سیاست گذاری انرژی الکتریکی به عنوان بخشی از سیاست کلان انرژی ایران


سیاست گذاری انرژی الکتریکی به عنوان بخشی از سیاست کلان انرژی ایران

چکیده

در پژوهش حاضر برای اولین بار در ایران به صورت سیستماتیک به سیاست­گذاری انرژی الکتریکی به­عنوان بخشی از سیاست کلان انرژی ایران پرداخته شده است. فصل اول رساله به مقدمه­ای درباره سیاست­گذاری عمومی اختصاص یافته و در آن چارچوب­های مختلف سیاست­گذاری معرفی و مورد ارزیابی واقع شده­اند که در خلال آن چارچوب فشار-وضعیت-پاسخ به­عنوان مبنای کار این پژوهش برجسته گردیده است.

در ادامه کار و در فصل دوم سیاست­گذاری برای توسعه پایدار بخش انرژی، نقش شاخص­های انرژی به همراه تاریخچه­ای از تلاش­های بین­المللی صورت گرفته برای تبیین این شاخص­ها و همچنین نمونه­های سیاستگذاری انرژی الکتریکی مجموعه­ای از کشورها با توجه به اهداف مشابه و یا شرایط اقتصادی اجتماعی مناسب شرح داهد شده است.

فصل سوم با عنوان چارچوب سیاستگذاری انرژی الکتریکی ایران نحوه پیاده­سازی روش سیاست­گذاری فشار-وضعیت-پاسخ را در این پایان­نامه شرح می­دهد و به تعیین مولفه­های مختلف این چارچوب می­پردازد. روش فشار-وضعیت-پاسخ ابتدا عوامل فشار یا عواملی که کنترل آنها خارج از دست سیاست­گذار است و باعث تغییر وضعیت می­گردند را مشخص می­کند. سپس وضعیت را با توجه به اهداف سیاست­گذاری مورد بررسی قرار می­دهد و در نهایت پاسخ را بر حسب شدت عوامل فشار و میزان تأثیرشان بر وضعیت تعیین می­کند.

بر این اساس ابتدا عوامل فشار را که افزایش جکعیت، توسعه اقتصادی، ضرورت اصلاح الگوی مصرف،  سیاست­های اصل 44 قانون اساسی و دغدغه­های زیست محیطی را به­عنوان عوامل فشار پذیرفتیم.   سپس بر اساس چشم­انداز بیست ساله به انتخاب اهداف متناسب مبادرت شده که عبارتند از عدالت اجتماعی، قابلیت اطمینان، توسعه اقتصادی و صیانت از منابع و محیط زیست و در ذیل هر هدف تعدادی شاخص مرتبط برای ترسیم وضعیت مطلوب و ارزیابی وضعیت فعلی انتخاب گردیده است. پس از تعیین عوامل فشار و اهداف سیاست­گذاری انرژی الکتریکی ایران به طور کیفی به بررسی اثر هریک از عوامل فشار بر روی شاخص­های متناظر با هر کدام از اهداف پرداخته شده است.

فصل چهارم به ارزیابی وضعیت فعلی سیستم انرژی الکتریکی ایران با استفاده از شاخص­های برگزیده در فصل ماقبل میپردازد و همزمان مقادیری به عنوان حد مطلوب این شاخص­ها (بنابر منویات و یا تصریحات سند) در پایان دوره اجرایی سند چشم انداز پیشنهاد میکند.

فصل پنجم بدلیل اهمیت موتورهای الکتریکی در سیستم انرژی الکتریکی کشور به طور مجزا ابعاد کاربرد این نوع موتورها را در بخش قدرت کشور نمایان میسازد و سپس با بررسی روش­های بهینه سازی مصرف موتورهای الکتریکی به ارائه پیشنهادهایی برای افزایش بهره­وری سیستم­های موتورالکتریکی در کشور می­پردازد.

فصل آخر به ارزیابی کلی وضعیت فعلی سیستم انرژی الکتریکی ایران پرداخته و با فهرست کردن ابعاد وضعیت مطلوب سیستم الکتریکی ایران در پایان دوره سندچشم­انداز ایران پیشنهادهایی برای ادامه کار بر روی سیاست­گذاری انرژی الکتریکی ایران ارائه می­کند.

1- فصل اول:  مقدمه

1-1- مقدمه­ای بر سیاست­گذاری

واژه‌ی Policy که در زبان فارسی به معنای سیاست یا خط‌مشی معنا شده است، وقتی در کنار واژه‌ی Public  به معنای عمومی قرار گیرد، شاخه‌ای از دانش را با عنوان علم دولت در عمل تشکیل‌ می‌دهد؛ که برخی آن را زیرمجموعه علم سیاست و برخی نیز علمی مستقل قلمداد‌ می‌کنند.[[i]] این دانش، به مطالعه و تحلیل عمل دولت‌ها می‌پردازد. سیاست‌گذاری‌های عمومی در واقع، تجلّی اراده‌ی حکومت در عمل است که آن‌ها را‌ می‌توان به عنوان مجموعه‌هایی ساختاری و مرتبط متشکل از مقاصد، تصمیمات و اعمالی که قابل نسبت دادن به اقتدار عمومی در سطوح محلی، ملّی و بین‌المللی هستند، در نظر گرفت.

وجود یک فرایند یا مجموعه‌ای از فعالیت‌ها و تصمیم‌های دولتی که با هدف حل یک مسأله‌ی عمومی طراحی شده‌اند، سیاست‌گذاری عمومی نامیده می‌شود[1]. رشته‌ی سیاست‌گذاری عمومی که بیش از پنج دهه از تأسیس آن می‌گذرد، از نیمه‌ی دوم قرن بیستم، ابتدا در ایالات متحده آمریکا و سپس در اروپای غربی، وارد حوزه‌ی علوم سیاسی معاصر شد[[ii]].

در دهه‌ی 1970 میلادی دولت‌های غربی که در جستجوی نوعی مشروعیّت علمی، برای دخالت روزافزونشان در اداره‌ی امور جامعه بودند، گرایش قابل توجهی در به‌کارگیری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در این رشته از خود نشان دادند؛ تا آن‌ها را در سیاست‌گذاری‌ها،  مورد استفاده قرار دهند. سیاست‌گذاری عمومی که توسط “ماکس وبر” زمینه‌ی تحلیل آن فراهم و به عنوان شاخص اساسی دنیای مدرن در نظر گرفته شد بستر مناسب را برای ارتباط میان علوم سیاسی و دیگر رشته‌های اصلی علوم اجتماعی مانند اقتصاد، جامعه‌شناسی، تاریخ، فلسفه و قوم‌شناسی، برای شناخت و بهبود خط‌مشی‌ها و سیاست‌گذاری‌ها فراهم کرد[[iii]].

1-1-1-  حوزه عمل و پیوند با رشته‌های مختلف علمی

برخی پژوهشگران در مورد ماهیت حوزه سیاست‌گذاری عمومی اینگونه‌ می‌گویند: “هنگام ورود به حوزه سیاست‌گذاری عمومی پژوهشگر، این سؤال را که «چه کسی حکومت‌ می کند و چگونه» را رها‌ می کند تا به این پرسش که «چگونه و به وسیله چه کسی یک خط‌مشی یا سیاست عمومی تهیه و اجرا‌ می‌گردد»، پاسخ‌ ‌دهد[2].

این رشته‌ی جدید یافته‌ها و تحلیل‌های رشته‌های عمده علوم مثل اقتصاد، علوم سیاسی، جامعه‌شناسی، روانشناسی، مهندسی و فلسفه را در قالب رهیافتی چند رشته‌ای، برای تدوین و اجرای بهترین تصمیمات، با کم­ترین هزینه به کار‌ می‌برد[2].

البته سیاست‌گذاری‌های عمومی اقداماتی صرفاً اتفاقی نبوده بلکه رفتارهایی معطوف به هدف هستند که مبتنی بر قانون و اقتدارآمیز‌ند یعنی در ضمن خود از نوعی تحدید و اعمال اقتدار برخوردارند. تدوین این‌گونه از سیاست‌ها که علاوه بر تصمیم‌گیری برای تصویب یک قانون، حوزه اجراء، تفسیر و اعمال قانون را نیز شامل‌ می‌شوند، اغلب به وسیله‌ی دولت‌ها و عوامل سیاسی انجام‌ شده و سازمآن‌های خصوصی در آن نقش ندارند[3].

از آنجا که موضوع علم سیاست‌گذاری “سیاست‌ها و برنامه‌ی عمل دولت‌ها”‌ است، زمینه‌ی پژوهشی در آن بسیار وسیع و گسترده بوده و این گستردگی پیوند سیاست و دیگر حوزه­ها و رشته‌های علمی مثل تعلیم و تربیت، اقتصاد، حقوق، مهندسی، کشاورزی، فیزیک، مکانیک و شیمی را تسهیل‌ می کند.

1-1-2- ویژگی‌های سیاست‌گذاری عمومی

سه ویژگی عمده­ی سیاست­گذاری عمومی عبارتند از:

  1. ماهیت چندرشته‌ای:[1] مراد از چندرشته‌ای یا چندجانبه بودن سیاست‌گذاری، آن است که این علم باید خود را از قید و بند معادلات محدود نهادها و ساختارهای سیاسی رها کرده و به جای آن خود را به شاخه‌های دیگری همچون جامعه‌شناسی، حقوق، اقتصاد و روان‌شناسی پیوند زده و در معادلات خود به حوزه‌های مختلف علمی مراجعه نماید.
  2. راه‌حل‌یابی[2]: راه حل‌یاب بودن این علم، بدان معناست، که این علم با مسائل واقعی جهان پیوند داشته و صرفاً در حصارهای آکادمیک باقی نمی‌ماند؛ بلکه به عالم واقع جریان‌ می‌یابد.
  3. هنجاری و ارزشی بودن[3]: لاسول با هنجاری خواندن سیاست‌گذاری، برآن است که سیاست‌گذاری، نباید بر عینیت علمی پای فشارد؛ بلکه بایستی بپذیرد که جدا کردن اهداف از ابزارها و یا ارزش‌ها از تکنیک‌ها، در مطالعه فعالیت‌ها‌ی دولتی امکان‌پذیر نیست.

در کنار این سه ویژگی،‌ می‌توان به مسئله‌محوری، کل‌نگری در عین جزءنگری، ثابت بودن از حیث چارچوب‌ها و روش و متغیر بودن از حیث خروجی و پاسخی که به دنبال خواهد داشت، نیز اشاره کرد[3].

1-1-3- سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی

در بسیاری موارد به­خصوص هنگامی­که سیاست­های اجرایی در یک حوزه عمومی مثل انرژی الکتریکی مورد نظر باشد سیاست­گذاری با برنامه­ریزی خلط می­شود در حالیکه این دو مقوله در عین ارتباط و تعامل از یکدیگر مجزا هستند. تفاوت‌های عمده‌ی این دو مقوله را‌ می‌توان این­گونه برشمرد:

  1. سیاست‌گذاری کلان‌نگرتر است اما برنامه‌ریزی خردنگری بیشتری دارد
  2. سیاست‌گذاری نگاه بلندمدت­تر دارد اما برنامه‌ریزی کوتاه مدت­تر است
  3. سیاست‌گذاری معمولاً مقید به زمان نیست ولی برنامه‌ریزی دوره‌ی زمانی دارد
  4. سیاست‌گذاری، مقیّد به بودجه و هزینه نیست اما برنامه‌ریزی مقیّد به آن است[[iv]].

 

 

 

 

1-2- روش­های سیاست‌گذاری

سیاست­گذاری عمومی روش­های متعددی دارد اما روش­های اصلی مورد استفاده در سیاست‌گذاری انرژی در ادبیات بین المللی به صورت خلاصه عبارتند از:

  • روش فشار-وضعیت-پاسخ[4]

این روش که مبنای کار این پژوهش قرار گرفته معمول­ترین روش سیاست‌گذاری به شمار می­رود و توسط OECD توسعه یافته است. در اینجا لازم است که مؤلفه­های این روش بیش از پیش مورد واکاوی قرار گیرند.

فشار:  به عواملی اطلاق می­گردد که کنترل آن‌ها از دامنه اختیارات و یا توانایی سیاست‌گذار خارج است. این عوامل معمولا متغییرهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی هستند که در حوزه­هایی وسیع­تر از حوزه­ی تحقیقات سیاست­گذاری رخ می­نمایند. به­عنوان مثال نرخ رشد جمعیت برای سیاست‌گذاران عرصه انرژی یک عامل فشار به حساب می­آید. به­عبارت دیگر فشارها همان موئلفه هایی هستند که سیاست­گذاری را اجتناب ناپذیر میکنند و در صورت نادیده انگاشته شدن منجر به ایجاد مشکل می­گردند. فشارها می­توانند حتی خروجی یک سیاست بالادستی باشند که سیاست‌گذار را ملزم به در نظر گرفتن ملاحظات خاصی می­کنند.

وضعیت: وضعیت حاصل ارزیابی قیاسی بین شرایط موجود با شرایط مطلوب است. این ارزیابی به خصوص در سیاست‌گذاری انرژی توسط شاخص‌ها انجام می­گیرد. گزارش­هایی که پیاپی در مورد میزان مصرف انرژی و یا بازده مصرف انرژی یک کشور ارائه می­شود هرکدام یک ارزیابی از وضعیت موجود است و معمولا بیان کننده بخشی از وضعیت است.

در واقع هدف سیاست‌گذاری دست­یابی به یک وضعیت مطلوب در طول زمان است. با این حساب در طی فرآیند سیاست‌گذاری دو بار به بحث وضعیت برمی­خوریم. مرتبه اول با ارزیابی وضعیت فعلی(در صورت وجود) به کشف نقاط ضعف و قوت یا به­عبارت بهتر آنچه نیازمند تغییر است و آنچه نیازمند مراقبت و تثبیت است می­پردازیم و نوبت دوم به ترسیم وضعیتی مبادرت می‌کنیم که در آن اهداف و مطلوب­های سیاست‌گذار در آن به تحقق پیوسته است.

پاسخ: پاسخ به اقداماتی گفته میشود که در جهت تحقق وضعیت مطلوب به کار می­رود.  این بخش از کار نیاز به اختیارات و توانایی­هایی دارد که تنها در دست دولت قرار دارد[[v]].

[1] Multi-Disciplinary

[2] Problem Solving

[3] Explicitly normative

[4] Pressure – State – Response

 [[i]]-     ملک‌محمدی، حمیدرضا؛ مدرس و سیاست‌گذاری عمومی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، 1383

[[ii]] –    مجید، وحید؛ سیاست‌گذاری عمومی، تهران، میزان، چاپ اول، 1383

[[iii]] –   اشتریان، کیومرث؛ سیاست‌گذاری عمومی در ایران، تهران، بنیاد حقوقی میزان، چاپ اول، 1386

[[iv]] –   دکتر رضی ؛ سیاست‌گذاری، قم، دانشکده صداوسیما، 1387

[[v]] –     OECD Website, URL: http://www.oecd.org/env/soe/

 

فهرست مطالب

1- فصل اول:  مقدمه.. 2

1-1- مقدمه­ای بر سیاست­گذاری.. 2

1-1-1- حوزه عمل و پیوند با رشته‌های مختلف علمی.. 3

1-1-2- ویژگی‌های سیاست‌گذاری عمومی.. 3

1-1-3- سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی.. 4

1-2- روش­های سیاست‌گذاری.. 5

1-3- مشخصات هدف.. 10

1-4- مهندسی برق وسیاست‌گذاری انرژی الکتریکی.. 11

2- فصل دوم: سیاست‌گذاری انرژی الکتریکی. 14

2-1- سیاست‌گذاری انرژی پایدار. 14

2-2- شاخص‌های انرژی پایدار. 19

2-2-1- تلاشهای بین­المللی برای تبیین شاخص‌های انرژی.. 22

2-3- مجموعه شاخص‌های انرژی.. 23

2-4- سیاست‌گذاری انرژی الکتریکی در کشورهای دیگر. 26

3- فصل سوم:چارچوب سیاست‌گذاری انرژی الکتریکی ایران.. 36

3-1- پیاده­سازی روششناسی فشار-وضعیت-پاسخ. 36

3-1-1- عوامل فشار. 36

3-1-2- وضعیت.. 39

3-1-3- پاسخ. 41

3-2- توسعه پایدار طبق سند چشم­انداز. 42

3-2-1- سند چشم انداز بیست ساله ایران. 42

3-2-2- سند توسعه بخش برق و انرژی­های نو. 43

3-3- تعیین اهداف توسعه انرژی الکتریکی ایران. 45

3-4- شاخص‌های برگزیده برای بیان اهداف سیاست‌گذاری انرژی الکتریکی.. 48

3-4-1- شاخص‌های عدالت اجتماعی.. 48

3-4-2- شاخص‌های قابلیت اطمینان. 48

3-4-3- شاخص‌های توسعه اقتصادی.. 49

3-4-4- شاخص‌های صیانت از منابع و محیط زیست.. 50

4 فصل چهارم:سیاست‌های انرژی الکتریکی ایران.. 54

4-1- جریان انرژی الکتریکی در ایران. 54

4-2- وضعیت انرژی الکتریکی ایران با استفاده از شاخص‌های انتخابی وتعیین مقادیر هدف درپایان دوره سندچشم انداز. 60

4-2-1- عدالت اجتماعی.. 60

4-2-2- قابلیت اطمینان. 68

4-2-3- توسعه اقتصادی.. 80

4-2-4- صیانت ازمنابع و محیط زیست.. 92

فصل پنجم : موتورهای الکتریکی و سیاست‌گذاری انرژی الکتریکی ایران.. 98

4-3- اهمیت موتورهای الکتریکی در سیاست‌گذاری انرژی.. 98

4-4- روشهای بهینه سازی مصرف در موتورهای الکتریکی.. 100

4-4-1- استفاده از موتورهای پربازده. 101

4-4-2- انتخاب درست موتور بر اساس بار مکانیکی.. 104

4-4-3- تأمین توان با کیفیت.. 106

4-4-4- انتخاب سیستم درایو مناسب.. 110

4-4-5- استفاده از دستگاه­های تنظیم ولتاژ بر حسب بار. 111

4-4-6- مدیریت زمان کارکرد موتور(رژیم کارکرد موتور) 113

4-4-7- استفاده از اتصال ستاره در بارهای کم. 114

4-4-8- استفاده از لینک های مکانیکی پربازده. 114

4-4-9- تعمیر و نگهداری مناسب.. 114

4-4-10- آموزش کاربران جهت استفاده بهینه از سیستم موتور الکتریکی.. 115

4-5- نتیجه گیری.. 116

4-6- تعیین تعرفه­های جاذب.. 117

5- فصل ششم. 120

5-1- نتیجه گیری.. 120

5-2- پیشنهادها 123

 

فهرست جداول

جدول ‏2‑1: شاخص‌های امنیت تأمین.. 16

جدول ‏2‑2: شاخص‌های بازار انرژی رقابتی.. 17

جدول ‏2‑3: شاخص‌های زیست محیطی.. 18

جدول ‏2‑4 شاخص‌های انرژی برای توسعه پایدار. 23

جدول ‏3‑1: تأثیر عوامل فشار بر شاخص­های عدالت اجتماعی.. 39

جدول ‏3‑2 تأثیر عوامل فشار بر شاخص­های قابلیت اطمینان. 40

جدول ‏3‑3 تاثیر عوامل فشار بر شاخص­های توسعه اقتصادی.. 40

جدول ‏3‑4 تأثیر عوامل فشار بر شاخص­های صیانت از منابع و محیط زیست.. 40

جدول ‏4‑1 : شاخص‌های توسعه صنعت برق ایران. 56

جدول ‏4‑2: تغییرات سهم انواع نیروگاه در ظرفیت تولید برق کشور. 57

جدول ‏4‑3: برنامه افزایش ظرفیت تولید وزارت نیرو تا سال 1392. 58

جدول ‏4‑4: تغییرات سهم مصرف کنندگان انرژی الکتریکی طی سالهای 1385-1377. 59

جدول ‏4‑5: سهم دهک­های مختلف درآمدی شهری از یارانه حامل‌های انرژی.. 61

جدول ‏4‑6: سهم انرژی الکتریکی در سبد هزینه خانوار متوسط شهری.. 62

جدول ‏4‑7: رشد ارزش حرارتی سوخت‌ مصرفی نیروگاههای وزارت نیرو تا سال 1385. 68

جدول ‏4‑8: تفکیک ارزش حرارتی سوخت‌ مصرفی نیروگاههای وزارت نیرو. 70

جدول ‏4‑9: سهم انواع حامل انرژی در تولید الکتریسیته در ایران. 70

جدول ‏4‑10: ترکیب سوخت‌ بهینه برای سناریوی بهترین تکنولوژی با فرض قیمت سوخت‌ متعادل. 72

جدول ‏4‑11: ترکیب سوخت‌ بهینه برای سناریوی بهترین تکنولوژی با فرض سوخت‌ ارزان قیمت.. 72

جدول ‏4‑12: ترکیب سوخت‌ بهینه برای سناریوی بهترین تکنولوژی با فرض سوخت‌ گران قیمت قیمت.. 72

جدول ‏4‑13: ترکیب سوخت‌ بهینه برای سناریوی بهترین تکنولوژی با فرض سوخت‌ متعادل و تحمیل 1/22 درصد تجدیدپذیر. 73

جدول ‏4‑14: ترکیب سوخت‌ بهینه برای سناریوی بهترین تکنولوژی با استفاده از حداکثر انرژی تجدیدپذیر ممکن.. 73

جدول ‏4‑15: ترکیب سوخت‌ بهینه برای سناریوی نزدیک به واقعیت با فرض قیمتهای متعادل. 73

8جدول ‏4‑16: ترکیب سوخت‌ بهینه برای سناریوی نزدیک به واقعیت با فرض قیمتهای متعادل……. 73

جدول ‏4‑17: جدول ارزیابی زیست محیطی سناریوهای مختلف تأمین سوخت‌ کشور استونی.. 75

جدول ‏4‑18: ترکیب سوخت‌ سناریوی گازپایه. 75

جدول ‏4‑19: ترکیب سوخت‌ سناریوی هسته­ای­پایه. 75

جدول ‏4‑20: ترکیب سوخت‌ تجدیدپذیرپایه. 76

جدول ‏4‑21: ارزیابی سناریوهای مختلف تأمین انرژی الکتریکی.. 77

جدول ‏4‑22: نتایج برونیابی سرانه مصرف رشد در سال 1404. 84

جدول ‏4‑23: سرانه مصرف انرژی الکتریکی در برخی کشورهای جهان در سال 2005. 85

جدول ‏4‑24: وضعیت خصوصی سازی بخش­های مختلف صنعت برق. 87

جدول ‏4‑25: لیست قیمت­های برق برای بخش­های مختلف در دوره زمانی 1385-1377. 89

جدول ‏4‑26: وضعیت طرح­های برق­آبی کشور. 93

جدول ‏4‑27: شدت انتشار کربن در کشورهای مختلف.. 94

جدول ‏4‑28: میزان انتشار آلاینده­های گازی و سهم نیروگاه­ها در تولید آن. 94

جدول ‏4‑29: شدت انتشار گازهای آلاینده در تولید برق ایران. 95

جدول ‏5‑1: سهم موتورهای الکتریکی از مصرف بخش­های مختلف و کل مصرف موتورهای الکتریکی.. 99

جدول ‏5‑2: گروه بندی موتورهای القایی سه فاز هشت قطبی براساس میزان بازده اسمی.. 102

جدول ‏5‑3: رده بندی گروه­های بازده انرژی (EF) برای موتورهای کولر. 103

جدول ‏5‑4: میزان کاهش مصرف انرژی در برخی از تجهیزات انرژی بر خانگی در اثر جایگزینی با موتورهای پربازده 103

 

فهرست شکل­ها

شکل ‏1‑1: بخش­پهای چارچوب سیاست‌گذاری فشار-وضعیت-پاسخ. 6

شکل ‏1‑2: روابط بخش­های مختلف چارچوب سیاست‌گذاری فشار-وضعیت-پاسخ 7

شکل ‏1‑3 هرم پیشنهاد شده از سوی سازمان بین­المللی انرژی برای ارزیابی شاخص­های انرژی.. 9

شکل ‏1‑4: مشخصات هدف.. 11

شکل ‏2‑1: شاخص‌های انرژی به عنوان رابط گروه­های مختلف.. 20

شکل ‏2‑2: کارکرد شاخص­های انرژی.. 21

شکل ‏3‑1: تخمین جمعیت ایران تا سال 1409. 37

شکل ‏3‑2: عوامل فشار در سیاست‌گذاری انرژی الکتریکی ایران. 38

شکل ‏3‑3 : مکانیزم توسعه پاسخ. 41

شکل ‏3‑4 : اهداف سیاست‌گذاری انرژی الکتریکی ایران. 45

شکل ‏4‑1: جریان انرژی در سیستم انرژی الکتریکی ایران. 55

شکل ‏4‑2: تغییرات ظرفیت تولید انواع نیروگاه در سیستم انرژی الکتریکی ایران. 57

شکل ‏4‑3: برق­رسانی مناطق روستایی تا سال 1385. 61

شکل ‏4‑4 میزان دخالت عوامل مختلف در بروز سوانح صنعت برق ایران. 64

شکل ‏4‑5: نوع حوادث صنعت برق ایران. 65

شکل ‏4‑6 مرگ ومیر سالانه به ازای هر صد هزار نفر  در صنایع مختلف جهان. 65

شکل ‏4‑7: متوسط تعداد کشته شدگان به ازای هر صد هزار حادثه در کشورهای مختلف.. 66

شکل ‏4‑8: سطح آموزش کارکنان در صنعت برق ایران. 67

شکل ‏4‑9: سهم انواع سوخت‌ در مصرف نیروگاه­های وزارت نیرو 1385-1377. 69

شکل ‏4‑10: رشد ارزش حرارتی سوخت‌ مصرفی نیروگاه­های وزارت نیرو. 69

شکل ‏4‑11: سهم انواع حامل انرژی در تولید برق ایران. 71

شکل ‏4‑12: سهم حامل‌های انرژی در سناریوهای مختلف.. 76

شکل ‏4‑13: برنامه افزایش ظرفیت مخازن سوخت‌ نیروگاه­های وزارت نیرو. 78

شکل ‏4‑14: حداکثرظرفیت تولید، مصرف همزمان و ظرفیت رزرو شبکه برق ایران. 79

شکل ‏4‑15: میانگین زمان قطعی برق طی 4 سال گذشته. 80

شکل ‏4‑16: نمودار تغییرات شدت الکتریسیته در ایران طی دوره 1385-1377. 81

شکل ‏4‑17: روند عمومی تغییرات شدت الکتریسیته (کشور آلمان) 82

شکل ‏4‑18: علت تغییر جهت رشد شدت انرژی الکتریکی.. 82

شکل ‏4‑19: میزان و درصد رشد سرانه مصرف الکتریسیته در کشور طی دوره 1385-1377. 84

شکل ‏4‑20: شماتیک بازار برق ایران. 90

شکل ‏4‑21: بازده میانگین وبیشینه تولید در انواع نیروگاه­ها به همراه میانگین بازده کل نیروگاه­ها 91

شکل ‏4‑22: تغییرات ظرفبت نیروگاه­های تجدیدپذیر تا سال 1385. 93

شکل ‏4‑23: سهم نیروگاه­ها در تولید گازهای آلاینده 95

شکل ‏5‑1: بخش­های مختلف یک سیستم موتور الکتریکی.. 101

شکل ‏5‑2: نمودار بازده موتور القائی بر حسب درصد از بارنامی.. 105

شکل ‏5‑3: نمودار تغییرات ضریب توان موتور القایی بر حسب درصد از بارنامی.. 105

شکل ‏5‑4: اثر تغییرات ولتاژ بر کیفیت پارامترهای عملکردی موتور 107

شکل ‏5‑5: اثرات تغییر فرکانس بر پارامترهای عملکردی موتور. 108

شکل ‏5‑6: تغییرات بازده موتور الکتریکی با افزایش دامنه هارمونیک­ها 109

شکل ‏5‑7: تغییرات تلفات موتورالقایی در ولتاژها و بارهای متفاوت.. 112

شکل ‏5‑8: پتانسیل صرفهجویی انرژی در موتورهای تکفاز و سهفاز با کاهش ولتاژ در بارهای کم بسته به رژیم کاری موتور. 113

شکل ‏0‑9: تأثیر دمای کاری موتور بر طول عمر موتور 115

شکل ‏5‑1: هیستوگرام وضعیت مطلوب و وضعیت فعلی سیستم انرژی الکتریکی ایران. 121

 

فرمت فایل: Word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 138
حجم: 1.54 مگابایت

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *