فصل اول :
شرح وظایف دفاتر مهندسی
دفتر مهندسی چیست؟ به شخص یا اشخاص حقیقی دارنده پروانه اشتغال مهندسی است و امتیاز آن قابل واگذاری نیست یا (محل انجام اقدامات مهندسی ساختمان)
مهندس ناظر پایه 1 و 2 و 3 کیست : به منظور تعیین حدود صلاحیت کاردانها و دیپلمهای فنی و معماران تجربی دارای پروانه اشتغال به کار فعالیتهای فنی در ساختمان بر پیچیدگی عوامل و حجم کار ساختمانها به سه گروه 1 و 2 و 3 تقسیم بندی شده اند.
چگونگی تشکیل دفاتر : شرکای دفتر مهندسی ساختمان باید دارای مشارکت نامه رسمی ثبت شده در دفاتر اسناد رسمی و نظام نامه داخلی برای انجام امور دفتر بوده و به طور مشترک و با دو بین مشترک در اداره امور دفتر و هماهنگی در ارائه تمام خدمات مهندسی طراحی رشته های ساختمان که در مشارکت نامه نیز مفید می شود اقدام به تأسیس دفتر نموده و از بین شرکای تمام وقت خود یک نفر را به عنوان مسؤول دفتر معرفی نمایند.
ضرائب هر دفتر : 5 تا 20 درصد حق النظارت به سهمیه دفتر تعلق می گیرد با توجه به کسرت دفاتر مهندسی ضرائب آنها از لحاظ سهمیه بندی حق النظارت فرق می کند.
تعرفه حق الزحمه دفاتر مهندسی و مهندسین ناظر : از آنجایی که حق الزحمه خدمات مهندسی ساختمان در بخش طراحی و نظارت در چهار رشته (عمران، تأسیسات، مکانیکی و تأسیسات برقی و معماری) به صورت درصدی از هزینه ساخت و ساز ساختمان تعیین می گردد.
جایگاه نظام مهندسی ساختمان : با توجه به اهمیت ساختمان سازی و صرف هزینه های زیاد جهت احداق ساختمانها و همچنین مصرف منابع ملی از جمله آهن و سیمان در احداث ساختمانها و در صورت تخریب یا خسارت ساختمان در برابر زلزله یا حوادث دیگر ضررهای هنگفتی به منابع ملی وارد می شود لذا به تمهیدات دولت اجرای ساختمانها در سطح کشور باید تحت نظارت ناظری مجاز سازمان نظام مهندسی ساختمان انجام شود.
وظیفه نظام مهندسی : الف) انتخاب اعضای هیأت مدیره ب) استماع گزارش عملکرد سالیانه هیأت مدیره و اعلام نظر نسبت به آن ج) بررسی و تصویب ترازنامه سالانه سازمان استان و بودجه پیشنهادی هیأت مدیره د) تعیین و تصویب حق ورودیه و حق عضویت سالانه اعضاء و سایر منابع درآمد برای سازمان بر اساس پیشنهادات هیأت مدیره ح) بررسی و اتخاذ تصمیم نسبت به سایر اموری که طبق قوانین و آیین نامه های مربوط به عهده سازمان استان و در صلاحیت مجمع عمومی می باشد.
ارتباط دفاتر با نظام مهندسی : دفاتر مهندسی طراحی و طراحان حقوق ساختمان مکلفند اسناد و مدارک فنی، نقشه ها و قراردادهای منعقد با صاحب کاران را به سازمان استان تسلیم نماید و سازمان استان موظف است به نظارت بر حسن انجام خدمات دفاتر مهندسی طراحی ساختمان و طراحان حقوقی ساختمان است. امان این نظارت از مسئولیت طراحان نمی کاهد.
نحوه عملکرد دفاتر : قبول نظارت بر اجرای ساختمان و تهیه و ترسیم نقشه های آن و ارجاع به مهندس مجاز دارای پروانه اشتغال و معرفی مالک و مهندس به یک دیگر و دریافت هزینه ها حق النظارت و محاسبه آن با ناظری مربوطه
نحوه ایجاد دفاتر و تأسیس آنها : دفتر مهندسی اجرای ساختمان بر اساس درخواست دفتر توسط یک نفر از مهندسان رشته های معماری یا عمران دارای پروانه اشتغال و صلاحیت اجرایی ساختمان تشکیل می شود و باید مجوز فعالیت از سازمان مسکن و شهرسازی استان دریافت نماید.
کاردانهای فنی چه کسانی هستند و جایگاه آنها چیست، نحوه احراز صلاحیت آنها چگونه است: دارندگان مدرک تحصیلی کاردانی فنی، دیپلم فنی و همچنین معماران تجربی در صورت قبولی در آزمون علمی و عملی مربوط در یکی از رشته های موضوع قانون بر اساس ماده 26 آئین نامه اجرایی و ارائه مدرک طبق ماده 27 و رعایت مفاد ماده های 28 و 31 پروانه اشتغال به کار اجرای ساختمان دریافت خواهند نمود کاردانها و دیپلمه های فنی و معماران تجربی دارای پروانه اشتغال می توانند به عنوان شریک، در دفتر مهندسی اجرای ساختمان در چهارچوب ضوابط و مقررات دفتر فعالیت نمایند و نیز می تواند به عنوان عضو هیأت مدیره یا شاغل در مجریان حقوقی و انبوه سازان در چهارچوب ضوابط و مقررات مجری حقوقی فعالیت نمایند برحسب فعالیتهای فنی در بخش اجرای ساختمان و بر اساس پیچیدگی عوامل و حجم کار در سراسر کشور ساختمانها به سه گروه 1 و 2 و 3 طبقه بندی می شود و کاردانهای فنی بر اساس همین طبقه بندی صلاحیت آنها سنجیده می شود.
وظیفه رئیس دفتر : 1) امضاء و عقد قراردادهای مربوط به انجام و ارائه خدمات مهندسی طراحی ساختمان طبق نظام نامه ی داخلی دفتر و بر اساس خدمات مهندسان رشته های ساختمان 2) پاسخگویی و مسئولیت اداری و مالی در قبال تعهدات قراردادهای دفتر با صاحب داران 3) ارائه خدمات هماهنگی در امور مهندسی که در شرح خدمات مهندسان رشته های ساختمان برعهده ی طراح هماهنگ کننده واگذار گردیده است. 4) امضا و مهجور نمودن نقشه ها و مدارک فنی به محضر دفتر که مساوی شماره دفتر و نشانی آن است. 5) انجام کلیه اموری که نیاز به مراجعه به سازمان استان، شهرداری و یا سایر دستگاه های زیربط دارد.
مجری ذیصلاح چیست: نماینده فنی صاحبکار در اجرای ساختمان بوده و پاسخگوی تمامی مراحل اجرای کار به نظار یا ناظران و دیگر مراجع کنترل ساختمان می باشد.
نحوه امضاء مهندسان عمران ، معهماران، مهندسان تأسیسات چگونه است:
پس از تهیه نقشه توسط تعیین مهندس عمران یا معمار و مهندسین تأسیسات و ارجاع نقشه های تهیه شده از طرف دفتر مهندسی به ایشان با توجه به در نظر گرفتن سهمیه آنها مهندسین عمران باید نقشه ها را بررسی نموده، محاسبات سازه و استحکام را بررسی نمایند و مهندسین تأسیسات نیز به محاسبه اعمال تأسیسات حرارتی و برودتی و آبی و فاضلاب در ساختمان اقدام نموده و سپس مهر و امضاء می کنند.
حق امضاء چیست؟ بستگی به تعیین میزان سهمیه ی نظارت سالیانه مهندسین ناظر که از طرف سازمان نظام مهندسی اعلام می شود دارد و معمولاً هر سال تغییر می کند.
میزان مسئولیت مهندسین ناظر چه اندازه است: مهندسین ناظر در قبال انجام محاسبات و استقلام ساختمانی که انجام می دهند و امضاء می کنند مسئول هستند و عواقب ناشی از سوء محاسبه و یا نظارت بر اجرای ساختمان برعهده ی مهندسین ناظر می باشد.
شورای انتظامی چیست؟ مرجع تجدید نظر آراء صادر شده از شورای انتظامی استانهاست و دارای 5 عضو می باشد . اعضای آن برای مدت 3 سال به شرح زیر منصوب می شوند و انتخاب مجدد آنها بلامانع است : الف ) یک عضو حقوقدان به معرفی ریاست قوه ی قضائیه ب) دو عضو به معرفی وزیر مسکن و شهرسازی ج) دو عضو به معرفی شورای مرکزی
نحوه تصویب نقشه ها چگونه و بسته به چه پارامترهایی است: شهرداری ها یا سایر مراجع صدور پروانه موظفند تنها نقشه هایی را بپذیرند که حسب مورد توسط مسئول دفتر مهندسی طراحی به اتفاق طراح حقیقی آن یا طراح خصوصی به اتفاط طراحی حقیقی آن طرح در حدود صلاحیت و ظرفیت مربوط امضاء و مهر شده باشد سازمان استان و دیگر مراجع کنترل طرح و کنترل نقشه ها و مدارک فنی از اشخاص استفاده خواهند کرد که در دفتر مهندسی طراحی حقوقی تهیه کننده همان رح ذی نفع نباشد. ضمناً پایه شخص کنترل کننده طرح باید ممتاز یا بالاتر از پایه طراح حقیقی تهیه کننده طراح باشد.
امتحان نظام مهندسی چیست و چه کسانی حق دارند در آن شرکت کنند : امتحان نظام مهندسی آزمونی است که از طرف سازمان نظام مهندسی ساحتمان بین کارشناسان و مهندسان عمران، ساختمان، تأسیسات در سطح کشور برگزار می شود و میزان آگاهی معلومات شرکت کننده گان سنجیده شده و با توجه به سابقه کاری و نمره کسب شده از آزمون پروانه اشتغال به کار شماره 3 و 2 و 1 به آنها داده می شود.
نظارت عالیه چیست : مجموعه خدماتی است که برای حصول اطمینان از انطباق عملیات ساختمانی و تأسیساتی با نقشه ها و مشخصات فنی حقوقی و عمومی کار ارائه شده توسط مهندسان مشاور طراح انجام می گیرد.
منظور از تراکم چیست؟ منظور از تراکم محدوده ای از زمین است که مالک اجازه دارد در آن محدوده ساخت و ساز انجام دهد و اگر از آن حد بیشتر شود مالک باید به شهرداری جریمه پرداخت کند.
فصل دوم :
معرفی کامل دفتر مهندسی و پروژه ای که دفتر نظارت آنرا برعهده دارد
اعضایی که با ما در دفتر مهندسی بودند شامل رئیس کارگاه آقای مهندس پور محمد است و مهندس ناظر شرکت مهندس مصطفی پور محمد است که در حال حاضر در این دفتر مهندسی مشغول به کار هستند و از جمله کارهایی که در دست اجرا دارند پروژه ساختمان مسکونی می باشد که با سرپرستی مهدی پور محمد و نظارت مهندس مصطفی پور محمد صورت گرفته است. این پروژه واقع در درب روبرو هدف پروژه ساخت منزل مسکونی 5 طبقه برای شیرازی و این پروژه از ابتدا پی کنی تا بام آن در نظارت همین مجموعه می باشد و تعداد افرادی که در محل دفتر مهندسی مشغول به کار هستند 4 نفر هستند که یک نفر آنها مهندس عمران و 3 نفر دیگر آن تکنسین معماری هستند و این تکنسین ها در دفتر وظیفه ی طراحی ساختمان را دارند که طراحی این پروژه در دست آقای مهندس مصطفی پور محمد بوده است.
فصل سوم :
شرح کامل مختصات پروژه در محل دفتر :
هدف از احداث این پروژه همانطور که در فصل قبل توضیح داده شد ساخت منزل مسکونی است که آنرا برای آقای شیرازی خواهند ساخت و تعداد نیروهایی که به این پروژه اختصاص یافته 21 نفر است که از بین این افراد تعداد 2 نفر آن مهندس ناظر و پیمانکار است و این پروژه در آخوند خراسانی 5 کوچه اول سمت راست درب روبرو می باشد. که نوع این سازه فلزی می باشد که در 5 طبقه اجرا می شود. محاسبه این سازه توسط آقای مهندس عرفانی انجام شده.
تمام نقشه ها و دکابلهای آن توسط آقای بلوکی تکنسین دفتر و توسط نرم افزار Auto cad طراحی شده است که آنها را با دقت و آشنایی بسیار خوب با این نرم افزار طراحی کرده اند و میزان زمان که برای این پروژه اختصاص یافته است حدود 9 ماه تا 14 ماه است. و نحوه ی تهیه دفترچه محاسبه این پروژه توسط مهندس عرفانی است. نرم افزارهای محاسباتی که در محاسبات پروژه به کار برده اند Soft – Etobs می باشد. میزان متراژ اختصاص یافته با هریک از فضاهای پروژه خوابها m2 6/12 ، حال و پذیرایی m2 46/18 ، آشپزخانه m2 65/10 ، پارکینگ و راه پله m2 56/25 ، سرویس ها m2 015/5 است.
فصل پنجم :
شرح کارهای قبل از حضور کارآموز در پروژه
زمانی که ما وارد کارگاه شدیم به مرحله ای از کار روبه رو شدیم که پی کنی انجام شده بود .
مطلبی که در مورد مراحل کار قبل از این تاریخ می توان نوشت عبارتند از : نحوه ی پی کنی و تسطیح خاک و نحوه آرماتوربندی و بلت گذاری روی آماتورها. طبق صحبتهای مهندسین مصطفی پور محمد برای شروع کار با توجه به نقشه های موجود که تعدادی از این نقشه ها بعداً با نظارت مختلف تغییر کرده بود مثلاً در نحوه ی قرارگیری پی ساختمان به طوری که استفاده ی بهینه از زمین مورد نظر شود پی ساختمان ابتدا بصورت جنوبی بوده یعنی اول وارد صحن حیاط شود بعد وارد پیلوت که در نهایت همان طور که در سایت پلان این پروژه در انتهای این مجموعه مشخص شده پی آن به این نحوه قرار گرفته و حداکثر استفاده از زمین شده است.
در ابتدای عملیات نقشه برداری با مشخص کردن نقاط سنچ مارک آغاز شد و پس از مشخص کردن نقاطی برای ترازیابی اختلاف ارتفاع را مشخص کرده و نقاط خاک برداری و مقدار خاک برداری را مشخص کرده اند پس استفاده از میخ هایی این محل را برای ماشین آلات مشخص کرده تا رداشتن اضافی نداشته باشد. با توجه به اینکه زمین مورد نظر از نوع خاک نسبتاً نرم و بدون سنگ های بزرگ نبود مشکلی را برای رسیدن به کدهای مورد نظر به وجود نیاورد بصورتی توانستند با وسایل دستی به این سطح مورد نظر برسند و آن را برای بتن مگر آماده کنند.
سپس نوبت به بتن مگر رسید، بتنی که ضخامت آن بین 10 تا 15 cm می باشد و توسط آن به سطح صاف و خوبی می رسند که آماده ی اجرای فنداسیون است. در ضمن پی این ساختمان از نوع نواری بوده و مشخصات فنی آن در پلان آخر این مجموعه آمده است.
پس از این با توجه به ارتفاع فنداسیون نوبت به چیدن قالب ها می شود. خطی که ما برای محل پی مشخص می کنیم که همان پلان پی بر روی زمین می باشد باید کمی عریض تر از پی باشد. چون با گذاشتن آجرها برای قالب از عرض آن کم می شود.
عرض شنی اگر بیشتر از پی بوده و آجر قالبها مقداری بر روی بتن قرار می گیرد. پس چیدن قالبها که یک تیغه 10 سانتی می باشد و می توان از ملات خاک گچ استفاده کرد نوبت آرماتوربندی می رسد.
علل مصرف فولاد ذربین : 1) افزایش تنش های کشش در بتن 2) ترکیب بتنی و فولاد در بتن 3) دارای محاسن هر دو ماده و فاقد عیب های آن دو باشد 4) افزایش دوام بتن 5) افزایش مقاومت فشاری با استفاده از فولادهای جدید 6) افزایش مقاومت برسی 7) پیوستگی کامل بین فولاد و بتن در مقابل ترکهای کششی 8) امکان ساخت پوشه های مقاوم نازک به وسیله ی بتن مسطح 9) ساخت بتنی با مقاومت بالا (با استفاده از روش پیش تنیدگی) در نتیجه کاهش فیز و ترکهای کششی تحت اثر بارهای وارد شده.