دانلود مقاله نگاهی به مساله فقر و فقر زدایی در ایران

دانلود مقاله نگاهی به مساله فقر و فقر زدایی در ایران

مقدمه

واژه فقر به معنای ناداری، تهیدستی و تنگدستی است، ولی مفهوم عام آن به حالتی گفته می شود که نیازهای فطری و طبیعی انسان تامین نگردد . با توجه به نیازهای مزبور، فقر می تواند ابعاد مختلفی داشته باشد، نظیر فقر معنوی، فقر عاطفی و روحی، فقر فرهنگی، فقر سیاسی، فقر رفاهی و خدماتی، فقر اقتصادی و . . . اما آنچه که به عنوان فقر و فقیر بخش عمده ای از ادبیات این مساله را به خود اختصاص داده است ناظر بر پدیده فقر اقتصادی و خدماتی است، که عمدتا توسط صاحب نظران توسعه، به ویژه اقتصاددانان، جغرافی دانان و جامعه شناسان به آن پرداخته شده است و موضوع این مقاله نیز در همین قلمرو قرار دارد .

نسبی بودن فقر

پدیده فقر، اساسا امری نسبی است و به همین دلیل همیشه با زندگی بشر همراه بوده و خواهد بود، مگر این که چنان حالتی پیش آید که تمام نیازهای مادی و معنوی انسان به صورت معیار تعریف شود، سپس جامعه قادر به تامین آنها در سطح حداقل معیارهای تعریف شده باشد . البته چنین وضعیتی از حیث نظری ممکن است قابل تصور باشد، ولی از لحاظ عملی تحقق آن بسیار مشکل می نمایاند، و متغیری که تحقق این آرمان را دچار مشکل می نماید، تحول سبک زندگی نوع انسان است که همواره در حال تغییر است و سطح جدیدی از نیازها را مطرح می نماید . بنابراین، سنجش وجود یا نبود فقر تابعی است از میزان حجم نیازها و میزان امکانات برای برآورده ساختن این نیازها، که اگر تعادل و توازن بین آنها وجود نداشته باشد و بخشی از نیازها قابل تامین نباشد می توان گفت که جامعه دچار فقر و کمبود است . اگر این کمبود مربوط به نیاز یک فرد یا خانواده باشد، می توان به وجود فقر شخصی قائل بود، ولی اگر کمبود در زمینه یک نیاز عمومی و جمعی باشد که گروهی از جامعه یا تمام آن متضرر گردند، جامعه دچار فقر عمومی است .