تزئینات سنگ
مقدمه :
سنگ یکی از قدیمی ترین مصالحی است که بشر از بدو زندگی بر روی زمین شناخته است و از آن برای تهیه وسائل مختلف زندگی و همین طور بنای آثار خود سود جسته است . در آثار به دست آمده از جوامعی که در دوره پارینه سنگی می زیسته اند ، ابزار کار و اسلحه سنگی دیده شده است . بعد از آن ، این مصالح فراوان و در دسترس در ساخت بنای ساختمان پرستشگاه ها به کار رفت که بنای مونولیت ها و تری لیت ها از آن جمله اند .
این بناها بعداز هزارها سال در تمام جهان به جای مانده اند تا پیام انسانهای نخستین را به ما برسانند . در دوره نوسنگی به کارگیری سنگ در ساختمان افزایش می یابد و بعدها با شناخت بیشتری که بشر از خواص به کارگیری سنگ های گوناگون و ابزار فلزی سبه دست می آورد ، آثار متنوع و به جای ماندنی از جمله تندیسها ، پرستشگاه ها ، مقابر و کاخ های عظیمی از خود به یادگار می گذارد که هر یک به عنون عجایب دنیای قدیم شناخته شده اند
این ابنیه در آغاز با قطعات تخته سنگ و بدون ملات ساخته شده اند و در بعضی از آنها از بست و قلاب و اتصالات فلزی استفاده شده است . بعدها بشر ملاتهای گوناگونی را شناخت و به کار گرفت و به این وسیله از سنگ هایی با ابعاد کوچک تر استفاده کرد .
برخی از سنگ های تزئینی را به طرف مختلف به صورت صفحاتی می برند و در کف و در نما ، پله ها ، کف پنجره و غیره مورد استفاده قرار می دهند . نباید از یاد برد که مخلوط خرده سنگ با بعضی از مواد چسنبده ، مهم ترنی مصالح را در ساختمان تشکیل می دهد . بتن ، ملات ها ، موزاییک و بعضی از قطعات پیش ساخته از آن جمله اند .
امروزه تنها در ساختمان های یادبود و مانند آنها تماماً سنگ به کار گرفته می شود . اما فراوانی و مقاومت آن در مقابل عوامل محیطی باعث شده است که در قسمت هایی که ساختمان به زمین مربوط می گردد یا نقاطی یکه تحت فشار بیشتری می باشند و به استحکام بیشتری نیاز دارد ، از آن استفاده شود.
منشا شکل گیری :
سنگ ها و خرده سنگ ها :
دو فرآیند کوه زایی و کوه سایی در زمین موجب پدید آمدن محصولات سنگی می شود . شناخت این دو پدیده ما را از شناسایی بهتر انواع سنگ ها کمک می نماید .
عوامل هوازدگی یا کوهسایی در زمین شناسی ، هر یک از چند روندی را که باعث خرد شدن و تغییر شکل مواد سخت سطح زمین و موادی که با جو در تماس هستند ، هوازدگی می نامند . به دلیل پدیده هوازدگی است که کوهستان ها خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خود را از دست می دهند . عوامل فرسایش و هوازدگی به دو گروه شیمیایی و فیزیکی تقسیم می شوند .
هوازدگی شیمیایی :
محصول هیدراتاسیون ، انحلال ، هیدرولیز ، اکسیداسیون و یا عکل العمل آب های اسیدی با املاح تشکیل دهنده سنگ هاست .
هوازدگی فیزیکی : که بدون هیچگونه تغییرت شیمیایی است ، باعث خرد شدن سنگ ها و تغییر شکل آنها به دانه های ریزتر می شود . این پدیده توسط عواملی چون یخبندان ، تغییرات حرارت در جو و در نتیجه انقباض و انبساط ، قوه جاذبه زمین ، رشد گیاهان ، باد ، جریان آب و عمل جانوران و مانند اینها شکل می گیرد .
نتایج مهم ناشی از هوازدگی ، تشکیل خاک و رسوباتی همچون بوکسیت (منبع اصلی تهیه آلومینیوم ) و خاک های حاصلخیز و تغییر ماهیت دی اکسید کربن موجود در جو می باشد .
عوامل کوه زایی : اگر در واقع تاثیرات هوازدگی را بر پوسته زمین یک فعالیت تحلیل برنده برجستگی ها بدانیم و به عنوان یک پدیده خارجی بشناسیم ، فشارهای درون کره مذاب را که بر پوسته جامد زمین وارد می شوند ، می توان فرآیند کوه زایی و خشکی زایی نامید .
این فشارها تاثیرات گوناگونی بر روی پوسته زمین می گذارند و تغییر شکل پوسته زمین را که گاه در طی سالیان دراز و گاه در مدت زمان کوتاهی انجام می شوند از این نیرو سرچشمه می گیرند . عمده تغییرات عبارتند از :
چین ها : در اثر فشار ، لایه های زمین به صورت پیچ و موج هایی در می آیند که البته در همه انواع سنگ ها ممکن است این موج ها پدید آید ولی در سنگ های رسوبی بهتر مشاهده می گردند و اندازه آن از چند سانتی متر تا چندین کیلومتر متغییر است .
شکستگی ها : تجارب آزمایشگاهی علاوه بر مشاهدات عینی نشان داده اند که اغلب سنگ ها در برابر نیروی کشش ، مقاومت بسیار کمتری نسبت به نیروی فشار نشان می دهند . شکستگی ها بیشتر حاصل کشیده شدن سنگ ها هستند و در سنگ های سطح زمین رخ می دهند ، شکستگی های طبقات سنگی زمین می تواند در جهت و اندازه های مختلف از چند میلیمتر تا چند کیلومتر باشند .
از انواع شکستگی ها ، ترک با درز می باشد که بدون تغییر مکان جداره ها اتفاق می افتد . ترک ها معمولاً پس از مدتی توسط مواد رسوبی پر می شوند . درزها براساس زاویه صفحه آنها ، وضعیت درز نسبت به طبقات سنگی اطراف و نحوه تشکیل تقسیم بندی می شوند .
گسلها : در صورتی که پدیده شکستگی با جابه جایی بخش های طرفین آن همراه باشد گسل به وجود می آید . اگر گسل ها در سنگ های لایه لایه واقع شود به آسانی قابل تشخیص است ، معمولاً عوامل فرسایش مانع از دیدن اختلاف سطح بین دو قطعه زمین می شوند .
آتشفشان : می دانیم که در مرکز زمین به علت وجود حرارت زیاد مواد تحت فاشر فراوان قرار دارند که در اثر فعل و انفعالات داخل زمین مواد مذاب به طرف پوسته حرکت می کنند و رفته رفته سرد می شوند ولی گاه از جایی که پوسته زمین نازکتر است به طرف خارج فوران می نمایند ، که این پدیده گاه آرام و گاه با انفجار همراه است .
زلزله : زمین لرزه از دیگر پدیده های ناشی از فعالیتهای درونی زمین است و از لرزشهایی که در اثر شکستن و حرکت تند و سریع قطعات شکسته شده در بخش های سطحی زمین رخ می دهد سرچشمه می گیرد . اگر مقدار انرژی آزاد شده زیاد باشد ، عوارض طبیعی و مصنوعی مناطق نزدیک به کانون بروز نیرو منهدم می شوند و محیط اطراف به شدت می لرزد و گسله های موجود فعال و با گسلهای جیدید پدید می آیند .
منشا ساختمانی سنگها :
سنگ ها از تجمع کانی ها حاصل می شوند . بعضی از سنگ ها از یک نوع و بعضی از چند نوع کانی تشکیل شده اند ، کانی ها مواد جامد ، طبیعی ، معمولاً متبلور ، غیرآلی و همگن هستند که ترکیب شیمیایی نسبتاً ثابتی دارند . کانی ها تشکیل شیمیایی نسبتاً ثابتی دارند . کانی های تشکیل دهنده سنگها یا به اصطلاح کانی های سنگ ساز ، برحسب انواع سنگ ها به سه گروه کافی های ماگمایی ، رسوبی و دگرگونی به شرح زیر تقسیم می شوند .
سنگهای آذرین :
سنگ های آذرین از انجماد مواد مذاب درونی از زمین به وجود می آیند . مواد مذاب که خود از ذوب سنگ های پوسته یا گوشه زمین به وجود می آیند ، ترکیب سیلیکاتی دارند و ماگما نامیده می شوند . ترکیب شیمیایی ماگما متنوع است . بعضی سیلیس زیاد ماگمای اسیدی و بعضی سیلیس کمتر و در عوض عناصر آهن ، منیزیم و کلیسم بیشتری دارند . ماگمای بازی .
دمای ماگما بیش از 700 درجه سانتیگراد است در این مذاب جوشان ، گازها ، قطعات بلور در حال رشد و قطعات سنگی کنده شده از سنگ های درون زمین وجود دارد.
ماگمایی که به سطح زمین رسیده باشد .
بیشتر گازهای خود را از دست می دهد ، در این حال به آن گدازه می گویند . از انجماد گدازه در سطح زمین سنگ های آتشفشانی به وجود می آید ، ماگما ممکن است در اعماق زمین یا در شکستگی ها و یا آشیانه های ماگمایی تدریجاً انجماد یابد . در این حال به سطح زمین نمی رسد و سنگ آذرین درونی به وجود می آید .
علت اصلی اختلاف فوران های آتشفشانی ، نوع گدازه است . گدازه های بازیک گرانروی کمتری دارند و گازها به آسانی خارج می شوند . در انواع انفجاری مقدار سیلیس ماگما زیاد و گرانروی آن نیز بیشتر از نوع قبلی است . ثابت کرده اند که هر قدر مقدار سیلیس یک ماگما بیشتر باشد اتصال اتم ها برای تشکیل کانی ها ، با ایجاد بلورهای درشت همراه است و همین امر موجب گرانروی بیشتر ماگما می شود . در حالی که در ماگمای بازیک شبکه مولکولی کانی ها کوچک تر و گرانروی کمتر است .
در ماگمای اسیدی ، گازها و بخار آب به آسانی خارج نمی شوند و تجمع آنها موجب ازدیاد فشار درونی و در نتیجه انفجار شدید می شود که در آتشفشان های اسیدی پدیده ی شناخته شده ای به شمار می آید . ( جدول رده بندی سنگ های آذرین )
یک ماده ی مذاب ممکن است در اعماق و یا در نزدیکی سطح زمین سرد شود . در این حالت دو نوع سنگ به وجود می آید که از نظر شیمیایی و کانی شناسی شبیه به هم هستند ولی از نظر بافت با یکدیگر شبیه به هم هستند ولی از نظر بافت با یکدیگر متفاوت هستند . بنابراین هر سنگ آذرین درونی یک معادل بیرونی خواهد داشت .
به این ترتیب در جدول فوق ، با ترکیب کانی شناسی و بافت هفت نوع سنگ آذرین آشنا شدیم و دانستیم فراوان ترین سنگ های آذرین کدام هستند .
سنگ های پرسیلیس به علت وفور کوارتز و فلدسپات ظاهری روشن دارند و سنگ های کم سیلیس و به اصطلاح بازیک ( و خیلی بازیک ) به علت وفور کانی های آهن و منیزیم رنگ تیره تر از خود ظاهر می سازند . به این ترتیب با توجه به رنگ سنگ ( به شرط آنکه سطح تازه شکسته ی سنگ در نظر گرفته شود ) می توان تا اندازه ای به ترکیب سنگ پی برد .
فهرست مطالب
عنوان | صحفه |
مقدمه | 1 |
سنگه و خرده سنگها | 3 |
هوازدگی شیمایی | 3 |
منشع ساختمانهای سنگی | 6 |
سنگهای آذری | 6 |
بافت سنگهای آذرین | 9 |
سنگهای رسوبی | 10 |
سنگهای شدگی | 11 |
سنگهای دگرگونی | 12 |
اقسام سنگهای دگرگون | 13 |
ساختمان شیمایی سنگها | 13 |
کربنات ها | 14 |
سولفات ها | 14 |
اکسید ها | 15 |
انواع سنگ | 15 |
شکل طبیعی سنگ | 16 |
شکل ساختگی سنگها | 17 |
انواع سنگ ها ساختمانی | 19 |
گرانیت | 19 |
ماسه سنگ ها | 20 |
سنگهای آهکی | 20 |
مرمر | 21 |
گوارتزیت | 23 |
سنگ مارسی | 23 |
سنگ برای مصارف ساختمانی | 23 |
پایداری میکانیک | 25 |
عملیات ساختمانی سنگ | 25 |
فساد در سنگ | 26 |
سنگ ساختمتانی | 29 |
دوام | 33 |
ویژگیهای فنی سنگها | 39 |
مقاومت ضربه ای | 47 |
ویژگیهای خواص حرارتی | 47 |
انبساط و انقباظ حرارتی سنگها | 47 |
هدایت حرارت | 48 |
مقاومت در برابر آتش | 48 |
مقاومت در برابر یخبندان | 49 |
بررسی میکروسکوپی سنگها | 52 |
طبقه بندی سنگها | 53 |
سنگهای آذری | 55 |
گرانیت | 56 |
ویژگیهای گرانیت | 56 |
طبقه بندی | 57 |
کابرد | 57 |
وزن ویژه | 57 |
جذب آب | 58 |
رنگ | 58 |
سنگهای رسوبی | 59 |
سنگ آهک | 60 |
خواص سنگ آهک | 60 |
طبقه بندی سنگ آهک ساختمانی | 60 |
سختی | 61 |
جذب آب | 61 |
مقاومت فشاری | 62 |
مقاومت در برابر آتش | 62 |
رنگ | 62 |
کاربرد | 62 |
تراورتن | 63 |
سختی | 64 |
وزن ویژه | 65 |
جذب آب | 65 |
مقاومت فشاری | 65 |
رنگ | 65 |
طبقه بندی سنگهای ساختمانی بر پایه کواتز | 66 |
سنگهای دگرگون | 67 |
ماریل | 67 |
سختی | 68 |
مقاومت | 68 |
تخلخل | 68 |
رنگ | 69 |
سنگ لوح | 69 |
ویژگیهای سنگ لوح | 69 |
جدایش پذیری | 70 |
جذب آب | 70 |
وزن ویژه | 70 |
مقاومت | 70 |
سختی یا الاستیسیته | 70 |
مقاومت سایشی | 71 |
مقاومت دربرابر خردگی | 71 |
ناخالصی های معدنی | 72 |
طبقه بندی سنگهای لوح | 72 |
کاربرد سنگهای ساختمانی | 74 |
پوشش دیوارهای داخلی | 74 |
کف و پلکان | 75 |
نما | 76 |
کف خیابان و پیاده رو | 77 |
بام | 77 |
دیوار و سالوده | 78 |
موج شکن و ساختمانهای بندری | 79 |
زیر سازی جاده ها | 79 |
بالاست راه آهن | 80 |
تزئینات ساختمان | 80 |
موارد ویژه | 81 |
نقش برجسته تخته جمشید | 83 |
ترتیب تراش نقوش برجسته | 86 |
تذکرات | 91 |
مدت زمان ایجاد نقوش | 94 |
سایر نقوش برجسته در تخته جمشید | 95 |
÷ایان دوره سلطنت داریوش و آغاز دوران سلطنت خشایار شاه | 98 |
پایان دوره سلطنت خشایار شاه و آغاز دوران سلطنت اردشیر اول | 103 |
دوران سلطنت اردشیر سوم | 105 |
تاریخچه معماری صحفه پرسپولیس | 107 |
صحفه تخت جمشید | 108 |
صحفه تخت جمشید 380 تا ق. م | 111 |
صحفه تخت جمشید 470تا 480 ق. م | 114 |
صحفه تخت جمشید 450 تا 470 ق.م | 115 |
صحفه تخت جمشید 330 تا 450 ق.م | 118 |
صحفه تخت جمشید پس از 330 ق.م | 119 |
پاسارگاد دشت مرغاب | 122 |
تخت جمشید 57 کیلوتری شیراز | 124 |
قصر ابونثر یا تخت سلیمان | 127 |
شش کیلومتری شرق شیراز | 127 |
نقش رستم کوهستان حاجی آبد | 128 |
کازرون نقشه برجیسته ساسانی | 130 |
ویرانه های شهر بیشاپور | 131 |
نقش برجسته ساسانی در دور رودخانه شاپور | 132 |
بازار قیصریه لار | 133 |
مسجد جامع لار | 134 |
ممسنی نقوش کورانگون دهکده سه تلو | 135 |
دخمه سنگی مربوط به اود خطر | 136 |
آتشکده اشکان میل اژدها | 137 |
قصیر شیرین حجاری شیخ خان | 138 |
دکان داود سر پل ذهاب | 139 |
نقوش تاریخی بیستون | 140 |
طاق بستان 4 کیلومتری کرمانشاهان | 142 |
امارت تخت مرمر | 144 |
ایذه آتشکده دره شاهمی یا شمی | 146 |
تنگ سولک در کوهستان بختیاری | 147 |
شیر سنگی همدان | 148 |
فهرست نویافته های باستان شناسی در سالهای 1367 تا 1373 در بناهای معبد آناهیتا | 151 |
جبهه غربی | 151 |
کوشه جنوبی غربی | 152 |
جبهه شمالی | 153 |
گوشه شمالی شرقی | 153 |
آغاز بررسی از جبهه غربی | 154 |
حاصل کاوشهای باستان شناسی از رعس سخره تا پشت دیوار در شمال غربی معبد آنا هیتا | 159 |
گوشه جنوب غربی | 161 |
جبهه شمالی شرقی | 166 |
پیشمایش الکتریکی در بنهای پرستش گاه ناهید | 167 |
مطالعات آزمایشگاهی | 169 |
کاربرد ایزار رون در طراحی گوشه جنوب غربی | 170 |
بررسی علل تضریب | 173 |
هخمنشیان به سوخت بدون دود دست یافته بودند | 175 |
بناهای هخامنشی | 177 |
تالار آپادانا تخت جمشعید | 177 |
آمگاه خشایار یکم نقش رستم | 179 |
تزئینات معماری کاخهای هخامنشی | 181 |
هنر در خدمت ایدولوژی امپراطوری | 185 |
شوش و تخته جمشعید | 187 |
هنر در خدمت شکوه و اقتدار امپراطوری | 190 |
ملت های امپراطوری | 192 |
کاخ سرستون | 193 |
کاخ داریوش | 197 |
کاخ سه درگاهی | 197 |
حرم جیزه و باغهای معلق بابل | 199 |
حرم بزرگ جیزه | 200 |
باغهای معلق بابل | 201 |
این فایل ورد در 210 صفحه به خدمتتون ارئه میشود.