مشخصات کلی پروژه :
پیمانکار این طرح ابتدا در زمستان 1379 شروع به تجهیز کارگاه نمود و در بهار 1380 عملیات حفاری را در دو جبهه ورودی و خروجی با مبلغ ریالی 120میلیارد ریال آغاز کرد.
قطعه یک واریانت گردنه امامزاده هاشم به طول 4/5 کیلومتر شامل یک قطعه تونل 3189 متری با سطح مقطع تقریبی 85 متر مربع، شیب 5/2 درصد و عرض مقطع 9/11 متر که پس از لاینینگ به 5/8 متر خواهد رسید، به همراه گالریها ی ورودی و خروجی آن، پنج دهانه پل و عملیات راهسازی به طول 22/2 کیلومتر می باشد.
گردنه امامزاده هاشم که در حدود 25 کیلومتر طول داشته و بخش مهم و صعب العبور جاده هراز را تشکیل می دهد، دارای شیبهای صعودی و نزولی (حتی تا 9 درصد) و شعاع قوسهای کوچک و بزرگ تا 35 متر می باشد، لذا این قسمت از محور هراز جدا از مسائل ایمنی و مشکلات سرما، یخبندان و نزول بهمن از مشخصات هندسی بسیار پائینی برخوردار بوده و حدود 40 درصد مشکلات کلی جاده آمل- رودهن و بیش از 70 درصد مشکلات زمستانی محور فوق مربوط به این بخش از جاده هراز می باشد.
با ارائه مطالب فوق اهمیت احداث تونل قطعه یک و پس از آن قطعه دوم در ایمن سازی مسیر و جلوگیری از تلفات انسانی مشخص می شود، لذا تسریع در اجرای پروژه و در پی آن بهره برداری از پروژه اهمیت بسزایی در این امر خواهد داشت.
موقعیت جغرافیایی مسیر پروژه :
از لحاظ موقعیت جغرافیایی این تونل در حدواسط بین استان تهران و مازندران در کیلومتر 95 جاده تهران- آمل نرسیده به آبشار پلور واقع شده است.
این واریانت از کیلومتر 100+107 جاده هراز از سمت آمل و در حدود 5/4 کیلومتری جنوب پلور آغاز و در کیلومتر 448+1 وارد تونل شده و پس از خروج از تونل، مسیر تا کیلومتر 400+5 در دره مشاء امتداد می یابد. از نظر تقسیمات کشوری شروع واریانت در محدوده استان مازندران (پلور) و انتهای واریانت در محدوده استان تهران (مشاء- دماوند) واقع می باشد.
هدف از اجرای پروژه :
در فصل زمستان به دلیل ریزشی بودن ترانشه های منطقه آبعلی و نیز بهمن گیر بودن گردنه امامزاده هاشم و شیبهای طولانی جاده موجود مشکلات ترافیکی شدیدی بوجود می آید، لذا برای جلوگیری از ترافیک و کاهش خسارات مالی و جانی و نیز کاهش مسافت راه از 25 کیلومتر به 9 کیلومتر، تصمیم به احداث تونل در این منطقه گرفته شد.
وضعیت رشد ترافیکی محور هراز در مقاطع مختلفی از سال و متعاقب با آن روند افزایش هزینه سوخت تلف شده، در ادامه بحث آورده شده است که تجزیه و تحلیل آن، لزوم اجرای این پروژه را بیشتر نمایان می سازد.
وضعیت ترافیک(عبور ومرور) محورهراز :
باتوجه به مدل انتخابی برای تعیین روند و جریان ترافیکی محور هراز، وضعیت ترافیک در سالهای ذکر شده در جدول زیر آورده شده است.
موقعیت زمین شناسی منطقه
نگاهی کلی
این تونل با طولی نزدیک به 3200 متروبه قطر11متروباراستای شمال شرق- جنوب غرب در بخش غربی بارگاه امامزاده هاشم در دست احداث است.
از لحاظ زمین شناسی این تونل در زون البرز مرکزی واقع شده و بدلیل آنکه این زون بیشترین مراحل تکتونیزه را در البرز تحمل نموده است، لذا سنگهای دربرگیرنده تونل تحت تأثیر عملکرد تکتونیک منطقه قرار گرفته بطوریکه در قسمت جنوبی این تونل گسل معروف مشا- فشم که خود جزء گسلهای اصلی و معروف درایران می باشد، واقع شده است.
در قسمت شمالی تونل، گسلهای اصلی مانند گسل پلور و نیاک در فاصله چند کیلومتری آن قرار گرفته اند. با توجه به عملکرد این گسلها و نیروهای اصلی بوجود آورنده آنها، گسلهای موضعی نیز در منطقه زیاد بوده که بعضی از آنها در طول تونل سبب خرد شدگی و در نتیجه پائین آمدن مقاومت و کیفیت سنگ در مسیر حفاری تونل می شود.
– سازندهای منطقه :
به لحاظ سازندهای تشکیل دهنده منطقه حفاری تونل، 5 سازند اصلی مشاهده می گردد که به ترتیب از سمت دهانه ورودی به خروجی عبارتند از:
- سازند شمشک (ژوراسیک)
- سازند الیکا (تریاس)
- سازند مبارک (کربونیفر)
- سازند جیرود (دونین)
- سازند لالون (کامبرین فوقانی)
- سازند شمشک :
دارای لیتولوژی متفاوتی بوده که شامل شیلهای سیلتی و رس دار، لایه های شیلی ذغالدار و ماسه سنگهای کوارتزی، ماسه سنگهای خاکستری و هوازده است. ماسه سنگها دارای 4 سیستم درزه می باشند که حالتی کاملاً بلوکه را به سنگ داده و به لحاظ مقاومت فشاری بسته به دارا بودن درصد سیلیس و یا هوازدگی آنها، مقاومتی در حدود 120 مگاپاسکال تا 150 مگاپاسکال را دارا می باشند.
طولی معادل 1400 متر رز این تونل در این تشکیلات واقع می گردد. مقاومت فشاری در شیلها بسته به نوع آنها در حالت طبیعی حدود 27 تا 55 مگاپاسکال ودر حالت اشباع حدود 60 تا 75 مگاپاسکال می باشند. درشیلها 3 سیستم درزه مشاهده شده که دارای خصوصیات زیر می باشند:
- پرشدگی (Filling) آنها بیشتر از رس (Clay) می باشند.
ب) باز شدگی دهانه آنها حداگثر به یک سانتیمتر رسیده و سطح درزه ها بیشتر دارای حالت مواج است که این مورد در ماسه سنگها بصورت زبر و پله کانی دیده می شوند.
یادآور می گردد که زونهای گسله (موضعی) کیفیت سنگ را بسیار پائین آورده ودر تمامی موارد با اضافه شدن دبی آب همراه می باشند.
- سازند الیکا :
این سازند شامل تناوب سنگهای آهکی دولومیتی و ماسه سنگ دانه ریز کوارتزیتی و لایه های رس دار آهکی می باشند. در این سنگها به دلیل انحلال آهکها، حفره های کارستیک مشاهده شده و احتمالاً دارای آب زیرزمینی قابل توجهی می باشند. به لحاظ مقاومت فشاری بسته به نوع سنگ، در حالت طبیعی مقاومتی در حدود 40 تا70 مگاپاسکال دارند.
- سازند مبارک :
این سازند شامل تناوبی از سنگهای آهکی دولومیتی با رگه هایی از شیل و شیست می باشند وبعد از سازند شمشک، بیشترین طول حفاری تونل در این تشکیلات می باشد. سنگهای این سازند دارای حالت کارستیک بوده و به لحاظ مقاومت فشاری دارای مقاومتی درحدود 50 تا90 مگاپاسکال با توجه به جنس سنگ درحالت طبیعی می باشند.
- سازندهای جیرود و لالون :
این سازندها شامل تناوبی از سنگهای آهکی، دولومیتی، سنگ آهک مارنی، ماسه سنگ کوارتزی، شیل ومارن می باشند. مارنها زمانیکه تحت تأثیرهوازدگی قرار می گیرند شدیداً هوازده شده که موجب ریزشها و اضافه حفاری می شوند. سنگهای آهکی وماسه سنگ ها نیز دراثر عملکرد گسلهای موضعی و نیز گسلهای مشا – فشم کاملاً بلوکه شده می باشند. به لحاظ مقاومت فشاری، متناسب با جنس سنگهای این سازند در حدود 5 تا10 مگاپاسکال برای مارنها ودر حدود 40 تا85 مگاپاسکال برای سنگهای آهکی و در مورد ماسه سنگها نیز بسته به میزان سیلیس موجود در حدود 90 تا150 مگاپاسکال در حالت طبیعی می باشند.
وضعیت زمین شناسی منطقه ای که تونل در آن احداث می شود بطور خلاصه شامل موارد ذیل می باشد:
گسله جنوبی(مشا)
باجهتی تقریباً شرقی _غربی از 5/2 کیلومتری جنوب دهانه جنوبی (SOUTH PORTAL) تونل عبور می کند . این گسله نیز با ساز و کاری تراستی به سوی شمال اثر بسیار مهمی را در واحدهای سنگچینه ای نواحی درگیر بجا نهاده است . گسله تراستی مشا در راستای خود در محل پروژه واحدهای سبز توفی ائوسن (E2t) را بر روی آهکهای کربنیفر و مبارک رانده است .
سازوکار تراستی هر دو گسله، شرایط پیچیده ای را بر بلوک بین آنها که محل اجرای پروژه است، وارد نموده که نتیجه آن درهم ریختگی واحدهای سنگچینه ای، خرد شدگی زاویه داری بالای قطعات خرد شده برشی و نیز تشکیل دسته درزه های مختلف در متن توده های سنگی است که در مناطق پرتگاهی باعث بالا رفتن استعداد ریزشی این قطعات از ترازهای بالاتر به ترازهای پائین تر شده است .
هردو گسله تراستی در دسته گسله های جنبی طبقه بندی شده و دارای پیشینه لرزه زایی و کانونهای زمین لرزه در راستای خود هستند . حضور 12 گسله فرعی بین این دوتراست، نتیجه عملکرد این دو گسله می باشد که باعث جابجایی بلوکهای سنگی در مسیر تونل شده اند . مطالعه دقیق عملکرد لرزه زمینساختی گسله های مزبور امری الزامی است .
این فایل ورد در 68 صفحه به خدمتتون ارئه میشود.