پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
میدان نقش جهان (میدان امام) میدان مرکزی شهر اصفهان است که در مجموعه تاریخی نقش جهان قرار دارد.میدان نقش جهان یکی از سه مکان ارزشمند فرهنگی کشور است که در کنار تخت جمشید و چغازنبیل در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفته است .بناهای تاریخی موجود در میدان نقش جهان شاهکار های معماری عصر صفوی می باشند .به همین دلیل ابتدا ویژگی های معماری عصر صفوی را بررسی می کنیم.
معماری عصر صفویه
در سبک معماری صفوی اصل بزرگی مقیاس ساختمان‌ها که در معماری عهد تیموری رواج داشت تداوم یافت; این ویژگی بخصوص در بنای مسجد امام اصفهان و حرم مقدس امام رضا(ع) در مشهد به خوبی مشهود است.
از دیگر ویژگی‌های معماری این عصر عدم توجه به تزئینات خارجی ساختمان‌هاست. بسیاری از بناهای این دوره از جهت نمای خارجی با خشت‌های کاشی منقوش به رنگ‌های نسبتا کدر پوشیده شده‌اند.بیشتر ساختمانهای مشهور این عهد نیز فقط در نمای اصلی تزئین گشته‌اند و سایر ابعاد این ساختمان‌ها فاقد تزئینات است.
هم‌چنین در این شیوه همه ی گونه های تاق‌ها و گنبدها به کار برده شد. و در این دوره ایرانیان توانستند گنبد را روی پایه چهار گوش بسازند. در حالیکه رومی ها گنبد را روی پایه ی دایره می ساختند.
بناهای این دوره دارای طرح کلی چهار ایوانی است و به ساخت ایوان های عظیم با ابعاد بزرگ توجه بسیار شده است. ساخت سردرهای بزرگ با کاشیهای شفاف و گچبری و مقرنسکاری در عصر صفویه پیشرفت بسیار داشت. ترکیب سردر برزگ و مناره های طرفین آن با صحن چهار ایوانی و ساختمانهای اطراف آن و قراردادن گنبد به گونه ای که با همه ساختمان متناسب باشد، درمعماری زمان صفوی به درجه کمال رسید.
در دوره ی صفوی مقرنس کاملاً نقشی تزئینی داشت و همچون دوره قبل توسط کاشی و موزائیک مزین می‌گردید. آنچه در این دوران رواج پیدا کرد مقرنس استلاکتیتی (آویزان) بود. مقرنس در عهد صفوی در سرستون‌ها به‌کار برده می‌شد. عمق مقرنس‌ها نیز در این زمان بیشتر گردید. بیشتر بناهای این دوره از مقرنس بهره برده‌اند. از جمله می‌توان به امامزاده اسماعیل بالای در ورودی مسجد شاه اصفهان و مقرنس‌های کاخ عالی قاپو که مجموعه‌ای از نماهای قلبی شکل، لوزی‌های نامنظم و ستاره‌های چهارپر و مثلث‌های باریک است.
مقرنس نوعی تزئین است با فرورفتگی‌ها و برجستگی‌هایی از روی نظم و قاعده که در بعضی موارد به شکل آویزان است و در حقیقت این نوع تزئین معماری نوعی تزئین حجم پردازی شده‌است. مقرنس نوعی تجسم سه‌بعدی و برجسته نقش‌های هندسی معماری اسلامی است.
هم‌چنین رواج گسترده و استفاده وافر از نقوش تزیینی گیاهی که به شکل کاملاً تکامل یافته بود و به نام اسلیمی و ختایی به کار می رفت.
اسلیمی ها اصولا باز آفریننده ی فرآیند های کیهانی آفریدگار از طریق طبیعتند.
ختایی طرحی است مانند اسلیمی ولی وابستگی ختایی به طبیعت کمتر از اسلیمی است.در طرح ختایی ساقه های راست کمتر موجود است و دارای پیچ و خم موزون می باشد.گاهی دوایری مارپیچ،برگ ها و بند ها را بهم اتصال می دهند.
- به همراه تصاویر مربوطه
فرمت فایل: Powerpoint (قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 40
حجم: 7.76 مگابایت