پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
معرفی رشته مهندسی محیط زیست — از تحصیل تا اشتغال
رشته مهندسی محیط زیست مناسب چه کسانی است؟
باتوجه به دغدغه فعلی پیش‌روی ایران و مواجهه با مشکلاتی چون آلودگی هوا، بحران آب، فرسایش شدید خاک‌ها در سطح کشور و بروز پدیده‌هایی چون بیابانزایی، این رشته تحصیلی مناسب کسانی است که روحیه ای فعال و پویا دارند و درصدد بهبود شرایط محیط زندگی خود هستند؛ کسانی که دوستدار طبیعت بوده و به محیط اطراف خود توجه می‌کنند.
از طرفی به دلیل گستردگی دامنه فعالیت‌های رشته مهندسی محیط زیست و به نوعی بین رشته‌ای بودن آن، می‌توان آن را تلفیقی از رشته‌هایی چون زیست‌شناسی، شیمی، نقشه‌برداری، جغرافیا، اقلیم‌شناسی، کشاورزی و آبخیزداری دانست.
کدام دروس دوره دبیرستان در رشته مهندسی محیط زیست بیشتر کاربرد دارند؟
دروسی چون زیست‌شناسی و شیمی جزو دروسی هستند که زمینه‌ساز کسب اطلاعات پایه از رشته مهندسی محیط زیست به حساب می‌آیند و در سطح دانشگاهی با تلفیق این دروس با مباحث دیگر و گسترده شدن موارد و مطالب، میزان آگاهی فرد از این رشته بصورت تخصصی‌تر افزایش می‌یابد.
دروسی چون اکولوژی محیط زیست، شناخت محیط زیست، مبانی محیط زیست، میکروبیولوژی عمومی برگرفته از درس زیست شناسی هستند و مباحثی چون شیمی آلاینده‌ها نیاز به پایه اطلاعات شیمی دارد. همچنین با داشتن اطلاعات پایه مطلوب ریاضی می‌توان دروسی چون نقشه برداری و کارتوگرافی را با موفقیت بیشتری پشت سر گذاشت.
گرایش‌های رشته مهندسی محیط زیست برای ادامه تحصیل چه هستند؟
رشته محیط زیست در مقاطع تحصیلی ارشد و دکتری دارای سه گرایش آلودگی‌های محیط زیست، آمایش سرزمین و تنوع زیستی است که در دفترچه کشاورزی ارائه می‌شوند. عنوان رشته، مهندسی محیط زیست-گرایش آلودگی‌های محیط زیست، آمایش سرزمین و یا تنوع زیستی است البته برخی دانشگاه‌ها دارای گرایش نیستند و رشته تحت عنوان مهندسی محیط زیست ارائه می‌شود.
البته در مقطع دکتری در برخی دانشگاه‌ها که دارای گرایش نیستند، این رشته تحت عنوان علوم و مهندسی محیط زیست ارائه می‌شود. ظرفیت پذیرش این رشته در دانشگاه‌های دولتی در مقطع کارشناسی مطلوب و در مقاطع بعدی کاهش می‌یابد و در اکثر نقاط و دانشگاه‌های کشور ارائه می‌شود.
مهم‌ترین دروس دانشگاهی رشته مهندسی محیط زیست چه هستند؟
بطور کلی می‌توان دروس مطرح رشته مهندسی محیط زیست را به صورت زیر دسته‌بندی کرد:
دورس پایه: ریاضیات عمومی، فیزیک عمومی، شیمی عمومی، شیمی آلی، آمار و احتمالات، گیاه شناسی عمومی، اکولوژی، کارتوگرافی، رسم فنی، میکروبیولوژی، ژنتیک، زمین شناسی، جانور شناسی
دروس اصلی: هوا و اقلیم شناسی، اقتصاد عمومی-خاک شناسی، شناخت محیط زیست، هیدرولوژی، جامعه شناسی، مساحی و نقشه برداری، عکس‌های هوایی، حفاظت خاک، درختان و درختچه‌های ایران، آشنایی با رایانه، گیاهان آبزی، شناسایی گیاهان مرتعی، مبانی سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیای
دروس تخصصی الزامی: بوم شناسی مهره داران، مبانی مدیریت حیات وحش، زیست شناسی و شناخت حیوانات شکاری، حقوق و مدیریت محیط زیست، اکولوژی دریاها، فنون و مدیریت حیات وحش، آلودگی هوا، انسان و محیط زیست، مناطق حفاظت شده پارک‌های ملی و جنگلی، پارکداری، طراحی و مهندسی پارک‌های ملی و جنگلی، آلودگی آب و خاک، زیست شناسی حفاظت، جلسه بحث، پروژه
دروس تخصصی انتخابی: محیط زیست و کشاورزی، بهسازی طبیعت و حفظ محیط زیست، بوم شناسی سیمای سرزمین، تاکسیدرمی، ماهی شناسی، آبزی پروری، جنگل شناسی عمومی، ترویج و آموزش منابع طبیعی، آبزیان، ژئومورفولوژی، جاده سازی، طرح آزمایشات کشاورزی، فیزیولوژی جانوری، مدیریت مواد زائد و جامد، جنگلداری، بوم شناسی تالاب‌ها، مرتعداری، کارآفرینی عمومی، فضای سبز شهری، اکوتوریسم، دوزیستان و خزندگان ایران، پرنده شناسی، لیمنولوژی عمومی
فارغ التحصیل رشته مهندسی محیط زیست در چه کارها و صنایعی می‌تواند شاغل شود؟
باتوجه به گستردگی دامنه رشته مهندسی محیط زیست و ارتباط آن با سایر رشته‌های دانشگاهی، از مهارت فارغ التحصیلان آن می‌توان برای نظارت بر خروجی صنایع گوناگون و تطبیق این خروجی با استانداردهای سازمان محیط زیست بهره گرفت.
همچنین جهت کسب مهارت‌های نرم‌افزاری می‌توان اقدام به شرکت در پروژه‌هایی با پایه آمایشی و آلودگی کرد. از سوی دیگر در صورت فراخوان استخدام دولتی می‌توان در ارگان‌هایی چون سازمان محیط زیست، منابع طبیعی، دادگستری، نظام مهندسی، آزمایشگاه‌های معتمد محیط زیست، شهرداری، سازمان مدیریت پسماند و غیره اشتغال پیدا کرد.
بازار کار رشته مهندسی محیط زیست به چه صورت است؟
اشتغال و بررسی بازار کار رشته مهندسی زیست با توجه به کسب مهارت در این رشته تحصیلی معین می‌شود؛ چرا که امروزه تنها داشتن یک مدرک دانشگاهی صرف بدون کسب مهارت‌های جانبی لازم مفید فایده نیست و بدین منظور یادگیری و تسلط کامل بر نرم‌افزار‌های مرتبط به این حوزه مانند GIS و RS بسیار راهگشا به حساب می‌آید.
همچنین در صورت تحصیل در گرایش آلودگی، تسلط به کار با انواع دستگاه‌های آزمایشگاهی حائز اهمیت است و به دلیل دامنه مختلف فعالیت‌های مرتبط با این گرایش، امکان اشتغال در حوزه‌های گوناگون وجود دارد؛ هر چند که به این منظور، باید برای ورود به هر حوزه مهارت‌های خاص و ویژه‌ای را کسب کرد.
امکان ادامه تحصیل در رشته مهندسی محیط زیست در داخل ایران چگونه است؟
در اکثر دانشگاه‌های مطرح کشور امکان ادامه تحصیل در رشته مهندسی محیط زیست وجود دارد. افراد می‌توانند بر اساس گرایش‌های ارائه شده، تخصص اساتید و علاقه پژوهشی خود اقدام به انتخاب دانشگاه کنند. البته پیشنهاد کلی بر این است برای کسب مهارت و ورود آسان‌تر به بازار کار، علاقه‌مندان تلاش کنند تا وارد دانشگاه‌های برجسته‌تر شوند و پایه علمی قوی‌تری را به این طریق برای خود رقم بزنند. داشتن پایه علمی قدرتمند یکی از برتری‌ها برای ورود به بازار کار محسوب می‌شود.
امکان ادامه تحصیل در رشته مهندسی محیط زیست در خارج از کشور به چه صورت است؟
رشته محیط زیست از جمله رشته‌های دانشگاهی است که در سطح جهانی توجه ویژه‌ای به آن می‌شود؛ علت این توجه ویژه را نیز می‌توان در بحران‌های زیست محیطی دانست که هم اکنون در دنیا در جریان هستند. از همین رو بسیاری از کشورهای توسعه یافته از تحصیل کردگان این رشته استقبال ویژه‌ای به عمل می‌آورند و آن‌ها را در دانشگاه‌های خود پذیرش می‌کنند.
دروس دانشگاهی رشته مهندسی محیط زیست تا چه میزان نیازهای بازار کار را پاسخگو هستند؟
اصولا دانشگاه را می‌توان سکوی پرتاب و نقطه شروع برای پیشرفت دانست. مسلما محیط دانشگاهی پویا می‌تواند در طرز تفکر و انتخاب‌های آتی افراد بسیار موثر باشد. اما خود شخص در نهایت انتخاب می‌کند که در این راه فردی پویا و فعال باشد یا تنها به دروس ارائه شده در سطح دانشگاهی اکتفا کند.
بی‌شک برای منحصر به فرد و خاص بودن باید کمی فراتر از بقیه گام برداشت و این امر مستلزم آن است که بیش از آنچه در دانشگاه ارائه می‌شود به مطالعه بپردازید و مهارت کسب کنید. به بیان ساده‌تر تنها کسب یک مدرک تحصیلی نمی‌تواند برای ورود به بازار کار کافی باشد و تلاش و انجام پروژه‌های جانبی نیز، الزاماتی هستند که نباید از آن‌ها چشم پوشید.