استاد محمدعلی کاشی

سال 1284 ه . ق (1245 ه . ش)

نام اثر: کوشک شمس العماره

 

«بسیاری از بناها و آثاری که از دوران قاجاریه باقی مانده تحت تاثیر اسلوب و سیستم عمارت ها و قصور ساختمان های ممالک اروپایی بنا شده است و این دلبستگی و عشق و علاقه پادشاهان قاجار نتیجه چندین مسافرتی بود که به فرنگستان نموده بودند، در عصر ناصری یکی دو هیات از مهندسان و معماران فرانسوی و اطریشی به دعوت ایران به کشورمان آمدند و آنها همان کسانی بودند که طرح و پروژه چندین ساختمان و کاخ های باشکوه را ریختند، از جمله کاخ ها و قصرها که به سبک اروپایی ساخته و گرداخته شده بود، کوشک و یا کاخ شمس العماره بود که از چندین قسمت مجزا تشکیل شده بود و این ساختمان بزرگ که در نوع خود و عصر خویش بنایی ممتاز به شمار می رفت به وسیله دوست علی خان معیرالممالک طرح ریزی گردید که همان طوری که قبلا گفته شد معیرالممالک برای تنظیم نقشه آن از ایده و فکر فرانسویان الهام گرفته بود، بنای کوشک شمس العماره در سال 1284 هجری به اتمام رسیده و آماده برای سکونت گردید

 

طرح و نقشه شمس العماره را گویا خود معیرالممالک ریخت و معماری آن با «استاد علی محمد کاشی» بود آیینه کاری ها و نقاشی ها و گچ بری های ازاره ها و دیوارها و سقف های آن از شاهکارهای هنر معماری ایران در عصر قاجار است.

مخارج ساختن چنین گوهر یگانه ای با اثاثیه و فرش و غیره به چهل هزار تومان آن روزگار بالغ گردید. این بنا در زمره نخستین ساختمان های پنج طبقه ایران در دو قرن اخیر است. در آن سنوات هنگامی که ساعت بزرگ بالای شمس العماره زنگ می زد، طنین آن در تمام تهران به گوش می رسید.

منبع: کتاب معماران ایران

بررسی و نوشته: زهره بزرگ نیا