معرفی کایزن
از 1986 که کتاب کایزن منتشر شد، واژه «کایزن» به عنوان یکی از مفاهیم کلیدی مدیریت مطرح و پذیرفته شد.
فرهنگ جدید لغات آکسفورد، واژه کایزن را روشی مستمر در بهبود کار، اثربخشی فردی و نظایر آن در قالب فرهنگ کار بیان میکند. این واژه در دستور زبان انگلیسی جایگاه خاصی دارد.
در زبان ژاپنی، کایزن یعنی بهبود مستمر، البته بهبودی که همگان اعم از مدیران و کارکنان باید به آن توجه کنند و تقریباً کم هزینه باشد. فلسفه کایزن، براین اساس بنا شده که شیوه زندگی ما اعم از کاری، اجتماعی و خانوادگی، بر تلاش در جهت بهبود مستمر تمرکز یابد. این مفهوم برای بسی اری از ژاپنیها به قدری عادی و روشن است که حتی متوجه دارا بودن و انجام آن نیستند. کایزن سهم بزرگی در موفقیت رقابتی ژاپنیها داشته است.
گرچه بهبودهای تحت عنوان کایزن کوچک به نظر میرسند ولی فرایند کایزن در بلندمدت، نتایج چشمگیر و هیجانآوری خواهد داشت. مفهوم کایزن، پاسخ به این سؤال است که چرا شرکتها در ژاپن برای مدتی طولانی، ساکن و بدون حرکت نمیمانند. تفکر مدیران، در کشورهای غربی، برای ایجاد تغییرات عمده و نوآوری در فناوری، بر این اصل استوار است که در کوتاهترین زمان، به آخرین مفاهیم مدیریت و روشهای تولید دست یابند. تأثیر نوآوری در تغییرات فناوری، چشمگیر و جالب توجه است، در حالی که فعالیتهای کایزن، در کوتاهمدت اغلب هیجانی ندارند و بیسروصدا هستند. واقعیت این است که نوآوری حرکتی سریع برای تغییر فناوری است اما نتایج ناشی از آن اغلب با مشکلاتی همراه است. فرایند کایزن بر پایه تفکر عقل سلیم استوار است و با اجرای فعالیتهایی کم هزینه، باعث پیشرفتهای خارقالعادهای میشود. در کایزن دستیابی به موفقیت با خطرپذیری کمتری همراه است و مدیران را متحمل هزینههای گزافی نمیکند.
بیشتر فعالیتهای بینظیر مدیریتی در ژاپن مانند کنترل کیفیت جامع[1]، کنترل کیفیت در سطوح شرکت[2] حلقههای کنترل کیفیت[3] و روابط کار به روش ژاپنی[4] در واژه کایزن خلاصه میشود. استفاده از کایزن به جای واژههایی مانند بهرهوری، کنترل کیفیت جامع، تولید بدون عیب[5]، تولید بهنگام[6] و سیستم پیشنهادها[7]؛ تصویر واضحتری از عملکرد کارخانههای ژاپنی را نشان میدهد. کایزن مانند چتری همه این فعالیتها را پوشش میدهد. البته این فعالیتها، منحصر به مدیریت ژاپنی نیست و مدیران در هر کجای دنیا میتوانند به صورت اصول پایه آن را به کار گیرند. هر شرکتی در هر نقطه از جهان و از هر ملیتی، با برداشتن گامهای استوار و انجام فرایندهای صحیح باید کایزن را به کار برد و از آن بهره گیرد. نمودار (1-1) جز کایزن را نشان میدهد.
مفاهیم اصولی کایزن
مدیریت باید بعضی مفاهیم اصلی و سیستمها را برای تشخیص راهبرد کایزن و عمل به آن بیاموزد، پارهای از این مفاهیم عبارتند از:
· کایزن و مدیریت
· تأکید بر فرایند، به جای تأکید بر نتیجه هدف
· پیروی از چرخههای (برنامهریزی، اقدام، ممیزی و اجرا) و (استانداردسازی، اقدام، ممیزی و اجرا)
· اولویت بخشی به کیفیت در درجه نخست
· اظهارنظر براساس آمار و دادههای صحیح
· مشتری را فرایند بعدی قلمداد کردن.
[1] – Total Quality Control[2] – Company Wide Quality Control
[3] – Quality circles
[4] – Style of labor relations
[5] – Zero Defects (ZD)
[6] – Just In Time (JIT)
[7] – Suggestion system
فهرست مطالب :
معرفی کایزن
مفاهیم اصولی کایزن
کایزن و مدیریت
تأکید بر فرایند، به جای تأکید بر نتیجه هدف
پیروی از چرخهها
اولویتبخشی به کیفیت
اظهارنظر براساس آمار و دادههای صحیح
مشتری را فرایند بعدی قلمداد کردن
کنترل کیفیت جامع و کایزن
بهبود در شرق و غرب
کایزن در برابر نوآوری (۱)
کایزن از طریق کنترل کیفیت جامع
کنترل کیفیت و کیفیت مردم
دیدگاههای غرب و ژاپن نسبت به کنترل کیفیت
استناد به دادهها
تقدم کیفیت بر سود
بررسی روندهای قبلی
هر روند مشتری روند قبلی است
کنترل کیفی جامع برای مصرفکننده نه برای تولیدکننده
مدیریت کارکردی متقابل برای تسهیل کایزن
کایزن در ردههای پایینی سازمان
نگرش کایزن به حل مسایل و مشکلات
مشکل در مدیریت
مدیریت و کارگر؛ دشمن یا متحد
تعهد مدیریت ارشد
گمبا، محل واقعی انجام کار
گمبا و مدیریت
خانه گمبا
استانداردسازی
ویژگیهای کلیدی استانداردهای
خانهداری محیط کار در پنج گام (۵S)
معرفی ۵S
قوانین طرایی مدیریت گمبا
قانون اول: مراجعه به گمبا و جستجوی علت وقوع مشکل
قانون دوم: بازبینی تجهیزات، مواد و تمام موارد مرتبط با گمبا
قانون سوم: اتخاذ تصمیمات موقت و مقطعی برای رفع مشکل در گمبا
قانون پنجم: طراحی استانداردهای نوین، برای پیشگیری از وقوع مجدد مشکل
مدیریت کیفیت در گمبا
کاهش هزینهها در گمبا
بهبود کیفیت
افزایش بهرهوری برای کسب هزینههای کمتر
کاهش موجودی و انبارش
کوتاهسازی طول خطوط تولید
کاهش زمان توقف و خرابی دستگاهها و تجهیزات
کاهش فضای مورد استفاده
کاهش زمان آغاز تا انجام عملیات
نقش گمبا در کاهش هزینههای عملیات
سیستم پیشنهادها و چرخههای کنترل کیفیت
۲ روز گمبا - کایزن و مشارکت سراسری کایزن
کایزن در دو روز
چک لیست به مثابه ابزار کایزن
گمبا کایزن در تحقیق و توسعه
فعالیتهای «کایزن» در شرکت «Canon»
فرمت فایل: Word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات: 94
حجم: 93 کیلوبایت