دانلود روش تحقیق، تدوین و ارائه پایان نامه برای رشته های شهرسازی، معماری و هنر


دانلود روش تحقیق، تدوین و ارائه پایان نامه برای رشته های شهرسازی، معماری و هنر

بخش اول: تحقیق وروش های تحقیق

فصل اول: مقدمه وکلیات

هر کاری اگر بخوهد به درستی انجام شود می باید تابع یک نظم و ترتیب خاص قرار گیرد. تدوین پایان نامه ها و مقالات و گزارشهای علمی، بویژه، از این قاعده می باید تبعیت نمایند. هر چه معیار های علمی بصورت گسترده تری در تدوین مطالب فوق بکار روند اعتبار علمی آنها افزون تر خواهد شد. امروزه برقراری نظم در تدوین پایان نامه ها و گزارشات علمی در دانشگاه ها یک امر غیر قابل اجتناب است و اعتبار علمی هر دانشگاهی به میزان توجه و نظارت بر این امر خواهد بود. جزوه ی حاضر با این هدف تدوین شده است که دانشجویان محترم دانشکده ی معماری و شهر سازی در دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) را با نظم مورد نظر دانشکده آشنا نموده و در نزدیک کردن بیش از پیش پایان نامه ها، مقالات و گزارشهای علمی دانشجویان، با معیار های بین المللی، بکوشد. مسلما رعایت این اصول و ضوابط علاوه بر بالا بردن کیفیت آموزش و فعالیت های علمی – پژوهشی دانشجویان، موجب تضمین ایجاد زمینه های لازم برای تولید علم، به صورت واقعی، وارتقاء هر چه بیشتر اعتبار علمی این دانشکده در سطح ملی خواهد بود.

انسان، که خردمندترین موجود روی زمین است، کنجکاو زاده شده است. کنجکاوی انسان به همراه قدرت تعقل وی، ریشه ی تمام دانش های بشری است. به مفهوم گسترده تر، دانش به بدنه ی حقایق و فرضیاتی بر می گردد که موجب درک پدیده ها و حل مسائل می باشد. دانش می تواند از ساده ترین در ک از یک شی تا عمیق ترین درک یک تئوری پیچیده درجه بندی شود. دانش را می توان از کانالهای مختلف سیستماتیک و غیر سیستماتیک بدست آورد. بعلاوه دست آوردهای بی نظیر بشر، مثل ارتباط از طریق زبان، علایم و نشانه ها، وی را قادر ساخته است که نتایج تفکر و کنجکاویهایش را که همان دانش است به فرزندان خود منتقل کند.

البته در آن دوران، کنجکاوی و قوه ی تعقل انسان با محدودیت باورهای رمز گونه آنها و رفتارهایی که از پیشینیان خود به ارث برده بودند، روبرو بود. تمام اتفاقات در آن زمان نوعی دلیل متافیزیکی داشت. آنها فهم این دلایل را ورای ظرفیت عقلی و فیزیکی انسان می دانستند. برای آنها تقریبا بدیهی بود که در همه ی مسائل نباید زیاد کنجکاوی کرد. حتی در بعضی موارد که بعضی افراد جسور دلایل متضادی را بیان می کردند، متهم به سیرت شیطانی و خلاف اخلاق می شدند. به بیان دیگر قسمت عمده ای از فهم و درک انسان درباره جهان بر مبنای منابع تقریبا سیستماتیک، غیر قابل اعتماد و تحقق ناپذیر بدست می آمد. آنها در هیچ موقعیتی سعی در تحقیق درباره ی اعتبار اطلاعاتی که از منابع مختلف بدست می آوردند، نبودند. البته اجازه این کار را هم نداشتند. به همین دلیل است که انسانهای اولیه پیشرفت کندی داشتند. با این حال انسان به استفاده از منابع موجود برای کسب اطلاعات جدید و بهبود کیفیت اطلاعات قدیم ادامه داد.

 

1.1. مفهوم تحقیق

 

بشر از آغاز تاریخ حیات خود همواره در جستجوی پی بردن به کشف قواعد و نظام های موجود در پدیده ها و رویدادهای جهان اطراف خود بوده است. هر چند او تا کنون هیچگاه نتوانسته است ماهیت واقعی جهان را در یابد یا حتی راهی برای دست یافتن به آن پیدا کند ولی در همین مسیر توانسته است هم به مجموعه عظیمی از نظریات و یافته ها و اطلاعات متنوع دست یابد و هم روش های دست یابی به این قوانین و اصول را اصلاح نموده و توسعه دهد (از جمله ن. ک. به: زهره سرمد و دیگران، 1376، صص 21-20).

یکی از منطقی ترین راههای انجام دادن هر کاری این است که دقیقا به ماهیت آن کار پی ببریم. تحقیق کردن هم از این امر مستثنی نیست. اکثر دانشجویان از واژه ی تحقیق یک درک مبهم و گاهی اوقات غلط دارند. بعضی از دانشجویان فکر می کنند مفهوم تحقیق، مطالعه ی تعدادی کتاب، که معمولا همان صفحات اولیه کتاب است، و سپس شرح دادن همان مطالب مستند است. در چنین مواردی دانشجو و یا به عبارتی محقق، مانند یک گزارش دهنده ی معمولی است که هیچ سهمی در تولید علم نداشته باشد. از طرف دیگر، عده ای ممکن است در مورد دانش سطحی خود از مفاهیم اولیه ی تحقیق لاف زنی کنند. این گروه گاهی برای تحت تاثیر قرار دادن دیگران، درباره ی موضوعات مربوط به تحقیق تفاسیر غیر منطقی را بیان می کنند. خطر این دانشجویان ساده و بی تکلف کمتر از دانشجویان بی اعتنا نیست.

از این رو این فصل برای توضیح هر چه بیشتر مفهوم تحقیق در نظر گرفته شده است. در بخش اول یک دورنمای مختصر تاریخی در مورد تحقیق ارائه خواهد شد. و در بخش دوم، مفهوم تحقیق، توضیح داده می شود و خصوصیات آن نیز شرح داده می شود. امید است که توضیحات نسبتا ساده ای که در اینجا مطرح میشوند به محققین کمک کنند تا پروژه های تحقیقاتی خود را براحتی هدایت کنند. به همین دلیل است که از آوردن مفاهیم تئوریک پیچیده خودداری خواهد شد.

برخی تحقیق را همان کاربرد روش علمی در تحقیق قلمداد کرده اند. جیمز اسنایدر تحقیق را “جستجوی سامان یافته با هدف تولید دانش” تعریف کرده است. این به معنای آنستکه تحقیق واقعی از سویی منوط به گردآوری اطلاعات خاص از جهان پیرامون و سپس دسته بندی، تحلیل و ارائه آن براساس تجربه خود آگاه یک پژوهش گر است؛ و ازسوی دیگر، هر تحقیقی منوط به هدف غائی تولید دانش است، حتی اگر در سطحی کوچک و محدود باشد ( لیندا گروت و دیگران، 1384، ص7، محمدرضا حافظ نیا، 1384، صص 26-11   ).

تحقیق کاوش و کنکاشی است اصولی و دقیق که انسان را قادر می کند تا ماهیت پدیده ها و یا رویدادهای پیچیده را درک کند. پژوهش همچنین می تواند فعالیتی تلقی شود که برای حل مسئله مورد نظر در تحقیق انجام می شود ( ارنست تی اسرینگر، 1378، صص18-17). هر تحقیقی از یک موضوع خاص شروع می شود؛ که در آن، ضمن تعیین یک ” عنوان ” برای تحقیق، سعی می شود موضوع مشخص و ساده شود، متغیرهای آن تعیین شوند، روش خاص و مناسبی برای تحقیق انتخاب گردد، اطلاعات جمع آوری و خلاصه، طبقه بندی و تشریح شوند. در طی خلاصه سازی و تشریح داده ها، ویژگیهای نمونه مورد مطالعه نیز تعیین می گردد.

به طور کلی هدف تمام علوم را می توان سعی در شناسایی دنیای اطراف آدمی، و هدف تحقیق را می توان تشریح، پیش بینی، و توضیح پدیده ها دانست. در این فعالیت سه جزء اصلی وجود دارند: 1- توصیف، 2- کشف نظم، و 3- صورتبندی نظریه ها و قوانین. یک دانشمند ممکن است ابتدا اشیاء و رویدادهایی را که در اطرافش اتفاق می افتند مشاهده و بررسی کند؛ مثل توصیف و اندازه گیری سرعت سقوط یک شئی یا طول موجهای منتشر شده از یک ستاره. این توصیف ها، از طریق هدفی که دنبال می کنند، هدایت می شوند. در حالت دوم، او همچنین ممکن است نظم و بی نظمی هایی را، که گاهی اوقات در پدیده یا شئی مورد مطالعه وجود دارد، کشف کند. بدین ترتیب او ممکن است مثلا در یابد که فشار هوا به ارتفاع بستگی دارد. و در حالت سوم او ممکن است سعی کند که نظام کشف شده را صورتبندی کند و آن را تعمیم دهد و سرانجام آنرا به قانون و نظریه تبدیل کند؛ مثل قانون جاذبه نیوتن ( علی دلاور، 1376، ص 8).

واژه تحقیق اززبان عربی گرفته شده است و در لغت به معنای رسیدگی کردن، بررسی، بازجویی، وارسی واقعیت، و به حقیقت امری رسیدگی کردن است. ولی در بعد و از نقطه نظر روش شناسی تعریف تحقیق چندان روشن و ساده نیست. انسان در زندگی روزمره حوادث را می بیند، حس میکند و در باره آنها اظهار نظر می کند. آنچه را انسان از جهان اطراف خود حس می کند “جهان ظاهری” می نامند که با جهان حقیقی متفاوت است. بدین ترتیب تحقیق را می توان مجموعه فعالیتهایی دانست که برای کشف بخشی از جهان حقیقی صورت می پذیرد (خواجه نوری، به نقل از علی دلاور، 1376، ص 25). تحقیق را همچنین نوعی از بررسی و مطالعه منظم، کنترل شده و آزمایشی قضیه های فرضی دانسته اند که روابط احتمالی بین پدیده های طبیعی را با دیدی انتقادی پی می گیرد. بنابراین تحقیق را می توان کنکاش هوشمندانه، ماهرانه، منظم و دقیق در مورداشیاء یا پدیده ها دانست ( ن. ک. به: علی دلاور، 1376، صص27-26).

تحقیقات و پژوهش های علمی چند مشخصه کلی دارند که آنها را از تحقیقات غیر علمی مجزا می کنند:

  • هر تحقیق علمی از آداب و روش ها وتشریفات خاص برخوردار است ونمی توان آنرا به صورت ذهنی، تصادفی و بر اساس سلیقه شخصی انجام داد. تحقیق یک فعالیت نظام یافته(سیستماتیک)، و نوعی از مدیریت فرایند است: فرایند تولید علم.
  • هرتحقیق علمی باید بر حجم دانش و معرفت بشری بیافزاید و معلومات اورا افزایش دهد: ارزیابی نظریات موجود، ارائه نظریه ها و قوانین علمی و قضایای کلی جدید، ویا پرده برداشتن از یک مجهول.
  • باید بتوان برای شناخت حاصل از نتایج تحقیق در بیرون از ذهن مابه ازای خارجی داشت (ازجمله ن. ک. به: محمدرضا حافظ نیا، 1384، صص12-11 ).

 

  1. 1. کارکردهای تحقیق

 

بطور خلاصه می توان گفت که تحقیقات علمی سه کارکرد عمده را دارا هستند:

الف: نتیجه تحقیقات علمی می توانند شناخت مارا از محیط، اطراف، پدیده ها، اشیاء، و…  تکمیل و اصلاح کنند، یا بکلی تغییر دهند.

ب: تحقیقات علمی می توانند بینش، نگاه و رویکرد مارا نسبت به جهان اطراف تکمیل کرده، اصلاح کنند و یا بکلی تغییر دهند.

پ: نتایج حاصل از پ‍‍ژوهشها و تحقیقات قادرند به ما در حل مسائل و مشکلات یاری رسانند.( نگاه کنید به: پرویز پیران، 1384،ص 4)

 

  1. 1. انواع تحقیق

 

الف. تحقیق بنیادی: تحقیق بنیادی پژوهشی است

پژوهشهای بنیادی اگرچه ممکن است کاربرد عملی نیز داشته باشند اما هدف اصلی و عمده آنها افزایش حیطه و گستره آگاهی و دانش، ازطریق کشف حقایق وواقعیتها وشناخت پدیده ها و اشیاء  است. هدف این نوع پژوهش در درجه اول کسب دانش نو وقوانین علمی جدید، یا تبیین ویژگیها وصفات یک واقعیت، بدون در نظر گرفتن ارزش آنها در ایجاد تغییرات اجتماعی  و تدوین نکات قابل تعمیم یک نظریه یا یک پیش بینی انتزاعی است. لذا هدف دیگر این نوع پژوهش را می توان آزمون نظریات و فرضیه ها و یافتن کلیت یا تایید، تعدیل و رد آنها، با هدف کشف قوانین و اصول علمی جدید دانست. بدین ترتیب تحقیق تا آنجا ادامه پیدا می کند که محقق با توجه به اطلاعات جمع آوری شده کلیت و عمومیت نظریه را تایید یا رد کند. تحقیقات بنیادی به دودسته تحقیقات بنیادی تجربی و تحقیقات بنیادی نظری تقسیم می شوند. ( از جمله ن. ک. به: زهره سرمد و دیگران، 1376، ص 79؛ علی دلاور، 1376، صص 29-28).

فرمت فایل: Word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 74
حجم: 602 کیلوبایت

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *