شناخت بافت قدیم شهر بوشهر
- پهنه بندی فعالیتی و عملکردی :
پهنه سکونتی : بخش بزرگی از بافت را تشکیل داده ، چهار محله شهر به نام های بهبهانی ، شنبدی ، دهدشتی (در خیابان انقلاب) و کوتی (در غرب خیابان انقلاب) محلات محدوده بافت قدیم را شکل می دهد .
محلات مذکور مرزبندی مشخصی نداشته و با رشد و گسترش شهر ، تغییر نقش این بخش از بافت در تقابل با بافت جدید ، همچنین مهاجرت ساکنان بومی آن به خارج از منطقه و مواجهه با فرسایش کالبدی و عملکردی بافت ، نقش پیشین خود را از دست داده اند .
پهنه تجاری : امروزه بخش بسیار کوچکی از بازار قدیم بوشهر نزدیک به میدان انقلاب (دروازه قدیم شهر) همچنان فعال بوده و پهنه تجاری بافت را شکل می دهد .
پهنه تجاری- گردشگری : این بخش که ضلع جنوبی بافت (برروی محدوده قدیم حصار شهر) را شکل می دهد ، مشتمل بر چند مسافرخانه ، قهوه خانه ، فروشگاه های فروش پوشاک ، خواروبار و … است . بخش غربی این پهنه که قسمتی از خیابان لیان را شامل می شود با تبدیل به محوری پیاده ، فضایی سرزنده و امن برای گردشگران فراهم آورده است .
پهنه فرهنگی – گردشگری : محدوده شمالی و غربی محور ساحلی – حد فاصل ضلع شمالی گمرک و ضلع غربی خیابان لیان و همچنین میدان کوتی از سوی دیگر را شامل می شود .
با تغییر عملکرد برخی ابنیه قدیمی در امتداد این بخش از محور ساحلی و تبدیل آنها به کاربری های فرهنگی (چون بنیاد بوشهر شناسی ، موزه مردم شناسی و …) یا تبدیل آنها به کاربری گردشگری (چون تبدیل آب انبار قوام به قوه خانه سنتی) این محور به یک پهنه فرهنگی – گردشگری تبدیل شده است. از سوی دیگر سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان بوشهر با طراحی مجموعه دانشکده در میدان کوتی که همچنان به طور کامل به اجرا نرسیده ، درصدد است تا با تزریق فعالیتی نو ، این بخش از بافت را به پهنه ای فرهنگی تبدیل کند .
پهنه اداری – صنعتی : اراضی ضلع شرقی بافت که در گذشته بندرگاه بوشهر را شامل می شد ، امروزه به طور کلی به محدوده گمرک و بندر اختصاص یافته و پهنه اداری – صنعتی بافت را شکل می دهد .
- محورها و دسترسی ها :
سواره : شبکه سواره رو در بافت قدیم شامل خیابان های جدید ، معابر تعریض شده و معابر سواره رو قدیمی می باشد . خیابان های خلیج فارس ، قسمت هایی از خیابان لیان (جدید الاحداث) ، شیخ سعدون و مسیر بازار تخریب شده آهنگرها ، مسیرهای سواره رو ایجاد شده در بافت می باشند .
سختی رفت و آمد در معابر سواره رو بافت قدیم : پیچ در پیچ بودن کوچه ها (وجود مجاری آبهای سطحی و تقاطع کوچه ها ، پیش آمدگی بعضی از خانه ها در مسیر کوچه ، وجود تیربرق ، اختلاف سطح و وجود پله
محور پیاده : عرض گذرهای محلی در محدوده بافت قدیم اغلب بسیار کم بوده ، به نحوی که حرکت سواره به ندرت در آن امکان پذیر است . کوچه های باریک ، دیوارهای بلند در دو طرف و نزدیک به هم دراغلب مواقع روز دارای سایه هستند . برای ایجاد کوران و به جریان انداختن هوا از ایجاد کوچه های بن بست پرهیز شده که این خود عاملی است در ایجاد پیوستگی حرکت عابر پیاده در بخش هایی از بافت که با دو محور شمالی- جنوبی انقلاب و محور شرقی – غربی آهنگران تداخل ندارند .
در حقیقت شبکه پیاده به هم پیوسته بافت قدیم شهر با ایجاد دو محور مذکور از هم پاشیده شده است .
در حال حاضر بخشی از خیابان لیان غربی – قسمتی از محدوده قدیم حصار شهر – با ایجاد محدودیت برای حرکت سواره ، کاملا به حرکت پیاده اختصاص یافته است .
از دیگر ویژگی های گذرهای قدیمی بافت که محورهای اصلی حرکت پیاده را شکل می دهند ، ساختاری به هم تنیده مشتمل بر تقاطع های بسیار ، درجه بندی شبکه معابر ، کشیدگی گذرها به سمت دریا جهت بهره گیری از هوای خنک ساحلی و پیش آمدگی معابر در طبقه اول را می توان ذکر کرد .
لبه ها : دیوار گمرک و بندگاه در شرق بافت ، ساحل دریا در شمال و غرب و همچنین معابری که بر روی حصار قدیم شهر در ضلع جنوبی بافت احداث شده اند ، لبه های اصلی جداکننده بافت از محدوده بلافصل خود می باشند . دو خیابان انقلاب و آهنگران دو لبه جداکننده درون بافت هستند .
- مراکز و نشانه ها :
میدان ها و فضای عمومی و باز : در بافت قدیم بوشهر فضاهای باز را به سه گونه متفاوت می توان تقسیم کرد ، یک گونه آن میدان ها و فضاهای بازی هستند که اغلب در مراکز محلات وجود دارند چون میدان شیخ سعدون در مرکز محله کوتی . گونه دیگر فضاهای بازی که به شکل دستوری و طراحی شده در بافت شکل گرفته اند مانند میدان انقلاب و یا گشودگی های فضایی ایجاد شده در امتداد محور احداثی کوتی . گونه آخر شامل فضاهایی که در اثر فرسایش کالبدی و یا تخریب در بافت بوجود آمده اند و البته مقدار آنها نیز محدود نبوده و از سویی امکانی بالقوه برای طراحی و مکانیابی عملکردهایی نو فراهم می آورند .
نشانه طبیعی ، ساحل دریا : ساحل دریا با محصور نمودن این بخش از بافت شهر از سه جهت شمال ، غرب و شرق علاوه بر یک لبه ی قوی ، نشانه ای طبیعی در بافت قدیم به شمار می رود .
فهرست
|
|
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………… | 1 |
بخش اول : تحلیل عوامل موثر اسکان غیر رسمی در ایران…………………………………………………………… | 1 |
پهنه بندی فعالیتی و عملکردی ……………………………………………………………………………………………………….. | 1 |
پهنه سکونتی ………………………………………………………………………………………………………………… | 1 |
پهنه تجاری ………………………………………………………………………………………………………………….. | 1 |
پهنه تجاری- گردشگری …………………………………………………………………………………………………. | 1 |
پهنه فرهنگی – گردشگری ………………………………………………………………………………………………. | 1 |
پهنه اداری – صنعتی ………………………………………………………………………………………………………. | 1 |
محورها و دسترسی ها ……………………………………………………………………………………………………………………. | 1 |
سواره …………………………………………………………………………………………………………………………… | 1 |
محور پیاده ……………………………………………………………………………………………………………………. | 2 |
لبه ها ………………………………………………………………………………………………………………………….. | 2 |
مراکز و نشانه ها …………………………………………………………………………………………………………………………… | 2 |
میدان ها و فضای عمومی و باز …………………………………………………………………………………………. | 2 |
نشانه طبیعی ، ساحل دریا ………………………………………………………………………………………………… | 2 |
سیر تحول بافت قدیم بوشهر ………………………………………………………………………………………………………………………… | 3 |
SWOT بافت قدیم براساس اصول نوزایی شهری …………………………………………………………………………………………. | 4 |
عوامل موثر بر فرسودگی بافت قدیم بوشهر ……………………………………………………………………………………………………. | 6 |
طرح های فرادست ………………………………………………………………………………………………………………………………………. | 6 |
مداخله کالبدی در بافت قدیم بوشهر ……………………………………………………………………………………………………………… | 7 |
مروری اجمالی بر مداخلات در بافت قدیم بوشهر ……………………………………………………………………………………………. | 7 |
طرح بهسازی و نوسازی بافت قدیم بوشهر …………………………………………………………………………………………………….. | 8 |
اهداف طرح بهسازی بافت قدیم ……………………………………………………………………………………………………… | 8 |
راهبردهای طرح های پیشنهادی …………………………………………………………………………………………………….. | 8 |
حوزه های طراحی در طرح بهسازی (طرح تفصیلی ویژه) بافت قدیم بوشهر ……………………………………………………… | 9 |
حوزه طراحی 1 : محدوده خیابان لیان ……………………………………………………………………………………………… | 9 |
راهبردهای طراحی ………………………………………………………………………………………………………… | 9 |
حوزه طراحی 2 : خیابان خلیج فارس ………………………………………………………………………………………………. | 10 |
راهبردهای طراحی ……………………………………………………………………………………………………….. | 10 |
حوزه طراحی 3 : مرکز محله کوتی ………………………………………………………………………………………………… | 10 |
راهبردهای طراحی ……………………………………………………………………………………………………….. | 10 |
راهبردهای پیشنهادی حوزه طراحی 3 ……………………………………………………………………………… | 11 |
حوزه طراحی 4 : گذر کوتی …………………………………………………………………………………………………………… | 12 |
راهبردهای طراحی ………………………………………………………………………………………………………… | 12 |
حوزه طراحی 5 : محور خیابان انقلاب ……………………………………………………………………………………………… | 12 |
راهبردهای طراحی ………………………………………………………………………………………………………… | 12 |
حوزه طراحی 6 : خیابان آهنگران ……………………………………………………………………………………………………. | 13 |
راهبردهای طراحی ………………………………………………………………………………………………………… | 13 |
حوزه طراحی 7 : محور بازار قدیم …………………………………………………………………………………………………… | 13 |
راهبردهای طراحی ………………………………………………………………………………………………………… | 13 |
حوزه طراحی 8 : محور اتصال بازار به ساحل (مجموعه عناصر باارزش و تخریبی) ………………………………….. | 13 |
حوزه طراحی 9 : خیابان گمرک ……………………………………………………………………………………………………… | 14 |
راهبردهای طراحی ………………………………………………………………………………………………………… | 14 |
حوزه طراحی 10: محلات مسکونی …………………………………………………………………………………………………. | 14 |
راهبردهای طراحی …………………………………………………………………………………………………………. | 14 |
معرفی سه اقدام مرمتی انجام شده در بافت قدیم شهر بوشهر ………………………………………………………………………….. | 15 |
ساماندهی محور کوتی …………………………………………………………………………………………………………………… | 15 |
عناصر مهم …………………………………………………………………………………………………………………… | 15 |
مشکلات عمده ……………………………………………………………………………………………………………… | 15 |
اهداف طرح ………………………………………………………………………………………………………………….. | 16 |
راهبرد ها ……………………………………………………………………………………………………………………… | 16 |
راهکارها ………………………………………………………………………………………………………………………. | 16 |
اقدامات انجام شده …………………………………………………………………………………………………………. | 16 |
بدنه سازی گذر ……………………………………………………………………………………………….. | 16 |
کف سازی گذر ……………………………………………………………………………………………….. | 16 |
طراحی مرکز تفریحی – فرهنگی خلیج فارس ……………………………………………………………………………………. | 17 |
اهداف طرح …………………………………………………………………………………………………………………… | 17 |
راهبرد ………………………………………………………………………………………………………………………….. | 17 |
راهکار ………………………………………………………………………………………………………………………….. | 17 |
اقدامات انجام شده ………………………………………………………………………………………………………….. | 17 |
دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه خلیج فارس در محله کوتی و میدان شیخ سعدون …………………………. | 18 |
معرفی طرح ………………………………………………………………………………………………………………….. | 18 |
اهداف طرح ………………………………………………………………………………………………………………….. | 18 |
راهبردها ………………………………………………………………………………………………………………………. | 19 |
راهکارها ………………………………………………………………………………………………………………………. | 19 |
اقدامات انجام شده …………………………………………………………………………………………………………. | 19 |
سه اقدام مرمتی در بافت قدیم بوشهر در یک نگاه …………………………………………………………………………….. | 20 |
آمستردام ………………………………………………………………………………………………………………………… | 21 |
آمستردام ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. | 21 |
شهرسازی آمستردام ……………………………………………………………………………………………………………………………………. | 21 |
مرمت شهری آمستردام ……………………………………………………………………………………………………………………………….. | 23 |
توان و استعدادهای منطقه ……………………………………………………………………………………………………………………………. | 25 |
مسائل و مشکلات عمده ……………………………………………………………………………………………………………………………… | 25 |
سیاست و راهبردهای کالبدی و اقتصادی – اجتماعی ……………………………………………………………………………………. | 25 |
سیاست ها و راهبردهای حمل و نقل و تأسیسات و تجهیزات شهری ……………………………………………………………….. | 26 |
مرمت شهری آمستردام در یک نگاه ……………………………………………………………………………………………………………… | 27 |
نتیجه ……………………………………………………………………………………………………………………………… | 28 |
منابع ………………………………………………………………………………………………………………………………. | 30 |
فرمت فایل: Word (قابل ویرایش) |
تعداد صفحات: 33 |
حجم: 102 کیلوبایت |