چکیده:
یکی از اقداماتی که شورای امنیت به منظور حفظ و اعاده صلح و امنیت بینالمللی براساس فصل هفتم منشور اتخاذ مینماید،تحریم میباشد.مسئله اساسی در رابطه با محدودیتهای شورا در اعمال تحریمهای این است که آیا اختیارات شورا باید کاملا بیحدوحصر و خارج از چارچوب موازین حقوق بینالملل تلقی نمود یا اینکه شورا در اعمال تحریمها با محدودیتهایی از حیث رعایت قواعد و مقررات بینالمللی مواجه است؟منطق حقوقی ایجاب مینماید که شورای امنیت بهعنوان رکنی از یک سازمان بینالمللی و یکی از تابعان حقوق بینالملل،در اتخاذ تصمیمات خود و اجرای آنها پایبند به قواعد بینالمللی باشد؛زیرا در غیر این صورت نمیتوان انتظار داشت نظام امنیت جمعی خواستههای کشورهای برخوردار از حاکمیت را تحقق بخشد.بر این اساس شورای امنیت در اعمال تحریمها ملزم به رعایت اصول حقوق بینالملل عام،قواعد آمره، قواعد خاص منشور ملل متحد و قواعد حقوق بشر دوستانه میباشد.در این کار تحقیقی بر آن هستیم که سیساست های تحریمی شورای امنیت از منظر حقوق بشر را مورد بررسی قرار دهیم.
واژگان کلیدی:
شورای امنیت،تحریم اقتصادی،محدودیتهای حقوقی،حقوق بینالملل عام،قواعد آمره،منشور ملل متحد،حقوق بشر،حقوق بشردوستانه.
مقدمه:
امروزه تحریم بهعنوان ابزاری در جهت تضمین اجرای قواعد بینالمللی و نیز حفظ و اعاده صلح و امنیت بینالمللی اهمیت فراوانی یافته است.این اقدام از منظر حقوق بینالملل اساسا مشروع است،مگر آنکه هدف از آن اعمال فشار و سلطه بر سایر کشورها[1] و یا مغایر با تعهدات قراردادی کشورها باشد.[2]اعمال تحریمهای اقتصادی در مواردی هم که مشروعیت دارد منوط به رعایت قواعد بینالمللی میباشد و تابعان حقوق بینالملل باید در اعمال تحریمها ،برخی محدودیتهای حقوقی را بپذیرند و در چارچوب آن اقدام نمایند. اما پیش از آن لازم است این موضوع اساسی بررسی شود که آیا شورای امنیت در انجام وظایف خود به موجب فصل هفتم مقید به موازین حقوق بینالملل و حقوق بشر میباشد یا خیر؟طبق یک دیدگاه،شورای امنیت در انجام وظایف ناشی از فصل هفتم منشور،هیچگونه محدودیتی ندارد و تشخیص شورا مقید به حقوق بینالملل نمیباشد.[3]به عقیده این دسته از صاحبنظران،بند(1)ماده منشور به نحوی تنظیم گردیده است که دست شورای امنیت را در اجرای فصل هفتم منشور کاملا باز گذاشته و آن را محدود به موازین حقوق بینالملل ننموده است.
طبق بند(1)ماده 1 منشور یکی از اهداف ملل متحد عبارت است از:
حفظ صلح و امنیت بینالمللی و به این منظور،اتخاذ اقدامات جمعی مؤثر برای پیشگیری و رفع تهدیدات علیه صلح و سرکوب اعمال تجاوزکارانه یا سایر موارد نقض صلح و تعدیل یا فیصله اختلافات یا وضعیتهای بینالمللی که ممکن است به نقض صلح بیانجامد از راههای مسالمتآمیز و مطابق با اصول عدالت و حقوق بینالملل آن دسته از نویسندگانی که قایل به عدممحدودیت اختیارات شورای امنیت در اجرای وظایف ناشی از فصل هفتم منشور میباشند،چنین استدلال میکنند که بند(1)ماده 1 منشور شامل دو جزء است؛جزء نخست آن به حفظ صلح و امنیت از طریق اتخاذ اقدامات جمعی مؤثر ارتباط دارد و جزء دوم به حلوفصل مسالمتآمیز اختلافات مربوط میشود؛از آنجایی که لزوم انطباق با اصول عدالت و حقوق بینالملل تنها در جزء اخیر ذکر شده است،شورای امنیت هنگامی که براساس فصل هفتم اقدام مینماید،به موجب منشور از نظر حقوقی ملزم به رعایت اصول حقوق بینالملل نمیباشد.[4]
[1] مجمع عمومی سازمان ملل متحد طی قطعنامههای متعددی از جمله قطعنامههای 2131(1965)،2625(1970)،198/58 (2003)و 183/62(2007)فشار اقتصادی را محکوم کرده است.
[2] موافقتنامه عمومی تعرفه و تجارت(گات)تحریم اقتصادی از سوی اعضای سازمان تجارت جهانی را در روابط با یکدیگر ممنوع ساخته است؛با این حال طبق ماده 20 این موافقتنامه تحریمهای اقتصادی به منظور تضمین رعایت حقوق بینالملل بشر مجاز میباشد.در این مورد مراجعه کنید به:
cleveland.saera.h.”human rights sanctions and international trade:a theory of compatibility”, . journal of international economic law,oxford,march 2002,vol.5.iss.1.pp.133-189
[3] kelsen hans,the law of the united nations,new york,prager inc,1951,p.294,cited by m.shervin : majleesi,”economic sanctions in the united nations security system:recent developments,in economic sanctions in international law,edited by laura picchio forlati and linos-alexander sicilianos,the center for studies and research in international law and international relations,the . hague academy of international law,martinus nijhoff publishers(2004),p.552[4] kennedy.f,”libya v.united states:the international court of justice and the power of judicial . review”33 vancouver journal of international law.(1993),p.906
فهرست
چکیده…………………………………………………………………………..1
واژگان کلیدی……………………………………………………………………1
مقدمه……………………………………………………………………………2
پیشینه تحقیق………………………………………………………………6
روش تحقیق……………………………………………………………………..7
فصل اول:
کلیات
مبحث اول:تاریخچه……………………………………………………………….9
گفتار اول: بررسی تاریخ تحریم های اقتصادی………………………………………9
مبحث دوم:مجازاتهای بینالمللی……………………………………………….13
گفتار اول:منطق مجازاتهای بینالمللی…………………………………………..15
گفتار دوم:الگوها و نظریههای مجازات بینالمللی………………………………….17
گفتار سوم:مجازاتها و ظرفیت بینالمللی………………………………………….21
فصل دوم:
بررسی تحریم ها از منظر حقوق بشر
مبحث اول:محدودیت در تحریم ها به موجب قواعد بین المللی……………………………27
گفتار اول:هماهنگی در اعمال تحریمهای اقتصادی……………………………………….28
بند اول:مواد 39 و 41 منشور…………………………………………………………….29
مبحث دوم:محدودیتهای شورا به موجب قواعد حقوق بشر ………………………………..31
گفتار اول:حدود التزام شورای امنیت به قواعد حقوق بشر
در زمینهء اعمال تحریمهای اقتصادی……………………………………………………33
گفتار دوم:محدودیتهای شورا به موجب قواعد حقوق بشردوستانه …………………………36
بند اول:اصل تفکیک……………………………………………………………………..38
گفتار سوم:ممنوعیت ایجاد قحطی و گرسنگی……………………………………………………..40
گفتار چهارم :رعایت موازین حقوق بشردوستانهی بینالملی در مورد حمایت
از ساکنان غیرنظامی توسط شورای امنیت…………………………………………………41
گفتار پنجم :سازوکارهای تضمین رعایت موازین حقوق بشردوستانهی
بینالمللی در زمینهی حمایت از ساکنان غیرنظامی از سوی شورای امنیت…………………..43
بند اول:بررسی آثار تحریم………………………………………………………………..44
بند دوم:اجرای تحریمها با گذشت زمان……………………………………………………46
نتیجه گیری………………………………………………………………………………..49
منابع و مراجع……………………………………………………………………………..51
این فایل ورد در 52 صفحه به خدمتتون ارائه میشود.