مقدمه:
(امام رضا (ع) می فرمایند: قرآن ریسمان و دستگیره محکم الهی است، قرآن راه برتری است که انسانها را به سوی بهشت ره می نماید و از آتش دوزخ می رهاند، گذشت زمان آنرا فرسوده نمی کند و گفتار آدمیان آن را تباه نمی سازد زیرا ویژه زمانی خاص نیست و دلیل روشنی برای همه انسانهاست. از پیش رو و پشت سر، خط بطلان بر آن کشیده نمی شود، کتابی است فرود آمده از سوی حکیم حمید)[1]
این معجزه جاوید که به صورت کتابی مشتمل بر سور و آیات است، مجموعه ای هدفمند، منظم و یکپارچه است که در عین کامل بودن و مشتمل بودن بر تمام نیازهای بشر از هر گونه ضعف و یا زیادت مبراست.
قرآن کریم دریچه ای است مابین خالق و مخلوق، خالقی ازلی و ابدی و مخلوقی فانی و این کتاب مقدس در همه ادوار، پاسخگوی بشر تشنه حقیقت و خواهان شناخت خالق خویش است شناخت قرآن برای هر فرد عالم به عنوان فرد عالم و برای هر فرد مؤمن به عنوان یک فرد مؤمن امری ضروری و واجب است. شناخت قرآن از آن جهت ضروری است که این کتاب، در تکوین سرنوشت جوامع اسلامی و بلکه در تکوین سرنوشت بشریت مؤثر بوده است. نگاهی به تاریخ، این نکته را روشن می کند که عملاً هیچ کتابی به اندازه قرآن بر روی جوامع بشری و بر زندگی انسانها تاثیر گذار نبوده است.
در این تحقیق بر آنیم تا یکی از وجوه اعجاز قرآن یعنی وجود تناسب و هماهنگی میان آیات قرآن کریم را بررسی کنیم.
منابع اصلی در این تحقیق اولاً کتبی است که به طور مستقیم به بحث تناسب آیات پرداخته و ثانیاً کتابهایی که این بحث را در میان فصول و بخشهایشان آورده اند و در بحث موردی، یعنی اثبات وجود تناسب بین دسته های مختلفی از آیات منبع اصلی کتب تفاسیر است که در این میان از مهمترین کتابهای تفسیری شیعه و سنی استفاده شده است.
این تحقیق مشتمل بر کلیات و سه بخش و هشت فصل می باشد که به بررسی وجوه مختلف مطرح در خصوص تناسب آیات پرداخته شده است.
امید است با بررسی های بیشتر و یافتن هر چه بیشتر حقایق در این زمینه راه به سوی دستیابی به دریای بیکران معارف قرآن هموار تر گردد.
[1] – قرآن حکیم از منظر امام رضا (ع)، جوادی آملی، ترجمه: زینب کربلایی، قم، انتشارات اسراء، صفحه 23.
فهرست مطالب
مقدمه:……………….. 1
بیان مسأله:……… 3
اهمیت موضوع:………. 6
سؤالات اصلی:…………… 10
سؤالات فرعی:………. 10
فرضیه:…………………. 10
چکیده:………….. 11
بخش اول: بررسیهای مفهومی………… 12
بررسی لغوی تناسب:…………. 13
بررسی لغوی سیاق:……….. 14
بررسی لغوی اسباب النزول:…….. 15
بررسیهای اصطلاحی:……….. 16
تعریف اصطلاحی تناسب:………… 16
تعریف اصطلاحی سیاق:………….. 25
تعریف اصطلاحی اسباب النزول:…… 28
مقایسه بین تناسب، سیاق و اسباب النزول:……… 31
انواع تناسب…………… 37
بخش دوم: پیشینه پژوهشها و آراء علما در مورد تناسب:………… 45
فصل اول: سده های اول تا پنجم……………. 46
فصل دوم: سده های ششم تا نهم………… 52
فصل سوم: سده های دهم تا چهاردهم………………….. 62
فصل چهارم: علمای معاصر……………….. 70
فصل پنجم: مستشرقین…………… 74
بخش سوم: پژوهشهای موردی آیات………. 78
فصل اول: سوره بقره آیات 39-30………….. 79
فصل دوم: سوره آل عمران آیات 61-33…………. 92
فصل سوم: سوره نساء آیات 88-80………….. 103
نتیجه گیری:………… 112
فهرست منابع……… 115
فرمت فایل: Word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 118
حجم: 863 کیلوبایت