دانلود بررسی رابطه بین فرهنگ و معماری

چکیده

عدم آگاهی لازم از رابطه بین فرهنگ و معماری از مسایل مهم جامعه ایرانی است . فرهنـگ هـا در تعامـل انسـان هـا بـا یکدیگر شکل می گیرند، تغییر می کنند و بازتولید می شوند. هر فرهنگی شامل ارزش ها مبانی و اصولی اسـت کـه بـر سـایر جنبه های زندگی انسان اثرگذار است . براساس تغییرات در مسیر زندگی انسـان در طـی زمـان ، تغییـرات چشـمگیری هـم در صورت و فرم و معانی معماری بوجود آمده است . این پژوهش با استفاده از روش اسنادی-کتابخانه ای با هدف بررسی رابطه بین فرهنگ و معماری صورت می گیرد. در این پژوهش با رویکرد معماری-تاریخی و محـیط شناسـی فرهنگـی، رابطـه بـین معماری و فرهنگ برجسته می شود. نتایج نشان می هد که فرهنگ هم بر معماری تاثیر می گذارد و هم از آن تاثیر می پذیرد. و تغییرات اساسی در فرهنگ و نمادها تغییر در معماری و جامعه را نیز در پی دارد.

واژگان کلیدی: فرهنگ ، معماری، رویکرد معماری-تاریخی، کوین لینچ ، رویکرد محیط شناسی فرهنگی

مقدمه :

اهمیت تاثیر متقابل معماری و فرهنگ برکسی پوشیده نیست ، توجه به معماری بدون توجه به فرهنگ حاکم ، چندان مفید واقع نمی شود. در شهرهای مختلف (معماری شهری) از جمله ساختمان ها، خیابان ها، میادین و سبک های خاص بناهای آنها همگی بیانگر فرهنگ های خاص و هویت مردمان آن نواحی می باشند. به طوری که همواره با روند تغیرات جهانی در چند سده اخیر و تغیرات چشمگیر در حوزه ی فرهنگ و ارزش های ملت ها، تغیرات اساسی در معماری را هم شاهد بوده ایم .توجه به فرهنگ در طراحی و معماری امری ضروری است . هرجا که ما شاهد تناسب بین فرهنگ و معماری بوده ایم ، بیگمان ، عواقب بهتری را نیز تجربه کرده ایم . «معماری نتیجه و حاصل فرهنگ جامعه است . نگاه اجمالی به تاریخ معماری ایران و سایر تمدن های جهان نشان می دهد که هیچ اثر بزرگ معماری وجود ندارد که بر اساس اندیشه و جهان بینی پدید نیامده باشد. به این ترتیب می توان گفت که هر تمدن یا قومی در دوران مختلف ، معماری خاصی را منطبق با فرهنگ خود ارائه می دهد» (فلامکی، ١٣٧١: ١٣٩ به نقل از پرویزی،١٣٨٨: ٣٩).«باید توجه داشت که فرهنگ یک امر جدا افتاده و خنثی محسوب نمی شود بلکه فرهنگ مجموعه ای از ارزش ها، معانی و دانش است که از یک قلمرو و حوزه های معین و تاثیر پذیر و در عین حال تاثیر گذار برخوردار است . ضمن اینکه فرهنگ دارای یک جهت گیری و نگاه خاص است که از یک “معانی مشترک ارزشی” نیز حکایت می کند. باید توجه داشت که معانی، لزوما به طور ” عینی و روشن ” در خارج وجود ندارد بلکه از طریق “علایم ” و “نمادها” در یک فرهنگ ریشه پیدا می کنند و نمایندگی می شوند و در یک ذهنیت و عینت جمعی ظهور پیدا می کنند. قرار گرفتن در معرض روزمره “علائم ” و “نمادها” وتکرار مشاهدات ، در کیفیت و ماندگاری و “رمزگشایی پایدار تمدنی” تاثیر می گذارد.حس تعلق ملی قومی، دلبستگی های عمیق و بومی و احساس عضویت در یک “ملت بزرگ “، “تمدن خاص ” و یا “اقلیم فرهنگی معین ” بستگی به فرآیندهای تعاملی فرد در گروه با علائم و نمادهای فرهنگی دارد. “معماری والا نیز در تعاملی معنادار با فرهنگ و ارزش های فرهنگی یک جامعه است »(نقی زاده ،١٣٨١، به نقل از عاملی،١٣٨۵: ٩).

«مطابق با نظر محققان فرهنگ گرا، فرهنگ عامل اصلی شکل گیری خانه است و عامل اقلیم و سیاست و اقتصاد و…، عوامل درجه دو است ، زیرا اگر عاملی همچون اقلیم ، عامل درجه اول در شکل گیری خانه باشد، چرا در اقلیمی همچون کرمان ، فقط یک نوع خانه نیست و انواع خانه در رابطه با ادیان گوناگون دیده می شود؟ لذا می توان نتیجه گرفت که سنت محلی یا فرهنگی ارتباط مستقیمی با فرم های فیزیکی هر فرهنگ دارد و به عبارتی این دو لازم و ملزوم یکدیگرند» (راپاپارت ،١٩۶٩: ۴۶ به نقل از معماریان و دیگران ،١٣٨٩: ۵).

این جستار در پی یافتن ارتباط فرهنگ جامعه و نمود آن یعنی معماری است . بدین منظور به بررسی تاثیر فرهنگ بر معماری و بازنمایی آن به صورت معماری می پردازد.

فهرست مطالب :

رویکرد معماری تاریخی:. 10

رویکرد محیط شناسی فرهنگی:. 12

فرهنگ ، محیط و معماری :. 13

نتیجه. 16