روستای لک لک آشیان
مطالعات طرح هادی
طرح هادی روستای لک لک آشیان
- خدمات تاسیساتی
غیر از روستای تقی آباد کلیه روستاها از خدمات برق رسانی و آبرسانی ا ستفاده می نمایند.روستای لکل ک آشیان از طریق جاده آسفالت به شهر نیشابور متصل می گردد.
- بررسی موقعیت و عشایر در حوزه نفوذ و تاثیرات ناشی از آنها
با توجه به بررسی هلای انجام شده در سطح حوزه نفوذ جمنعیت عشایری وجود ندارد.
- تعیین محدوده اراضی کشاورزی و منابع طبیعی
- اراضی زراعی و باغی روستا عموما در جنوب و جنوب غرب روستا واقع شده است. وسعت اراضی زراعی روستا حدود چهار هکتار می باشد ولی وسعت کل عرصه منابع طبیعی به دلیل عدم وجود ممیزی مراتع مشخص نمی باشد.
- بررسی منابع آب
بطور کلی آب شرب روستای لک لک آشیان از طریق یک حلقه چاه با ظرفیت 6اینچ تامین می شود آب کشاورزی علاوه برچاه عمیق از طریق آب قنات تامین می شود لازم به ذکر است دبی قنات به دلیل عدم لایروبی بسیار کم می باشد بطوری که مقدار متر مربع زمین کشاورزی آبیاری شده در هر 24ساعت توسط آب قنات 1000متر مربع می باشد.
ویژگیهای جمعیتی
- تعداد جمعیت وبعد خانوار
- تعداد جمعیت روستای خوجان در سال 1383،164نفر گزارش شده است که با توجه به 42خانوار است .بر اساس اطلاعات فوق در طی 30سال جمعیت روستای لک لک آشیان رشدی معادل 1/2داشته است بیشترین رشدجمعیتی در بین سالهای 55تا65دیده می شود در واقع در یان مدت جمعیت روستا تقریبا دو برابر شده است ولی زا سال 65تا83از شدت رشد جمعیت کاسته شده است و علت آن شاید وجود جمعیت زیر 25سال بوده است .در طی دوره 45تا75با توجهبه بعد خانوار بار تکفل افزایش داشته است.
- ترکیب جنسی و سنی
با توجه به اطلاعات بدست آمده از ترکیب جنسی رسنی روستای لک لک آشیان 7/38در صد در گروه سنی کودک و نوجوان (14-0سال) ،1،34درصد در گروه سنی جوانان (34-15سال) ،21درصد درگروه سنی بزرگسالان (64-35سال) 2/6درصد گروه سنی سالخوردگان (65+سال) قرار دارند.
اگر گروههای سنی 14-0سال و65+سال را جزو گروههای سنی غیر فعال در نظر گرفته شدود بنابراین 1/55درصد جمعیت روستا ر ا گروه سنی فعال تشکیل می دهد . نسبت جنسی (تعداد جمعیت زن به تعداد جمعیت مرد) روستای لک لک آشیان حدود 9/97نفر محاسبه شده است. با توجه به هرم سنی جمعیت روستای لکل ک آشیان جوان می باشد. ولی با توجه به سیاستهای کنترل جمعیت در سالهای اخیر از میزان زاد ولد کاسته شده است.
- بررسی تحولات جمعیتی وروند مهاجرت
براساس اطلاعات جمعیتی روستای لک لکآشیان طی دوره 30ساله تحولات جمعیتی مثبت می باشد برهمین اساس متوسط رشد سالانه جم عیت این روستا در این مدت 1/0 محاسبه شده است نرخ رشد جمعیت در دهه های مختلف فرق می کند بگونه ای که بیشتر ین نرخ رشد در سالهای 65/1355مشاهده می گردد .نرخ رشد جمعیت در طی دوره 30سال 1/3درصد و از سال 1375تا1383 8/2درصد بوده است به نظر می رسد با توجه به کمی مسافت این روستا تا مرکز شهرستان مهاجرت دائمی از روستا کم بوده است لذا احتمالا رشد جمعیتی مربوط به زاد وولد باشد.
- ویژگیهای اقتصادی
- وضعیت اقتصادی روسا در سه بخش کشاورزی ،صنعت و خدمات به رشح زیر مورد بررسی قرار گرفته است:
- کشاورزی
- زراعت و باغداری
- سطح زیر کشت
بر اساس اطلاعات گروه تحقیقات و بررسی مسایل روستایی جهاد کشاورزی زمین های زیر کشت محصولات زراعی و باغی روستای لک لک آشیان 3/65 هکتار گزارش گرددیه است که از این مقدار حدود 97درصد آن مربوط به محصولات زراعی و بقیه حدود 3درصد مربوط به اراضی باغی است . در مجموئع سهم کشاورزی به صورت دیم از کل زمینهای کشاورزی حدود 22درصد می باشد.
- محصولات عم ده زراعی وب اغی
عمده محصولات زرای و باغی روستای لک لک آشیان عبارتند از:گندمجو ،چغندر قند،پنبه ،یونجه ،حبوبات ،دانه خشک ،انگور،سیب،گوجه فرنگی ،ذرت ،گندم آبی با 36درصد سطح زیر کشت محصولات زراعی بیشترین و ینجه واسپرس آبی با 35/0درصد کمترین سهم را به خود اختصاص داده اند .در زمینه محصولات باغی بیشترین سطح زیر کشت به انگور اختصاص دارد.
شیوه کشت در روستای لک لک آشیان نیمه سنتی می باشد ولی استفاده از کودهای شیمیایی وآیش زمین رواج دارد درآبیاری مزراع وباغات از مکانیزم های جدید آبیاری استفاده نمی شود ولی در انجام مراحل کاشت،داشت وبرداشت استفاده از تراکتور ،کمباین ،دروگر،دیسک ،ماشین خرمنکوب و متورآب استفاده می شود در بخش دام ،پرورش دام وطیور به دو صورت سنتی وجدید انجام می شود.
- دامداری
دامداری در روستای لک لک آشیان به شویه سنتی می باشد.دامداری از نظر فعالیت اقتصادی روستا از اهمیت بالایی برخوردار است از بین دام های موجود گوسفند وبره بیشترین سهم را به خود اختصاص داده در حالی که بزوبزغاله سهم کمی را دارند .
- صنعت
- در روستای لک لک آشیان بیشترین فعالیت در زمینه صنایع دستی می باشد برهمین اساس در این روستا حدود 8تا10واحد قالی بافی دارد. این صنایع از جمله منابع مهم درآمد روستائیان محسوب می شود.
- شناخت علل پیدایش روستا وبررسی عوامل تاثیرگذار در شکل گیری بافت آن
در نوشته های برخی مورخین نام لک لک آشیان به عنوان قضیه ای از نیشابور آورده شده است .درپرسشگری های انجام شده علت پیدایش روستا دقیقا معلوم نیست ولی از شواهد امر برمی آید علت پیدایش روستا وجود قنات وخاک مناسب کشاورزی بوده است در عین حال محلی برای استراحت مسافرین شهر نیشابور نیز بوده است .نهر آب قنات درگذشته دور وراه ارتباطی به نیشابور در بعد زا انقلاب در شکل گیری بافت روستا موثر بوده اند. هسته اولیه روستا در محل استخر آب و در مجاورت زمینهای کشاورزی قرار دارد. با گذشت زمان گسترش فیزیکی روستا در حاشیه نهر آب قنات به دلیل دستیابی به آب مصرفی انجام شده است تا سال 1342گسترش فیزیکی روستا در ح.اشی نهرآب در جهات شمالی و جنوبی نهر بوده است. بخش جدید روستا مربوط به سالهای بعد از انقلب در قمست شمالغرب روست ا در جهت جاده نیشابور می باشد .
- بررسی چگونگی مالکیت اراضی روستا
- مالکیت اراضی روستای لک لک آشیانئ در چهار دسته مالکیت خصوصی ،مالکیت دولتی ،مالکیت عمومی و مالکیت وقفی دسته بندی می شود. در روستای لک لک اشیام مالکیت عموما خصوصی می باشد این نوع مالکیت شامل کلیه واحدهای مسکونی و تجاری و نیز ار اضی زراعی داخل بافت روستا می باشد که 6/64درصد اراضی روستا را شامل می شود مسجد روستا د ر مالکیت وقفی بوده و 7/0درصد اراضی روستارا شامل می وشد مالکیت دولتی شامل دبستان،خانه بهداشت،منبع آب می باشد. مالکیت عمومی شامل حمام،معابر،گورستان روستا می باشد.
- شناخت کیفیت ابنیه و بررسی مصالح ساختمانی مورد استفاده
- با توجهبه مصالح ساختمانی مور د دسترس در روستای لک لک آشیان مصالح ساختمانی بکار رفته در ساخت واحد هیا مسکونی غالبا خشت خام، گل و چوب می باشد در سالهای اخیر در س اخت مساکن بافت جدید روستا استفاده از آجر،سیمانوتیرآهن رواج دارد. عموما استفاده از مصالح ساختمانی جدید توسط بخشهای دولتی مثل مخابرات آ غاز ش ده است وبهبود وضع اقتصادی روستائیان در مرحله بعدی استفاده از این مصالح را موجب شده است .از چوب در ساخت سقف ابنیه استفاده می شود استفاده از آجر،آهن سیمان و گچ در نیمه شمالی روستا متداول است لذا ابنیه بادوام در اینب خش بیشتر است. مساکن روستا عمدتا یک طبقه می باشند. در ابنیه بادوام مشکلات تامین گرما وجود دارد وبرای سرد کردن محیط داخلی اطاقها نیاز به سیستم های خنک کننده می باشد.
کیفیت ابنیه روستا براساس مصالح ساختمانی به چهار دسته تقسیم می شود:
- ابنیه بادوام(ابنیه ایی که از مصالح بادوام اسکلت فلزی،بتون و تیرآهن ساخته شده است)
- ابنیه نیمه بادوام (ابنیه ایی که از ماصلح آجر،چوب یا سنگ وچوب وبلوک سیمانی در ساخت آنها استفاده شده است)
- ابنیه کم دوام (ابنیه ایی که از مصالح کم دوام چوب خشت وگل ساخته شده است)
- ابنیه بی دوام (ابینه مخروبه)
در مجموع ابنیه بادوام 15درصد ابنیه بادوام 25درصد ابنیه کم دوام 55درصد وابنیه بی دوام 5درصد بافت روستا را تشکیل می دهد.
- بررسی شبکه های ارتباطی
- راههای بین روستایی:
این راهها در دو جهت شمال غرب –جنوب شرق وشمال غرب –جنوب امتداد دارند که در داخل بافت مسکونی روستا این دو محود بوسیله راهی در جهت سمال شرق به جنوب به هم متصل می شوند. در سمت شرق روستا هم محوری در جهت جنوب غرب به شمال رشق امتداد می یابد عرض متوسط این معابر حدود 5/4متر وطول آنها در محدوده بافت فیزیکی روستا 1279متر می باشد وسعت این راهها 5755متر مربع و سهم آن ازوسعت کل معابر 24درصد می باشد.
- معابر درجه یک:
این معابر در جنوب وشرق روستا با جهت غرب به شرق امتداد دارند که به وسیله معابر شمالی جنوبی به هم وصل می شوند .عرض متوسط این معابر 8متر وطول آنها 1504متر می باشد .وسعت این معابر 12032متر مربع می باشد ه 50درصد سهم کل معابر ر اب ه خود اختصتص می دهد.
- معابر درجه دو:
این معابر در نیمه شرقی روستا با جهت غربی –شرقی ودر نیمه غربی روستا با جهت شمالی –جنوبی امتداد دارد عرض متوسط این معابر 5/5متر و طول آن 750متر برآورد شده است مساحت این معابر 4125متر مربع می باشد. سهم این معابر از کل مساحت معابر روستا 17درصد می باشد.
- معابر درجه سه :
این معابر بیشتر در نیمه شرقی روستا وجود دارد عرض متوسط این معابر 4متر و طول آن در سطح روستا 540متر می باشد مساحت این معابر 2160مترمربع که9درصد از کل مساحت معابر روستارا به خود اختصاص می دهد. قابل ذکر است معابر محدوده های مزروعی در اینجا منظور نشده اند.
- شناخت و تعیین محدوده محلات وبررسی نطفه ها ومراکز محله
با توجهبه وسعت روستا و متجانس یودن ساکنین روستا محله بندی بارزی در روستا وجود ندارد یعنی دارای قومیت وزبان وفرهنگ متفاوتی نمی باشند. در عین حال سه مرکز محله را می توان عنوان نمود که در محدوده جلوی مسجد روستا چهارراه مرکز یروستا و چهارراه ورودی روست قرار دارند.
نطفه اولیه روستا در حاشیه نهر روستا وسپسد در حاشیه محور ارتباطی شکل گرفته است.
- بررسی تاسیسات آب آشامیدنی ،برق ،فاضلاب ونحوه دفع آبهای سطحی
آب آشامیدنی روستا به وسیله لوله کشی واز طریق چاه عمیق تامین می شود در حال حاضر مشکلی از یان نظر نمی باشد منتهی در افق طرح باید به مسئله تامین آب آشامیدنی توجه می شود . این روستا از سیستم برق رسانی بهرمند است ولی روسنایی معابر کامل نمی باشد. در بیشتر مسکن قدیمی دفع فاضلاب عموما از طریق وارد شدن فاضلاب به معابر انجام می شود ولیکن در واحدهای مسکونی جدید دفع فاضلاب از طریق چاه می باشد بطور کلی در روستا سیستم منظمی در زمینه دفع فاضلاب وجود ندارد واز این نظر با مشکل مواجهه می باشد از نظر دفع آبهای سطحی کانالهای هدایت کننده وجود ندارد و از این نظر باید در بخش معابر برنامه ریزی نمود .از نظر بهداشتی پوشش نهر آب در قسمت جنوبی ضروری است. سس
- بررسی معماری و تر کیب فضاهای مسکونی و واحدهای همسایگی
از نظر معماری سنتی مساکن روستا درون گرا می باشد یعنی بازشوها در سمت حیاط می باشد بفات رسوتا به صورت متراکم بوده و نوع مصالح ساختمانی سنکین می باشد بگونه ای که در شرایط گرما و سرما شرایط مساعد را فراهم می کند .معابر تنها طریق ارتباطی مساکن می باشد ولی در ساخت ابنیه جدید این اصول رعایت نشده است .بطور کلی واحدهای مسکونی روستای لک لک آشیان به وسیله دیوار از یکدیگر جدا می شوند و عموما ر وب ه قبله هستند مرکز تجمع روستائیان جلوی مسجد روستا می باشد .در مساکن قدیمی بخشی از فضا به نگهداری دام و طیور و آذوقه آنها تعلق دارد که معمولا در مجاورت قسمت مسکونی می باشند .فضاهای مسکونی عموما شامل اطاق ها در طرفین وروی می باشد که از ورودی مذکورجهت آشپزخانه استفاده می شود ولی در برخی از واحدهای مسکونی اطاقی برای این منظور در نظر گرفته شده است .دستشویی ها در گوشه حیاط قرار دارند.
- تعیین محدودیتهاو امکانات توسعه فیزیکی
عمده ترین محدودیت توسعه فیزیکی روستای لک لک آشیان مربوط به موانع انسانی می باشد زمینهای کشاورزی روستای لک لک آشیان عمدتا در جنوب و جنوب غرب و تا حدودی در جنوب شرق متمرکز شدها ند در واقع با توجهبه معیارها و ضوابط طراحی کالبدی روستا از نظر حفظ زمینهای کشاورزی و همچنین نوع ملکیت خصوصی این اراضی مانع مهمی در توسعه روستا درجهت جنوب غرب ،جنوب و جنوب شرق می باشد.در سمت غرب وجود گورستان هم با توجه به قرار گرفتن آن در بافت مسکونی روستا به عنوان مانع محسوب می شود ولی امکان انتقال گورستان هم با توجه به قرار گرفتن آن در بافت مسکونی روستا به عنوان مانع محسوب می شود .ولی امکان انتقال گورستان روستا به بخشهای غربی با فاصله بیشتر میسر است شیب کم منتهی الیه سمت شمال غرب روستا مشکلاتی را در امر آبرسانی و غیر وبوجود می آورد ولی به عنوان عامل بازدارنده توسعه فیزیکی روستا محسوب نیم شود. با توجه به موارد مذکور بهترین سمت توسعه روستا در شمال درسمت غرب محور اصلی روستا توصیه می شود.