اعضای بدن

فهرست مطالب

مقدمه 3

قلب ، ویژگی های ماهیچه قلب    4

کار قلب و صدای قلب ، نقش کلیه در تنظیم تعادل اسید – باز     5

غذا مدتی در معده ی ماند ، حرکت معده 7

روده باریک ، شیر ، بانکراس    8

ترشح معده ، فاکتور داخلی معده 9

مقدمه

بدن ما دائما تحت اثر نیروی گرانش زمین قرار داد نیروی گرانش زمین به رانده شدن خون به درون بخش های پائینی بدن  کمک می کند دستگاه گردش خون ما سازگاری جالبی با این گرانش پیدا کرده است . اگر این سازگاری نبود ، خون درون پاهای ما جمع می شد و پاها متورم می شدند .

این سازگاری چگونه حاصل شده است ؟ بخشی از این سازگاری ، وجود قلب ماهیچه ای است . بخشی دیگر مربوط به تلمبه ی ماهیچه هاست ؛ هنگامی که راه می رویم و یا می دویم ، فشاری که از سوی ماهیچه هاست در حال انقباض به رگها وارد می شود ، خون درون آنها را به بالا ، به سری قلب می راند . در سیاهرگ های پاهای ما دریچه هایی وجود دارد که به سوی قلب ، یک طرفه هستند . علاوه بر این مقدار زیادی بافت پیوندی در پا وجود دارد این بافت از متورم شدن بیش از حد رگ ها ی پاها جلوگیری می کند . علی رغم این سازگاریها ، گاه نیروی گرانش زمین پیروز می شود گاهی به علت ایستادن پیش از حد به ویژه در افرادی که معمولاً ایستاده کار می کنند خون در رگهای پاها جمع می شود . توانایی به گردش در آوردن خون ، بر خلاف جهت نیروی گرانش برای جانوران اهمیت بسیار دارد.

قلب

قلب تلمه مرکزی دستگاه گردش خون است و بازنش های خود خون در رگها به جریان می اندازد جریان خون در ماهی ها به صورت ساده و در سایر مهره داران مضاعف است منظور از ساده بودن جریان خون در ماهی ها این است که خون تیره ای ( دارای co2 با تراکم بالا ) که به قلب می آید بازنش های قلب به آبشش ها می رود و پس از تبادلات گازی دیگر به قلب بر نمی گردد بلکه مستقیماً به بافت های بدن می رود در حالیکه در سایر مهره داران خون تیره از قلب ابتدا به شش ها می رود و پس از تبادلات اکسیژن اکسید کربن به قلب باز می گردد و سپس بار دیگر در گردش عمومی خون به حرکت در می آید و به اندامها می رود .

قلب خزندگان ، پرندگان و پستانداران از چهار حفره ، دو دهلیز در بالا و دو بطن در پائین ساخته شده است سمت راست قلب خون را به شش ها می فرستد این مسیر را گردش کوچک ( شش ) می نامند . سمت چپ قلب خونی را که از شش ها آمده است ، در مسیر گردش بزرگ به جریان می اندازد ، دیوار قلب از سه لایه داخلی ( آندوکارد )، میانی (میوکارد ) و خارجی ( پریکارد ) ساخته شده است لایه داخلی از جنس بافت پوششی است که حفره های دهلیز و بطن را می پوشاند لایه میانی ماهیچه ای و ضخیم و بخش قابل انقباض قلب است و لایه خارجی بافت پیوندی است که آبشامه قلب را می سازد در ساختار قلب علاوه بر بافت ماهیچه ای میوکارد نوعی بافت ماهیچه ای دیگر نیز وجود دارد که بافت گرهی خواهنده می شود و در تولیدات و هدایت تحریکهای قلب نقش اساسی دارد .

ویژگیهای ماهیچه قلب :

میوکارد دهلیزها و میوکارد بطن ها هر کدام جداگانه به صورت یک مجموعه تارهای ماهیچه ای به هم پیوسته به انقباض در می آیند زیرا تارهای (سلولهای ) ماهیچه ای هر یک از این ماهیچه ها به یکدیگر متصل هستند و تحریک یک تار به سهولت از این راه اتصالها به تارهای دیگر انتشار می یابد در محل ارتباط ماهیچه ی دهلیزها به ماهیچه ی بطن ها یک بافت پیوندی عایق وجود دارد به طوریکه انتشار تحریک از دهلیزها به بطن ها فقط از طریق بافت گروهی صورت می گیرد قلب ماهیچه ای خودکار است و بافت گرهی کانون زایش تحریک و انقباض آن است اعصاب قلب می توانند از این انقباض ها را تند یا کند کنند به انقباض در آمدن ماهیچه قلب را سیستول و بازگشت آن به حالت آرامش را دیاستول می گویند .

کار قلب و صدای قلب

هر دوره قلب شامل انقباض دهلیزها ، انقباض بطن ها و استراحت عمومی قلب است این دوره در انسان در حالت استراحت به ترتیب 1/0 ، 3/0 ، 4/0 ثانیه طول می کشد در پایان دباستمول در حدود 120 میلی متر خون در هر بطن جمع می شود که تقریباً 70 میلی لیتر خون در هر بطن در سیستول بعدی وارد سرخرگها می شود به مقدار خونی که در هر ضربان از هر بطن خارج می شود حجم ضربه ای و به حاصل ضرب حجم ضربه ای در تعداد زنش های قلب در دقیقه بدون ده قلب می گویند .

هر هر دوره قلبی که شامل سیتول  ودیاستول دهلیزها و بطن هاست صداهایی که از قلب شنیده می شود این صداها را می توان به کمک گوشی طبی از سمت چپ قفسه سینه شنید دو صدای اصلی از قلب به گوش می رسد صدای اول طولانی تر و بم تر از صدای دوم است و در هنگام بسته شدن دریچه های دهلیزی – بطنی ایجاد می شود صدای دوم مربوط به بسته شدن دریچه های سرخرگی است در برخی بیماریهای قلب و در نقایص مادر زادی معجدار بین دهلیزها با بطن ها ممکن است صداهای طبیعی و مقدار از قلب شنیده شود .

نقش کلیه ها در تنظیم تعادل اسید – باز در بدن :

PH محیط داخلی بدن ثابت و در حد تقریبی 4/7 نگهداری می شود کلیه ها یکی از عوامل مهم تنظیم تعادل مسیر باز در بدن هستند به این ترتیب که با کم و زیاد کردن دفع هیدروژن و بیکر بنات از اسیدی شدن یا قلیایی شدن خون جلوگیری می کند  هنگامی که محیط داخلی بدن به حالت قلیایی تغییر می کند کلیه ها بیکر بنات بیشتری دفع می کنند در حالتی که خون وضعیت اسیدی پیدا کند بر عکس نفع هیدروژن در ادرار بیشتر می شود .

غذا مدتی در معده می ماند :

مواد غذایی قبل از ورود به روده ، در معده بر اثر حرکات معده و آنزیمها شیره آن ریز ، نرم و به طور نسبی هضم می شوند و به صورت ماده ای خمیری شکل به نام لیکوس در می آیند کیموس سپس به تدریج به دوازدهه ( قسمت ابتدایی روده باریک ) وارد می شود سطح داخلی معده خالی چین خوردگی های زیادی دارد این چین خوردگی با پر شدن معده از بین می روند ماهیچه های صاف متمدی ( داخلی  ) و طولی ( خارجی ) دیواره معده در نزدیکی پیلدر ( دریچه انتهایی معده ) قطورتر از نواحی بالایی معده هستند و انقباض شدیدتر دارند .

حرکت معده به دو منظور صورت می گیرد :

چند دقیقه بعد از ورود غذا به معده انقباض های ضعیفی در ماهیچه های آن ظاهر می شود این انقباض ها که به تدریج شدیدتر و تعداد آنها بیشتر می شود به صورت امواج دودی از یزر کارد یا شروع می شود و در طول به سوی پیلور به پیش می روند انقباض های دودی در مجاورت پیلوار شدیدتر و باعث نرم شدن مواد غذایی و مخلوط شدن آنها با شیره معده می شود در پایان گوارش معدی شدت این انقباض ها به حدی می رسد که در هر حرکت بخشی از کیموس معده را به درون دوازدهه می رلند و بقیه ی کیموس به علت بسته شدن مجرد پیلور به معده باز می گردد هر چه حجم کیموس بیشتر و کشیدگی دیواره معدن شدیدتر باشد حرکات تخلیه ای معده نیز با شدت بیشتر صورت می گیرد ولی ترکیبات شیمیایی و حجم کیموس موجود در دوازدهه مهم ترین عامل موثر بر تخلیه معده است .

روده ی باریک مکان اصلی گوارش شیمایی و جذب غذاست

گوارش شیمیایی مواد در روده با اثر آنزیم های قوی شیره پانکراس و با کمک صفرا و آنزیم های آزاد شده از سلول های دیواره ی سوده بی پایان می رسد . دیواره ی داخلی روده ی باریک چین خوردگی خوردگی های زیادی دارد که سوی انها پرزهای متعدد دیره می شود . این پرزها و چین خوردگی ها سطح تماس بوده را  با مواد غذایی افزایش می دهند.

شیره پانکراس :

بخشی برون ریز پانکراس قوی ترین آنزیم های لوله ی گوارش را ترشح و به ابتدای دوازده وارد می کند به فرا نیز به همین ناحیه از دوازدهه می ریزد : در شیره ی پانکراس ، علاوه بر آنزیم ها مقدار زیادی بیکربنات سدیم برای از بین بردن اثر اسیدی کیموس و معده و قلیایی کردن محیط روده وجود دارد که بیشترین قسمت آخ در سوده دوباره جذب می شود هورمون لکدقین محرک موثری بر ترشح بیکربنات شیره ی پانکراس است . آنزیم های شیره پانکراس در جدول 1-4 خلاصه شده است بروتئازهای این شیره در پانکراس به صورت غیر فعال هستند و پس از ورود به روده به صورت فعال در می آیند عوامل عصبی و هورمونی ترشح شیره ی پانکراس را تنظیم می کند .

در معده مواد مختلفی ترشح می شود :

سلول های ترشح کننده موسین در سراسر سطح داخلی معده وجود دارند و با ترشح خود یک لایه ی ضخیم چسبنده و قلیب بی موکوزی ایجاد می کنند . این ماده سطح معده را لغزنده و مخاط آن را از اثر شیره ی معده محافظت می کند . علاوه بر آن در دیواره ی معده تعداد زیادی غده ی ترشح کننده ی شیر معده وجود دارد که آنزیم ها ، اسید کلریدریک و فاکتور داخلی معده را می سازند و ترشح می کند غده های که به پیلور نزدیک ترند . آنزیم های شیره  معده را می سازند و غده های بالاتر علاوه بر آنزیم ، ترشح اسید کلریدریک و فاکتور داخلی معده را نیز بر عهده دارند .

فاکتور داخلی معده :

بر حفظ ویتامین B12 و جذب آن در  روده ی ضروری است و با توجه به نقشی که این ویتامین در زایش طبیعی گلبول های قرمز خون دارد . برداشتن معده یا آسیب هواره آن باعث کاهش تعداد گلبول های قرمز خون می شود . آنزیم ها چه وسیله سلول های اصلی ( پیتیک ) و اسید کلریک چه وسیله ی سلول های حاشیه ای موجود در غدد دیواره ی معده ترشح می شوند .