پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
روستا :
در مورد روستا و دِه تعاریف متعدد و زیادی گفته شده ، ده یا روستا که در کتاب های نشر قدیم به صورت دیه هم دیده می‌شود ، در زبان پهلوی ، ده (Deh) در پارسی باستان (Dahya) به معنی سرزمین و در اوستا به شکل دخیو (Daxya) آمده است .
در ایران ، ده از قدیمی ترین زمان یک واحد اجتماعی و تشکیلاتی و جایی بوده است که در آن گروههایی از مردم روستایی برای همکاری در زمینه های اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و سیاسی گرد هم تجمع یافته اند. ده اساس زندگی اجتماعی ایران را تشکیل می‌دهد و اهمیت آن به اعتبار اینکه یک واحد تشکیلاتی در زندگی روستایی است ، در سراسر قرون وسطی و از آن پس تا به امروز برقرار بوده است.
تعریف ده در قانون ایران :
درقانون اصلاحات ارضی در ایران ده چنین تعریف می‌شده‌است. ده یا روستا عبارت است از یک مرکز جمعیت و محل سکونت و کار تعدادی خانواده که در اراضی آن ده به کار کشاورزی اشتغال دارند و درآمد بیشتر آنان از طریق کشاورزی حاصل می‌شود.
پلاسید رامبد (Placide Ramboud) جامعه شناس فرانسوی می‌گوید: روستا برآیندی از عناصر طبیعی و عناصر ساخته شده‌ایست که به گونه‌ای زمینه سازگاری فرد را با جامعه فراهم می‌آورد و موجب جامعه پذیری می‌شود. در ده بین گروه و فضای جغرافیایی محدود و بسته و ثابت نوعی روابط اقتصادی – اجتماعی – فرهنگی وجود دارد و این روابط موجب پیدایش وحدت و یکپارچگی گروه می‌شود و آن را از گروه دیگر متمایز می‌سازد. اجتماع ده دارای نیروی معنوی مسلط بر اعضایش است که بر رفتار افراد نظارت عالیه شدید دارد و آنها را به پیروی از هنجارهای اجتماعی وادار می‌کند و این نیروی معنوی همان سنت‌های روستایی و قوانین ثابتی است که بر جامعه ده حاکم است.
تونیس (Tonnies) می‌گوید:جامعه روستایی به عنوان یک جامعه آرمانی که سرشار از تقدس، هماهنگی و صلح و صفاست می باشد.
روث گلاس (Ruth Glass) می‌نویسد: برای ما صفت روستایی دارای مفهوم خوشایند و مطمئنی چون: زیبایی، سادگی، راحتی، فراغت، منظره‌های دلگشا، آزادی، صلح و صفا و آرامش می باشد.
استان فارس:
استان فارس مرکز امپراطوری بزرگ هخامنشیان به پایتختی پاسارگاد و تخت جمشید بوده است. پیش از اسلام دو پادشاه بزرگ ایرانی به نام های کوروش بزرگ و اردشیر بابکان از این ناحیه برخاستند و به ترتیب سلسله های بزرگ هخامنشی و ساسانی را پدید آوردند. اسکندر نیز بعدها تعدادی شهر در این استان تاسیس کرد. فارس بین سلسله های بسیاری دست به دست شد و آثار باستانی و تاریخی زیادی از آن ها به جای ماند که هر کدام به عنوان میراث جهانی ارزش های خود را دارند و بازگوکننده تاریخ استان، ایران و غرب آسیا هستند. ویرانه های پاسارگاد، بیشاپور، تخت جمشید، حمام خانه ده کهنه (لامرد) و شهر گور و کاخ اردشیر فیروزآباد همگی بیانگر این موضوع است. بعد از اسلام نیز استان فارس مرکز سلسله های آل بویه و زندیه بوده است و در دوران قاجاریه نیز از مراکز مهم حکومتی بوده است. همچنین در دوره ساسانیان، کازرون و بیشاپور پایتخت ایران بوده اند. استان فارس تقریبا در جنوب ایران قرار دارد. از شمال به استان اصفهان، از شرق به استان یزد و استان کرمان، از جنوب به استان هرمزگان، از غرب به استان بوشهر و از شمال غربی به استان کهگیلویه و بویراحمد محدود است. پهناوری آن 1,22,608 کیلومتر مربع و میانگین بلندی آن از سطح دریا 1,540 متر است. جمعیت استان بر پایه آخرین سرشماری در سال 1390 به تعداد 4,596,658 نفر بوده است. مرکز استان شهر شیراز است. این استان دارای 29 شهرستان، 83 بخش، 94 شهر، 204 دهستان و 7,213 آبادی می باشد.
تاریخ و فرهنگ استان :
استان فارس از قدیمی ترین مراکز تمدن بشری محسوب می شود و قرن ها مرکز حکومت شاهنشاهی ایران بوده است. قبل از اسلام دو سردار بزرگ ایرانی از این منطقه برخاسته و هر یک سلسله بزرگی به نام هخامنشی (کوروش) و ساسانی (اردشیر بابکان) تشکیل داده اند. بعد از انقراض سلسله هخامنشی که نزدیک به 219 سال در ایران پادشاهی کرده اند. اسکندر مقدونی سلسله سلوکیه را در سال 311 قبل از میلاد در ایران تاسیس و شهرهایی در ناحیه پارس (فارس) بنا نهاد. در عین حال در قسمت مرکزی پارس در ناحیه استخر قدرت های محلی با نام های ایرانی روی کار آمدند که از سال 250 قبل از میلاد به بعد بر روی سکه های آن ها نوشته هایی به خط پهلوی و چهره های ایرانی و آتشدان دیده می شود. معذالک ناحیه پارس تا زمان آشیوخوس چهارم جزء امپراطوری سلوکی بوده است. بعد از اینکه پارتیان ایالت مرکزی دولت سلوکی را فتح کردند. پارس استقلال یافت. مسلمانان نخستین بار در دوره خلافت عمر اقدام به تسخیر فارس نمودند. در 17 ه.ق یکی از سرداران علاء ابن حضرمی، حاکم بحرین، از حاکم ایرانی فارس شکست خورد. علی رغم مقاومت ایرانیان در مقابل مهاجمین مسلمان، عاقبت شهرهای استخر، توج، فسا و شیراز به تصرف مسلمانان در آمد. اما به رغم شورش های متعدد آخر الامر تسلیم اسلام شدند. وسعت قلمرو فارس در زمان خلفا بیش از پیش افزایش یافت یزد و نواحی دیگر مجاور کویر نیز به استخر ملحق گردید. در زمان ضعف قدرت خلافت در قرن 3 ه.ق فارس به تصرف یعقوب لیث، موسس سلسله صفاریان درآمد و شیراز پایتخت صفاریان شد. و برادرش مسجد جامع بزرگی در این شهر بنا نهاد. پس از آن فارس به تصرف آل بویه در آمد. پس از آل بویه، سلجوقیان بر فارس مسلط شدند. در زمان ضعف سلاجقه، سنقر ابن مودود سلسلهش اتابکان فارس را تاسیس کرد و تا سال 543 ه.ق این سلسله بر فارس فرمانروایی یافت و پس از چندی فارس به دست امرای مغول افتاد. در سال 754 ه.ق سلسله آل مظفر، فارس را تصرف کرد و تا سال 895 ه. ق بر فارس فرمانروایی کرد. در سال 959 ه.ق فارس به تصرف شاه اسماعیل صفوی درآمد. در زمان وی و جانشینانش، فارس و مرکز آن شیراز آبادی و رونق یافت. در جنگ بین افاغنه و نادر شاه، شیراز و بسیاری از نقاط دیگر فارس رو به ویرانی فراوان نهاد. در زمان فرمانروایی کریم خان زند، صلح و آبادانی به فارس بازگشت. از زمان قاجاریه به بعد به جز شورش سران قشقایی واقعه مهمی روی نداده است. استان فارس به علت موقعیت جغرافیایی و نزدیکی به خلیج فارس از دیر باز اقامتگاه اقوام گوناگون از جمله آریایی، سامی و ترک بوده است که تحت تاثیر و نفوذ فرهنگ ایرانی درآمده اند. با وجود این، ایلات و عشایر منطقه که شامل ایلات قشقایی، ممسنی، خمسه و کهگیلویه می باشند، هنوز بخش عمده ای از فرهنگ بومی خود را حفظ کرده اند و عامل موثر دیگری در جذب ایرانگردان می باشند.
شهرستان مرودشت :
شهرستان مرودشت با مساحت 3,656 کیلومترمربع یکی از شهرستان های شمالی استان فارس و در فاصله 45 کیلومتری مرکز استان قرار دارد. مرکز این شهرستان، شهر مرودشت و جمعیت آن بر طبق سرشماری سال 1390، برابر با 307,492 نفر بوده است.این شهرستان از شرق به شهرستان ارسنجان ، از شمال به شهرستان پاسارگاد ، از شمال غرب به شهرستان خرم بید و اقلید ، از جنوب غربی به شهرستان سپیدان و از جنوب به شهرستان شیراز محدود می باشد.
مرکز شهرستان در 52 درجه و 48 دقیقه طول جغرافیایی و 29 درجه و 52 دقیقه عرض جغرافیایی قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۶۲۰ متر می باشد. همچنین آب و هوای این شهرستان در نواحی کوهستانی ، سردسیر و در سایر نواحی نیز ، معتدل می باشد.
کاوش‌های علمی تاریخی نشانگر آن است که هزاران سال پیش، از آنکه داریوش، تپه سنگی را بر دامان کوه رحمت برای احداث کاخ‌های خود انتخاب کند، اقوام متمدن در دشت وسیع مرودشت می‌زیسته‌اند. آثار کشف شده در محوطه ی “اشکفت گاوی” در جلگه ی مرودشت حکایت از زندگی انسان در دوره پیش از تاریخ (۸۵۰۰۰-۳۵۰۰۰ سال پیش) دارد. ویرانه‌های شهر باستانی استخر و تخت جمشید نیز بخشی از تاریخ این شهر را به نمایش می‌گذارند.
شاید بتوان این شهرستان را با وجود تخت جمشید، پاسارگاد، نقش رستم و سایر آثار باقی مانده از امپراطوری بزرگ هخامنشی یکی از معروفترین نقاط گردشگری ایران در سطح جهانی نامید. نام آثار باستانی این منطقه که در فهرست میراث جهانی بشریت قرار دارد برای هر جهانگردی نامی آشناست؛ حتی بسیاری از مردم صاحب فرهنگ جهان نام ایران را با نام تخت جمشید (persepolis) و پاسارگاد می شناسند؛ و این مهم لزوم توجه بیشتر به این منطقه و آثار باستانی آن را یاد آوری می کند.
پتروشیمی شیراز یکی از نزدیکترین و بزرگترین بخش‌های صنعتی اقتصادی است که در ۴ کیلومتری این شهرستان قرارگرفته که علیرغم رونق اقتصادی خوب از نظر تولید آلودگی زیست محیطی زیان زیادی را به شهروندان این منطقه وارد نموده‌است. رودخانه کر که از کوه‌های اقلید سرچشمه می‌گیرد از ورودی این شهر عبور می‌کند که البته پتروشیمی آب آن را تا حد زیادی آلوده نموده که نتایج الودگی کاملا مشهود می‌باشد. تخت جمشید نیز که یی از مهمترین مناطق گردشگری باستانی دنیا می‌باشد در ۲ کیلومتری شرق این شهرستان واقع شده‌است. شهرهای فاروق و سیدان نیز از جمله مناطق سرسبز و دیدنی و همچنین قطب‌های مهم اقتصادی بدلیل وجود باغهای انار و میوه و همچنین محصولات مرغوب کشاورزی است.
تقسیمات کشوری شهرستان مرودشت :
.1بخش مرکزی شهرستان مرودشت
1-1. دهستان رامجرد یک
2-1. دهستان رودبال
3-1. دهستان کناره
4-1. دهستان مجدآباد
5-1. دهستان محمدآباد (مرودشت)
6-1. دهستان نقش رستم
7-1. شهر: مرودشت
.1 بخش درودزن
1-2. دهستان ابرج
2-2. دهستان درودزن
3-2. دهستان رامجرد دو
4-2. شهر: رامجرد (کوشکک)
.2بخش کامفیروز
1-3. دهستان کامفیروز شمالی
2-3. شهر: کامفیروز
.3بخش سیدان
1-4. دهستان خفرک
2-4. دهستان رحمت
3-4. شهرها: سیدان و فاروق
.4بخش کر
1-5. دهستان گرمه
2-5. دهستان کامفیروز شمالی
3-5. شهرها: خانمین
دهستان مجدآباد :
دهستان مجدآباد نام دهستانی در بخش مرکزی شهرستان مرودشت ، استان فارس در ایران می باشد.
این دهستان در غرب شهر مرودشت واقع شده که شامل روستاهایی چون مجدآباد ، مراگلو ، گلدشت علیا ، گلدشت سفلی ، اوزون دره ، کمرزرد ، عباس آباد ، گودزرشک ، منصورآباد و حسن آباد می باشد ، که براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۸,۰۵۵ نفر (۱,۸۵۶ خانوار) اعلام شده است .
ویژه گی های جغرافیایی :
| منبع تامین آب | مخاطرات طبیعی | اقلیم | شکل استقرار | موقیت استقرار روستا | |
| کشاورزی | شرب | زلزله ، سیل ، خشکسالی | معتدل و مرطوب | پراکنده | کوهپایه ای |
| سد ، چاه | سد و چاه دولت آباد | ||||
جهت باد غالب روستا شمال غرب – جنوب شرق می باشد.
جهت شیب عمومی اصلی روستا، شرق به غرب و شیب فرعی شمالی – جنوبی می باشد.
ارتفاع روستا از سطح دریا در حدود 1595 متر است.
بررسی الگوی مراجعه خدماتی
| خدمات مورد مراجعه | نام روستا |
| دبیرستان- درمانگاه- شرکت تعاونی مصرف | مراگلو |
| دبیرستان- خانه بهداشت- درمانگاه- شرکت تعاونی مصرف | اوزن دره |
| دبیرستان- درمانگاه- شرکت تعاونی مصرف | گلدشت علیا |
| دبیرستان- خانه بهداشت- درمانگاه- شرکت تعاونی مصرف | گلدشت سفلا |
| دبیرستان- درمانگاه- شرکت تعاونی مصرف | کمرزرد |
| دبیرستان- درمانگاه- شرکت تعاونی مصرف | گودزرشک |
| دبیرستان- درمانگاه- شرکت تعاونی مصرف | حسن آباد |
| دبیرستان- درمانگاه- شرکت تعاونی مصرف | منصورآباد |
| دبیرستان- درمانگاه- شرکت تعاونی مصرف | عباس آباد |
تعیین روستاهای حوزه نفوذ روستای مورد مطالعه و نوع مراجعات خدماتی:
روستای مجدآباد به عنوان مرکز دهستان و با جمعیت حدود 4 هزار نفر به عنوان یک مرکز خدماتی در منطقه پیرامونی خود مطرح است. بررسی های میدانی نیز نشان می دهد 9 روستا از میان روستاهای واقع در پیرامون مجدآباد در حوزه خدماتی این روستا واقع هستند. جدول روبرو نوع سرویس های مورد مراجعه روستاهای یاد شده را نشان می دهد.
معرفی روستا
شناخت علل موثر در شکل گیری روستا :
مهمترین عامل استقرار روستایی در گذشته دسترسی به آب و زمین مناسب کشاورزی بوده است. وجود اراضی مناسب در دشت کر و رودخانه کر بعنوان منبع اصلی تأمین آب زراعی، عامل اصلی استقرار جوامع روستایی در منطقه مورد مطالعه می‌باشد.
روستای مجدآباد قدمتی دیرینه دارد و می توان گفت که سکونت در روستای مجدآباد به سالها قبل از امپراطوری بزرگ هخامنشیان باز می گردد، به طوری که در گورستان این روستا طبق گفته اهالی که قدمتی بسیار دارد، تعداد بسیار زیادی قبر مربوط به اقوام گبر (این قوم در زمانی که دین واحدی به عنوان دین رسمی وجود نداشته می زیسته اند) وجود دارد ، حتی به گفته آنها بخش های زیادی از این گورستان ها در چند دهه گذشته تغییر کاربری داده و به زمین جهت ساخت و ساز های مسکونی تبدیل و بافت مسکونی در آن شکل گرفته است .
طبق گفته اهالی: روستای مجدآباد در اولین مرحله شکل گیری در قسمت فعلی در دامنه کوه استقرار یافته است. دومین مرحله استقرار در قسمت جنوب غربی روستا در دامنه کوه روبرو بوده و سومین مرحله باز به محله قبلی یعنی در قسمت فعلی عظیمت کرده و تا به امروز در همان مکان مستقر می باشند. متاسفانه بدلیل قدمت زیاد روستا نمی توان تاریخ مشخصی را برای عظیمت اهالی در مراحل مختلف مشخص کرد.
بررسی مشکلات روستا
راههای دسترسی به شهر:
راههای دسترسی روستا به شهر از وضعیت خوبی برخوردار نمی باشد عرض آن ها بسیار کم بوده و فقط تعداد دو ماشین می تواند به طور همزمان از کنار هم عبور کند این راهها با وجود اینکه آسفالته می باشند اما از کیفیت خوبی برخوردار نبوده و هنگام تردد از این جاده ها در بین راه با چاله ها و خرابی های زیادی مواجه می شوید و این برای فردی که می باید به طور مداوم از این جاده ها عبور کند مشکل ساز می باشد و همین امر باعث بوجود آمدن مشکلات زیادی برای اهالی (نه فقط این روستا) بلکه این دهستان شده است.
و ….
استفاده از این فایل برای درس روستا توصیه می شود.