافته های علمی درباره‌ی مقدمات نماز و فصل سوم در مورد یافته های علمی نماز است. در پایان می توان گفت ، نماز به عنوان، یگانه سکوی اوج گیری بربلندای معنویت واخلاق فاضله در زندگی انسان موثر بوده و جایگاه و اهمیت غیر قابل انکاری در بسیاری از ابعاد زندگی دارد.
کلید واژه: نماز، صلاه،فلسفه نماز، اعجاز علمی نماز،آثار معنوی و اخلاقی نماز
1-1- مقدمه
خداوند متعال با سپردن «امانت» خود به انسان، او را تکریم نموده و در زمین، خلیفه‌اش قرار داد و با تسخیر آسمانها و زمین وی را محور تغییرات در هستی و نقش آفرین زندگی و جامعه قرار داد. (حکیم، 1384 :137 ). بشر تنها مخلوقی است که قابلیت همنوا شدن با تمام مخلوقات و اشیای موجوددر طبیعت‌را دارد.
ایمان به خدا، با تعالیم انبیاء کامل شده و انسان را به خیر و سعادت دنیا و آخرت نزدیک می‌نماید. معنویت، هم تجلی درونی دارد و هم تأثیرات بیرونی، در بعد درونی، زمینه را برای قدسی شدن انسان مهیا می‌کند و در بعد بیرونی هم، این خلوص و تکامل روحی در روابط اجتماعی اثر مستقیم گذاشته و انسان را از زورگویی، تجاوز، انحراف، ظلم و پلشتی بازمی‌دارد و در محیط اجتماعی به انسانی مهربان، معقول، مسئولیت‌پذیر، عدالت‌طلب،آرمان خواه و خلاق تبدیل میشود. (زمانی، 1384: 11).
اصلاح ناهنجاریهای جوامع با دستیابی به یک امنیت جهانی و گسترش فرهنگ وحی امکان‌پذیر است.
نماز اگرچه یک واسطه قلبی با خداست اما در عین حال خلاصه مکتب اسلام و روشنگر راه مسلمانی و نشان دهنده مسئولیتها، تکلیفها، راهها و نتیجه‌هاست و مقصد و اهداف اسلام را در خود دارد. (نیک‌نژادی، 1380 : 334)
نماز بعنوان بزرگترین فریضه دینی، موجب پیوند روحانی میان خداوند و مسلمانان بوده و به دنبال آن احساس برادری و برابری را در آنها زنده می‌کند که خود سرچشمه همه مکارم و فضیلتهای اخلاقی است. (باوند، 1379 : 93).
بررسی‌ها نشان می‌دهد مؤمنان و عبادت‌کنندگان در مقایسه با دیگران اعتماد به نفس بیشتر، رفتار مناسبتر،روابط اجتماعی بهتر و امیدواری بیشتری دارند و اصولاً انسان، امنیت و آرامش روانی خویش را در حمایت خداوند از خود می‌یابد. (حسن‌زاده، 1381 : 21)
پروفسور ایموتو درباره تأثیر دعا در تغییر آب یک دریاچه می‌گوید:
« باید بدانیم روح کلام، اقتداری دارد که می‌تواند روی کل هستی تأثیر بگذارد و بلافاصه دنیا را تغییر دهد،تردیدی نیست که روح کلام تولید شده از دعاهای خالصانه برای صلح جهانی، در یک لحظه بر دریاچه تأثیر گذاشته و آن را پاکسازی کرده بود».
همو می‌گوید: ذهنیت بشر تأثیری شگرف بر دنیای اطراف ما دارد. عواطف و احساسات ما لحظه به لحظه روی دنیا تأثیر می گذارد. (همان اثر: 124-122).
تمام آیات الهی که برای آن انسان با خالق خود راز و نیاز می‌کند، داد و ستد « امواج مثبت»می‌نماید. امروزه ثابت شده که از باطن انسان،امواج الهی ساطع می‌گردد که می‌تواند در هستی اثرگذار باشد. (باهر،1381 : 166)
از نظر روانشناسان بیشتر موفقیتهای انسان در نتیجه تمرکز فکر و حضور ذهن است.
توجه و خشوع در نماز وسیله‌ای برای پرورش حضور ذهن و تمرکز حواس می‌باشد. (نجفی، 1380 :88)
تمرکز نه تنها شرط لازم، بلکه در بسیاری از موارد، شرط کافی برای رسیدن به موفقیت است. اقامه کننده حقیقی نماز، با برخورداری از حضور قلب در عبادتهای روزانه در واقع تمرکز حواس را تمرین می‌کند تا با بهره بردن از آن در همه عرصه‌های زندگی موفق بشود.
1-2- تعریف نماز
1-2-1- تعریف لغوی
واژه «صلاه» در عربی، به معنی «درود و تحیت»، «دعا» و همچنین «انعطاف» است. با این حال واژه «نماز» واژه‌ای فارسی است که در ایران، افغانستان، هند، بنگلادش و ترکیه برای واژه «صلاه» عربی به‌کار برده میشود. این واژه همچنین درزبان بنگالی،آلبانیائی، بسنیائی و مقدونیائی، برابر صلاه به کار می‌رود.
واژه نماز به معنای خم‌شدن و سرفرودآوری برای ستایش و احترام است(دهخدا). برخی منابع ریشه این واژه را از واژه پارسی پهلوی «نماک» می دانند که آن هم از ریشه باستانی «نم» به معنای خم شدن و کرنش است.(فرهنگ معین). ریشه واژه نماز درفارسی از لفظ پهلوی« نماک» گرفته شده وآن هم به نوبه خود از ریشه باستانی«نِم» ؛ به معنی« خم شدن وتعظیم کردن» مأخوذ است که به تدریج بر معنی« صلاه» یعنی عبادت ویژه مامسلمانان اطلاق گردیده است.( خزائلی ، احکام قرآن ، ص 338)
بر اساس بعضی از کتب تاریخی، برخی از ایرانیان تازه مسلمان در سالهای حکومت اعراب بر ایرانیان به جای کلمه« صلاه» از کلمه« نماک» استفاده می‌کرده اند.
و هنگام فراخواندن مردم به سوی نماز به جای « الصلوه» کلمه« اَلنِّماک» وبه جای« حَیَّ عَلَی الصَّلوهِ» جمله «بشتابید به سوی نماک» را به کار می برده اند.( راشدی ، نماز شناسی ،ج 1 ، ص 65) هرچند در برخی منابع ریشه واژه نماز از واژه«ناماسته» در زبان سانسکریت آریائیان دانسته شده‌است . نـمـاز در لـغت به معناى پرستش, نیاز, سجود, بندگى و اطاعت, خم شـدن بـراى اظـهـار بـندگى و اطاعت و یکى از فرایض دین و عبادت مـخصوصى است که مسلمانان پنج بار در شبانه روز به جا مى آورند.
نـماز یعنى خدمت و بندگى, فرمان بردارى, سر فرود آوردن و تعظیم کردن به نشانه احترام.
نماز, داروى نسیان و وسیله ذکر خداوند است. نـمـاز, رابـطه معنوى مخلوق با خالق است. نماز یعنى دل کندن از مـادیـات و پـرواز دادن روح; یـعـنى پا را فراتر از دیدنى ها و شنیدنى ها نهادن.
1-2-2- تعریف فقهی
«صلوه» که در لسان شرع برای فعل عبادی خاصی یعنی همان «نماز» جعل شده است، در لغت به معنای دعا، استغفار، رحمت و مغفرت، ثنای نیکو، درود و تعظیم است(سیّاح،1380). واگر به خداوند نسبت داده شود، به معنای رحمت و ثنای بر بندگان می باشد.( معلوف،1389) و در اصطلاح نیز به عملی عبادی اطلاق می شود که متّشکل از اجزاء وشرائط خاصّی است و باید با قصد قربت به پروردگار هر روز در چند نوبت به جا آورده شود.
«صلاه» یا نماز به عنوان فعلی عبادی که به منظور دعا و نیز تعظیم الهی انجام می شود، یکی از مشترکات ادیان الهی است، هرچند شکل و نحوه‌ی انجام آن در ادیان مختلف متفاوت می باشد. از همین روست که در قاموس کتاب مقدس در معنای واژه نماز آمده است: «نماز معروف است و یکی از واجبات دینیه هر روز تمام ملل و مذاهب است، چه منفرداً و چه جماعتاً…» و پس از آن به شرح معنای نماز بر مبنای تورات و انجیل پرداخته تا آنکه می‌نویسد: «احدی جزمنکرین خدا منکر نماز و دعا نیست…».( نجفی کاشانی،1374).
در اصطلاح شرع عبارت است از عملى مخصوص ، مرکّب از رکوع و سجود و قرائت و ذکر ، توام با نیت و شرائط خاصّ ، که به تکبیر آغاز و به سلام ختم مى گردد . ( دائره المعارف دانستنیهای اسلامی)
یک تعریف برای نماز، تعریف فقهی آن است که نماز عملی است که دارای ارکان و شرایط خاص است که روزی پنج بار بر شخص مکلف واجب است .
اما حقیقت نماز آن رابطه قلبی و عملی با خدا است و معجونی است از تمام حرکاتی که برای انسان وجود دارد از ایستادن، نشستن، خم شدن و دست‌ها و پاها را به صورت‌های مختلف حرکت دادن و زبان را با الفاظ گوناگون به سخن در‌آوردن و مانند آن، یعنی انسان در تمام حالات در یاد او فرو می‌رود، تمام اعضای او رنگ ایمان پیدا کند و این خود یک نوع لطافتی است که در فریضه نماز که در تعدیل حرکات مؤثر خواهد بود.( محمدی اشتهاردی ، ص 6).
فهرست مطالب
فصل 1- کلیات تحقیق… 1
1-1- مقدمه…………… 2
1-2- تعریف نماز 3
1-2-1- تعریف لغوی…………. 3
1-2-2- تعریف فقهی…………. 4
1-3- حقیقت و باطن نماز 4
1-4- مفهوم و محتواى نماز 5
1-5- نماز و نیایش در اسلام. 9
1-6- سابقه تاریخی نماز 13
1-7- حکمت و فلسفه نماز 14
1-8- فلسفه نماز از نظر قرآن و اسلام. 19
1-9- نماز ازدیدگاه پیامبراکرم (ص) 25
1-10- جایگاه و منزلت نماز در اسلام. 27
1-11- جایگاه نماز در قرآن کریم.. 30
1-11-1- اهمیت نماز در قرآن کریم.. 31
1-12- جایگاه نماز از نظر ائمه معصومین.. 34
1-13- جایگاه و ارزش نماز از زبان دانشمندان جهان.. 39
1-14- جایگاه نماز در ادیان مختلف… 40
فصل 2- یافته های علمی درباره‌ی مقدمات نماز. 52
2-1- آثار و فواید نماز 53
2-2- آثار معنوی واخلاقی نماز 60
2-3- اهمیت وفواید نماز اول وقت برای بدن انسان.. 68
2-4- آثار نماز اول وقت در دنیا 70
2-5- فلسفه اوقات نماز های روزانه. 72
2-6- اسرار طهارت در نماز 74
2-7- آثار نیت در نماز 74
2-8- اعجازهای علمی وضو. 76
2-8-1- اعجاز وضو در علم پزشکی.. 76
2-8-2- حکمت های وضو از دیدگاه علم بهداشت… 76
2-8-3- آثار دنیوی و بهداشتی وضو. 84
2-8-3-1- آثار دنیوی…………….. 84
2-8-3-2- آثار بهداشتی وضو………… 85
2-9- نکات علمی شگرف از وضو. 87
2-10- فلسفه وضو و نماز از دید علمی.. 88
2-11- بررسی بعضی از اثرات علمی غسل و وضو و تیمم بر سلامت انسان.. 91
فصل 3- یافته های علمی درباره‌ی نماز. 95
3-1- تاثیرات نماز بر جسم انسان.. 96
3-2- آثار روحی و روانی نماز 97
3-3- تاثیرات حالات نماز بر انسان.. 106
3-3-1- تاثیر ایستادن در نماز بر انسان.. 106
3-3-2- تاثیر رکوع در نماز بر انسان.. 106
3-3-3- تاثیر سجده در نماز بر انسان.. 107
3-4- تاثیر نماز بر چرخش خون مغز. 113
3-5- اعجازهای پزشکی نماز 115
3-5-1- تاثیر نماز بر بهداشت خواب… 115
3-5-2- تاثیر نماز بر بیماری افسردگی.. 116
3-5-3- تاثیر نماز بر شادابی جسم و روان.. 116
3-5-4- تاثیر نماز بر آرامش عضلات… 117
3-5-5- تاثیر نماز بر بیماری فشار خون.. 117
3-5-6- تاثیر نماز بر عفونت کلیه و مجاری ادراری.. 118
3-5-7- تاثیر نماز بر عفونتهای گوارشی.. 118
3-5-8- تاثیر نماز بر ایمنی حواس…. 119
3-5-9- تاثیر نماز بر عفونت های تنفسی.. 119
3-5-10- تاثیر نماز بر بیماریهای دهان و دندان.. 120
3-5-11- تاثیر نماز بر بیماریهای پوست… 120
3-5-12- تاثیر نماز بر بیماریهای اپیدمیک ( همه گیر ) 120
3-5-13- تاثیر نماز بر بیماریهای اضطرابی.. 121
3-5-14- تاثیر نماز بر افزایش طول عمر. 121
3-5-15- تاثیر نماز بر بیماریهای مقاربتی.. 122
3-5-16- تاثیر نماز بر اعتیاد 123
3-5-17- تاثیر نماز بر وسواس های فکری.. 123
3-5-18- تاثیر نماز بر وسواس های عملی.. 123
3-5-19- تاثیر نماز بر شیوع خودکشی.. 124
3-5-20- تاثیرنماز بر انحرافات جنسی.. 124
3-5-21- تاثیر نماز بر احساس امنیت روانی.. 125
3-5-22- تاثیر نماز بر بیماریهای تیروئید. 125
3-5-23- تاثیر نماز بر سکته های قلبی ومغزی.. 126
3-5-24- تاثیر نماز بر زخمهای گوارشی.. 126
3-5-25- تاثیر نماز بر بیماری آسم.. 127
3-5-26- تاثیر نماز بر اختلال شخصیت پارانوئید. 127
3-5-27- تاثیر نماز بر اختلال شخصیت اسکیزوئید. 128
3-5-28- تاثیر نماز بر اختلال شخصیت نارسیتیک… 128
3-5-29- تاثیر نماز بر ثبات شخصیت… 128
3-5-30- تاثیر نماز بر حافظه و تمرکز حواس…. 129
3-6- درمان بیماری گناه با نماز 130
3-7- نتیجه گیری.. 131
این فایل ورد در 145 صفحه به خدمتتون ارائه میشود.