پژوهشی در تناسب آیات


مقدمه:

(امام رضا (ع) می فرمایند: قرآن ریسمان و دستگیره محکم الهی است، قرآن راه برتری است که انسانها را به سوی بهشت ره می نماید و از آتش دوزخ می رهاند، گذشت زمان آنرا فرسوده نمی کند و گفتار آدمیان آن را تباه نمی سازد زیرا ویژه زمانی خاص نیست و دلیل روشنی برای همه انسانهاست. از پیش رو و پشت سر، خط بطلان بر آن کشیده نمی شود، کتابی است فرود آمده از سوی حکیم حمید)[1]

این معجزه جاوید که به صورت کتابی مشتمل بر سور و آیات است، مجموعه ای هدفمند، منظم و یکپارچه است که در عین کامل بودن و مشتمل بودن بر تمام نیازهای بشر از هر گونه ضعف و یا زیادت مبراست.

قرآن کریم دریچه ای است مابین خالق و مخلوق، خالقی ازلی و ابدی و مخلوقی فانی و این کتاب مقدس در همه ادوار، پاسخگوی بشر تشنه حقیقت و خواهان شناخت خالق خویش است شناخت قرآن برای هر فرد عالم به عنوان فرد عالم و برای هر فرد مؤمن به عنوان یک فرد مؤمن امری ضروری و واجب است. شناخت قرآن از آن جهت ضروری است که این کتاب، در تکوین سرنوشت جوامع اسلامی و بلکه در تکوین سرنوشت بشریت مؤثر بوده است. نگاهی به تاریخ، این نکته را روشن می کند که عملاً هیچ کتابی به اندازه قرآن بر روی جوامع بشری و بر زندگی انسانها تاثیر گذار نبوده است.

در این تحقیق بر آنیم تا یکی از وجوه اعجاز قرآن یعنی وجود تناسب و هماهنگی میان آیات قرآن کریم را بررسی کنیم.

منابع اصلی در این تحقیق اولاً کتبی است که به طور مستقیم به بحث تناسب آیات پرداخته و ثانیاً کتابهایی که این بحث را در میان فصول و بخشهایشان آورده اند و در بحث موردی، یعنی اثبات وجود تناسب بین دسته های مختلفی از آیات منبع اصلی کتب تفاسیر است که در این میان از مهمترین کتابهای تفسیری شیعه و سنی استفاده شده است.

این تحقیق مشتمل بر کلیات و سه بخش و هشت فصل می باشد که به بررسی وجوه مختلف مطرح در خصوص تناسب آیات پرداخته شده است.

امید است با بررسی های بیشتر و یافتن هر چه بیشتر حقایق در این زمینه راه به سوی دستیابی به دریای بیکران معارف قرآن هموار تر گردد.

[1] – قرآن حکیم از منظر امام رضا (ع)، جوادی آملی، ترجمه: زینب کربلایی، قم، انتشارات اسراء، صفحه 23.

 

فهرست مطالب

مقدمه:……………….. 1

بیان مسأله:……… 3

اهمیت موضوع:………. 6

سؤالات اصلی:…………… 10

سؤالات فرعی:………. 10

فرضیه:…………………. 10

چکیده:………….. 11

 

بخش اول: بررسیهای مفهومی………… 12

بررسی لغوی تناسب:…………. 13

بررسی لغوی سیاق:……….. 14

بررسی لغوی اسباب النزول:…….. 15

بررسیهای اصطلاحی:……….. 16

تعریف اصطلاحی تناسب:………… 16

تعریف اصطلاحی سیاق:………….. 25

تعریف اصطلاحی اسباب النزول:…… 28

مقایسه بین تناسب، سیاق و اسباب النزول:……… 31

انواع تناسب…………… 37

بخش دوم: پیشینه پژوهشها و آراء علما در مورد تناسب:………… 45

فصل اول: سده های اول تا پنجم……………. 46

فصل دوم: سده های ششم تا نهم………… 52

فصل سوم: سده های دهم تا چهاردهم………………….. 62

فصل چهارم: علمای معاصر……………….. 70

فصل پنجم: مستشرقین…………… 74

 

بخش سوم: پژوهشهای موردی آیات………. 78

فصل اول: سوره بقره آیات 39-30………….. 79

فصل دوم: سوره آل عمران آیات 61-33…………. 92

فصل سوم: سوره نساء آیات 88-80………….. 103

نتیجه گیری:………… 112

فهرست منابع……… 115

 

فرمت فایل: Word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 118
حجم: 863 کیلوبایت

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *