پایگاه علمی سعید سان دانلود رایگان مقالات علمی کنفرانس و ژورنال
Domestication اهلی
اولین گام در جهت اصلاح نباتات بوده است . غلات شامل جو، گندم و ارزن اولین گیاهان اهلی شده هستند. بطـور کلـی
ترتیب زمانی اهلی شدن گیاهان زراعی را میتوان بدین صورت نشان داد : غـلات ¬ گیاهـان روغنـی و میـوه جـات ¬
گیاهان ریشه اي ¬ گیاهان دارویی، گلها، علوفه اي ها ¬ گیاهان صنعتی .
امروزه اصلاح کنندگان نبات بیشتر به ژنهاي مفید توجه می کنند تا به اهلی نمودن گونه هاي وحشی . اصـلاح نباتـات و
تکامل ) (Evolutionگیاهان اهلی و وحشی جنبه هاي مشترکی دارند :
وجود یا خلق تنوع ) ¬ (Variationانتخاب )گزینش( ¬ Selectionجداسازي فرمهاي جدید براي تثبیـت صـفات
Isolation
براي تولید گیاهان اهلی از گیاهان وحشی ، 4مسیر پیشنهاد شده است :
-1تنوع مندلی
-2هیبریداسیون )دورگ گیري( بین گونه اي
-3آتوپلوئیدي
-4آلوپلوئیدي
تنوع مندلی :
اساس تنوع مندلی متراکم شدن موتاسیونهاي ژنی در یک گونه است. هرچند که موتاسیونها )جهشها( اغلب مضـر بـوده و
حذف می شوند، لیکن گاهی موتاسیونهاي مفید نیز رخ داده که در جامعه باقی می مانند. موتاسیونهاي مضر مغلـوب نیـز
در جامعه باقی می مانند. مثالی متنوع مندلی از این مورد تکامل، تولید جوي اهلی از وحشی است که تنها تفاوت آنها در
استحکام ساقه در جوي اهلی است که مانع ریزي دانه می شود.
: (Interspecific Hybridization) هیبریداسیون بین گونه اي
امکان وقوع آن کمتر است ، چراکه با مشکلاتی همراه بوده و معمولاً پس از آن باید یک دوبل شـدن کروموزومهـا ازنظـر
تعداد و تولید آلوپلوئیدي صورت گیرد تا گونه جدیدي ظاهر شود. در غیر اینصورت میتوانیم انتظـار تولیـد لایـن متجـاوز
) (Introgressive lineرا داشته باشیم. در صورتیکه در این روش ژنوتیپ مناسبی تولید شود میتوان آنرا با تکثیر غیـر
جنسی نگهداري کرد
اینتروگرسیون
انتقال قسمتی از ژرم پلاسم یک گونه به گونـه دیگـر، بـدون اینکـه حالـت تاکسـونومیکی گونـه گیرنـده تغییـر کنـد، را
اینتروگرسیون گویند. در این روش ابتدا بین دو والد از گونه هاي مختلف تلاقی صورت گرفته و F1حاصـله چنـد بـار بـا
یکی از والدین بک کراس )تلاقی برگشتی( میشود تا اینکه قسمت اعظم ژرم پلاسم آن از ژنهاي والد مکرر (recurrent
) parentو تنها بخش اندکی از آن )که حاوي ژنهاي مفید مورد نظر، مثل مقاومت به بیمـاري اسـت(، از والـد بخشـنده
)والد بخشنده یا غیر مکرر( ) (Donor parentتشکیل شده باشد.
یوپلوئیدي ): (Euploid
به جاندارانی اطلاق می شود که کروموزومهاي آنها مضربی از یک عدد اصلی یا nاست . یوپلوئیـدها مـی تواننـد شـامل :
مونوپلوئید ، دیپلوئید، تریپلوئید، تتراپلوئید و … باشند.
پلی پلوئید : این اصطلاح را می توان درباره هر جانداري که بیش از 2nکروموزوم دارد بکار برد. مـثلاً گنـدم هگزاپلوئیـد
است. یک بافت پلی پلوئید که حتماً آنرا می شناسید ، بافت تریپلوئید آندوسپرم دانه غلات است. پلی پلوئید براي مطالعه
اثر مقدار ژن ) (Dosage effectمفیدند. یعنی وقتی که یک یا چند آلل از یک لوکوس در حضور مقـدار )دوز( واحـدي
از آلل دیگر باشند، به چه صورت رفتـار مـی کننـد. اگـر یـک آلـل اثـر آلـل دیگـر را بپوشـاند بـه آن غلبـه )بـارزبودن(
Dominanceگوئیم . وقتی که یک آلل از دانه گرده اثر مقدار مضاعف آلل دیگر را که در آندوسپرم است بپوشـاند، بـه
آن زنیا )اگزینا( Xeniaگفته می شود.
پلی پلوئیدي خود شامل اتوپلی پلوئیدي و آلوپلی پلوئیدي است .
اتوپلی پلوئید :
در این جانداران یک ژنوم چند بار تکرار شده است. بعنوان مثال ، یونجه 2n=4x=32یک اتوتتراپلوئید بـوده و
سیب زمینی 2n=4x=48و موز 2n=3x=33جزء اتوپلوئیدها هستند.
گیاهان اتوپلوئید داراي باروري کم بوده و بیشتر شامل گیاهان زینتی اند. مثالی از یک اتوتتراپلوئید : AAAA
آلوپلی پلوئید :
از تلاقی دو گونه با ژنوم متفاوت و دوبرابر کردن تعداد کروموزومها حاصل میگردد. ازجمله مهمترین آنهـا گنـدم ، پنبـه ،
تنباکو و بسیاري از گیاهان علوفه اي می باشند
فهرست مطالب
9……………………………………………………………………………………………….: Domestication اهلی کردن
تنوع مندلی : ……………………………………………………………………………………………………………………9
9……………………………………………………………. : (Interspecific Hybridization) هیبریداسیون بین گونه اي
10…………………………………………………………………………………………..: (Introgression) اینتروگرسیون
یوپلوئیدي )10…………………………………………………………………………………………………….. : (Euploid
پل
اتو ی پلوئید : …………………………………………………………………………………………………………………10
پل
آلو ی پلوئید :…………………………………………………………………………………………………………………10
پل
11…………………………………………………………………….. : (Segmental allopolyploid) آلو ی پلوئید نسبی
11……………………………………………………………………………………………………..: Aneuploid آنیوپلوئید
رانده شدن ژنتیکی )11……………………………………………………………………………………… : (Genetic drift
12……………………………………………………………………….. : (Genetic vulnerability) آسیب پذیري ژنتیکی
سا
12……………………………………………………………………………………. : (Genetic erosion) فر یش ژنتیکی
مراکز پیدایش و تنوع : ………………………………………………………………………………………………………..13
نظام هاي تولید مثلی در گیاهان زراعی : ………………………………………………………………………………………13
انواع گلها : …………………………………………………………………………………………………………………….14
15……………………………………………………………………………………………………..: Apomixis آپومیکسی
انواع آپومیکسی :………………………………………………………………………………………………………………15
موارد استفاده از آپومیکسی :…………………………………………………………………………………………………..17
17…………………………………………………………………………………………………………….. : (Clone) کلون
18………………………………………………………………………………………………………..: (Penetrance) نفوذ
18……………………………………………………………………………………………………: (Expressivity) رسایی
19………………………………………………………………………………………… : (Inhibitor gene) ژن منع کننده
19…………………………………………………………………………………………………… : (Epistasis) اپی ستازي
تها
تس ي مربوط به این قسمت :………………………………………………………………………………………………..20
آزمون نتاج )صفات کیفی( 24………………………………………………………………………………….: Progeny test
تلاقی آزمون )تست کراس( 25…………………………………………………………………………………… : Test cross
25……………………………………………………………………………………………..: (Back cross) تلاقی برگشتی
26…………………………………………………………………………………….: (Duplicate actin) )عمل( اثر همانند
26………………………………………………………………………………………….. : (Additive effect) اثر افزایشی
www.Endbook.net
اصلاح نباتات »« 5
27 ……………………………………………………………………………………. : Genetic Linkage پیوستگی ژنتیکی
وراثت کمی در اصلاح نباتات :………………………………………………………………………………………………… 27
28 …………………………………………………………………………. : Transgressive segregation تفکیک متجاوز
تعداد ژنهاي موثر در یک صفت کمی : ……………………………………………………………………………………….. 29
29 ……………………………………………………………………………………………..: (Multiple allele) چند آللی
ها
30 ………………………………………………………………………………. : (Modifying Genes) ژن ي تغییر دهنده
30 ……………………………………………………………………………… : ( Multiple factor ) صفات چند فاکتوري
انواع عمل ژن :……………………………………………………………………………………………………………….. 30
عمل غالبیت ژن )31 …………………………………………………………………………………………..: (Dominance
31 ……………………………………………………. : Partial (incomplete) Dominance (مثالی از غلبه ناقص )نسبی
32 ………………………………………………………………………………. : (Overdominance) عمل فوق غالبیت ژن
33 …………………………………………………………………………………………………….: (Polygenes) پلی ژنها
وراثت پذیري )قابلیت توارث( 34 ………………………………………………………………………………. : Heritability
مجموعه تست………………………………………………………………………………………………………………… 36
شها
رو ي تخمین واریانس ژنتیکی :……………………………………………………………………………………………. 36
جهش )موتاسیون( 39 …………………………………………………………………………………………….. : Mutation
موارد استفاده از موتاسیون در اصلاح نباتات :…………………………………………………………………………………. 40
40 ………………………………………………………………………………….: Self incompatability خود ناسازگاري
همورفیک : …………………………………………………………………………………………………………………… 41
44 ……………………………………………………………………………………………… : (Male sterility) نر عقیمی
45 ……………………………………………: (Cytoplasmic-genetic male sterility) نر عقیمی سیتوپلاسمی ژنتیکی
نر عقیمی سیتوپلاسمی :……………………………………………………………………………………………………… 46
پلی پلوئیدي : ………………………………………………………………………………………………………………… 47
تئوري کروماتیدي وراثت : ……………………………………………………………………………………………………. 47
جایگزینی کروموزوم : ………………………………………………………………………………………………………… 51
کاربرد هاپلوئیدها :……………………………………………………………………………………………………………. 51
شها
رو ي تولید گیاهان هایپلوئید :…………………………………………………………………………………………….. 51
52 ………………………………………………………………………………………………….. : (Pure line) لینه خالص
52 ……………………………………………………………………………………………. : (Land variety) واریته محلی
مقدار هتروزیگوسیتی در یک جامع خودگشن : ………………………………………………………………………………. 52
هیبریداسیون و نوترکیبات ژنی )گزینش پس از هیبریداسیون( : ……………………………………………………………… 55
همبستگی ژنها : ……………………………………………………………………………………………………………… 55
وفور نسبی ژنها در نسلهاي بعد از 57 ……………………………………………………………………………………….. : F2
59 …………………………………………………………………………. : ( Emasculation یاCastration ) اخته کردن
روش نتاج حاصل از تک دانه یا بالک تک بذري )60 ………………………………………. Single Seed Descent : (SSD
60 ……………………………………………………………………………….: Backcross method روش تلاقی برگشتی
واریته هاي هیبرید :………………………………………………………………………………………………………….. 63
روش اصلاحی مولتی لاین :…………………………………………………………………………………………………… 63
www.Endbook.net
»«6اصلاح نباتات
64…………………………………………………………………………………………..: (Blend variety) واریته مخلوط
تعداد زیادي تلاقی :……………………………………………………………………………………………………………64
64………………………………………………………………: (Multiple or convergent crosses) تلاقیهاي چندتایی
گزینه دوره اي : ……………………………………………………………………………………………………………….65
آزمون اولیه تلاقی ها :…………………………………………………………………………………………………………65
65……………………………………………………………………………….. : (Recurrent selection) انتخاب دوره اي
اصلاح گیاهان دگرگشن :………………………………………………………………………………………………………65
66 …………………………………………………………………………………………………….. : Gene pool خزانه ژن
قانون هاردي واینبرگ :……………………………………………………………………………………………………….. 66
انتخاب در گیاهان دگر گشن :…………………………………………………………………………………………………67
67…………………………………………………………………………. : (Polymorphic balance) توازن پلی مورفیسم
دیفرانسیل انتخاب )اختلاف انتخاب 67…………………………………………………………… : (Selection differential
68…………………………………………………………………………….. : (Respense to selection) پاسخ به انتخاب
68……………………………………………………………………………………….. : Free variability نسبت تنوع آزاد
69………………………………………………………………………………………. : Potential variability تنوع بالقوه
69………………………………………………………………………………….: Correlated response واکنش همبسته
69…………………………………………………………………………………….. : Stepwise response واکنش پلکانی
69……………………………………………………………………………………………. : Genetic shift انتقال ژنتیکی
اینبریدینگ ) : Inbreedingاینبریدینگ(…………………………………………………………………………………….69
70………………………………………………………………………. : (coefficient of inbreeding) ضریب اینریدینگ
هتروزیس )برتري هیبرید( 72…………………………………………………………………………………….. : Heterosis
علل احتمالی هتروزیس :………………………………………………………………………………………………………72
انواع هیبرید :………………………………………………………………………………………………………………….74
تولید و تعیین بهترین هیبریدها :………………………………………………………………………………………………77
77………………………………………………… : (General Combining ability) GCA قدرت ترکیب پذیري عمومی
قدرت ترکیب پذیري خصوصی 78…………………………………………………………………… : (Specific c.a.) SCA
شها
رو ي اصلاحی براي گیاهان دگر گشن :…………………………………………………………………………………….79
انتخاب نیمه خواهري )برادر خواهران ناتنی : .80…………………………………………………….: (Half sib mating sel
81…………………………………………………………………………………. : Recurrent Selection انتخاب دوره اي
والیته هاي ترکیبی : …………………………………………………………………………………………………………..83
تخمین عملکرد واریته هاي ترکیبی : ………………………………………………………………………………………….83
هیبریداسیون )تلاقی( بین گونه اي : )تلاقیهاي دور(…………………………………………………………………………..85
اصلاح براي کیفیت :…………………………………………………………………………………………………………..86
مقاومت به بیماریها : …………………………………………………………………………………………………………..87
فیتوآلکسین ها :……………………………………………………………………………………………………………….89
فیتوتوکسین : …………………………………………………………………………………………………………………90
شها
رو ي اصلاح :……………………………………………………………………………………………………………….91
مقاومت به آفات : ……………………………………………………………………………………………………………..91
www.Endbook.net
اصلاح نباتات »« 7
مکانیسم هاي مقاومت : ………………………………………………………………………………………………………. 91
بیوتکنولوژي گیاهی در اصلاح نباتات : ……………………………………………………………………………………….. 92
مهندسی ژنتیک )ترانسفورماسیون( : …………………………………………………………………………………………. 92
پرتوانی )توتی پوتنسی 92 ………………………………………………………………………………………: (totipotency
پروتوپلاست فیوژن ) آمیختن پروتوپلاست ( : ………………………………………………………………………………… 93
آیزوزایم ها :………………………………………………………………………………………………………………….. 97
ساختار اولیه پروتئین : ……………………………………………………………………………………………………….. 97
تکثیر کلونی به طریقه کشت بافت : ………………………………………………………………………………………….. 97
ها
مارکر ي مولکولی در اصلاح نباتات : ………………………………………………………………………………………… 98
مزایاي مارکرهاي 98 ……………………………………………………………………………………………………: RFLP
مزایاي 99 ……………………………………………………………………………………………………………..: RAPD
100 …………………………………………………………………………… : (Biolistics or Particle Gun) تفنگ ژنی
100 ………………………………………………………………………………………….. : Artificial seed بذر مصنوعی
واریته هاي کمپوزیت : ……………………………………………………………………………………………………… 104
107 ……………………………………………………………………………………….. : Forage crops گیاهان علوفه اي
فرضیه تعادل تعدادي آندوسپرم )109 …………………………………………………………………………………. : (EBN
109 …………………………………………………………………. : True Potato Seed (TPS) بذر حقیقی سیب زمینی
110 ……………………………………………………………………………………………….: Saccharum spp. نیشکر
گندم : ……………………………………………………………………………………………………………………… 111
جـــــو : …………………………………………………………………………………………………………………… 111
خصوصیات گیاه شناسی :…………………………………………………………………………………………………… 112
برنـــــج :………………………………………………………………………………………………………………….. 112
کتـــــــان :……………………………………………………………………………………………………………….. 114
توتــــون : …………………………………………………………………………………………………………………. 114
سویــــــا : ………………………………………………………………………………………………………………… 115
سوروگرم……………………………………………………………………………………………………………………. 115
گلرنـــــگ :…………………………………………………………………………………………………………………116
حبوبــــات : …………………………………………………………………………………………………………………116
یــــــولاف :…………………………………………………………………………………………………………………116
چاودار: ……………………………………………………………………………………………………………………… 118
پنبـــــه :………………………………………………………………………………………………………………….. 118
چغندر قنـــــد : …………………………………………………………………………………………………………… 119
آفتابگـــردان : ……………………………………………………………………………………………………………… 120
یونجـــــه :…………………………………………………………………………………………………………………
توجه: به دلیل وارد شدن این متن از فایل pdf ممکن است جمله بندی و علائم نگارشی به هم ریخته باشد. ولی در نسخه اصلی همه چیز مرتب و منظم می باشد.
توجه: این فایل داری واتر مارک می باشد.
| فرمت فایل: Pdf |
| تعداد صفحات: 120 |
| حجم: 14.7 مگابایت |