پرلیت و استفاده از آن در مصارف ساختمانی به منظور سبک سازی
پرلیت چیست؟
پرلیت نوعی سنگ آتشفشانی با ترکیب اسیدی تا حد واسط است که در محیط آب یا مرطوب تشکیل میشود. پرلیت دارای بافت شیشهای است و به سبب همراه داشتن آب، اشکال کروی در آن ایجاد شده است، میزان آب همراه با پرلیت در حدود ۲ تا ۵ درصد است.
کاربرد پرلیت چیست؟
پرلیت خام در صنایعی همچون سرامیک، ساخت الکترود، تهیه سیمان، مواد منفجره، متالورژی، تولید زیولیت مصنوعی، فیلتر و صافی و ساخت فیبر شیشهای کاربرد دارد.
علاوه بر حالت خام، پرلیت به صورت منبسط نیز مصرف میشود. پرلیت منبسط، ماده دانهای سبک است که معمولاً از سنگ طبیعی آتشفشانی منبسط شده بر اثر حرارت ساخته میشود تا تشکیل ساختاری سلولی دهد. در این روند ابتدا سنگ پرلیت را خرد و سپس دانه بندی مینمایند و پرلیت دانه بندی شده ابتدا به بخش پیش گرم و از آنجا به داخل کوره هدایت میشود. دمای داخل کوره میان ۷۰۰ تا ۱۱۰۰ درجه سانتیگراد و بر پایه ترکیب شیمیایی و میزان آب موجود در پرلیت تنظیم میشود. پرلیت در داخل کوره منبسط و به کمک جریان هوا به طرف بالا رسانده میشود و مواد زاید به طرف پایین کوره سقوط میکنند.
مصارف مهم پرلیت منبسط شده شامل تهیه بتن سبک وزن، پرکنندگی، عایق حرارتی و صوتی، کشاورزی و به عنوان صافی و ساینده است. پرلیت را میتوان به نسبتهای مختلف با سیمان مخلوط کرد و از آن قطعههای سبک وزن تهیه کرد. ملات پرلیت از ملات سیمان سبکتر، هدایت گرمایی آن جذب صدای آن بیشتر است.
در رنگ سازی، پلاستیک، لاستیک و عایق بندی فضای خالی دیوارهای دو جداره به کار میرود. صفحات پرلیتی را به کمک پرلیت و یک ماده چسباننده نظیر گچ میتوان تهیه نمود. این صفحات وزن کم دارند و به عنوان عایقهای خوب حرارتی و صوتی به کار میروند. صفحات جذب صدا، از مخلوط پرلیت و آزبست پرس شده تهیه میشوند.
تخته پرلیتی عایق حرارتی صلبی است که از پرلیت منبسط، الیاف مسلح کننده و مواد چسباننده ساخته میشود، آن را میتوان به صورت یک تخته یا به صورت تختههای دوتایی یا چند تایی چسبانده شده به یکدیگر با یک چسب مناسب عرضه کرد. تختهها ممکن است همچنین دارای لبه شکل داده شده باشند.
با توجه به وجود ذخایر بزرگی از پرلیت در شرق جاده میانه – تبریز در ناحیه سفید خانه (۳۶ کیلومتری شمال شرقی میانه) اطراف آبادی طارم (هر غرب میانه)، اطراف بیرجند، فردوس و طبس و دیگر نقاط ایران و از جمله در استان سیستان و بلوچستان و شهرهای نایین و کاشان به نظر میرسد. بهرهگیری از این مصالح در تامین نیاز به سبک سازی قطعات ساختمانی و بهرهوری انرژی مفید فایده باشد. به همین دلیل طرح استفاده از پرلیت در مصارف سبک سازی و عایقکاری ساختمان در این مرکز بررسی شد و با رعایت الزامات مربوط مورد تایید قرار گرفت.
الزامات استفاده از پرلیت در مصارف ساختمانی به منظور سبک سازی یا عایق کاری
استفاده از پرلیت فلهای در ساختمان برای مصارف عایقکاری حرارتی به شرط برآورده شدن الزامات استاندارد ملی ایران به شماره ۱۱۰۶۲-۱ تحت عنوان مصالح ساختمانی، فراوردههای عایق کاری حرارتی اجرا شده درجا از پرلیت منبسط – فراوردههای فلهای و چسبیده قبل از نصب – ویژگیها مورد تایید است. این استاندارد الزامات چهار نوع فراورده پرلیت منبسط (شامل سنگدانه پرلیت، پرلیت روکشدار، پرلیت آبگریز و پرلیت آماده) را برای عایق اجرای شده، درجا، بام، سقف، دیوار و کف تعیین میکند.
استفاده از تخته پرلیت کارخانهای در ساختمان برای مصارف عایقکاری حرارتی به شرط برآورده شده الزامات استاندارد ملی ایران به شماره ۸۳۲۰ تحت عنوان مصالح ساختمانی، فراورده های عایقکاری حرارتی ساخته شده در کارخانه از پرلیت منبسط – ویژگیها مورد تایید است.
این استاندارد فراوردههای ساخته شده در کارخانه از پرلیت منبسط، با رویهها یا پوششها یا بدون آنها که برای عایقکاری حرارتی ساختمانها استفاده میشود را مشخص میکند. این فراوردهها به شکل تخته یا عایقهای چند لایه تولید میشوند. این استاندارد همچنین تختههای عایق حرارتی مرکب را نیز شامل میشود.
استفاده از پرلیت در ساختمان برای مصارف سبک سازی و به صورت سنگدانه به شرط برآورده شدن الزامات استاندارد ملی ایران به شماره ۷۶۵۷ تحت عنوان سنگدانه – سنگدانههای سبک مورد مصرف در بلوکهای بتنی – ویژگیها مورد تایید است. این استاندارد ویژگیهای سنگدانههای سبک که در بلوکهای بتنی و به منظور کاهش چگالی بتن است، را تعیین میکند.
در تمامی مصارف این محصول لازم است مقررات ملی ساختمان ایران رعایت شود. منبع؟همیار ناظر