پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
ویژگی های کلی استان اصفهان
موقعیت جغرافیایی استان و شهرستان اصفهان
استان اصفهان با مساحتی حدود 3/107044 کیلومتر مربع تقریباً 5/6 درصد از مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده است . این استان بین 42 30 تا 30 34 عرض شمالی و 36 49 تا 32 55 درجه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته است . این استان که در مرکز ایران واقع شده از شمال به استان های مرکزی ، قم و سمنان از جنوب به استان فارس و کهکیلویه و بویر احمد از شرق به استان خراسان و یزد و از غرب به استان های لرستان وچهارمحال و بختیاری محدود است . [1]
از مساحت کل استان ، مساحتی حدود ده هزار کیلومتر مربع را شن های روان و تپه های شنی و ریگزار های ثابت و متحرک تشکیل می دهد ، بطوری که محدوده وسیعی در شرق و شمال شرق استان و اطراف گاوخونی از ریگزار های کوچک و بزرگی پوشانده شده است .[2]
جمعیت استان اصفهان 4316767نفرمیباشدکه80 درصد آن جمعیت شهری و 20 درصد آن جمعیت روستایی است . بر اساس آخرین تقسیمات کشوری این استان شامل 21 شهرستان ، 90 شهر ، 44 بخش و 123 دهستان می باشد و مرکز آن شهر تاریخی اصفهان است . شهرستان اصفهان با مساحتی حدود 389/15774 کیلومتر مربع بعد از تهران ومشهد سومین شهر بزرگ ایران است . این شهر دارای طول جغرافیایی 40 39 51 شرقی و عرض جغرافیایی 30 38 32 شمالی است . ارتفاع شهر اصفهان از سطح عمومی دریاها در نقاط مختلف آن متفاوت است ،بطوری که در سواحل رودخانه زاینده رود 1550 متر و در مناطق مرتفع شهر تا 1650 متر می رسد . [3]
شهرستان اصفهان با جمعیت 1610015 نفر ( بر طبق سرشماری آبان 1375 ) دارای 6 بخش ( مرکزی ، کوهپایه ، جلگه ، جرقویه علیا ، جرقویه سفلی و بن رود ) ، 13 شهر ( رهنان ،خوراسگان ، اصفهان ، کوهپایه ، سگزی ، تودشک ، هرند ، اژیه ، حسن آباد ، نیک آباد ، نصر آباد ، محمد آباد و ورزنه ) و 19 دهستان ( محمود آباد ، کرارج ، قهاب شمالی ، قهاب جنوبی ، جی ، براآن شمالی ، براآن جنوبی ، سیستان ، زفره ، جبل ، تودشک ، رودشت ، امامزاده عبدالعزیز ، رامشه ، جرقویه علیا ، جرقویه وسطی ، جرقویه سفلی،گاوخونی و رودشت شرقی) دارای سکنه می باشد . علت پیدایش این شهر را باید مدیون آبهایی دانست که ازکوه های زاگرس مرتفع به نام زرد کوه بختیاری سرچشمه گرفته و زاینده رود را بوجود آورده و در نتیجه شهر زیبای اصفهان در دو طرف زاینده رود قرار گرفته است . شهر اصفهان بر روی دشتی نسبتاًصاف باشیبی حدود 3 درصد و به طرف شمال شرقی بنا گردیده است .توسعه شهر در طی قرون متمادی به سمت جنوب غربی بوده ، زیرا در این منطقه آب فراوان تر و آلودگی نیز کمتر است. [4]
1 ـ جغرافیای اصفهان – تالیف : سیروس شفقی – اصفهان : انتشارات دانشگاه اصفهان ،1381 ، ص 6 .
1 ـ جغرافیای اصفهان – تالیف : سیروس شفقی – اصفهان : انتشارات دانشگاه اصفهان ،1381 ، ص 6 .
کلیسا
واژه کلیسا از واژه یونانی اکلسیا برگرفته شده است و به معنای جماعت و جایگاه گردهمایی مؤمنان می باشد ؛ جماعتی که هدف مشترک آنها پرستش خداوند است . از این رو کلیسا تنها به یک ساختمان و آنچه کالبد مادی دارد گفته نمی شود . به گفته دیگر بخشهای سازنده کلیسا ساختمایه های آن نیستند ؛ بلکه اعضای آن می باشند .
در سده چهارم میلادی و در زمان ساسانیان ، مسیحیان ایران بسیار آزار دیدند ؛ بویژه مسیحیان طرفدار پادشاهی روم که به دنبال آشوب بودند . به جز این زمان ، در زمانهای دیگر مسیحیان ایرانی زندگی آرامی داشتند . حتی بسیاری از دانشمندان آنها به استادی دانشگاه گُندی شاپور هم رسیدند . برخی از آنها کسانی بودند که از دست قیصرها و پادشاهان رومی به ایران پناهنده شده بودند مثلاً در زمان شاهپور ساسانی پارس کلیسا ساخته شد .
در روزگار اسلامی پیروان اقلیتهای دینی آزادانه می توانستند با دادن جزیه یا گزیت ، دین خود را داشته باشند . این نادرست است که گفته شود آنها در فشار زندگی می کرده اند . چرا که مسیحیان می توانستند در همان روزگاران ، کلیساهای ارجمندی مانند قَره کلیسا در ماکو را بسازند ؛یهودیان هم کنشهای خود را داشتند و اینها نشانه ای از آزادی دینی پس از اسلام بود . زردشتیان نیز آتشکده کاریان را داشتند که تا سده هشتم و نهم می سوخته و برپا بوده و از آن بهره برداری می کردند . زردشتیان در اردکان ، در شمس آباد ، در کرمان و در جاهایی مانند خرانق یزد ، نه تنها آتشکده ، بلکه نیایشگاه هایی چون پیر سبز ، چک چکو و پیر نارکی را همواره برپا داشته اند .
در ایران یکی دو نیایشگاه از هندیها یافت می شود ولی به طور کلی چون مردم ایران همواره پیرو دینهای خداپرستانه بوده اند ، از این رو چنین نیایشگاه هایی نمی توانستند داشته باشند . نیایشگا کوچکی از سیک ها در زاهدان هست که از دید معماری با ارزش نیست . در بندرعباس هم نیایشگاهی کمابیش بزرگ وجود دارد که به شیوه معماری هندی است و ایرانی نمی باشد .
ارمنی های ایرانی ، تا پیش از ظهور حضرت مسیح ( درود خدا بر او ) یا پیرو دین مهری و آیین آناهیتا و یا زردشتنی بوده اند . هنگامی که آنها مسیحی شدند ، نخست نیایشگاه های کهن خود را تبدیل به کلیسا نمودند و در همان جا نیایش کردند .
معماری این نیایشگاه ها بیشتر بر پایه الگوی چهار چفته بود که کم کم با افزودن بخشهایی تبدیل به کلیسای ارمنی شد . این الگو اساساً با الگوی کلیساهای اروپایی که بیشتر آنها الگوی چلیپای کشیده داشتند متفاوت بود . کلیسای ارمنی ، الگوی چلیپای گره یا جمع شده داشت . بدین گونه که ساختمان دارای یک گنبدخانه در کانون خود بود که چهار چَفته یا صُفه در چهار سو بدان می پیوست و یکی از آنها جایگاه سخنران بود . با این همه کلیساهایی که در شهرهایی مانند یزد و کرمان ساخته شده اند ، الگوی چهار چفته ندارند و از الگوی چلیپاکشیده پیروی می کنند .
در زمان صفویان ، بر پایه معماری ارامنه ، کلیساهایی با اندامهای معماری ایرانی ساخته شدند . برای نمونه کلیسای مریم در جلفا ، یک گنبد رک با کاربندی زیبا و دو صفه در دو سوی آن دارد . درآیگاه ( ورودی ) آن ، کُنه پوش شده و الگوی آن سراسر ارمنی است . نمونه دیگر ، کلیسای استیانوس است که یک گنبد ناری دارد .
اجزاء کلیسا
گنبد – درآیگاه – ناقوس خانه – خوران ( محراب ) – آوندادون ( میراث خانه ) – حوضچه غسل تعمید – با لا خانه .
بنای کلیسای سن سور ( وانک ) کیفیت بنا و تعمیرات آن
ارمنیان به محض ورود به اصفهان به ساختن مسکن پرداختند و بنا بر تنگناهای آن زمان کلیسای وانک را با زیر بنای محدود و موقتی بنا کردند و آن را کلیسای ناجی همگان نام نهادند . چون کلیسایی به همین نام در جلفای قدیم داشتند .
با گذشتن پنجاه سال از پی افکندن نخستین بنا ، ارمنیان با تشویق خلیفه وقت ، داوید اول ، حاضر به ساختن کلیسایی شکوهمند شدند . از این رو ساختمان قبلی را ویران کردند ، نقشه را گسترش دادند و در سال 1104 تاریخ ارمنیان ( 1654 ) با صرف هزینه های گزاف از اعانات مردم جلفا و سرپرستی خلیفه داوید ، کلیسایی بزرگ و مکانی برای راهبان پی افکندند . ساختن این بناها 9 سال به طول انجامید . یادداشت کتاب خطی عهد عتیق ما را در این زمینه آگاه می کند که لازم دانستم متن آن را بیاورم :
« بازسازی کلیسای وانک از آن جهت صورت گرفت که راهبان کلیسا همیشه بلاتکلیف بودند . زیرا برای سکونت جای کافی نداشتند و ساختمان آن محقر و نامناسب بود و از مدتها پیش خلیفه من ( داوید ) آن را مد نظر داشت اما وقت مناسب و زمان مطلوب نمی یافت . چون در تنگنا و مضیقه به سر می بریم . گاهی عدم تمایل پادریان و گاهی بی علاقگی خلیفه ها و مردم و گاهی در شک فرو می رفتیم که آیا می توانیم چنین ساختمان باشکوهی را به اتمام برسانیم و یا اگر نتوانیم این کاری را که برای خدا می خواهیم بکنیم ، به پایان ببریم مسخره می شویم . اما با روح پدر من ( اسقف داوید ) تمامی این مشکلات حل شد .[1]
با پشت گرمی و یاری اندیشه خود چنان که آفریدگار توسط پیامبران گفته است « مگر شما می توانید در جای گنبد دار و بزرگی زندگی کنید و خانه من ویران باشد . » به این امید ساختمان های قدیمی را فرو کوفت و در سال 1104 ( 1655 م ) به عهد سلطنت شاه عباس دوم و کاتولیکوسی عالی جناب هاکوب و یاری خان خانان بارو خواجه سافراز و کمک اهالی جلفا و به لطف روح القدس این ساختمان شکوهمند و زیبا را چنان که می بینید به پایان رساندیم . کارهای ساختمانی با زحمت تا سال 1113 ( 1664 م ) به اتمام رسید . [2]
1- تاریخ جلفای اصفهان ، هارتون درهوهانیان ، مترجم : ع.فریدنی ، زنده رود ، نقش خورشید ،1379 ، ص 387.
2- تاریخ جلفای اصفهان ، هارتون درهوهانیان ، مترجم : ع.فریدنی ، زنده رود ، نقش خورشید ،1379 ، ص 388.
فرمت فایل: Word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 70
حجم: 10.7 مگابایت