بررسی عوامل مؤثر بر مطالبات معوق بانک تجارت


بررسی عوامل مؤثر بر مطالبات معوق بانک تجارت

بررسی عوامل مؤثر بر مطالبات معوق بانک تجارت

چکیده:

توسعه اقتصادی هر جامعه درگرو استفاده بهینه از سرمایه ها می باشد و سرمایه گذاری مناسب در هر جامعه بخش مهمی از وظایف دولت و همچنین بخش خصوصی می باشد. سیستم بانکی با جذب سرمایه های گرد اوری شده قادر خواهد بود در توسعه و گسترش فعالیتهای اقتصادی نقش سازنده ای داشته باشد .از آنجایی که سهم شایان توجه دارایی های بانک از وام ها وتسهیلات اعطایی تشکیل شده و درآمد بانک ها از محل بهره وام ها می باشد شناخت عواملی که سبب ایجاد مطالبات معوق می گردند .هدف این پژوهش می باشد که آیا نوع تسهیلات اعطایی، مشخصات فردی گیرندگان تسهیلات ونوع وثایق بر میزان مطالبات معوق موثر بوده اند؟

روش تحقیق توصیقی پیمایشی از تحقیقات میدانی 210 پرونده با استفاده از نرم اقزار آماری SPSS اقدام به انجام آزمون های آماری و تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شده است نتایج حاصل از فرضیه ها نشان داده است که نوع تسهیلات در افزایش مطالبات معوق موثر نمی باشد .بررسی ها نشان می دهد که به جهت نبود نظارت کافی بر پرداخت تسهیلات اعطایی در انجام امور مربوط به وام غیر از وام ساخت مسکن در سایر موارد بیشتر در حد کار گشایی و رابطه ای انجام می پذیرد .همچنین تفاوت بین وثایق بعنوان پشتوانه باز پرداخت وام معنی دار نبوده و تحصیلات وام گیرندگان به علت داشتن تعهد و قابلیت اعتماد تاثیر قابل توجهی در پرداخت اقساط در سررسیدهای تعیین شده داشته است پیشنهاد می گردد با ارتقاء سطح علمی کارکنان از طریق دوره های آموزشی بر دقت و صحت عمل آنان مطابق ضوابط وبخشنامه های ابلاغی افزوده نحوه برخورد مناسب با متقاضی تکمیل پرونده چگونگی احراز اهلیت متقاضی وثایق مطمئن دقت کامل در تهیه گزارش کارشناسی به منظور اعتبار سنجی متقاضیان و نظارت بر اجرای طرح وفعالیت های موضوع عقد قرارداد توسط کارشناسان در رشته های تخصصی از بروز هر گونه انحراف در مرحله بهره برداری طرح جلوگیری دقت در باز پرداخت پیگیری مستمر و اصولی از بروز مطالبات معوق جلوگیری نماید همچنین با استقرار شبکه های کامپیوتری مرتبط امکان برقراری ارتباط ومبادله اطلاعات با دسترسی به آخرین وضعیت مشتریان در کمترین زمان ممکن از سوءاستفاده های احتمالی آن کاسته گردد. می توان با اولویت دادن مراجع قضایی ذیصلاح به رسیدگی پرونده های ارجاعی در کوتاهترین زمان ممکن به کارایی سیستم اعطای تسهیلات افزوده و رشد فزاینده مطالبات معوق را مهار نمود.

مقدمه

وظیفه سیستم های بانکی ازیک طرف جذب وجلب سرمایه های سرگردان جامعه وازطرف دیگر بکارگیری آنها درفعالیت های مولد اقتصادی درجامعه می باشد .توسعه اقتصادی هر جامعه درگرواستفاده بهینه ازسرمایه ها می باشد وسرمایه گذاری مناسب اقتصادی بخش مهمی ازوظایف دولت وهمچنین بخش خصوصی است.

درهرجامعه ای گروهی ازمردم بخشی ازنقدینگی را دراختیاردارند، اما دانش وتوانمندی استفاده ازآنرا ندارند ودرمقابل بنگاه های اقتصادی وجود دارند که می توانند سرمایه های افراد را درجهت توسعه اقتصادی جامعه به کارگیرند که دربیشترجوامع این امر توسط بانک ها انجام می پذیرد .چرخش صحیح و سریع منابع و مصارف آن دربخشهای اقتصادی و رونق آن بیانگرکارایی مطلوب روشها وبرگشت منابع ووصول اقساط درسررسیدهای مقررمشخص کننده مکانیزم درست به کارگیری نقدینگی ها درجهت ایجاد تسهیلات به منظور گسترش فعالیتهای اقتصادی و تاًمین منابع بانک ها می باشد.

بیان مساًله

نقش حساس بانک ها در جهت نزدیک نمودن و ارتباط دادن این دو گروه معلوم و مشخص می باشد که ازطریق هدایت منابع به بخش های تولیدی ،خدماتی و… مورد نیاز جامعه می توانند

زمینه های رشد و بالندگی اقتصادی کشوررا فراهم نمایند.

بانک ها به عنوان مهمترین بنگاه های اقتصادی درجامعه وظیفه مهمی را درجذب وهدایت وجوه سپرده گذاران برعهده دارند وازطریق هدایت منابع به بخشهای تولیدی وخدماتی مورد نیازجامعه می توانند زمینه های رشد اقتصادی کشوررا فراهم نمایند.

سیستم بانکی با جذب سرمایه های سرگردان مردم با برنامه ریزی صحیح دربه کارگیری سرمایه های سرگردان قادر خواهد بود توسعه وگسترش فعالیتهای اقتصادی و درمجموع بهبود وضعیت اقتصادی را در یک کشور فراهم نماید.در این روند اقتصادی، بانک ها با درنظر گرفتن اصل امنیت سرمایه ها روشی را اتخاذ می نمایند تا اصل و سود وام پرداختی به مشتریان به بانک بازگردانده شود، اما به دلایل گوناگون قسمتی ازاین تسهیلات اعطا شده در زمان مقرر به بانک باز گردانده نمی شود وهرازگاهی بانک جهت وصول این مطالبات با مشکلاتی مواجه می شود .با توجه به اهمیت موضوع محقق سعی دارد در این تحقیق عوامل افزایش مطالبات معوق در سالهای 85-80 را مورد بررسی قرار داده و پیشنهاداتی در جهت جلوگیری ازافزایش مطالبات معوق ارایه نماید.

فهرست مطالب 

فصل اول- کلیات تحقیق

مقدمه……………………………………………………………..2      بیان مسئله………………………………………………………….3

اهمیت و ضرورت تحقیق……………………………………………………………….4

اهداف تحقیق……………………………………………………………………………..5

فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………….6

روش تحقیق ……………………………………………………………………………..7

محدودیت های تحقیق…………………………………………………………………….7

قلمرومکانی تحقیق……………………………………………………………………….8

مفاهیم یا اصطلاحات کاربردی………………………………………………………….9

فصل دوم – ادبیات تحقیق

پیدایش بانکداری………………………………………………………………………..16

تاریخچه بانکداری و بانک مرکزی در جهان………………………………………….16

تاریخچه بانداری در ایران…………………………………………………………….17

ملی شدن بانک ها……………………………………………………………………….17

تاریخچه بانک تجارت…………………………………………………………………..19

مفاهیم بانک تجارت…………………………………………………………………….22

نظام اعتباری در ایران………………………………………………………………..22

شرایط پولی و اعتباری قبل از انقلاب اسلامی ………………………………………23

فعالیت های بانکداری بعد از انقلاب اسلامی …………………………………………24

اهداف نظام بانکی و اصول و معیارهای اعطای تسهیلات در بانکداری اسلامی…..25

شاخص های ارزیابی مشتریان در اعطای تسهیلات ………………………………..26

ضوابط و معیارهای اساسی اعطای تسهیلات ……………………………………….27

فرآیند نظارت و پیشینه آن بر فعالیت های بانکی در ایران…………………………..34

انواع نظارت در سیستم بانکی…………………………………………………………35

تقسیم بندی و تعریف اولیه تسهیلات اعطایی از بخش های مختلف اقتصادی……..

نحوه بررسی و ارزیابی واحد های اقتصادی فعال از نقطه نظر سرمایه در گردش40

انواع مطالبات معوق ………………………………………………………………….42

طبفه بندی انواع مطالبات معوق ……………………………………………………..44

نحوه محاسبه ذخیره مطالبات مشکوک الوصول …………………………………….46

ارکان تعیین کننده ذخیره مطالبات مشکوک الوصول…………………………………46

عوامل مؤثردر پیش بینی ذخیره مطالبات مشکوک الوصول…………………………47

نحوه محاسبه ذخیره خاص مطالبات مشکوک الوصول ………………………………47

مسائل بانکداری در کشورهای در حال توسعه……………………………………….49

خلاصه فصل دوم………………………………………………………………………51

فصل سوم –روش انجام تحقیق

مقدمه……………………………………………………………………………………53

روش تحقیق…………………………………………………………………………….54

جامعه آماری …………………………………………………………………………..54

حجم نمونه و روش محاسبه آن………………………………………………………..54

ابزارهای اندازه گیری و نحوه ساخت و اجرا………………………………………..54

تشریح متغیر های مستقل……………………………………………………………..55

معرفی الگو…………………………………………………………………………….58

فصل چهارم- یافته های تحقیق و تجزیه وتحلیل داده ها

مقدمه……………………………………………………………………………………61

تاًثیر میزان تسهیلات بانکی …………………………………………………………..68

تاًثیر نوع تسهیلات بانکی………………………………………………………………69

تاًثیر سنین در یافت کنندگان تسهیلات…………………………………………………70

تاًثیر میزان تحصیلات دریافت کنندگان تسهیلات…………………………………….71

تاًثیر نوع وثیقه وام گیرندگان………………………………………………………….72

الگوی حاصل………………………………………………………………………….73

فصل پنجم- نتایج تحقیق

خلاصه و نتیجه گیری ………………………………………………………………..75

محدودیت های تحقیق………………………………………………………………….77

پیشنهادها……………………………………………………………………………….78

فهرست منابع …………………………………………………………………………80