مقایسه رعایت اصل تناظر در دادرسی و داوری


 مقایسه رعایت اصل تناظر در دادرسی و داوری

 مقایسه رعایت اصل تناظر در دادرسی و داوری

کار تحقیقی2

چکیده

در این تحقیق با بررسی مواد مندرج در قانون آیین دادرسی دادگاه­های عمومی و انقلاب در امور مدنی در خصوص داوری (مواد 454 الی 501) و اصل تناظر و کتب آیین دادرسی تألیف شده از سوی اساتید محترم و مقالات ارائه شده در خصوص موضوعات داوری، پیرامون کلیات داوری از جمله فواید و مزایای داوری، انواع داوری، قرارداد داوری، طرفین و موضوع قرارداد داوری و شرایط داور به اختصار بحث و بررسی به عمل می­آید که ملخصاً می­توان به لزوم قرارداد داوری اشاره نمود که هیچ یک از طرفین حق فسخ آن را ندارند و نیز امروزه در سطح بین­المللی و رویه مورد عمل داوری­های بین­المللی استقلال شرط داوری از قرارداد اصلی به دلایل مختلف از جمله سرعت در عملیات تجاری و لزوم انفکاک هر چه بیشتر از سیستم­های قضایی ملی به نحو وسیع و گسترده­ای پذیرفته شده است لکن در حقوق داخلی در خصوص قراردادهای داوری داخلی هنوز این قاعده مورد عمل نیست و کماکان قاعده تبعیت شرط از عقد، اجازه بقاء شرط داوری را جدای از عقد اصلی نمی­دهد.

به نحوه عمل داور و رأی داوری و اصول حاکم بر آن پرداخته شده است و نظر به اینکه مبنای رسیدگی داور یا داوران، قرارداد داوری است، داور یا داوران می­بایست مقررات مربوط به داوری را رعایت نمایند هرچه در رسیدگی از جمله اصل ابلاغ به موقع به طرفین، اصل رعایت حق دفاع و اصل بی­طرفی را رعایت نمایند و رأی صادره نیز منطبق با قوانین موجد حق بوده و در خصوص موضوع داوری و در مدت مصرحه در قرارداد یا در صورت سکوت در ظرف مهلت مقرر قانونی صادر شده باشد و چناچه رأی داوری مخالف با قوانین موجد حق و موارد مصرحه در ماده 489 قانون آیین دادرسی باشد، باطل و فاقد قابلیت اجرایی است.

نکته قابل توجه در خصوص رأی داور آن است که امکان صدور رأی غیابی از طرف داور نه در قانون             پیش­بینی شده است و نه با محدود بودن مهلت داوری می­توانست پیش­بینی شود و مضافاً به اینکه اعتراض به رأی داور در قالب شکایت و بطلان آمده است نه تجدیدنظر خواهی یا واخواهی.

در رسیدگی داور امکان حدوث طواری به جهاتی از جمله جعل و تزویر در سند با تعیین جاعل و مقدور بودن تعقیب رسیدگی به اصل نکاح و طلاق و نسب وجود خواهد داشت که موجب توقف رسیدگی خواهد شد و نیز صدور قرار تأمین خواسته، تأمین دلیل و دستور موقت و جلب ثالث در اثناء رسیدگی در صلاحیت دادگاه ذیصلاح خواهد بود که وفق مقررات آیین دادرسی انجام خواهد شد.

ابلاغ رأی داور مقدمه اجرای آن است که با تقاضای محکوم­له و از طریق دادگاه صالح انجام می­پذیرد که حتی­المقدور می­بایست ابلاغ واقعی رأی به محکوم­علیه به عمل آید تا حق دفاع ولی محفوظ باشد و با ابلاغ رأی، مهلت اعتراض شروع خواهد شد.

در خصوص آثار رأی داور به اختصار به ترتب اثر امر قضاوت شده و اعتبار قضیه محکوم بها به رأی داور، نظر به اینکه رسیدگی از طریق داوری همسنگ رسیدگی قضایی است بر رأی صادره اماره حقیقت مترتب بوده و دادگاه و هیچ مرجع دیگری نمی­تواند دعوایی را که از طریق داوری فیصله یافته، مجدداً استماع نماید و در نظام حقوی ایران با عنایت به بند 6 ماده 84 قانون دادرسی مدنی که حکم اعتبار امر مختومه را مقرر می­دارد و با توجه به ماده 463 در صلاحیت ذاتی داور یا داوران در رسیدگی به مورد اختلاف و مواد 488 و 490 قانون آیین دادرسی مدنی رأی داور از اعتبار امر قضاوت شده برخوردار می­باشد.

با عنایت به تشابه رسیدگی داور و دادرسی قضایی و با توجه به اینکه حکم صادره از سوی داور نیز از جمله احکام ترافعی محسوب است، داور نیز پس از ختم رسیدگی و صدور رأی از رسیدگی فارغ و حق مداخله و تغییر حکم را ندارد زیرا داور یا داوران مسأله و اختلاف حقوقی مطروحه نزد خویش را بررسی و پس از احراز صحت ادعا یعنی تصدیق یا عدم تصدیق، تصمیم نهایی را در قالب رأی که می­بایست موجه و مدلل باشد صادر می­نماید، فلذا تثبیت رأی و دقت نظر داور یا داوران در رسیدگی به موضوع داوری اقتضاء دارد که قاعده فراغ دادرسی در خصوص داور نیز ساری و جاری باشد تا آراء صادره دارای اعتبار باشد.

رأی داور همچون آراء دادگاه­ها از اثر نسبی برخوردار بوده و چنانچه به حقوق ثالثی تعارض نماید و زیانی برساند، شخص ثالث می­تواند از طریق اعتراض ثالث از دادگاه تقاضای رسیدگی و بطلان رأی را نماید مضاف به اینکه اعاده دادرسی و طرق فوق­العاده به مانند ماده 326 ق.آ.د.م از مقررات اختصاصی رسیدگی محاکم بوده که در داوری قابل اعمال نمی­باشد.

کلید واژه­ها

داوری: حل و فصل اختلاف خارج از دادگاه با تصمیم الزام­آور فرد یا افرادی که مورد اعتماد و قبول اطرف اختلاف می­باشد و به طور مستقیم توسط خود آنها با به طور غیرمستقیم به کمک اشخاص معینی منصوب می­گردد[1].

داور: فرد مورد اعتماد و قبول اطرف اختلاف می­باشد که اعم از یک یا چند نفر (داور) است[2].

آئین داوری: مجموع قواعدی هستند که بر نصب داور، شروع برگزاری و رسیدگی داوری و همچنین صدور و اجرای رأی داوری می­باشند. این قواعد اعم از قواعد قانون داوری محل برگزاری داوری و قواعدی که طرفین یا داور آنها را برای رسیدگی انتخاب و معین می­نمایند[3].

قانون داوری: قانون ملی و داخلی حاکم بر داوری می­باشد.

 

فهرست

چکیده………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..1

کلید واژه­ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………3

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………4

ادبیات تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..6

مفهوم تناظر……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….7

منشأ و دامنه اصل تناظر ………………………………………………………………………………………………………………………………….7

فرضیه ها………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….13

اصل تناظر در قانون آیین دادرسی مدنی………………………………………………………………………………………………………..14

خواهان و رعایت اصل تناظر……………………………………………………………………………………………………………………………15

خوانده و رعایت اصل تناظر…………………………………………………………………………………………………………………………….17

دادگاه و رعایت اصل تناظر……………………………………………………………………………………………………………………………..18

اصل تناظر و تعیین جلسه دادرسی………………………………………………………………………………………………………………..18

اصل تناظر و ادله…………………………………………………………………………………………………………………………………………….21

استثناعات………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..22

لزوم عدم رعایت بلافاصله ی اصل تناظر………………………………………………………………………………………………………..22

تجویز عدم رعایت بلافاصله اصل تناظر…………………………………………………………………………………………………………..23

عدم امکان رعایت بلافاصله اصل تناظر…………………………………………………………………………………………………………..24

روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….27

تاریخچه داوری………………………………………………………………………………………………………………………………………………..27

تعریف داوری…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..28

محاسن داوری…………………………………………………………………………………………………………………………………………………29

معایب داوری…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..30

تشکیل دیوان داوری و رسیدگی آن……………………………………………………………………………………………………………….31

تعداد و نحوه تعیین داور یا داوران…………………………………………………………………………………………………………………..32

تابعیت داور یا داوران……………………………………………………………………………………………………………………………………….34

تعویض داور یا داوران………………………………………………………………………………………………………………………………………35

جرح داور یا داوران…………………………………………………………………………………………………………………………………………..36

ورود ثالث به داوری………………………………………………………………………………………………………………………………………….39

اجرای قرارهای تامینی…………………………………………………………………………………………………………………………………….40

اصول حاکم بر رسیدگی داوری ………………………………………………………………………………………………………………………41

قانون حاکم بر آیین داوری………………………………………………………………………………………………………………………………43

قانون حاکم بر ماهیت دعوا………………………………………………………………………………………………………………………………47

حاکمیت اراده طرفین………………………………………………………………………………………………………………………………………47

انتخاب قانون توسط داور…………………………………………………………………………………………………………………………………50

اعمال قانون حل تعارض…………………………………………………………………………………………………………………………………..50

اعمال مستقیم قانون ماهوی……………………………………………………………………………………………………………………………52

بررسی وضعیت قانون حاکم بر ماهیت دعوا در حقوق ایران…………………………………………………………………………..53

رای داوری………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..55

اکثریت لازم برای صدوررای…………………………………………………………………………………………………………………………….57

شکل و مفاد رای………………………………………………………………………………………………………………………………………………57

محل صدور رای(تابعیت رای) ………………………………………………………………………………………………………………………..58

اصلاح، تفسیر و تکمیل رای……………………………………………………………………………………………………………………………59

انواع  داوری در حقوق داخلی ایران………………………………………………………………………………………………………………..60

داوری اختیاری………………………………………………………………………………………………………………………………………………..61

داوری اجباری………………………………………………………………………………………………………………………………………………….62

قرارداد و موافقت نامه داوری…………………………………………………………………………………………………………………………..64

شرایط موضوع داوری………………………………………………………………………………………………………………………………………67

چگونگی تعیین داور………………………………………………………………………………………………………………………………………..68

تعیین داور توسط اصحاب دعوا……………………………………………………………………………………………………………………….68

تعیین داور توسط شخص ثالث……………………………………………………………………………………………………………………….70

تعیین داور توسط دادگاه…………………………………………………………………………………………………………………………………72

آثار قبولی داوری از طرف داوران…………………………………………………………………………………………………………………….72

نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….74

پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..75

منابع………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..76

این فایل ورد در 76 صفحه به خدمتتون ارائه میشود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *