ترفندهایی از اتوکد- بخش اول

اتوکد نرم‌افزاری است که برای ترسیم نقشه‌های مهندسی و صنعتی به کار می‌رود. این نرم‌افزار از محصولات شرکت آمریکایی اتودسک است. نرم افزار اتوکد که به عنوان نرم افزاری برای نقشه کشی بین مهندسان و دانشجویان رواج دارد دارای قابلیت های زیادی می باشد که بسیاری از آن ترفندها بی خبر هستند.

مشکل چرخ وسط موس هنگام استفاده امکان Zoom in/out

یکی از رایجترین مشکلات کاربران اتوکد مشکل چرخ وسط موس هنگام استفاده امکان Zoom in/out هست. دلیل این مشکل تداخل نرم افزار اتوکد با درایور موس هست. بهترین روش اینه که از آخرین درایور موس مایکروسافت استفاده کنید و درایور موس خودتون رو فراموش کنید. و یا اینکه موقتا برنامه های نصب شده با درایور موس خودتون را غیر فعال کنید.

Hyperlink به اشیا موجود

یکی از جالبترین قابلیتهای اتوکد اضافه کردن Hyperlink به اشیا موجود در محیط ترسیم هست.
Hyperlink ها درست مثل همین Hyperlink های صفحات وب کار میکنند. به عنوان مثال شما میتوانید قسمتی از محیط ترسیم رو به فایل اتوکد دیگری لینک کنید تا کاربر به راحتی با یک مجموعه ترسیمات مرتبط، ارتباط برقرار کنه.
هنگام ساخت Hyperlink هیچگونه محدودیتی از نظر آدرس مقصد وجود نداره. میتونه یک فایل اتوکد دیگه باشه یا اینکه یک فایل MSWord و یا DOC, XLS, PDF و … این فایلها میتوانند روی سیستم شما و یا روی سرور و یا اینکه یک آدرس وب و … قرار گرفته باشند.
برای ساخت Hyperlink در خط فرمان تایپ کنید : HYPERLINK یا اینکه از میانبر Ctrl-K استفاده کنید. سپس شی مورد نظر رو انتخاب کنید. و در پنجره ای که باز میشه آدرس HYPERLINK رو وارد کنید. میتونید یک توضیح هم اضافه کنید. هنگامی که موس شما روی یک شی لینک شده برود علامت موس نمایشگر موس عوض میشه و متنی که نوشتید ظاهر میشه. با گرفتن کلید Ctrl و سپس کلیک کردن بر روی شی مورد نظر آدرس مقصد لینک باز میشه. اگر مقصد یک فایل اتوکد باشد اون فایل در پنجره جدیدی باز میشه.

چگونه برای انتخاب به جای یک پنجره چهار ضلعی یک پنجره چند ضلعی داشته باشیم

در بعضی از مواقع برای انتخاب اشیاء (بیشتر برای ویرایش) به مشکل بر خورد می کنیم برای اینکه یک چند ضلعی برای انتخاب داشته باشیم در هنگام اجرای فرمان ویرایشی در خط فرمان CP را تایپ می کنیم حال می توانید برای انتخاب یک چند ضلعی درست کنید و در آخر برای بستن چند ضلعی دکمه enter را فشار می دهیم.

وظایف کلید Ctrl و موس

با نگه داشتن کلید Ctrl و فشار دادن کلیک چپ ترسیمات تک تک انتخاب می شود و دیگر نمی توان برای انتخاب پنجره باز کرد.
با نگه داشتن کلید Ctrl و فشار دادن کلیک راست منوی کمکی snap باز خواهد شد.
با نگه داشتن کلید Ctrl و کلیک وسط نوعی از جابجایی نما (pan)  تبدیل می شود.
با نگه داشتن کلید Ctrl و کشیدن و انداختن ترسیم (drag & drop) با استفاده از کلیک چپ کپی تولید می کند.
پیشرفته : وظایف دکمه وسط موس
در اتوکد ۱۴ و ماقبل با زدن کلیک وسط موس منویی برای کاربرد بهتر snap باز می شد و از اتوکد ۲۰۰۰ به بعد این قابلیت با استفاده از کلید shift+right click قابل اجرا می باشد و به جای آن کلیک وسط به فرمانpan  تبدیل شده است که برای طراحان بسیار راحت تر است . و نیز با نگه داشتن کلید Ctrl و کلیک وسط می توان به نوعی دیگر نمای ترسیم را جابجا کرد.
با دو بار کلیک وسط کل ترسیم نمایش داده می شود.(معادل فرمان zoom>Extents  می باشد)
اگر بخواهیم کلیک وسط را به حالت اتوکد ۱۴ تبدیل کنید  در خط فرمان MBUTTONPAN را تایپ کرده و ۰ را وارد می کنید.

رمز گذاری رو فایل های اتوکد!

یکی از دغدغه های کاربران اتوکدمعمولاً دارند غیر قابل دسترس کردن سایرین از فایل هایی است که کار کردن.
برای این کار از دو روش میشه اقدام کرد.
1-از طریق پنجره save drawing az:
این پنجره زمانی ظاهر می شود که بخواهیم برای اولین بار فایلی را save کرده یا از فرمان save az استفاده کرده باشیم.
منوی toolsکه دربالا سمت راست این پنجره هست را زده و گزینه Security options… را می زنیم.
از پنجره باز شده در ری اوت Password,رمز دلخواه را وارد کرده و ok می زنیم.پنجره جدیدی باز خواهد شد که در آن مجدداً رمز را وارد کرده و ok کرده و file را saveمی کنیم.
2-در پنجره option:
Op تایپ کرده و اینتر می کنیم.در ری اوت open and save در قسمت file Safety Precautions دکمه Security options..را زده و ادامه کار مثل مرحله قبل.

چند کاربرد دکمه shiftدر اتوکد:

1- Ctrl+shift+c: copy with base point
2- Ctrl+shift+v: Paste as block(کاربران حرفه ای برای ایجاد سریع بلوک از این روش استفاده می کنند که خود برنامه یک اسم غیر معمول برای آن انتخاب می کند.)
3- در موقع انتخاب یک سری از موضوعات اگر بخواهیم یه موضوع را از حالت انتخاب خارج کنیم با فشار این دکمه و انتخاب آن موضوع از انتخاب خارج می شود.
4- در موقع ترسیم موضوعات با فشار دادن این دکمه موقتاً ORTHO فعال می شود.
5- در موقع ترسیم موضوعات با فشار دادن این دکمه و زدن کلیک راست منوی سریع osnapفعال می شود.
6- در هنگام کار در فضای 3 بعدی با نگه داشتن این کلید و فشار دکمه SCROLL موس موقتاً می توان از حالت ORBITیا چرخش استفاده کرد.
7- در موقع کار با ExtenDdیا trimبا استفاده از این کلید جای دو فرمان موقتاً عوض می شود.
8- در هنگام کار با ابزار fillet یا chamferدر مواقعی که به Radius یا Distanceعددی غیر صفر نسبت داده ایم با نگه داشتن این کلید موقتاً Radius یا Distance ما صفر می شود.

چگونه برای انتخاب به جای یک پنجره چهار ضلعی یک پنجره چند ضلعی داشته باشیم

در بعضی از مواقع برای انتخاب اشیاء (بیشتر برای ویرایش) به مشکل بر خورد می کنیم برای اینکه یک چند ضلعی برای انتخاب داشته باشیم در هنگام اجرای فرمان ویرایشی در خط فرمان CP را تایپ می کنیم حال می توانید برای انتخاب یک چند ضلعی درست کنید و در آخر برای بستن چند ضلعی دکمه enter را فشار می دهیم

فرق بین اتصال چند ضلعی region و pline

ممکن است در موقع اتصال چند خطی line به همدیگر در فرمان boundary  دو گزینه region و polylineرا مشاهده کنید که تفاوت آن به شرح زیر است :
در اتصال region ترسیم به صورت یک صفحه سه بعدی در می آید . یعنی در حالت hide قسمت پشت آن دیده نمی شود و می توان عملیات های union – subtract – intersect  روی ترسیم انجام داد.
در اتصال polyline فقط چند خطی مانند یک ترسیم با فرمان pline در می آید و خاصیت سه بعدی ندارد

ادامه ترسیم از نقطه آخر

برای مثال یک ترسیم با فرمان line کشیده ایم و انتهای ترسیم را رها کرده ایم  حال با اجرای فرمان مجددline  و زدن دکمه enter دوباره ترسیم از نقطه انتهایی قبلی شروع می شود.
حال این روش را می توان برای فرما pline – arc    نیز اجرا کرد.

چرا نقطه های من اینطوری شده! چرا بعضی وقتها اونها رو نمیبینم!

بعضی وقتها نقاط در ترسیم دیده نمیشوند و یا اینکه به خاطر تنظیمات خود ما (PDMODE و PDSIZE) که الان فراموش کردیم!!! به صورت دیگری مشاهده میشوند. اگر دقت کرده باشید در هر فایل که نقاط ترسیم میشوند یک لایه به طور اتوماتیک به نام Defpoints ساخته میشود. تمام نقاطی که در این لایه قرار بگیرند، صرف نظر از تنظیمات اتوکد به صورت نقطه واقعی نمایش داده میشوند… (منظور از نقطه اشیای هستند که با دستور POINT ترسیم شده اند) خوب حالا میدونید که چکار باید بکنید!!!

چگونه کلیه مشخصه های یک لایه (color, visibility, linetype و …) را به لایه جدید منتقل کنیم؟

کافیست قبل از ساختن لایه جدید در پنجره Layers ابتدا لایه مورد نظر را انتخاب کنید (highlight کنید) سپس روی دکمه New Layer (Alt+N) کلیک کنید. لایه جدید تمامی مشخصات لایه انتخاب شده را در بر دارد.

حجم زیاد فایل ها در اتوکد

گاهی اوقات فایلهای شما حجم بسیار زیادی دارد. در حالی که داخل آنها ترسیم های کوچک و ساده ای هست و در برخی موارد با پاک کردن تمام اشیا داخل محیط ترسیم باز هم حجم فایل اتوکد به طور غیر طبیعی بزرگ است.احتمالا اشیا غیر ضروری زیادی در داخل ترسیم شما جا خوش کرده اند.
بهتره ابتدا تمام لایه ها را روشن کرده و اگر قفل هستند آنها در از حالت قفل در بیاورید. سپس با کمک دستور Purge فایل خودتان را از دست بلوک های بدون مصرف و لایه های خالی و سبک های متن و خطوط بدون مصرف و … راحت کنید در بیشتر مواقع لازم است دستور Purge را بارها اجرا کنید تا تمام زواید نقشه حذف شوند. با کمک دستور Audit میتوان ایراد های کوچک ترسیمی را برطرف کرد. پس از اجرای این دستور حتما دوباره دستور Purge را اجرا کنید تا اشیا ای که به دلایل مختلف در مرحله قبلی حذف نشده بودند قابل Purge کردن باشند.
بعد از انجام تمام مراحل بالا ممکن است هنوز اشیائی در ترسیم شما به طور مخفی مانده باشند. برای شناسایی این اشیا میتوانید از دستور DBLIST استفاده کنید. ممکن است این اشیا یکی از اینها باشند:
1. متن ها و یا attribute هایی که فقط شامل کاراکتر فضای خالی (Space) هستند.
2. سطوحی که کلیه لبه های آنها نامرئی هستند. این سطوح در اکثر مواقع توسط نرم افزارهای جانبی (Add-on) و پلاگ-این های اتوکد ترسیم میشوند.
3. بلوک هایی که فقط شامل attribute های نامرئی باشند.
4. نقطه های تنهایی که ممکنه به زحمت دیده شوند.
برای حذف این موارد ابتدا باید آنها را به حالت مرئی در بیاوریم تا قابل مشاهده و انتخاب شوند. برای حل مشکل شماره یک کافیه برای متغیر QTEXTMODE مقدار 1 را انتخاب کنید. برای موارد ردیف دوم مقدار متغیر SPLFRAME را تغییر دهید. برای ردیف سه از متغیر ATTDISP استفاده کنید. و برای مرئی شدن اشیا ردیف چهارم متغیر PDMODE را 3 و متغیر PDSIZE را 0 قرار دهید. سپس ترسیم خود را با کمک دستور regen به روز کنید. مشاهده میکنید که تمامی اشیا نامرئی قابل مشاهده شدند. حال اگر لازم باشد میتوانید آنها را پاک کنید. فراموش نکنید که در پایان تمامی متغیر هایی که عوض کردید را به حالت اولیه برگردانید.
به خاطر داشته باشید در ترسیم خود از بلوکهایی استفاده کنید که واقعا در ترسیم لازم هستند. به عنوان مثال تمام ترسیم خود را به بلوک تبدیل نکنید (کاری که خیلی ها انجام میدهند

فرق طول ژئومتری و طول ژئودتیک در اتوکد

با کمک دستور DIST میتوان هر فاصله ای در محیط اتوکد را به صورت ژئومتری اندازه گیری کرد. ولی اندازه گیری فواصل ژئودتیک با این دستور قابل اندازه گیری نیستند. در طولهای ژئودتیک فواصل به صورت خطوط مستقیم نیستند بلکه طولها به منحنی شبیه هستند. به عنوان مثال فاصله شهر تهران تا بندر عباس در روی یک نقشه جغرافیایی به صورت یک خط مستقیم نیست، بلکه به صورت قوسی هست که بستگی به طول و عرض جغرافیایی این دو نقطه دارد و به کرویت زمین بستگی دارد. در چنین مواردی از دستور MAPDIST استفاده میشود. دقت کنید که این دستور در Autodesk Map فعال میباشد.

چگونه از تعداد اشیا موجود در یک ترسیم مطلع بشویم؟

بهترین راه اینه که ابتدا با کمک Ctrl+1 پنجره Properties را روشن کرده و سپس کل اشیا را انتخاب کنیم. در پلت Properties تعداد اشیا در قسمت بالایی نشان داده میشود. در صورتی که بجای انتخاب اشیا از کلید های ترکیبی Ctrl+a استفاده کنید تعداد اشیائی که در لایه های خاموش قرار دارند نیز شمارش میشود. (در هر صورت فراموش نشود که اشیا داخل لایه های فریز شده شمارش نمیشوند). برای اینکه آمار کاملی از همه اشیا (چه گرافیکی و چه غیر گرافیکی مثل تعداد لایه ها و …) به شما داده شود از دستور STATUS استفاده کنید.

کنترل تایپ یک متن با چند سطر در هنگام Dimension گذاری

هنگام استفاده از ابزارهای اندازه گذاری (Dimension) میتوان با تایپ M (مخفف Multi text هست) متن اندازه گذاری را ویرایش کرده و متن دلخواهی را در چندین سطر به آن اضافه نماییم. اگر دقت کرده باشید بعد از این کار تمام متن اضافه شده در بالای خط اندازه گذاری نوشته میشوند.
میتوان در هنگام تایپ کردن از کد های کنترلی استفاده کرد. به عنوان مثال کد X به این معنی است که کلیه متن بعد از این کد باید در پایین خط اندازه گذاری نوشته شود. میتوان با کمک ترکیب این کد با با کدهای دیگر (پیدا کردن سایر کد ها را به خودتون واگذار میکنم…) به راحتی مشخصه های اندازه گذاری از قبیل زنگ، اندازه، محل قرار گیری و … را تحت کنترل در آورد.