دیوار طرهای بتنی نوع خاصی از دیوارهای وزنی است که بخشی از پایداری آن در مقابل واژگونی، به واسطه وزن خاکریز متکی بر دال بتنی دیوار پاشنه تأمین میشود.
بارهای طراحی دیوار طرهای بتنی
نیروهای طراحی وارد بر دیوار طرهای بتنی شامل بارهای زیر هستند.
- بار مرده
- وزن خاک
- فشار جانبی خاک
- فشار آب زیرزمینی
- فشار برخاست
- فشار جانبی ناشی از سربار
- فشار برخورد امواج
- نیروهای زلزله
- فشار یخ
طراحی سازهای
قسمتهای مختلف دیوار طرهای شامل دیوار و شالوده (شامل پنجه و پاشنه) به صورت تیرهای طرهای تحلیل میشوند. در مقاطع مختلف از آرماتورهای فشاری استفاده نمیشود.
دیوار (تیغه)
بارهای محوری وارد بر دیوار عمدتاً ناچیز و قابل اغماض بوده و در طراحی صرف نظر میشود.
پنجه
طراحی پنجه دیوار بر اساس بارهایی شامل فشار خاک، فشار آب، وزن بتن و توزیع تنش زیر پی دیوار و غیره صورت میگیرد. اثر نیروهای محوری در طراحی پنجه قابل اغماض است.
پاشنه
بارگذاری روی پاشنه دیوار شامل وزن خاکریز متکی بر پاشنه، فشار آب و وزن بتن است. در صورت شیبدار بودن خاکریز پشت دیوار، توزیع تنش زیر پی بر اساس فشار افقی خاک است و اضافه برش ناشی از شیب مثبت خاکریز محاسبه میشود. وجود نیروی اصطکاک در فصل مشترک شالوده و زمین میتواند نیروی کششی در پاشنه به وجود آورد، لیکن در عمل از آن صرف نظر میشود.
ملاحظات خاص برای دیوارها با زبانه برشی
لحاظ نمودن اثر زبانه برشی در محاسبات، باعث طرح غیر محافظه کارانه در تعیین آرماتورهای فوقانی پاشنه در محل اتصال به تیغه دیوار میشود. به همین جهت پس از کنترل پایداری بر اساس وجود زبانه برشی، در طراحی آرماتور از وجود آن صرف نظر میشود.
طراحی بتن مسلح
دیوارهای حایل بتن مسلح (طرهای و پشتبنددار) باید به گونهای طراحی شوند که تمامی مقاطع و عناصر آنها حداقل مقاومت لازم را در برابر نیروهای داخلی ایجاد شده در اثر ترکیبات بارگذاری را داشته باشند.
آرماتورهای حرارتی
برای کنترل آثار حرارتی، علاوه بر درزهای انقباضی و انبساطی، لازم است میلگردهای حرارتی در امتدادهای افقی و قائم (مخصوصاً در امتداد افقی) در تیغه و پایه قرار داده شود. میلگردهای حرارتی به عنوان یک معیار حداقل معرفی میشوند. بدین معنی که اگر میلگردهای محاسباتی، مقادیر حداقل را تأمین نمایند، احتیاج به میلگردهای اضافی نیست.
سطح مقطع میلگردهای افقی تعبیه شده نباید کمتر از ۰/۲۵ درصد مساحت کلی مقطع بتنی و سطح مقطع میلگردهای قائم، نباید کمتر از ۰/۱۵ درصد مساحت کل مقطع بتنی شود. در صورتی که قطر میلگرد مصرفی کمتر از ۱۶ میلی متر باشد یا از شبکههای جوش شده استفاده شده باشد، حداقلهای فوق به ترتیب به ۰/۲ و ۰/۱۲ درصد کاهش مییابند. /همیار ناظر